Πιο κοντά από τον πατέρα. Ο γέροντας Παΐσιος και τα πνευματικά του τέκνα.

Ο ανταποκριτής του πρακτορείου μας πήγε στο χωριό της Σουρωτής, στο Ιερό Ησυχαστήριο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, που κρύβει έναν πραγματικό θησαυρό όχι µόνο για αυτή την περιοχή, αλλά επίσης και για όλη την Ορθοδοξία: τον τάφο του Αγίου Γέροντα Παïσίου Αγιορείτη. Εκεί συνάντησε πολλούς ανθρώπους που γνώριζαν τον Γέροντα προσωπικά.

«Ήμουν άθεος»

«Όταν ο Γέροντας Παΐσιος επισκεπτόταν τις αδελφές του Ιερού Ησυχαστηρίου του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, χιλιάδες άνθρωποι πήγαιναν να τον συναντήσουν. Όσον αφορά εμένα, πήγα κι εγώ εκεί, επειδή είχα ενδιαφέρον και ήθελα να δω πώς ένας «εγκληματίας εξαπατά όλους για δικό του όφελος». Ήμουν άθεος. Αυτό έγινε το 1988. Ήταν η ώρα της Θείας Λειτουργίας. Ο ιερός ναός ήταν χωρισμένος σε δύο μέρη: για τους λαϊκούς και για τις μοναχές. Ένα σχοινί ήταν τεντωμένο μεταξύ των δύο μερών, δεν ήξερα ότι δεν επιτρεπόταν να μπω μέσα και το υπερπήδησα. Μεταξύ των μοναχών καθόταν ένας Γέροντας, το πρόσωπο του οποίου ακτινοβολούσε φως... Το παρατήρησα και βγήκα έξω, ενώ σε δύο μέρες ήρθα ξανά, για να πάρω την ευλογία του. Μετά πήγα στο Άγιο Όρος και έμεινα με τον Γέροντα για πάντα», αναθυμάται ο Νικόλαος Μεντεσίδης, ένας κοσμηματοπώλης που γνώριζε προσωπικά τον Γέροντα.

Υπάρχουν πολλές τέτοιες ιστορίες όταν η πρώτη και μερικές φορές η μοναδική συνάντηση με τον Γέροντα Παΐσιο είχε αλλάξει ριζικά τη ζωή των ανθρώπων. «Ο Γέροντας Παΐσιος μου είπε», αναπολεί ο φυσικός και αγιογράφος Αθανάσιος Ρακοβαλής, «για να αποφύγουμε την αμαρτία στη δύσκολη εποχή μας, πρέπει να προσπαθούμε να είμαστε κοντά στην Εκκλησία. Όσο περισσότερα χρόνια θα περάσουν, τόσο λιγότεροι άνθρωποι θα μείνουν χλιαροί: ο λαός θα χωριστεί, όσοι φεύγουν από την Εκκλησία θα φύγουν πολύ μακριά, και όσοι μένουν με τον Θεό θα είναι επιμελείς».

Οι επιμελείς

Για τους κατοίκους της Σουρωτής, οι μοναχές του Ιερού Ησυχαστηρίου του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου αποτελούν ένα παράδειγμα της επιμέλειας. Οι περισσότερες αδελφές (είναι συνολικά 67) θυμούνται καλά τον Γέροντα Παΐσιο. Κοντά στο μονοπάτι που οδηγεί στον ιερό ναό, φυτρώνει μια μεγάλη ελιά. Τις Κυριακές και τις γιορτές, μια από τις μοναχές συνομιλεί στη σκιά της με τους επισκέπτες. Συνήθως οι συνομιλητές κάθονται σχηματίζοντας έναν κύκλο σε κούτσουρα και κάνουν ερωτήσεις στην αδελφή ή ακούνε τις αναμνήσεις της για τον Γέροντα.

