Το Άγιο Πνεύμα, εμείς, και τα πονηρά πνεύματα / Ορθοδοξία

Από το Άγιο Πνεύμα είναι που πηγάζει κι η ζωή τού δικού μας πνεύματός.

Όσο κι αν μυρίζεις το άρωμα των λουλουδιών, όσο και να θαυμάζεις κάθε ανατολή τού ηλίου, όσο και να αγκαλιάζεις τις χαρές όλων των Μαγιάτικων ημερών, όσο και να απολαμβάνεις την ζεστασιά τής αγάπης των κοντινών σου - τα πάντα στη γη είναι βραχύβια, τραγικά βραχύβια. Η ψυχή λαχταρά την πλήρωση, τον κορεσμό – πράματα που δεν τα βρίσκει στην γη.

Τα απόκρυφα βάθη τής καρδιάς, απέραντα και ατελείωτα αφού η ψυχή είναι προσδεμένη στην αιωνιότητα, μπορούν να κορεστούν μόνο με το Άπειρο, το Απέραντο. Το ανθρώπινο πνεύμα μαραίνεται στην απουσία τού Ουρανίου Πνεύματος, τής Αναπνοής τής Ζωής, τού Αγαθού Παρακλήτου.

Ο άνθρωπος δημιουργείται ως Ναός του Αγίου Πνεύματος

Τι απλές αλλά και τι σπουδαίες αλήθειες! Ο Αδάμ ζούσε στον Παράδεισο και ο Παράδεισος ζούσε στον Αδάμ. Ο Αδάμ γέμιζε τον Παράδεισο με την καλή φροντίδα του και ο Θεός – η άρρητη Αγάπη, Ζωή, ο Πανάγαθος - γέμιζε τον Αδάμ με τη Χάρη Του. Είναι χρήσιμο να το θυμόμαστε αυτό. Το να αγωνιζόμαστε, δε, γι΄αυτό, είναι αξιέπαινο.

Ανοίγω τη Γραφή και διαβάζω κάτι το καταπληκτικό:

«πνεῦμα θεῖον τὸ ποιῆσάν με, πνοὴ δὲ Παντοκράτορος ἡ διδάσκουσά με» (Ιώβ 33:4).^[1]

Βλέπουμε ότι ο άνθρωπος, όπως δημιουργήθηκε, είναι αδιανόητος χωρίς το Άγιο Πνεύμα.

«καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, χοῦν ἀπὸ τῆς γῆς, καὶ ἐνεφύσησεν εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ πνοὴν ζωῆς, καὶ ἐγένετο ὁ ἄνθρωπος εἰς ψυχὴν ζῶσαν.» (Γέν. 2: 7).^[2]

Η Πνοή τής ζωής είναι η Χάρη τού ζωοποιού Πνεύματος και ζωντανεύει όλους και όλα. Αυτά μάς λένε αυτοί που έχουν αποκτήσει το Άγιο Πνεύμα: ο Όσιος Σεραφείμ του Σαρώφ, ο Μέγας Αθανάσιος, ο Μέγας Βασίλειος, ο Ιγνάτιος (Μπριαντσάνινοφ) ... Ο Άνθρωπος δημιουργήθηκε ως μια «κατοικία», ως ένας ναός τού Ζωοποιού. Ο καθένας μας καλείται να συμμετάσχει στο Άγιο Πνεύμα. Οι ψυχές μας είναι ζωντανές όσο συμμετέχουν στην Πνοή τής Ζωής!

Ας ακούσουμε όμως και τον Όσιο Μακάριο τον Μέγα:

«Δεν υπάρχει άλλη τέτοια συγγένεια και αμοιβαιότητα όπως αυτή τής ψυχής με τον Θεό και τού Θεού με την ψυχή. Ο Θεός δημιούργησε διάφορα κτιστά πλάσματα, αλλά ο Κύριος δεν βρίσκει ανάπαυση σε κανένα από αυτά ... Αυτή είναι η συγγένεια Θεού και Ανθρώπου. Καθώς ο Θεός δημιούργησε Ουρανό και Γη για να τα κατοικήσει ο άνθρωπος, έτσι δημιούργησε και το σώμα και την ψυχή τού Ανθρώπου ως Κατοικία Του ... Επομένως, μια συνετή ψυχή η οποία διακατέχεται από λογική, παρακάμπτει όλα τα πλάσματα, και πουθενά δεν βρίσκει ανάπαυση, εκτός από τον Θεό. Και ο Κύριος δεν βρίσκει ανάπαυση σε κανέναν άλλον εκτός από τον Άνθρωπο".

Το σώμα και η ψυχή του ανθρώπου δημιουργήθηκε από τον Θεό ως κατοικία Του

Στην πραγματικότητα, ο Παράδεισος, τον οποίο λαχταρούν όλοι οι λαοί τής γης, δεν είναι απλώς η αρμονία τού κτιστού, από τον Θεό, κόσμου - δηλαδή, αυτού που μελετάται από έξω. Ούτε είναι Παράδεισος η αρμονία των ψυχικών και σωματικών δυνάμεων τού ανθρώπου - δηλαδή, τού τι είναι μέσα του. Παράδεισος είναι, πρώτα απ'όλα, η Κοινωνία τού Αγίου Πνεύματος. Και να΄τος, ο Άνθρωπος όπως τον επινόησε ο Θεός – με ψυχή και σώμα γεμάτα με το Άγιο Πνεύμα.

Είναι δύσκολο, σχεδόν αδύνατο να το φανταστεί κανείς: οι νεκροί δεν μπορούν να καταλάβουν τούς ζωντανούς, αυτό που είναι τυφλό δεν μπορεί να καταλάβει αυτό που βλέπει, το σαρκικό δεν μπορεί να καταλάβει το πνευματικό. Είναι κρυμμένη από εμάς όλη η φρίκη τής πτώσης, και δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε με το αδύναμο μυαλό μας το μέγεθός της. Όπως είπε ο Μοναχός Νείλος ο Μυροβλύτης, με το που ο Αδάμ αμάρτησε, «υποχώρησε άμεσα εξ αυτού η λάμψη τού Ήλιου των Ήλιων, και ο Αδάμ εμετατράπη εις σκότος». (ΣτΜ: Μεταθανάτια προφητεία τού Οσίου Νείλου, Μόσχα 1912, σ.3 [στην ρωσική]).

