Εκκλησία τού Αγίου Νεκταρίου Αιγίνης
Στην καρδιά τής Αίγινας
Λαμπερός ήλιος, φρέσκια και αλμυρή θαλασσινή αύρα, άρωμα τού τονωτικού ελληνικού καφέ, άρωμα από τις λευκές, μωβ, ροζ βουκαμβίλιες - ο αέρας εδώ είναι στυφός και o κορεσμός σε μυρωδιές και ήχους είναι αισθητός. Τα τρυγόνια γουργουρίζουν ακούραστα και γλυκά. Γύρω-γύρω μικρά βουνά με βραχώδεις, επίπεδες κορυφές που δεν έχουν σχεδόν καθόλου βλάστηση. Κατά μήκος των βουνοπλαγιών, ανάμεσα σε θάμνους, ελιές, κυπαρίσσια και χαμηλά ορεινά πεύκα, διάσπαρτα μικρά ορεινά σπίτια με βεράντες και καφέ κεραμοσκεπές. Βρισκόμαστε στο μικρό ελληνικό νησί τής Αίγινας, περίπου 30 χιλιόμετρα από το λιμάνι τού Πειραιά.
Με την αδελφή Νεκταρία στο ίδιο πευκοδάσος όπου ο άγιος συνήθως μιλούσε με τις αδελφές τού μοναστηριού
Γύρω από την Αίγινα, γαλαζοπράσινη θάλασσα και στο ίδιο το νησί 7 μοναστήρια και ένας μεγάλος αριθμός μικρών εκκλησιών και παρεκκλησιών: οι Τούρκοι απαγόρευαν την κατασκευή μεγάλων Ορθοδόξων ναών, είχαν την απαίτηση να καλυφθεί με στέγη το κτίριο σε μία νύχτα, διαφορετικά το καταστρέφανε. Στα καφενεία, στα καταστήματα, στα ξενοδοχεία και τα σπίτια των κατοίκων τής Αίγινας, ο Άγιος Νεκτάριος Αιγίνης (1845-1920) «κοιτάζει» τούς επισκέπτες μέσα από παλιές φωτογραφίες και εικόνες . Το μοναστήρι τής Αγίας Τριάδας που έχτισε, και που σήμερα αναφέρεται συχνά με το όνομα τού ιδρυτή του, βρίσκεται στην καρδιά τού νησιού.
"Ο σταυρός, η σταύρωση είναι μέρος τής ζωής μου"
Ο Άγιος Νεκτάριος, τόσο στην παιδική ηλικία όσο και ως ενήλικας, ήξερε τι σημαίνει φτώχεια. Σε όλη του την ζωή αντιμετώπισε συκοφαντίες και διωγμούς. Έχοντας αφήσει το φτωχό πατρικό σπίτι από την εφηβεία ήδη, εργάστηκε σκληρά, σπούδασε από μόνος του, ξυλοκοπήθηκε από τον εργοδότη του και υπέμεινε άδικες κατηγορίες και μομφές. Χάρη στο λαμπρό μυαλό του, την ασυνήθιστη έλξη του προς την γνώση, την τεράστια εργατικότητα και την ένθερμη προσευχή του, έλαβε μια άριστη εκπαίδευση και έγινε μητροπολίτης τής Παλαιάς Μητρόπολης Πεντάπολης.
Αλλά ακόμη και εδώ συκοφαντήθηκε από τον ηλικιωμένο Πατριάρχη, πως τάχα ετοιμαζόταν να πάρει το θρόνο του. Τού στερήθηκε κάθε δυνατότητα να υπερασπιστεί και να δικαιολογήσει τον εαυτό του, και διατάχθηκε να εγκαταλείψει την πόλη και να πάει στο «μέσο τού πουθενά». Όταν επέστρεψε στην Αθήνα, δεν μπορούσε να βρει το παραμικρό μέρος για να ζήσει και, όπως στην παιδική και νεανική ηλικία του, δεν είχε λεφτά για φαγητό.