Με τον ίδιο τρόπο, καθισμένος σε κούτσουρα μιλούσε συχνά με τους προσκυνητές και ο ίδιος ο Γέροντας Παΐσιος. Συνήθως ο Γέροντας προσπαθούσε να κρύψει την ώρα του ερχομού του στη Σουρωτή, όμως πολύς κόσμος ερχόταν να τον περιμένει, και αφού δεν έφτανε χώρος για όλους, κάποιοι πάρκαραν τα αυτοκίνητά τους στο γειτονικό χωριό της Αγίας Παρασκευής, δύο χιλιόμετρα μακριά. «Κάθε φορά που συνομιλούσαν με τον Γέροντα οι άνθρωποι ένιωθαν γαλήνη και παρηγοριά μέσα στις ψυχές τους», λέει ο Αθανάσιος Ρακοβαλής, «πολλοί ένιωθαν ένα άρωμα κατά τη διάρκεια τέτοιων συναντήσεων, άλλοι, ακόμη και εγώ, τον κοιτούσαν και παρατηρούσαν το πρόσωπό του να λάμπει. Όμως δεν ήταν οι άνθρωποι που δόξασαν τον Γέροντα, ενώ ο Κύριος ο Ίδιος». Για παράδειγμα, μια κάτοικος της Σουρωτής, η Καλλιόπη, μας λέει: «Μία φίλη μου και εγώ πήγαμε στον Γέροντα. Όταν ήρθε τελικά η σειρά μας, ήταν τόσο κουρασμένος που δεν μπορούσε καν να μας μιλήσει. Τον πλησιάσαμε σιωπηλά και μας ευλόγησε με σταυρούς: μου έδωσε πέντε σταυρούς — είχα πέντε άτομα στην οικογένειά μου – και τέσσερις σταυρούς στην φίλη μου — ήταν τέσσερις αυτοί στην οικογένειά τους. Αλλά πριν δεν του είχαμε πει ούτε λέξη!».

«Μια φορά παρατήρησα ότι ξαναέκανα στον Γέροντα μια ερώτηση που του είχα κάνει ήδη, γιατί δεν θυμόμουν την απάντηση», αναθυμάται ο Αθανάσιος Ρακοβαλής. «Τότε άρχισα να καταγράφω τις συνομιλίες μας σε ένα σημειωματάριο. Μαθεύτηκε ότι συλλέγω τις αναμνήσεις και εμπειρίες από τις συνομιλίες με τον Γέροντα με σκοπό να τις εκδώσω αργότερα, και έτσι άρχισαν να μου λένε τις δικές τους ιστορίες και εμπειρίες. Για παράδειγμα, ένα άτομο κινηματογράφησε μια ανήθικη ταινία, που του έφερε πολυτέλεια και τον έκανε ευκατάστατο. Κάποιος του είπε για τον Γέροντα, και αυτός, αφού σκέφτηκε ότι ο Γέροντας θα ήταν ένας εξαπατητής, πήγε στο Άγιον Όρος για να τον εκθέσει. Όταν μπήκε στην καλύβα, είδε τον Γέροντα να μοιράζει στους επισκέπτες λουκούμια. Έδωσε από ένα κομμάτι σε όλους, ενώ το τελευταίο λουκούμι πέταξε κάτω μπροστά σ’αυτόν. Και του είπε: «Παρ’το και φάε». Φυσικά, ο προσκυνητής παρεξηγήθηκε: «Πώς μπορώ αφού έχει πέσει κάτω; Αυτό το λουκούμι λερώθηκε!». Τότε ο Γέροντας του απάντησε: «Μα αφού εσύ ο ίδιος ταΐζεις τους ανθρώπους με λάσπη». Αυτός ξαφνιάστηκε τόσο πολύ που αμέσως βγήκε από την καλύβα και έφυγε. Αλλά την επόμενη μέρα επέστρεψε πάλι και μίλησε με τον Γέροντα ιδιαιτέρως. Ο Γέροντας του είπε να εγκαταλείψει τη βρώμικη δουλειά του. Έκανε ακριβώς έτσι όπως του είπε ο Γέροντας— και τώρα αυτός ο άνθρωπος είναι ένας ευσεβής Χριστιανός.

Ο Γέροντας δεν θύμωνε ούτε οργιζόταν ποτέ. Αν προσπαθούσαν να τον εκνευρίσουν, αναφερόταν σε πονοκέφαλο ή σε κάποιες δουλειές που είχε και έφευγε για να μην προσβάλει κανέναν. Αλλά μια φορά θύμωσε απίστευτα μαζί μου. Ήρθα με έναν φίλο και θέλαμε να κοιμηθούμε στην αυλή του Γέροντα. Ξέσπασε μια βροχή και είχα θράσος να ζητήσω από τον Γέροντα να κάνει προσευχή ώστε να σταματήσει η βροχή. Ο Γέροντας μας έδιωξε από την καλύβα με τέτοιες κουβέντες: «Ποιοι είστε για να ξέρετε το σχέδιο του Θεού; Εάν ο Θεός θέλει να βρέξει τώρα, αυτό σημαίνει ότι η βροχή χρειάζεται ακριβώς αυτή τη στιγμή. Φροντίζει για ολόκληρη τη γη και μας στέλνει τη βροχή την πιο κατάλληλη στιγμή! Και ποιο σχέδιο έχετε εσείς; Να κάνετε ό, τι θέλει «ο εαυτός σας» και να μην σας ενδιαφέρει κανένας άλλος;». Όμως όταν απομακρυνθήκαμε από την καλύβα, γύρισα το κεφάλι μου και είδα τον Γέροντα να μας ευλογεί και να μας σταυρώνει».