Η ουσία τής πτώσης έγκειται στην απώλεια του Αγίου Πνεύματος

Απουσία τού Αγίου Πνεύματος, ο Άνθρωπος είναι απελπιστικά άρρωστος και ένα θανατηφόρο κενό φωλιάζει στην καρδιά του. Παραισθήσεις, αυταπάτη μιας σοβαρής ασθένειας – έτσι είναι η ζωή χωρίς το Άγιο Πνεύμα. Αντικατοπτρισμοί και το συνεπακόλουθο «κυνηγητό» τους, βιασύνη και ματαιοδοξία, καθημερινή έλλειψη χρόνου. Kαι αποτέλεσμα όλων αυτών, ένα βαθύ εσωτερικό κενό.

Όλη η ουσία τής πτώσης έγκειται στην απώλεια τού Αγίου Πνεύματος. Σαν ένα πλαίσιο χωρίς ιερή εικόνα, σαν ένα δοχείο χωρίς πολύτιμο μύρο, σαν ένα βιβλίο με λευκές σελίδες, ο Άνθρωπος απογυμνώθηκε, έβγαλε από πάνω του την Χάρη τού Αγίου Πνεύματος. Το ένδυμα που έλαμπε με άκτιστο φως χάθηκε και αποκαλύφθηκε η φυσική γυμνότητα τού Ανθρώπου.

Ο Άνθρωπος έχασε τον πιο Ακριβό, τον Πλησιέστερο, τον Συγγενέστερον εξ όλων των συγγενών. Η καρδιά απομακρύνθηκε από τον Ζωοδότη, η ψυχή απογυμνώθηκε από το υφαντό τού Θεού που κάλυπτε τον πρωτόκτιστο καλύτερα ακόμη κι από βασιλικά άμφια.

Και να΄τος ο Άνθρωπος έξω από τον Παράδεισο, έξω από τη Βασιλεία του Αγίου Πνεύματος. Κοιτάζει από δω κι από κεί σαν άγριο ζώο, έχοντας χάσει την Χάρη τού Ζωοδότου. Ομοιάζων με κτήνος, οπλισμένος με ένα χαμόγελο επιθετικότητας, ζει βασανίζοντας τούς άλλους και τον εαυτό του – αυτή είναι η Ιστορία τού Ανθρώπου ο οποίος απώλεσε το Άγιο Πνεύμα.

Ας με συγχωρήσετε για την σκληρή διατύπωση, αλλά χωρίς την Χάρη τού Αγίου Πνεύματος, ο Άνθρωπος είναι ατελής, παρακμάζων. Όλο αυτό το ακατάστατο/μάταιο, βαρύθυμο/δυσαρεστημένο, υπερήφανο/αλαζονικό, φθονερό/ προσβεβλημένο «κουκούλι» τής εσωτερικής μας ζωής, προσφέρει μια σαφή απάντηση στο ερώτημα: πώς κατάντησε ο Άνθρωπος χωρίς το Άγιο Πνεύμα.

Η σάρκα γίνεται δικτάτορας πάνω στην ψυχή: το θνητό διατάζει το αθάνατο, το φθαρτό - το άφθαρτο

Χωρίς την παναγιάζουσα Χάρη Του, ο Άνθρωπος μοιάζει με ζώο, υποκύπτει στην φυσιολογία, όλα κατακλύζονται από το ένστικτο, και τις παρορμήσεις τής σωματικής φύσης. Έτσι, η σάρκα γίνεται δικτάτορας πάνω στην ψυχή: το θνητό διατάζει το αθάνατο, το φθαρτό - το άφθαρτο. Έχοντας χάσει την Κοινωνία τού Αγίου Πνεύματος, έχοντας χάσει την υπακοή στο Άνω, η Ψυχή υποτάχθηκε στο υποδεέστερο. Γι'αυτό η Γραφή λέει: «οὐ μὴ καταμείνῃ τὸ πνεῦμά μου ἐν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις εἰς τὸν αἰῶνα διὰ τὸ εἶναι αὐτοὺς σάρκας, ἔσονται δὲ αἱ ἡμέραι αὐτῶν ἑκατὸν εἴκοσιν ἔτη .. Ἰδὼν δὲ Κύριος ὁ Θεός, ὅτι ἐπληθύνθησαν αἱ κακίαι τῶν ἀνθρώπων ἐπὶ τῆς γῆς καὶ πᾶς τις διανοεῖται ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ ἐπιμελῶς ἐπὶ τὰ πονηρὰ πάσας τὰς ἡμέρας,» (Γένεση 6:3,5) ^[3].

Αν ποτέ είχαμε κατανοήσει την έκταση τής τραγωδίας τής αμαρτίας, δύσκολα θα μπορούσαμε να ζήσουμε. Ο πόνος αυτού που έχουμε χάσει θα συνέτριβε τις καρδιές μας. Δεν έχουμε την απαιτούμενη δύναμη να αντιμετωπίσουμε την αμαρτία. Το διήγημα τού Γκόγκολ "Ο Βίι" εκθέτει μια καταπληκτική, αν και κάπως φοβερή αλήθεια. Ο ναός που προορίζεται για την λατρεία τού Θεού είναι εγκαταλειμμένος, παραμελημένος. Σε αυτήν τη μαυρισμένη εκκλησία που καλύπτεται από πράσινα βρύα, δεν έχει γίνει Θεία Λειτουργία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η αμέλεια οδήγησε στο γεγονός ότι εκεί όπου η Χάρη του Θεού έπρεπε να λάμπει, αντ΄αυτής μια ακάθαρτη, σκοτεινή δύναμη εγκαταστάθηκε.

Ο Άνθρωπος δεν είναι μόνο ένα πλάσμα μοναδικό, αλλά και, από μια άποψη, και τραγικό. Είναι σε θέση να αποκτήσει το Άγιο Πνεύμα, που σημαίνει - να φτάσει στην Θεοποίηση, καθότι το Άγιο Πνεύμα είναι Θεός. Αλλά είναι ικανός και να απωλέσει το Άγιο Πνεύμα, να πέσει κάτω από την επιρροή των πεπτωκότων πνευμάτων - φθονερών, παραπλανητικών, καταστροφικών.

Η ψυχή είναι σαν ένα αγγείο που δεν ανέχεται το κενό. Εάν o νους μας δεν είναι γεμάτος με καλές σκέψεις, τότε εκεί φωλιάζει χάος και κακία. Εάν η αγνότητα δεν βασιλεύει στην καρδιά μας, τότε εκεί μέσα «πειρατεύουν» τα πιο δυσάρεστα συναισθήματα. Εάν η ψυχή δεν απέκτησε το Άγιο Πνεύμα, πέφτει ακούσια κάτω από την επιρροή των πεπτωκότων πνευμάτων.