Ο γέροντας δοκίμασε βαθιά θλίψη από τις συκοφαντίες εναντίον του, απειλήθηκε με άδικη δίκη
Στα πρώτα χρόνια της ίδρυσης τού μοναστηριού τής Αγίας Τριάδας στον τόπο των ερειπίων τού (ΣτΜ: βυζαντινού) μοναστηριού στην Αίγινα, ο ίδιος ο Άγιος Νεκτάριος μετέφερε νερό, κουβάλαγε πέτρες για την κατασκευή, δούλευε τον κήπο και καθάριζε τα παπούτσια των καλογριών. Η συκοφαντία δεν τον άφησε στην ησυχία του, ο γέροντας πέρασε τρομακτικές δοκιμασίες, απειλήθηκε με μια άδικη δίκη. Μετά από έρευνα, οι κατηγορίες κατέρρευσαν, αλλά πόσο πόνο έπρεπε να αντέξει στο μεταξύ! Προς το τέλος τής ζωής του, 38 μοναχές ζούσαν στο μοναστήρι που ίδρυσε και ο αρχιερέας, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, έλαμπε κατά την διάρκεια τής Λειτουργίας. Πολλοί τον είδαν να στέκεται στον αέρα κατά τη διάρκεια τής προσευχής.
Στα τελευταία χρόνια τής ζωής του, ο άγιος ήταν πολύ άρρωστος και ταλαιπωρημένος, και παρηγοριόνταν περπατώντας μέσα από τα βουνά σε ένα γειτονικό μοναστήρι, όπου προσευχόταν για πολύ καιρό στην εικόνα τής Παναγίας τής Χρυσολεόντισσας. Τού άρεσε να φέρνει στην σκέψη του τα πάθη τού Κυρίου, διότι κι η ζωή του ήταν σαν Σταυρός. Έλεγε: «Ο Σταυρός, η Σταύρωση είναι κομμάτι τής ζωής μου».
Όταν η κατάσταση τής υγείας τού αγίου άρχισε να χειροτερεύει, οι αδελφές τον έφεραν στο νοσοκομείο της Αθήνας, και οι γιατροί δεν πίστευαν ότι αυτός ο φτωχικά ενδεδυμένος γεροντάκος ήταν Μητροπολίτης. Τον βάλανε σε έναν θάλαμο για τούς φτωχούς, όπου υπέστη επί δύο μήνες σοβαρή ταλαιπωρία, χωρίς να παύει να δοξάζει τον Κύριο και να προσεύχεται. Τα θαύματα των προσευχών του άρχισαν αμέσως μετά τον ευλογημένο θάνατό του, και είναι τώρα αναρίθμητα.
Άγιος Νεκτάριος Αιγίνης, Μητροπολίτης Πενταπόλεως
Συνάντηση στο μοναστήρι
Στην αυλή τού μοναστηριού του Αγίου Νεκταρίου υπάρχει μια ιδιαίτερη σιωπή, η οποία διακόπτεται μόνο από το απαλό γούρλισμα τών περιστεριών. Τα ανθοφόρα φυτά αναδύουν ευωδιές, φυσάει ευχάριστα ένα φρέσκο αεράκι από τα βουνά που περιβάλλουν το μοναστήρι.
Με υποδέχθηκε με αγάπη η Ηγουμένη τού μοναστηριού, Γερόντισσα Θεοδοσία, και με ευλόγησε προσφέροντάς μου γεύμα και φρούτα. Η Γερόντισσα είναι 83 ετών και είναι πνευματικά έμπειρη. Κατά την διάρκεια τού κοσμικού της βίου, εργάζονταν σε μια τράπεζα, αλλά πέρναγε όλο τον ελεύθερο χρόνο της στην αδελφότητα. Στην Ελλάδα, η αδελφότητα είναι σαν ένα μοναστήρι στον κόσμο, οι αδελφές έχουν έντονη πνευματική ζωή, έντονη ιεραποστολική και κοινωνική δραστηριότητα, και σε αυτήν συμμετέχουν ακόμη πολλοί ιερείς.
