«Η πολιτική απόφαση των αρχών της Τουρκίας περί μετατροπής του Ναού της Αγίας Σοφίας σε μουσουλμανικό τέμενος ήταν αποτέλεσμα των ενεργειών του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, ο οποίος δίχασε την οικουμενική Ορθοδοξία», δήλωσε ο Α’ Αναπληρωτής Πρόεδρος του Συνοδικού Τμήματος Σχέσεων της Εκκλησίας με την Κοινωνία και τα ΜΜΕ φιλόσοφος Αλέξανδρος Σιπκώφ.
Στις 10 Ιουλίου 2020 ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρ. Ερντογάν ανακοίνωσε ότι είχε υπογράψει διάγγελμα περί μετατροπής του Ναού της Αγίας Σοφίας σε μουσουλμανικό τέμενος και περί ενάρξεως εκεί των μουσουλμανικών ακολουθιών.
Ο Α. Σιπκώφ πιστεύει ότι τα κίνητρα που ώθησαν την πολιτειακή ηγεσία της Τουρκίας σε λήψη τέτοιας αποφάσεως, εντάσσονται στα πλαίσια της εξωτερικής πολιτικής των τουρκικών αρχών οι οποίες εξακολουθούν να αποδεικνύουν την αυτοτέλειά τους στις Ευρωπαϊκές πολιτικές ελίτ. «Το γεγονός ότι ο Ερντογάν έθεσε το σύμβολο της οικουμενικής Ορθοδοξίας σε πολιτική δημοπρασία, αναμφιβόλως θα έχει απήχηση στις αμοιβαίες σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία, την Ελλάδα και άλλες Ορθόδοξες χώρες», τόνισε ο αναλυτής.
Κατά τον κ. Α. Σιπκώφ, μόλις τρία χρόνια πριν ο Ερντογάν δεν θα είχε αποφασίσει τέτοια κίνηση. «Θεωρώ ότι τη σχετική ευθύνη τη φέρνει αποκλειστικά ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος δημιούργησε σχίσμα στην οικουμενική Ορθοδοξία. Η απονομή των ψευδο-Τόμων σε Ουκρανούς σχισματικούς δεν παρέμεινε μόνον γεγονός της εσωτερικής ζωής της Ουκρανίας, αλλά οδήγησε σε κολοσσιαία προβλήματα στις αμοιβαίες σχέσεις των Ορθοδόξων Εκκλησιών και στην ουσιαστική αποδυνάμωση της οικουμενικής Ορθοδοξίας, την οποία και εκμεταλλεύθηκε ο Ερντογάν» υπογράμμισε ο κ. Σιπκώφ.
Ο αναλυτής φρονεί ότι κατά τη διάρκεια του τελευταίου αιώνα το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως υφίσταται σημαντικές θεολογικές αλλοιώσεις πορευόμενο δυναμικά την οδό προτεσταντοποιήσεως της Ορθοδοξίας. «Ακόμη στις αρχές του 20 αι. το Οικουμενικό Πατριαρχείο ανέλαβε την πρωτοβουλία εισαγωγής του νέου ημερολογίου. Τη δεκαετία του 1920 εκπρόσωπος του Κωνσταντινουπόλεως στη Μόσχα υποστήριζε τους νεωτεριστές, δολοπλοκούσε και καλούσε σε εκθρόνιση του Αγιωτάτου Πατριάρχη Τύχωνα. Ακριβώς εκείνη την οδό πορεύθηκαν και οι νεωτεριστές, αλλά ο κόσμος τους αποστράφηκε και δεν τους στήριξε. Την καταστροφική του αποστολή το Οικουμενικό Πατριαρχείο συνέχισε στον ΚΑ’ αι. στο κανονικό έδαφος της Εκκλησίας μας στην Ουκρανία», σημείωσε ο αναλυτής.
Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, βάση του Οικουμενικού Πατριαρχείου σήμερα αποτελεί η πολυπληθής Ελληνική Διασπορά στις ΗΠΑ με τις οικονομικές και πολιτικές δυνατότητές της. «Έλληνες το γένος τυγχάνουν πολίτες των ΗΠΑ, είναι η πατρίδα τους, ομιλούν και σκέπτονται στα Αγγλικά, και το ουσιαστικό, ευρίσκονται κάτω από την ισχυρότατη επίδραση της προτεσταντικής θεολογίας. Το μέλλον του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι η διγαμία των εγγάμων κληρικών, οι ομοφυλόφιλες ενώσεις, η ιεροσύνη των γυναικών, η καθιέρωση στο σώμα της Εκκλησίας των φιλελεύθερων ρεπουμπλικανικών διοικητικών δομών, η διείσδυση της ιδεολογίας του διανθρωπισμού και της ψυχοαναλύσεως, η αλλοίωση της Ορθόδοξης ανθρωπολογίας κλπ. Αυτή η επίδραση δεν περιορίζεται αποκλειστικά σε θεολογικές καινοτομίες, αλλά έχει σχέση με τις πολιτικές, οικονομικές και στρατιωτικές δράσεις των ΗΠΑ. Σήμερα ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει καταλήξει πλέον σε δυναμικό παίκτη στο χώρο του παγκόσμιου προτεσταντισμού, σε πολιτικό αντισυμβαλλόμενο μέρος του. Πρόκειται για σχετικά νέο φαινόμενο, το οποίο δεν προσδιορίσθηκε παλαιότερα, που το χαρακτήρισα ως «ελληνο-προτεσταντισμός», για να υπάρχει δυνατότητα έρευνας και περιγραφής αυτού από την επιστημονική γραμματεία», ανέφερε εν κατακλείδι ο αναλυτής.