Ο άνθρωπος καθορίζεται από τα πράματα που έλκουν την καρδιά του

Ο Σαούλ είχε καταληφθεί από ένα πονηρό πνεύμα - και το λευκό φως τού έγινε δυσάρεστο. Κατειλημμένος από έναν δαίμονα, εξ ενός πεπτωκότος πνεύματος, οργίστηκε εναντίον του αδύναμου Δαβίδ, θέλοντας να τον σκοτώσει (βλέπε: Α΄ Βασιλείων 18:10-11). Ένα πονηρό πνεύμα φέρνει κακία, θανατώνει τα πάντα τριγύρω του, αλλά πρώτα απ' όλα σκοτώνει την ψυχή αυτού που επέτρεψε την κακία στον εαυτό του. Τι ζωή είναι αυτή, όταν όλα μέσα σου διαλύονται, βασανίζονται, δεν βρίσκεις στιγμή ηρεμίας, και εσύ ο ίδιος αποπνέεις μόνο πικρία και δυσαρέσκεια; Ο άνθρωπος καθορίζεται από τα πράματα που έλκουν την καρδιά του. Αυτό που έχει εκλάβει στα βάθη τής καρδιάς του, αυτό και είναι. Αυτό με το οποίο έχει θρέψει την ψυχή του, αυτό και ζεί μέσα του.

Αυτό που έχεις εκλάβει στα βάθη της καρδιάς σας, αυτό και είσαι. Αυτό με το οποίο έχεις θρέψει την ψυχή του, αυτό ζει και μέσα σου.

Ο Άνθρωπος είναι πάντα εκεί που είναι η καρδιά του. Και η καρδιά είναι εκεί που είναι ο θησαυρός της, αυτό που η ίδια έχει εκλάβει ως θησαυρό. Τι αγαπά η καρδιά σου; Τι επιζητά; Τι θέλει να έχει για θησαυρό; Αν θέλει να συσσωρεύσει κακία, τι να συσσωρεύσει στον εαυτό του τότε;

Η κακία που φωλιάζει στην ψυχή μοιάζει «πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις.» (βλ. Εφ. 6:12) ^[4]. Βρυχώμενος, ο Διάβολος αναζητά κάποιον να καταβροχθίσει Και η πεπτωκυία ψυχή, βρυχάται και αναζητώντας κάποιον να καταβροχθίσει, μοιάζει με τα πεπτωκότα πνεύματα.

Αυτή είναι μια εξαιρετική παρατήρηση. Τα πεπτωκότα πνεύματα τρέφονται με την κακία. Επομένως, εκεί όπου υπάρχει μίσος, μισαλλοδοξία, εχθρότητα, δεν υπάρχει χώρος για το Άγιο Πνεύμα. Ένας τέτοιος άνθρωπος υποφέρει βαθιά και είναι βαθύτατα δυστυχισμένος, γιατί η κακία του τον βασανίζει.

Φανταστείτε προς στιγμήν ότι οι δαίμονες παίρνουν σάρκα και οστά, ότι αποκτήσαν γήινα σώματα και θα εισβάλουν στον γήινο κόσμο. Τι τέρατα σε σάρκα θα ήταν αυτά! Γεμάτα περηφάνεια, πονηριά, καταστροφή τού ο,τιδήποτε είναι τριγύρω ... Αλλά άραγε δεν είμαστε έτσι κι εμείς οι ίδιοι, στερούμενοι τού Αγίου Πνεύματος; Και σε ποιόν μοιάζουμε όταν κουβαλάμε στην ψυχή μας αλαζονεία, πονηριά, διπλοπροσωπία;

Οι ιερές εικόνες κλαίνε και αιμορραγούν από αυτήν την τραγωδία, γιατί ο Άνθρωπος έχει χάσει την Εικόνα τού Κυρίου στη συμπεριφορά του. Δημιουργημένος ως ιερή Εικόνα, που αντικατοπτρίζει το Πρόσωπο τού Θεού, Αυτού για τον οποίον λόγια δεν βρίσκονται για να Τον περιγράψουν, ο Άνθρωπος έπαψε να είναι αυτή η Εικόνα. Οι ίδιοι οι άνθρωποι κλαίνε. Κλαίνε από την απώλεια εξαιτίας τής κακίας κάποιου Άλλου, η οποία εισέβαλε στη ζωή μας ως ηφαίστειο, και μερικές φορές με λάβα που ρέει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και παίρνει τη ζωή των αγαπημένων μας. Κλαίνε κι αυτοί οι ίδιοι οι κακοί, πρέπει να το πούμε αυτό, γιατί κανένας από αυτούς που διέπραξαν το κακό δεν υπήρξε τελικά ευτυχισμένος.

Συχνά γινόμαστε δαίμονες εν σαρκί, δίνοντας σάρκα και οστά στο κακό με τις πράξεις μας. Και αν όλα όσα κουβαλάμε μέσα μας αποκαλυπτόντουσαν έξαφνα μπροστά σε όλο τον κόσμο, εάν μέσα σε ένα και μόνο λεπτό είχε αποκαλυφθεί το περιεχόμενο τού μυαλού, τής καρδιάς, των νοητικών διεργασιών (και όχι μόνο των νοητικών) μέσα μας, τότε ο Ήλιος θα έκρυβε το φως του, οι πλανήτες θα κατέρρεαν από φόβο και η Γη με ντροπή θα εκσφενδονίζονταν στο διάστημα προς άγνωστη κατεύθυνση. Και το γεγονός ότι ο Κόσμος εξακολουθεί να υπάρχει αποτελεί το μεγαλύτερο έλεος τού Θεού.

Πού να τρέξει κάποιος μακριά από τον εαυτό του; Όπου κι αν βρεθεί, θα έχει πάντα αυτό που κουβαλάει μέσα του

Πού να τρέξει κάποιος μακριά από τον εαυτό του; Όπου κι αν βρεθεί, θα έχει πάντα αυτό που κουβαλάει μέσα του. Και αυτό που κουβαλά μέσα του, αναβλύζει μυρωδιά προς τα έξω. Το πνεύμα τού ανθρώπου διαφαίνεται μέσα από την ομιλία του, τις πράξεις του, την στάση του απέναντι στους ανθρώπους, στη φύση, σε ολόκληρο τον κόσμο του Θεού.

