Με κρατά στα χέρια Του ο Κύριος

Η εμπειρία της εν Χριστώ ζωής των Γερόντων της Ιεράς Μονής των Σπηλαίων του Πσκοφ, οι διδασκαλίες και οι νουθεσίες τους, αποτελούν χρυσά αποθέματα της ρωσικής πνευματικότητας. Το μοναστήρι δεν είχε κλείσει ούτε στα χρόνια άθεων διωγμών, διατηρώντας τη διαδοχική σχέση από τους ασκητές των προηγουμένων χρονών μ’ εκείνους που ασκήτευσαν εκεί στη δική μας εποχή. Και, επιπλέον, σ’ αυτό το μοναστήρι ζούσαν οι γέροντες, οι ασκητές και οι αναχωρητές από τη Μονή Βαλαάμ, οι οποίοι παρέδωσαν στους ένοικους των Σπηλαίων του Πσκοφ και τη δική τους εμπειρία.

Σ’ αυτό το άρθρο έχουμε μαζέψει τ’ αποφθέγματα των Γερόντων από τη Μονή των Πετσόρι, τα οποία θα συνοδεύονται από τις φωτογραφίες του αρχείου μας.

Ο Όσιος Συμεών (Ζελνίν, 1869-1960, ημέρα της μνήμης του η 18^η Ιανουαρίου [με το νέο ημερολόγιο)] και η 1^η Απριλίου [με το νέο ημερολόγιο] μαζί με τη χορεία των Αγίων της Μονής του Πετσόρι) ήταν μεγαλόσχημος μοναχός και ασκητής, ταπεινός και ένθερμος προσευχητής, του οποίου ο Θεός χάρισε το δώρο της διορατικότητας και της θεραπείας σωματικών και ψυχικών ασθενειών. Ο γέροντας μιλούσε για τις αρρώστιες των ανθρώπων, τους οποίους δεν γνώριζε ποτέ, και απαντούσε στα γράμματα, τα οποία δεν είχαν φτάσει ακόμα στο μοναστήρι. Ο γέροντας δίδασκε να ζούμε μέσα στην αγάπη ενός προς τον άλλον, να συγχωρούμε τις αδικίες, να είμαστε συγκαταβατικοί προς τους άλλους και αυστηροί προς τους εαυτούς μας. «Να σκέφτεσαι έτσι: Θέλω εκείνο, που θέλει ο Θεός...» -έλεγε ο πατήρ Συμεών.

Ο αρχιμανδρίτης Σεραφείμ (Ρόζενμπεργκ, 1909-1994) ασκήτευσε στη Μονή των Σπηλαίων για 62 χρόνια. Εξωτερικά φαινόταν αυστηρός και ακοινώνητος. Περνούσε μια εντατική εσωτερική ζωή, που ήταν κρυφή γι’ άλλους. Οι πατέρες έτρεφαν μια ιδιαίτερη ελπίδα στις προσευχές του γερόντος Σεραφείμ. «Όλοι έδειχναν προτίμηση στις προσευχές του. Μπορεί ακριβώς χάρη στις πρεσβείες του το μοναστήρι ν’ άντεξε σ’ εκείνα τα δύσκολα χρόνια», αναθυμόταν για τον γέροντα ένας ένοικος της μονής.

Ο μεγαλόσχημος μοναχός Μιχαήλ (Πιτκέβιτς, 1877-1962) ήρθε στη Μονή των Σπηλαίων σε αρκετά προχωρημένη ηλικία, φέρνοντας εκεί την πνευματική παράδοση της Μονής Βαλαάμ, όπου πέρασε πολλά χρόνια ως ασκητής και αναχωρητής. Ως βασικό νόημα της χριστιανικής ζωής ο γέροντας θεωρούσε την ευαγγελική αγάπη και γι’ αυτό παραβίαζε συχνά την απομόνωσή του, για να νουθετήσει πνευματικά τους επισκέπτες. Πάντα δίδασκε την αγάπη, την υπομονή στις δοκιμασίες και την προσεκτική πνευματική ζωή.

Ο Σχη-αρχιμανδρίτης Αγάπιος (Αγάποβ, 1881-1979) ήταν πνευματικός της αδελφότητας της Μονής, σοφός και έμπειρος. Ακριβώς στον π. Αγάπιο «ανέθεσε» μετά τον θάνατό του ο γέρων Συμεών να τελεί εξορκισμούς και του παρέδωσε όλα τ’ απαραίτητα βιβλία του. Στην εξομολόγηση ο π. Αγάπιος απαιτούσε πρώτ’ απ’ όλα να συνειδητοποιήσουμε δύο βασικές αμαρτίες μας, την απουσία ευγνωμοσύνης μας προς τον Θεό για όλα όσα έχουμε απ’ Αυτόν και την απουσία αληθινού φόβου του Θεού.

Ο Σχη-ηγούμενος Σάββας (Οστάπενκο, 1898-1980) ήταν ακούραστος ομολογητής του λόγου του Θεού, συγγραφέας πνευματικών έργων, πνευματικός πατέρας και ταπεινός πρεσβευτής μπροστά στον Θεό για τις αδυναμίες και τις ανάγκες των ανθρώπων. Στα βιβλία, στις ομιλίες και στις νουθεσίες του ο γέροντας προσπαθούσε να βοηθήσει τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν ότι ο άνθρωπος είναι δούλος του Θεού και πρέπει με τη μετάνοια να προσέλθει στον Θεό και το θέλημά Του.

Ο Σχη-αρχιμανδρίτης Αλέξανδρος (Βασίλιεβ, 1927-1998) για 22 χρόνια είχε διακόνημα εκκλησάρη στο μοναστήρι και από το 1993 ήταν πνευματικός της αδελφότητας. Το κύριο πράγμα στη ζωή του π. Αλεξάνδρου ήταν πάντα η εκκλησιαστική ζωή και κάθε μέρα, όταν τελούσε τη Θεία Λειτουργία, αισθανόταν ευτυχισμένος.

Ο επίσκοπος Θεόδωρος (Τιεκούτσεβ, 1908-1985) ήταν το δεξί χέρι του Μητροπολίτη Βενιαμίν (Φεντσενκόβ), ύστερα ήταν επικεφαλής στις έδρες της Αργεντινής, του Σαν Φρανσίσκο και της Καλιφόρνια. Μετά από την επιστροφή του στη Ρωσία, πέρασε στη Μονή των Σπηλαίων στο Πσκοφ περισσότερο από ένα τέταρτο του αιώνα. Στα κηρύγματά και τις νουθεσίες του ακούγεται η πεποίθηση για την τελική νίκη της Αλήθειας του Χριστού πάνω στην αμαρτία, καθώς και η δυνατότητα του καθενός από μας να γίνουμε συμμέτοχοι αυτής της νίκης.