Το μεγαλύτερο θαύμα

Κοντά στον τάφο του Γέροντος, στα αριστερά από το βωμό του ιερού ναού του Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκη, πάντα υπάρχει πολύς κόσμος, ειδικά τις Κυριακές. Η συνηθισμένη εικόνα που μπορεί να παρατηρήσει κανείς είναι η εξής: ένας άντρας και μια γυναίκα γονατισμένοι προσεύχονται μαζί για κάτι κοινό. «Όπως και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Γέροντας Παΐσιος, αν και ήταν μοναχός, γνώριζε περισσότερα για την οικογενειακή ζωή από εκείνους τους παντρεμένους ανθρώπους που έρχονταν να πάρουν τη συμβουλή του», λέει ο Βασίλης Σαρρής, πρώην δάσκαλος της Άθωνιάδας. «Ο Γέροντας ήταν φωτισμένος από τη Θεία Αγάπη. Μία φορά πήγα για να του παραπονεθώ για τον πεθερό μου που καθυστερούσε το γάμο μου. Του είπα ότι αυτή η καθυστέρηση μπορούσε να με αναγκάσει να κάνω την σαρκική αμαρτία! Ο Γέροντας άκουσε τα θυμωμένα μου λόγια, αλλά δεν υπέκυψε στον «εκβιασμό». Αντίθετα, λυπήθηκε τον πεθερό μου, υποθέτοντας ότι είχε οικονομικές δυσκολίες! Έτσι και αποδείχθηκε. Λίγο αργότερα, όταν ο πεθερός μου ξεπλήρωσε τα χρέη του, γιορτάσαμε έναν υπέροχο γάμο».

«Το μεγαλύτερο θαύμα που μου συνέβη διά των ευχών του Γέροντα Παΐσιο έχει σχέση με την οικογένειά μου», λέει ο Νικόλαος Μεντεσίδης. «Έξι μήνες πριν από το θάνατο του Γέροντα, του παραπονέθηκα ότι ήθελα να έχω ακόμα παιδιά, αλλά η γυναίκα μου, που ήταν 40 χρονών, είχε άρρωστη καρδιά. Ο Γέροντας με παρηγόρησε και με δυνάμωσε. Όταν επέστρεψα σπίτι, ανακάλυψα ότι η γυναίκα μου ήταν έγκυος, αλλά οι γιατροί είπαν ότι δεν πρέπει να γεννήσει: «Κάντε μια άμβλωση, αλλιώς κινδυνεύετε είτε αυτή, είτε το παιδί σας να πεθάνει». Πήγα πάλι στον Γέροντα, και αυτός μου είπε: «’Ας κάνουμε έτσι: εσείς αφήστε το παιδί κι εγώ θα κάνω τις προσευχές μου. Η καρδιά της γυναίκας σου θα γίνει δυνατή και η καρδιά του παιδιού σας θα είναι ευγενική!». Και έτσι συνέβη. Τρεις μήνες μετά το θάνατο του Γέροντος, γεννήσαμε ένα αγόρι. Τον ονομάσαμε Παΐσιο».

«Πριν από δύο μήνες, ένας ιερέας από την Κύπρο ήρθε σε μένα, λέει ο π. Γρηγόριος, το πνευματικό τέκνο του Γέροντα Παïσίου, ο πνευματικός του γυναικείου μοναστηριού Μεταμορφώσεως. Ανέφερε ένα περιστατικό: ο γιος του οδηγούσε κι έτρεχε με μεγάλη ταχύτητα, ξαφνικά είδε να πλησιάζει ένα φορτηγό έτοιμο να τον χτυπήσει, αφού ο οδηγός του κοιμήθηκε στο τιμόνι. Ένα δευτερόλεπτο πριν από το χτύπημα , ο γιος του σαν να είδε στη θέση του οδηγού του φορτηγού καθισμένο τον Γέροντα Παΐσιο. Συνέβη ενα τρομερό ατύχημα, αλλά δεν τραυματίστηκε κανείς. Αποδείχθηκε ότι πριν φύγει, η μητέρα του έκανε προσευχή και χωρίς να τον ειδοποιήσει, του έβαλε στο αυτοκίνητο τη φωτογραφία του Γέροντος, την οποία πήρε κρυφά από τον τάφο του Αγίου».