Θα δεχτούν στον Παράδεισο, σε αυτό το Βασίλειο του Αγίου Πνεύματος, αυτόν που σχετίζονταν με τα πεπτωκότα πνεύματα; Πώς θα τα «καταφέρει», παρέα με όλους τούς δαίμονές του, να μπει στον Παράδεισο;

Χωρίς την Χάρη του Αγίου Πνεύματος, οι άνθρωποι θα είχαν καταφάει ο ένας τον άλλο, από πολύ καιρό κιόλας, θα είχαν καταστρέψει όλα τα ζωντανά και θα είχαν καταστρέψει και τούς εαυτούς τους. Ζωή χωρίς Χάρη ισοδυναμεί με αυτοκαταστροφή. Μπορεί να μην καταστρέφουμε κάποιον στην πράξη, αλλά στις σκέψεις μας τον κατατρώμε, τον τιμωρούμε, τον εκδικούμαστε, κι εφαρμόζουμε την «δικαιοσύνη» μας, μέχρι πλήρους εξολόθρευσης αυτών που μισούμε. Έτσι είναι η ζωή χωρίς Χάρη - ερήμωση, εχθρότητα, εκδίκηση και, σε τελική ανάλυση, ολοκληρωτική δυστυχία.

Στην καρδιά, όμως, υπάρχει και το μαράζι για αγνότητα, αγάπη, καλοσύνη, ειλικρίνεια. Χωρίς τη Χάρη τού Αγίου Πνεύματος, δεν υπάρχει αληθινή Αγάπη, πλήρης ζωή, ευλογία για τον άνθρωπο. Και όλο αυτός ο πόθος μας για ανιδιοτελή αγνότητα, ειλικρινή αλήθεια, ανοιχτές και καλές σχέσεις δεν είναι άλλο παρά δίψα για την χάρη τού Αγίου Πνεύματος. Γιατί μόνον Αυτή μεταμορφώνει, θεραπεύει, ανασταίνει, μόνον Αυτή καθιστά την ζωή τού Ανθρώπου αληθή. Όλο το μυστικό τής σωτηρίας, ολόκληρο το μυστικό τής ανθρώπινης ευλογίας βρίσκεται στην επικοινωνία με το Άγιο Πνεύμα.

Καθ΄οδόν προς την Κατάβαση του Αγίου Πνεύματος

«Καὶ ἐπέστρεψα ἐγὼ καὶ εἶδον σὺν πάσας τὰς συκοφαντίας τὰς γενομένας ὑπὸ τὸν ἥλιον· καὶ ἰδοὺ δάκρυον τῶν συκοφαντουμένων, καὶ οὐκ ἔστιν αὐτοῖς παρακαλῶν, καὶ ἀπὸ χειρὸς συκοφαντούντων αὐτοῖς ἰσχύς, καὶ οὐκ ἔστιν αὐτοῖς παρακαλῶν» (Εκκλη. 4:1) ^[5]. Η φιλοσοφία και διάφορες επιστήμες, τέχνη, πολιτική και πολλά άλλα προσπάθησαν να παρηγορήσουν την Ψυχή, η οποία εναγωνίως κι απελπισμένα ψάχνει για παρηγοριά. Αλλά η Ψυχή, τούς απαντά όπως απαντά κι ο Ιώβ στους φίλους του: "παρακλήτορες κακῶν πάντες!" (Ιώβ 16: 2) ^[6]. Ποιος θα παρηγορήσει τα βάθη τής ψυχής που υποφέρει, τής ψυχής τής εξασθενημένης από τις δυσκολίες τής ζωής, τις αντιξοότητες τού κόσμου και τoύς προσωπικούς παραλογισμούς; «Ὁ ὀφθαλμός μου κατήγαγεν ὕδωρ, ὅτι ἐμακρύνθη ἀπ᾿ ἐμοῦ ὁ παρακαλῶν με, ὁ ἐπιστρέφων ψυχήν μου·» (Θρήνοι Ιερεμίου 1:16) ^[7].

Δεν υπήρχε παρηγοριά για μεγάλο χρονικό διάστημα, και ζωή χωρίς παρηγοριά δεν είναι ζωή. Αλλά ήρθε και η στιγμή που ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός είπε:

«ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ παράκλητος ὃν ἐγὼ πέμψω ὑμῖν παρὰ τοῦ πατρός, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας ὃ παρὰ τοῦ πατρὸς ἐκπορεύεται .. » (Ιωάννης 15:26) ^[8].

Η ειρήνη και η ηρεμία είναι χαρακτηριστικά της παρηγοριάς, ενώ το εσωτερικό μαρτύριο είναι χαρακτηριστικό τής έλλειψης παρηγοριάς. Το Άγιο Πνεύμα, ο Παράκλητος, φέρνει μαζί Του ειρήνη στην ψυχή, γιατί αναβιώνει την εν Παραδείσω αρμονία.

Το Άγιο Πνεύμα αποκαλύφθηκε ακόμη και στην Παλαιά Διαθήκη

Το Άγιο Πνεύμα εμφανίστηκε ακόμη και στην Παλαιά Διαθήκη ήδη. Άγγιξε, άγνωστον πώς, τις δίκαιες ψυχές που είχαν επιλεγεί να υπηρετήσουν τον Θεό,.

Με την βοήθεια Αυτού, ο πάγκαλος Ιωσήφ έλυσε το μυστηριώδες όνειρο του Φαραώ. Ρωτώντας τον Ιωσήφ ο Φαραώ έψαχνε για μια ανθρώπινη εξήγηση: «ἐνύπνιον ἑώρακα, καὶ ὁ συγκρίνων οὐκ ἔστιν αὐτό· ἐγὼ δὲ ἀκήκοα περὶ σοῦ λεγόντων, ἀκούσαντά σε ἐνύπνια συγκρῖναι αὐτά.» (Γέν. 41: 15) ^[9]. Ο Ιωσήφ απάντησε: «ἄνευ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἀποκριθήσεται τὸ σωτήριον Φαραώ» (Γεν. 41: 16) ^[10]. Και όταν με οξυδέρκεια αποκάλυψε το μέλλον (επτά χρόνια αφθονίας και ακόμη τόσα - πείνας), ο Φαραώ φώναξε: "μὴ εὑρήσομεν ἄνθρωπον τοιοῦτον, ὃς ἔχει πνεῦμα Θεοῦ ἐν αὐτῷ;" (Γέν. 41: 38) ^[11]. Ο Φαραώ είχε δίκιο όταν είπε στον Ιωσήφ: «ἐπειδὴ ἔδειξεν ὁ Θεός σοι πάντα ταῦτα, οὐκ ἔστιν ἄνθρωπος φρονιμώτερος καὶ συνετώτερός σου·» (Γεν. 41: 39) ^[12]. Η αληθινή σοφία είναι αυτή τού Αγίου Πνεύματος. Και αν δεν έχεις αποκτήσει την Χάρη τού Αγίου Πνεύματος, τότε καμία μάθηση επί γης, όσα χρόνια και να ζήσεις, δεν θα σού χαρίσει την σοφία.

