Αρχαίος ναός στο Ζρουγκ θα αναστηλωθεί στα πλαίσια των εορτασμών της επετείου 1100 ετών από το βάπτισμα της Αλανίας

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα patriarchia.ru, ένα από τα πλέον αρχαία χριστιανικά μνημεία στο έδαφος της Ρωσίας, ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Ζρουγκ (11 αι.), στο δήμο Αλαγκίρ της Δημοκρατίας της Βορείου Οσετίας-Αλανίας, προγραμματίζεται να αναστηλωθεί το 2021.

Στον ναό, ο οποίος βρίσκεται στη δυσπρόσιτη χαράδρα Ζρουγκ σε υψόμετρο άνω των 2000 μέτρων, οδηγεί ένας στενός ορεινός δρόμος που απέχει από τον αυτοκινητόδρομο της Υπερκαυκασίας χλμ. Ο βραχίονας του ποταμού Ζρουγκντόν, ο οποίος ρέει μέσα από τη χαράδρα, μετακινήθηκε με τα χρόνια δεξιότερα και άρχισε να φθείρει τη βάση του λόφου, στην κορυφή του οποίου είναι χτισμένο το οικοδόμημα. Δύο τοίχοι και η στέγη έπεσαν στον ποταμό. Επί πολλά χρόνια ειδικοί, κληρικοί και πολιτιστικοί παράγοντες αγωνίζονταν να αποτρέψουν την απώλεια του ναού Ζρουγκ.

Στα πλαίσια της προετοιμασίας των εορτασμών της επετείου 1100 ετών από το Βάπτισμα της Αλανίας, με προσπάθειες του Αρχιεπισκόπου Βλαντικαυκάζ και Αλανίας Λεωνίδα, ο ναός Ζρουγκ συμπεριλήφθηκε στο ομοσπονδιακό πρόγραμμα διαφυλάξεως των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς.

Σύμφωνα με το εγκριθέν σχέδιο, οι ειδικοί προγραμματίζουν να εκτρέψουν την κοίτη του ποταμού. «Αυτή τη στιγμή στη μονάδα πραγματοποιούνται έργα στερεώσεως της αριστερής όχθης του ποταμού, στη συνέχεια θα στερεωθεί και η δεξιά όχθη. Αργότερα, σύμφωνα με το σχέδιο, θα κατασκευαστεί υδροτεχνικός σταθμός, ο οποίος θα επιβραδύνει τη ροή του ποταμού Ζρουγκντόν. Μετά τη στερέωση της δεξιάς όχθης εργαζόμενοι θα γεμίσουν το ανάχωμα με συμπίεση στρώμα προς στρώμα. Μετά την ολοκλήρωση της προηγούμενης φάσεως, θα βυθιστούν πάσσαλοι στο έδαφος, θα γίνει μια επικεφαλίδα (ροστβερκ) (το πάνω μέρος του θεμελίου, το οποίο κατανέμει το φορτίο από τα φέροντα στοιχεία του κτιρίου - σημ. μτφρ.), και επ' αυτού πλέον θα ανοικοδομηθεί το ελλείπον μέρος του κτιρίου. Σύμφωνα με όσα ανέφερε στο «Περιοδικό του Πατριαρχείου Μόσχας» ο Υφυπουργός Οικοδομών και Αρχιτεκτονικής της Δημοκρατίας Βόρειας Οσετίας Κωνσταντίνος Μοργκόγιεφ, η ολοκλήρωση εργασιών προγραμματίζεται στο τέλος του 2021.

Σύμφωνα με τη Διευθύντρια του Κρατικού Ιδρύματος «Η κληρονομιά της Αλανίας» Λιουντμίλα Γκαμπόγιεβα, αρχικά εξετάσθηκαν μερικές λύσεις διασώσεως του ναού, συμπεριλαμβανομένων και της αποσυναρμολογήσεως και μετακινήσεώς του πιο μακριά από το γκρεμό, ενώ προτάθηκε να περιορισθεί με τη συντήρηση των δύο τοίχων που σώζονται. «Προέκυψε η ιδέα συντηρήσεως των τοίχων διά της μεθόδου της απολομένης περιμέτρου. Αλλά τελικά αποφασίσαμε όχι μόνον να αναδημιουργήσουμε ολόκληρο τον όγκο, αλλά και να αποκαταστήσουμε και τον εσωτερικό χώρο. Είναι θέμα αρχής: δηλαδή [να αποκατασταθεί] και ο εσωτερικός χώρος του ναού, όπου γινόταν η προσευχή, και όχι μόνον τα εσωτερικά όρια. Μα πώς θα μπορούσαμε να διατηρήσουμε το σοβά, εάν παραμένει ανοικτός μπροστά σε όλους τους ανέμους και την κακοκαιρία; Δυσκολεύομαι να φαντασθώ πως θα υπάρχει ο ναός με αυτή τη μορφή; Η αποστολή μας είναι να επαναφέρουμε τον όγκο και να γεμίσουμε τον χώρο με προσευχή», τόνισε η Λ. Γκαμπόγιεβα.

Στους τοίχους του ναού σώζονται κατάλοιπα τοιχογραφιών, οι οποίες χρονολογούνται τον ΙΒ΄ αι. Ειδικοί αναφέρουν ότι ακόμη και πριν από είκοσι χρόνια θα μπορούσε κανείς να διακρίνει τοιχογραφίες, που αναπαρίσταναν τη συνάντηση της Παναγίας με την Αγία Ελισάβετ, τη Σταύρωση και άλλες σκηνές από την Αγία Γραφή. Σήμερα, στους ανοικτού χρώματος τοίχους από τραβερτίνη σώζονται μόνον κόκκινα περιγράμματα παραστάσεων, αλλά και αυτά παρουσιάζουν μεγάλη αξία.

Προς το παρόν, οι εργασίες στη χαράδρα Ζρουγκ βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Ο δρόμος έχει ήδη διευρυνθεί και σε αυτό έχουν γίνει «τσέπες» για αντίθετου ρεύματος κυκλοφορία. Ειδικοί στερεώνουν τους τοίχους του ναού Ζρουγκ που σώζονται. Η αποκατάσταση του απωλεσθέντος μέρους του ναού προγραμματίζεται για την επόμενη χρονιά. Το αναστηλωθέν μέρος θα διαφέρει στην υφή της πέτρας και στην εμφάνιση από τους παλαιούς τοίχους, διότι είναι απαραίτητος όρος μιας επιστημονικής αποκαταστάσεως.