Η Γερόντισσα ευλόγησε δύο αδελφές, την Ελληνίδα καλόγρια Χριστονύμφη και την Ρωσίδα καλόγρια Φιλοθέη, για μια συζήτηση μαζί μου για την διαδικτυακή πύλη τού gr.pravoslavie.ru . Οι αδελφές μού μίλησαν για το μοναστήρι στις μέρες μας, για τις χαρές και τις δυσκολίες τού βίου στην μονή και για τη θαυματουργή βοήθεια του Αγίου Νεκταρίου.
Αδελφές Χριστονύμφη και Φιλοθέη
Ο Άγιος Νεκτάριος εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για μάς
Οι αδελφές Χριστονύμφη και Φιλοθέη μιλούν για τον Άγιο Νεκτάριο ως κάποιον ζωντανό: «Ο αρχιερέας μας αγάπησε πολύ το μοναστήρι, φρόντιζε για τα πνευματικά παιδιά, ζήταγε πάντα από τις αδελφές τι να τους φέρει και τούς έφερνε τα πάντα. Τώρα έχει πάει σε έναν άλλο κόσμο, αλλά εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για μάς. Τον ρωτάμε - και μάς βοηθάει. Εάν μια από τις αδελφές χρειάζεται βοήθεια με κάτι, ο Άγιος Νεκτάριος την βοηθά να λύσει το πρόβλημα. Πραγματικά τον αισθανόμαστε κοντά μας, αισθανόμαστε την υποστήριξή του, την παρουσία του. Παρακολουθεί τούς πάντες από την αρχή μέχρι το τέλος. Εάν μια από τις αδελφές χρειάζεται γιατρό, τής βρίσκει ακριβώς τον γιατρό που απαιτεί η περίσταση».
Είχα προσωπική εμπειρία, και πολλές φορές μάλιστα, περί τού αληθούς των όσων μού είπαν οι αδελφές τής μονής. Την πρώτη φορά, ακριβώς στο μοναστήρι, έσπασε ο ιμάντας τής τσάντας μου που συνήθως κρεμόταν στον ώμο μου. Το κουβάλημα τής τσάντας στο χέρι ήταν εξαιρετικά δυσάρεστο. Όταν μπήκα στο κελί τού αγίου, εναπόθεσα ήρεμα το φορτίο μου στο πάτωμα και άρχισα να διαβάζω την παράκλιση τού αγίου. Η εφημερεύουσα αδελφή, πήρε, χωρίς να με ρωτήσει καν, την τσάντα μου και πήγε στον διάδρομο. Ήμουν σε αμηχανία και μού πέρασε από το μυαλό η σκέψη ότι ίσως δεν έκανα καλά που άφησα την αποσκευή μου στο πάτωμα στο κελί ...