Το Άγιο Πνεύμα νουθετoύσε τούς προφήτες. Στην πραγματικότητα, Αυτό είναι που δίνει το Δώρο τής προφητείας. Έτσι, όταν ο Μωυσής επέλεξε εβδομήντα γέροντες για να βοηθήσει στη διακυβέρνηση του λαού,

«καὶ κατέβη Κύριος ἐν νεφέλῃ καὶ ἐλάλησε πρὸς αὐτόν· καὶ παρείλατο ἀπὸ τοῦ πνεύματος τοῦ ἐπ᾿ αὐτῷ καὶ ἐπέθηκεν ἐπὶ τοὺς ἑβδομήκοντα ἄνδρας τοὺς πρεσβυτέρους· ὡς δὲ ἐπανεπαύσατο πνεῦμα ἐπ᾿ αὐτούς, καὶ ἐπροφήτευσαν καὶ οὐκ ἔτι προσέθεντο.» (Αριθ. 11:25) ^[13].

Δύο από αυτούς που αξιώθηκαν να πάρουν το δώρο, ο Ελδάδ και ο Μοδάδ, παρέμειναν στο στρατόπεδο τού Ισραήλ και προφήτευσαν, και ο Ιησούς τού Ναυή, ορμώμενος από ζηλοφθονία ότι ενδέχεται να εμφανιστούν νέοι πνευματικοί ηγέτες πέραν τού Μωυσή, ζήτησε από τον τελευταίο να τούς απαγορεύσει να κάνουν αυτό που έκαναν. Αλλά ο Μωυσής τού είπε:

" καὶ τίς δῴη πάντα τὸν λαὸν Κυρίου προφήτας, ὅταν δῷ Κύριος τὸ πνεῦμα αὐτοῦ ἐπ᾿ αὐτούς;" (Αριθμός 11:29) ^[14].

Ο Μωυσής λαχταρούσε την κατάβαση τού Αγίου Πνεύματος σε όλους τους ανθρώπους τού Θεού. Και η ελπίδα του εκπληρώθηκε μετά από πολλούς αιώνες - στο πρόσωπο των μαθητών τού Χριστού, στο πρόσωπο όλων όσων έγιναν ειλικρινά παιδιά τής Εκκλησίας.

Εκεί όπου είναι το Άγιο Πνεύμα, εκεί υπάρχει και η πνευματική ενατένιση των πάντων. Είναι το Πνεύμα τής Αληθείας, και επομένως οι προφητείες που προέρχονται από Αυτό είναι αληθινές. Ακόμα και οι εχθροί της Αλήθειας δεν μπορούν να αντισταθούν σε Αυτό. Αυτός ο ίδιος ο μάντης Βαλαάμ, ο οποίος κλήθηκε από τον βασιλιά τών Μωαβιτών Βαλάκ για να καταραστεί το Ισραήλ, νουθετήθηκε από τον ίδιο του τον τον γάιδαρο, και ξαφνικά αξιώθηκε να λάβει το Δώρο τού Θεού. «πνεῦμα Θεοῦ ἐν αὐτῷ» (Αριθ. 24: 2) ^[15], και προφήτευσε για τον επερχόμενο Χριστό:

«δείξω αὐτῷ, καὶ οὐχὶ νῦν· μακαρίζω, καὶ οὐκ ἐγγίζει· ἀνατελεῖ ἄστρον ἐξ Ἰακώβ, ἀναστήσεται ἄνθρωπος ἐξ Ἰσραὴλ καὶ θραύσει τοὺς ἀρχηγοὺς Μωὰβ καὶ προνομεύσει πάντας υἱοὺς Σήθ.» (Αριθ. 24:17) ^[16].

Από το Άγιο Πνεύμα προέρχεται και το Δώρο τής καθοδήγησης εκείνων που σού είναι εμπιστευμένοι.. Όπως είπε ο Κύριος στον Μωυσή:

«λάβε πρὸς σεαυτὸν Ἰησοῦν υἱὸν Ναυή, ἄνθρωπον ὃς ἔχει πνεῦμα ἐν

ἑαυτῷ, καὶ ἐπιθήσεις τὰς χεῖράς σου ἐπ᾿ αὐτὸν ... καὶ δώσεις τῆς δόξης σου

ἐπ᾿ αὐτόν, ὅπως ἂν εἰσακούσωσιν αὐτοῦ οἱ υἱοὶ Ἰσραήλ.» (Αριθ. 27: 18, 20)

^[17].

Λέγεται επίσης για τον Ατόχνιελ, ο οποίος απελευθέρωσε τους ανθρώπους από έναν ξένο ζυγό:

«καὶ ἐγένετο ἐπ᾿ αὐτὸν πνεῦμα Κυρίου, καὶ ἔκρινε τὸν Ἰσραήλ. καὶ

ἐξῆλθεν εἰς πόλεμον πρὸς Χουσαρσαθαίμ· καὶ παρέδωκε Κύριος ἐν χειρὶ

αὐτοῦ τὸν Χουσαρσαθαὶμ βασιλέα Συρίας ποταμῶν, καὶ ἐκραταιώθη χεὶρ

αὐτοῦ ἐπὶ τὸν Χουσαρσαθαίμ.» " (Κριταί 3:10) ^[18].

Η ικανότητα τής συνετής καθοδήγησης εκπηγάζει από το Άγιο Πνεύμα. Αυτό χαρίζει δύναμη, θάρρος, το χάρισμα για κατορθώματά

Η ικανότητα να καθοδηγούμε με σύνεση δεν είναι καρπός τού πάθους και τής ίντριγκας, αλλά δώρο του Αγίου Πνεύματος.