Να είστε κοντά στον Άγιο

«Μία φορά ρώτησα τον Γέροντα τι πρέπει να ζητήσουμε από τον Θεό; - λέει ο Αθανάσιος Ρακοβάλης. - Μου απάντησε: «Μετάνοια. Για να συνηδειτοποιήσουμε την προσωπική μας καταστροφή και να πολεμήσουμε με όλη μας τη δύναμη, γιατί δεν είναι γραφτό να σωθούν όλοι. Δεν ήρθαμε σε αυτόν τον κόσμο για να ζήσουμε μια γλυκιά ζωή, αλλά για να περάσουμε μια εξέταση και να πάρουμε τουλάχιστον έναν «μέτριο» βαθμό, επειδή δεν θα υπάρξει μία άλλη ευκαιρία να την περάσουμε ξανά. Τότε άρχισα να σκέφτομαι για την αμαρτωλή ζωή μου και λυπήθηκα πολύ που στεναχωρώ τον Κύριο και δεν κάνω τίποτα καλό. Το είπα στον Γέροντα. Ο Γέροντας με αγκάλιασε και με φίλησε: «Ο Χριστός ήρθε στη γη για να σώσει τους αμαρτωλούς, οι δίκαιοι δεν την χρειάζονται την σωτηρία».

Κάποτε ανησυχούσα ότι υπάρχουν τόσο λίγοι Χριστιανοί στον κόσμο, τόσο λίγοι κοινωνούν, και ακόμη λιγότεροι καταλαβαίνουν τι είναι η Θεία Κοινωνία. Ο Γέροντας μου είπε ότι σήμερα οι άνθρωποι δεν θέλουν να ακούσουν για τον Χριστό, απομακρύνονται από Αυτόν. Όμως σύντομα θα συμβούν γεγονότα που θα αλλάξουν την κατάσταση, οι άνθρωποι θα θελήσουν να μάθουν περισσότερα για τον Χριστό. Τα σπίτια θα γεμίσουν με εικόνες, οι δρόμοι θα γεμίσουν με ιερούς ναούς και οι ιεροί ναοί με πιστούς. Όλα όσα μου είπε προσωπικά, στη συνέχεια συνέβησαν στην πραγματικότητα, βγήκαν αληθινά. Για παράδειγμα, δεν είχα τότε ακόμα παντρευτεί, αλλά ο Γέροντας μου είπε πόσα παιδιά θα έχω. Επομένως, είμαι εκατό τοις εκατό σίγουρος για όλα τα άλλα που μου είπε. Θα δείτε, θα γίνει έτσι ακριβώς.

Είναι κάτι πολύ ευχάριστο να βρίσκεσαι κοντά σε έναν Άγιο! Ο Γέροντας ήταν τόσο ταπεινός που πολλές φορές ξεχνούσαμε ποιος ήταν μαζί μας. Είχε τόση αγάπη που ο καθένας ένιωθε δίπλα του σαν να ήταν πιο κοντά ακόμη και από τον ίδιο φυσικό πατέρα του. Ήταν ένα άτομο πολύ ζωντανό και ανοιχτό. Μας μιλούσε πάντα σαν να ήμασταν ίσοι, μπορούσαμε να συζητάμε ελεύθερα για όλα τα θέματα. Ενώ κάθε φορά που σκεφτόμουν πόσο εκπληκτικός και καλλιεργημένος ήταν, ένιωθα σεβασμό έως και φόβο. Μαζί του, η παρουσία του Θεού ήταν πάντα αισθητή. Μία φορά πήγαμε ένα ταξίδι μαζί του για τρεις ημέρες. Τι χαρά που είχα από την απλή επικοινωνία μας! Ο Γέροντας μας έδειχνε τον δρόμο στον ουρανό. Κοντά του, ήταν δυνατόν να οδηγηθούμε σε μια πνευματική μεταμόρφωση με τη χάρη του Θεού. Είναι σαν να βρίσκεσαι κοντά σε τζάκι και να αισθάνεσαι ζέστη, αν και από την πλευρά σου δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη κίνηση».