Κοίταξα με προσοχή στον διάδρομο, και είδα ότι η εφημερεύουσα αδερφή έραβε ένα μάλλον χοντρό και σκληρό λουρί στην τσάντα μου. Αν το έκανα εγώ αυτό, θα χρησιμοποιούσα μάλλον μια μεγάλη βελόνα μπότας για αυτή την δουλειά και ήμουν βέβαιη ότι μια απλή βελόνα δεν θα μπορούσε να τα «βγάλει πέρα» με μια δερμάτινη ζώνη. Δεν πρόλαβα να τελειώσω την ανάγνωση της Παράκλησης και ο ιμάντας ήταν ραμμένος τόσο γερά και σταθερά που δεν έμενε για μένα τίποτε άλλο από το να με συνεπάρει ο θαυμασμός και να ευχαριστήσω την προσεκτική και φιλική Ελληνίδα. Όταν εξιστόρησα στην αδελφή Φιλοθέη το περιστατικό αυτό, δεν έδειξε την παραμικρή έκπληξη:
- Ο Άγιος Νεκτάριος νοιάζεται πολύ! Μάλιστα νοιάζεται ακόμη και για ψιλοπράματα! Αυτός που σήκωνε παπούτσια για τον εαυτό του και τις αδερφές του, αυτός θα σας άφηνε ποτέ να πάτε στο δρόμο με μια χαλασμένη τσάντα;
Η αδελφή Φιλοθέη μιλάει για τον Άγιο Νεκτάριο
Πώς ο Άγιος Νεκτάριος με έφερε στον Άγιο Μηνά
Η δεύτερη φορά που βίωσα την φροντίδα τού Αγίου Νεκταρίου ήταν όταν επέστρεφα από το μοναστήρι στο χωριό τής Αγίας Μαρίνας, όπου ενοικίαζα δωμάτιο σε ένα μικρό οικογενειακό ξενοδοχείο. Τα λεωφορεία περνούν από το μοναστήρι σε αρκετά αραιά διαστήματα, και ήμουν έτοιμη να πάω με τα πόδια, όταν ξάφνου βλέπω στις πύλες τής μονής ένα αυτοκίνητο με δύο Ελληνίδες. Συμφώνησαν ευγενικά να με πάρουν μαζί τους, αλλά μόλις για 500 μέτρα, μέχρι την εθνική οδό, καθώς έπρεπε να πάνε προς την αντίθετη κατεύθυνση, στην πόλη της Αίγινας (η μονή βρίσκεται στο μέσο της διαδρομής μεταξύ Αγίας Μαρίνας και Αίγινας).
Ενώ είχαμε διανύσει ήδη μισό χιλιόμετρο κατά μήκος τού καυτού δρόμου, προφτάσαμε και γνωριστήκαμε. Αποδείχθηκε ότι μια από τις συνοδοιπόρους μου ζει στην Αριζόνα, δίπλα στο μοναστήρι τού Αγίου Αντωνίου τού Μεγάλου, το οποίο χτίστηκε από τον Γέροντα Εφραίμ τον Φιλοθέϊτη. Αποδείχθηκε επίσης ότι είχε διαβάσει τα άρθρα μου σχετικά με το μοναστήρι. Αυτές οι συμπτώσεις μάς κάναν να αισθανθούμε σχεδόν συγγενείς και οι συνοδοιπόροι μου άλλαξαν πάραυτα τα σχέδιά τους.
Όχι μόνο οδήγησαν προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που σχεδίαζαν να πάνε, όχι μόνο με φέραν μέχρι το ξενοδοχείο μου, αλλά με έφεραν και στο μοναστήρι τού Αγίου Μεγαλομάρτυρα Μηνά, το οποίο γνώριζαν καλά, με γνώρισαν με τις αδελφές τού μοναστηριού και μού έδειξαν όλους τους ναούς και τα ιερά κειμήλια. Πήγαμε να δούμε την εικόνα τού Αγίου Μηνά, δοκιμάσαμε νόστιμο λουκούμι, μπισκότα, δροσιστήκαμε με νερό με πάγο, κι αφού ευχαριστήσανε τις καλόγριες, τότε μόνο έφυγαν για την Αγία Μαρίνα.
Την επόμενη ημέρα, ακούγοντας τα όσα τής εξιστόρησα για το τόσο θαυμαστό και απροσδόκητο ταξίδι στο μοναστήρι τού Αγίου Μηνά, όπου ούτε καν το είχα φανταστεί ότι θα πάω, η αδελφή Φιλοθέη μού είπε:
- Αυτό είναι δουλειά τού Αγίου Νεκτάριου! Βλέπετε, σάς έφερε κοντά στον συνάνθρωπο και πνευματικό του προστάτη - τον Άγιο Μηνά!
Και η αδελφή μου Φιλοθέη μού μίλησε στην συνέχεια για την πνευματική διασύνδεση των δύο αγίων.