Από το Άγιο Πνεύμα πηγάζουν δύναμη, θάρρος και το χάρισμα για κατορθώματα: «καὶ πνεῦμα Κυρίου ἐνεδυνάμωσε τὸν Γεδεών» (Κριταί 6:34 ) ^[19] - και μαζί με τριακόσιους συντρόφους, νίκησε τις ορδές των Μαδιανιτών. «Καὶ ἐγένετο ἐπὶ Ἰεφθάε πνεῦμα Κυρίου» (Κριταί 11:29) ^[20] - και κατετρόπωσε τούς Αμμωνίτες. «[καὶ ἦλθον ἕως Σιαγόνος· καὶ οἱ ἀλλόφυλοι ἠλάλαξαν καὶ ἔδραμον εἰς συνάντησιν αὐτοῦ·] καὶ ἥλατο ἐπ᾿ αὐτὸν πνεῦμα Κυρίου» (Κριταί 15:14) ^[21] - και νίκησε μόνος του πολλούς Φιλισταίους.

Τα χαρίσματα είναι πολλά και διάφορα, αλλά το Άγιο Πνεύμα που τα δωρίζει είναι το Ίδιο.

«καὶ ἔλαβε Σαμουὴλ τὸ κέρας τοῦ ἐλαίου καὶ ἔχρισεν αὐτὸ ἐν μέσῳ τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ, καὶ ἐφήλατο πνεῦμα Κυρίου ἐπὶ Δαυὶδ ἀπὸ τῆς ἡμέρας ἐκείνης καὶ ἐπάνω.» (ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Α΄ -- Μασ. Σαμουήλ Α´ 16:13) ^[22].

Ακόμη και σήμερα που έχουν περάσει χιλιάδες χρόνια μετά το χρίσμα τού Δαβίδ, μάς παρηγορούν οι θεόπνευστοι ψαλμοί του. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία λόγια τού βασιλιά και προφήτη Δαβίδ επί γης ήταν:

«πνεῦμα Κυρίου ἐλάλησεν ἐν ἐμοί, καὶ ὁ λόγος αὐτοῦ ἐπὶ γλώσσης μου.» ((ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Α΄ -- Μασ. Σαμουήλ Α´ 23:2) ^[23].

Το Άγιο Πνεύμα φωτίζει τον προφήτη Δανιήλ, και ψύγει την φωτιά τού καμινιού τής Βαβυλώνας όπου ήταν κλεισμένοι οι τρείς δίκαιοι νέοι, έτσι ώστε «καὶ ἐποίησε τὸ μέσον τῆς καμίνου ὡς πνεῦμα δρόσου διασυρίζον, καὶ οὐχ ἥψατο αὐτῶν τὸ καθόλου τὸ πῦρ καὶ οὐκ ἐλύπησεν οὐδὲ παρηνώχλησεν αὐτοῖς.» ( Δαν. 3:50) ^[24].

Άγιο Πνεύμα εν Χριστώ

Το Άγιο Πνεύμα φανέρωσε την δύναμή Του, τις δωρεές Του. Αλλά η Παλαιά Διαθήκη είναι απλά ο δρόμος προς το επαγγελθέν. Η προφητεία του Ιωήλ: «Καὶ ἔσται μετὰ ταῦτα καὶ ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα» (βλ. Ιωήλ 2:28) ^[25] ήταν όραμα μιάς μελλοντικής εποχής.

Η αποκατάσταση τού Ανθρώπου ως ναού τού Αγίου Πνεύματος κατέστη δυνατή μόνον με τη γέννηση Αυτού, Τού Οποίου κατέστρεψαν τον ναό τού σώματος και Αυτός σε τρεις ημέρες το ανοικοδόμησε (βλ.: Ιωάννη 2:18–22). Ο Παράδεισος, ως Βασιλεία τού Αγίου Πνεύματος, άνοιξε όταν εμφανίστηκε Εκείνος που είπε: «σήμερον μετ᾿ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ παραδείσῳ.» (Λουκάς 23:43) ^[26].

Ήρθε σε μάς ο Άγιος των Αγίων, ο Αγνός των Αγνών, και μάς δόθηκε αγιασμός των ενδόμυχων βαθών τής καρδιάς μας. Δεν είναι οι ορδές των Φιλισταίων ή των Αμμωνιτών που κατατροπώνονται τώρα, αυτές ήταν προσωρινές και επίγειες νίκες. Τώρα, οι φαινομενικά ανίκητες λεγεώνες των πονηρών πνευμάτων εγκαταλείπουν πανικοβλημένα τούς αιχμάλωτούς τους, μόλις εμφανιστεί κοντά τους Αυτός «πλήρης Πνεύματος Ἁγίου» (Λουκάς 4: 1) ^[27].

Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος είπε γι΄Αυτόν:

Ιω. 1,32 .. τεθέαμαι τὸ Πνεῦμα καταβαῖνον ὡς περιστερὰν ἐξ οὐρανοῦ, καὶ ἔμεινεν ἐπ᾿ αὐτόν.

Ιω. 1,33 κἀγὼ οὐκ ᾔδειν αὐτόν, ἀλλ᾿ ὁ πέμψας με βαπτίζειν ἐν ὕδατι, ἐκεῖνός μοι εἶπεν· ἐφ᾿ ὃν ἂν ἴδῃς τὸ Πνεῦμα καταβαῖνον καὶ μένον ἐπ᾿ αὐτόν, οὗτός ἐστιν ὁ βαπτίζων ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ.

Ιω. 1,34 κἀγὼ ἑώρακα καὶ μεμαρτύρηκα ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ.

(βλ. κατά Ιωάννη 1: 32–34). ^[28]

Το Άγιο Πνεύμα ήταν μαζί Του ως Υιός του Θεού από την αρχή. Και το μυστήριο τής ενσάρκωσης έλαβε χώρα κάτω από το ιερό πέπλο Του. Εκεί όπου λαμβάνει χώρα το μυστήριο του Θεού, εκεί είναι πάντα και το Άγιο Πνεύμα. Έτσι και με την ενσάρκωση τού Υιού τού Θεού, κι αυτή πραγματοποιήθηκε με τη μυστική συμμετοχή Του. Ως εκ τούτου, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ ανακοίνωνε στην Παναγία:

«Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι· διὸ καὶ τὸ γεννώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱὸς Θεοῦ» (βλ. κατά Λουκά 1:35). ^[29]

Το Άγιο Πνεύμα είναι το Πνεύμα Αγιοσύνης. Με την Γέννηση τού Χριστού, ήρθε στον κόσμο η γνήσια Αγιότητα - το Άγιο Πνεύμα είναι αχώριστο από την Αγιότητα.

Στην Παλαιά Διαθήκη, κάποιοι έλαβαν ορισμένες δωρεές από το Άγιο Πνεύμα, τις δέχτηκαν ως προσωρινή διακονία. Στην Καινή Διαθήκη, Εκείνος που δίνει τις δωρεές τού Αγίου Πνεύματος ενεργεί ως Δύναμη που αναγεννά στην αιωνιότητα.

«ὃς καὶ ἱκάνωσεν ἡμᾶς διακόνους καινῆς διαθήκης, οὐ γράμματος, ἀλλὰ πνεύματος· τὸ γὰρ γράμμα ἀποκτείνει, τὸ δὲ πνεῦμα ζωοποιεῖ.» (βλ. Κορ. Β΄, 3:6). ^[30]

Στέλνει το Άγιο Πνεύμα στους ανθρώπους από τον Θεό Πατέρα και δίνει σε όλους στην Εκκλησία όσων η καρδιά είναι καθαρή και ως εκ τούτου έτοιμη να δεχθεί.

Και είπε θαυμάσια πράματα. Για παράδειγμα:

«εἰ οὖν ὑμεῖς, ὑπάρχοντες πονηροί, οἴδατε δόματα ἀγαθὰ διδόναι τοῖς τέκνοις ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον ὁ πατὴρ ὁ ἐξ οὐρανοῦ δώσει πνεῦμα ἀγαθὸν τοῖς αἰτοῦσιν αὐτόν;» (Λουκάς 11:13). ^[31]

Έτσι έδωσε ελπίδα σε όλους μας. Και μίλησε ακόμη και για ποταμούς «ύδατος ζώντος», οι οποίοι θα τρέξουν μέσα από το Είναι αυτών που πιστεύουν σ 'Αυτόν. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης εξηγεί:

«τοῦτο δὲ εἶπε περὶ τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύοντες εἰς αὐτόν· οὔπω γὰρ ἦν Πνεῦμα Ἅγιον, ὅτι Ἰησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη.» (κατά Ιωάννη 7:39). ^[32]

Και έτσι αποκάλυψε την Δόξα τής Ανάστασής Του. «Των θυρών κεκλεισμένων» έρχεται στους μαθητές Του, και τούς λέει ^[33]:

Ιω. 20,21 εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς πάλιν· εἰρήνη ὑμῖν. καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς.

Ιω. 20,22 καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησε καὶ λέγει αὐτοῖς· λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον·

Ιω. 20,23 ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται.

Η Αναγέννηση τού Ανθρώπου από το Άγιο Πνεύμα

Στην Αγία Γραφή, αναφορά στην Πνοή τού Θεού γίνεται σε δύο σημεία. Με την πρώτη Πνοή, δημιουργήθηκε ο Άνθρωπος - αγνός, χωρίς καμία ακόμη αμαρτία. Η δεύτερη Πνοή είναι το Δώρο τής κάθαρσης από τις αμαρτίες. Με αυτόν τον τρόπο θεραπεύει την αρχική πληγή το Άγιο Πνεύμα. Ωστόσο, η Πνοή τού Χριστού και η αποστολή τής Χάριτος προς άφεση αμαρτιών είναι σαν την αυγή που προαναγγέλλει την επικείμενη ανατολή τού Ήλιου.

Ημέραν Πεντηκοστήν εκ τής Ανάστασεώς Του, όταν οι μαθητές Του ενώθηκαν όλοι με μια ψυχή ^[34],

Πραξ. 2,2 καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας, καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι·

Πραξ. 2,3 καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν,

Πραξ. 2,4 καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι.

Εδώ πρόκειται για αναδημιουργία τής «Πεπτωκυῖας Σκηνής», την ανανέωση τού ανθρώπου ως Ναού Θεού ζώντος. Παρατηρήστε τον τρόπο που ενεργούν οι Απόστολοι πριν και μετά την κατάβαση τού Αγίου Πνεύματος, και θα δείτε μια δραστική αλλαγή. Οι φόβοι δίνουν τώρα τόπο στην αφοβία, την δειλία αντικαθιστά η παρρησία, τον δισταγμό, το αποφασιστικό κήρυγμα ενώπιον ηγεμόνων και βασιλιάδων, και το δυσανάγνωστο τών εννοιών τής Γραφής - ένα σαφές όραμα και συγγραφή από τούς ιδίους εμπνευσμένων κειμένων.

Ο φόβος δίνει τόπο στην αφοβία, η δειλία στην παρρησία, ο δισταγμός – στο αποφασιστικό κήρυγμα

Το Άγιο Πνεύμα κατεβαίνει ως Δύναμη που αναζωογονεί, τα πάντα θεραπεύει, τα πάντα αγιάζει.

Δεν είμαστε ορφανοί, γιατί ο Παράκλητος είναι μαζί μας. Αν δεν ήταν έτσι, τότε δεν θα υπήρχαν ιστορίες όπως αυτές των Μοναχών Σεραφείμ τού Σαρώφ, Παϊσίου Αγιορείτου, Σεργίου τού Ράντονεζ και Γαβριήλ Σαμταβρίγισκι (ΣτΜ: 1925-1995 Αρχιμανδρίτης τής Ορθόδοξης Εκκλησίας τής Γεωργίας). Αν αυτές υπάρχουν, είναι επειδή υπάρχει ο Παράκλητος στην Εκκλησία. Και το Άγιο Πνεύμα αυτό μάς δίνεται:

«εἰς τὸ δύνασθαι ἡμᾶς παρακαλεῖν τοὺς ἐν πάσῃ θλίψει διὰ τῆς παρακλήσεως ἧς παρακαλούμεθα αὐτοὶ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ·» (βλ Κορ. Β΄ 1: 4). ^[35]

Το Άγιο Πνεύμα είναι εδώ, είναι κοντά μας. Είναι τόσο κοντά που δεν μπορούμε καν να φανταστούμε. Πιο κοντά κι από τον αέρα που αναπνέουμε, πιο κοντά από το φως με το οποίο φωτίζουμε, πιο κοντά από ό,τι χρησιμοποιούμε στην ζωή μας για να ζεσταινόμαστε. Η Αγάπη τού Αγίου Πνεύματος είναι καθαρότερη από την Αγάπη και των πιο αγνών και φιλέραστων. Επομένως, όσοι λαμβάνουν το Άγιο Πνεύμα διακατέχονται από μη-γήινη αγάπη.