Είσοδος στο μοναστήρι τού Αγίου Μηνά
Πώς επισκέφθηκε ο Άγιος Μηνάς τον Άγιο Νεκτάριο
Υπάρχει κι αυτή η ιστορία από την ζωή τού Αγίου Νεκταρίου: μία από τις μοναχές τού μοναστηριού ανυπομονούσε να ζητήσει τη συμβουλή τού Αγίου Νεκταρίου και κοιτάζοντας στο κελί τού πνευματικού της τον είδε να μιλάει με έναν πολύ επιβλητικό μεσήλικα αξιωματικό. Η αδελφή ζήτησε συγγνώμη και πήγε στο διάδρομο, περιμένοντας να τελειώσει η συνομιλία των δύο. Περίμενε πολύ, αλλά δεν περίμενε μέχρι το τέλος: ο συνομιλητής του πνευματικού της δεν βγήκε από τη μοναδική πόρτα που οδηγούσε από το σπίτι στο δρόμο.
Ο Άγιος Νεκτάριος τής είπε ότι συνομιλητής του ήταν ο Άγιος Μηνάς.
Όταν ο Άγιος Νεκτάριος αντιλήφθηκε ότι η αδελφή ήταν αυτόπτης μάρτυρας τού θαύματος, τής είπε ότι ο συνομιλητής του ήταν ο Άγιος Μηνάς και δεν τής επέτρεψε να αποκαλύψει την ιστορία αυτή σε κανέναν μέχρι το θάνατό του.
Η μνήμη τoύ Αγίου Μηνά γιορτάζεται σχεδόν ταυτόχρονα με τη μνήμη τού Αγίου Νεκταρίου - 11 Νοεμβρίου και 9 Νοεμβρίου αντίστοιχα. Ο Άγιος Μεγαλομάρτυρας Μηνάς έζησε τον 3ο αιώνα και υπηρέτησε ως πολεμιστής στον ρωμαϊκό στρατό. Πρόκειται για έναν πολύ αγαπητό άγιο στην Ελλάδα, μαζί με άλλους ιερούς πολεμιστές – τον Άγιο Γεώργιο, τον Άγιο Δημήτριο, τον Άγιο Θεόδωρο τον Στρατηλάτη.
Πιστοποιητικά Αγίου Νεκταρίου
Οι παππούδες και γιαγιάδες των σημερινών κατοίκων των χωριών γύρω από το μοναστήρι ήξεραν καλά τον άγιο, ζήταγαν την βοήθειά τής προσευχής του, συχνά συνομιλούσαν μαζί του. Τώρα τα εγγόνια τους διηγούνται στις αδελφές αυτές τις ιστορίες. Οι παλαιότερες αδελφές μεταφέρουν επίσης στις νεότερες αυτά που άκουσαν από τις μοναχές που έχουν ήδη πάει στον κόσμο.
Κάθε φορά που ο Άγιος Νεκτάριος τελούσε τη λειτουργία, όλοι οι παρόντες βίωναν μια τέτοια χάρη, μια τέτοια ευδαιμονία που όλοι ήθελαν να μην τελειώσει ποτέ η Λειτουργία.
Ο Άγιος Νεκτάριος λάτρευε την Θεοτόκο και τής απευθυνόταν με το «Εσείς», αλλά την ρώταγε με τέτοια πίστη, σαν να ήταν δίπλα του. Έλεγε:
- Δέσποινα, άχραντε Θεοτόκε, βοηθήστε μας, μιλήστε στον Υιό σας. Αλλά χρειαζόμαστε επειγόντως την βοήθεια!
Ο Αρχιερέας έγραψε αρκετές χιλιάδες στίχους αφιερωμένους στην Θεοτόκο, από μερικούς από τους στίχους του συνέθεσε και το άσμα "Αγνή Παρθένε", το οποίο και είναι πολύ γνωστό στη Ρωσία.
Όλοι όσοι έρχονται στο άγιο για βοήθεια λαμβάνουν βοήθεια.
Ο Κύριος χάρισε την δόξα τού θαυματουργού στον Άγιο Νεκτάριο, αλλά ήταν συνάμα κι ένας έξοχος πνευματικός συγγραφέας και σπουδαίος θεολόγος. Σύντομα θα δημοσιευθούν 30 τόμοι των θεολογικών έργων του [1]. Οι επιστήμονες είναι έκπληκτοι με το γεγονός πως ένα άτομο με τόσες ευθύνες μπορεί να είναι τόσο πολυγραφότατος;
Ο άγιος προσευχόταν πολύ, στέκοντας στα πόδια του, αν και αυτά ήταν αρρωστημένα, έντονα πρησμένα.
Τα λόγια του είναι ευρέως γνωστά στο μοναστήρι: «Ξέρετε ότι κανένας δεν μπορεί να έρθει σε μένα αν εγώ ο ίδιος δεν τον καλέσω». Όλοι όσοι έρχονται στο άγιο για βοήθεια, λαμβάνουν βοήθεια.
Στο μοναστήρι τού Αγίου Νεκταρίου Αιγίνης
Στο μοναστήρι τού Αγίου Νεκταρίου
"Τα λείψανά μου είναι το πετραχήλι μου"
Ο Άγιος Νεκτάριος σήκωσε το κεφάλι του για να τού περάσουν το πετραχήλι.
Όταν ο Άγιος Νεκτάριος αναχώρησε για τον Κύριο, λόγω συκοφαντίας χρειάστηκε άδεια για να τον θάψουν ως ιερέα. Τα πνευματικά του παιδιά, κληρικοί οι ίδιοι, έλαβαν την άδεια να θάψουν τον αρχιερέα σε ιερατικά άμφια. Όταν τού φόραγαν το πετραχήλι, ο Άγιος Νεκτάριος σήκωσε το κεφάλι του για να τούς βοηθήσει.
33 χρόνια μετά τον ευλογημένο θάνατό του, ο άγιος έμοιαζε σαν να είχε μόλις πεθάνει. Από το 1920 έως το 1953, ανοίξανε το φέρετρο του επανειλημμένα, τον ξαναντύσανε, και αυτός παρέμενε εντελώς άφθαρτος. Ακόμη και τα λουλούδια που βγήκαν στο φέρετρο του ήταν κάθε φορά ζωντανά. Και κάποτε εμφανίστηκε σε μια από τις μοναχές και τής είπε:
- Φορέστε μου τα παλιά άμφια, θα πάω στον κόσμο με τα λείψανα μου.
Και μόνο τότε, μετά από 33 χρόνια, το σώμα του μετατράπηκε σε λείψανα. Τα λόγια τού Αγίου Νεκταρίου είναι επίσης γνωστά: "Τα λείψανα μου είναι το πετραχήλι μου".
Ο Αρχιερέας αγιοποιήθηκε το 1961, η μνήμη του γιορτάζεται στις 9 Νοεμβρίου. Στο κελί του, σε ένα ορατό μέρος, υπάρχει μια επιστολή-ομολογία της Αλεξανδρινής Εκκλησίας ότι οι κατηγορίες εναντίον τού Αγίου Νεκταρίου ήταν ψευδείς, και μεταξύ των όσων γράφηκαν αντί συγγνώμης υπάρχουν και λόγια όπως: "Η ανθρώπινη αδυναμία μάς έσπρωξε να το κάνουμε, παραδοθήκαμε στον πειρασμό τού κακού". Η επιστολή έφερε την υπογραφή τού Πατριάρχη τής Αλεξάνδρειας και πάσης Αφρικής Πέτρου Β ', τού οποίου η επίσκεψη στην Αίγινα που έμεινε για πάντα στην μνήμη, πραγματοποιήθηκε το 1998.
Φωτογραφία του αγίου - έτσι έμεινε για αρκετά χρόνια μετά την ταφή
Πιστοποιητικό απολογίας από τον Πατριάρχη Αλεξάνδρειας
Συνεχίζεται...