Το Άγιο Πνεύμα είναι το Πνεύμα της Ζωής, Ζωοποιόν. Το Άγιο Πνεύμα, και ό,τι συμμετέχει σε Αυτό είναι ιερό. Οι άνθρωποι τιμούνται με αγιότητα όχι από τον φόρτο των πολλών έργων τους, ή επειδή έχουν επιδείξει αρετές και πολεμούν με τα πάθη, αλλά επειδή μέσω αυτών των έργων έχουν αποκτήσει την ευκαιρία να λάβουν το Άγιο Πνεύμα. Ένα άγιο πρόσωπο είναι ένα άτομο που συμμετέχει στο Άγιο Πνεύμα. Αλλά - στον έναν βαθμό ή στον άλλον - η Δωρεά τού Πνεύματος δίνεται σε κάθε βαπτιζόμενο άτομο. Είναι σαν σπόρος που θα μεγαλώσει σε αυτούς που θα επιδείξουν ζήλο και θα αποφέρει καρπούς, ενώ στους λοιπούς θα παραμείνει στη γη των καρδιών τους, θαμμένο κάτω από την παραμέλησή τους.

Είμαστε αδύναμοι και αμαρτάνουμε. Το Άγιο Πνεύμα καθαρίζει, όμως, τα βάθη τής καρδιάς. Καθαρίζει, για να προετοιμάσει για την Μετάνοια, για να συνθλίψει το δικό μας πνεύμα. Αυτή είναι και η ουσία των Μυστηρίων τής Εκκλησίας: η ψυχή μεταμορφώνεται, εξαγνίζεται από το Άγιο Πνεύμα. Και αυτόν που πριν έβλεπες για εχθρό σου, αυτόν τον βλέπεις να πλησιάζει στην καρδιά σου και από καρδίας προσεύχεσαι για τη σωτηρία του - έτσι αλλάζει τον άνθρωπο το Άγιο Πνεύμα.

Αυτή είναι η ουσία των Μυστηρίων της Εκκλησίας: η ψυχή μεταμορφώνεται, εξαγνίζεται από το Άγιο Πνεύμα

Το Άγιο Πνεύμα είναι που προσφέρει τα Τίμια Δώρα τής θείας Ευχαριστίας, που καθαγιάζει τα ύδατα στα Επιφάνια, που θεραπεύει βαριά άρρωστους, που ανασταίνει νεκρούς. Τα Μυστήρια της Εκκλησίας είναι δωρεά Του, και η σωτηρία των ανθρώπων είναι ο καρπός τής παρουσίας Του στην Εκκλησία.

Το Άγιο Πνεύμα είναι το Πνεύμα της Αγάπης, επομένως ο πρώτος πνευματικός καρπός Του είναι η Αγάπη και, στη συνέχεια, σαν να πρόκειται για αδιαχώριστους κρίκους μιας πολύτιμης αλυσίδας - χαρά, ειρήνη, μακροθυμία και άλλα πολλά, συμπεριλαμβανομένης τής εγκράτειας (βλ. Γαλ. 5:22-23 ΣτΜ: ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πρᾳότης, ἐγκράτεια·), εκείνος που φωτίστηκε από το Άγιο Πνεύμα είναι γεμάτος από Αυτό και ως εκ τούτου απαλλαγμένος από τον καταναλωτισμό, από τις τάσεις απληστίας τής εγωιστικής σάρκας. Και η έννοια των Δώρων του Αγίου Πνεύματος δεν έγκειται στο να βλέπεις οράματα και να κάνεις προφητείες, αλλά στο να αγαπά η καρδιά σου την αγνότητα.

Το πνεύμα έχει συντριβεί από εμάς, το Άγιο Πνεύμα όμως δρα ως εξιλεωτική δύναμη.

Η Χάρη τού Πνεύματος είναι το ένδυμα των Αγγέλων. Είναι το ένδυμα των πρωτόπλαστων. Είναι επίσης η πορφύρα αυτών που εξεγέρθηκαν ενάντια στα πάθη. Καλύπτει μόνο τούς ταπεινούς και τούς πράους, των οποίων το πνεύμα είναι σιωπηρό και αγνό. Η λάμψη τού Αγίου Πνεύματος καθαρίζει τα πρόσωπά τους πιο πολύ κι από τις ακτίνες τού ανατέλλοντος Ηλίου.

Η ιερή εικόνα τοποθετείται σε ένα ακριβό πλαίσιο, ένας εξαίσιος λίθος μπαίνει πάνω σε ένα δαχτυλίδι, κι ένα πολύτιμο μύρο φυλάσσεται σε ένα δοχείο. Και ο Άνθρωπος δημιουργήθηκε ως Οίκος τού Αγίου Πνεύματος. Ο Ναός είχε καταστραφεί αλλά τώρα ξαναζωντάνεψε.

Από το Άγιο Πνεύμα πηγάζει η ζωή τού πνεύματός μας. Αλλά κι η ζωή τού σώματος είναι επίσης δωρεά Του.

«τάδε λέγει Κύριος· ἰδοὺ ἐγὼ ἀνοίγω τὰ μνήματα ὑμῶν καὶ ἀνάξω ὑμᾶς ἐκ τῶν μνημάτων ὑμῶν ... καὶ δώσω πνεῦμά μου εἰς ὑμᾶς, καὶ ζήσεσθε» (Εζεκ. 37: 12, 14). ^[36]

Το Άγιο Πνεύμα θα αναστήσει τα σώματα όλων των ανθρώπων. Αλλά θα λάμψουν μόνον εκείνοι που έχουν χτίσει στα βάθη τής ψυχής τους μια καθαρή κατοικία για το Άγιο Πνεύμα.

Γι 'αυτό ο απόστολος Παύλος λέει:.

Α Κορ. 3,16 Οὐκ οἴδατε ὅτι ναὸς Θεοῦ ἐστε καὶ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ οἰκεῖ ἐν ὑμῖν;

Α Κορ. 3,17 εἴ τις τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ φθείρει, φθερεῖ τοῦτον ὁ Θεός· ὁ γὰρ ναὸς τοῦ Θεοῦ ἅγιός ἐστιν, οἵτινές ἐστε ὑμεῖς.

(βλ. προς Κορινθίους Α΄, 3: 16-17) ^[37]

ΣτΜ: παραθέτουμε την μετάφραση στην νεο-ελληνική τών Βιβλικών χωρίων που έχουν αναφερθεί στο κείμενο. Πηγή: imgap.gr (π.χ. http://www.imgap.gr/file1/AG-Pateres/PDhiathiki1.html )

^[1] ΣτΜ: βλ. Ιώβ:

Ιωβ. 33,4 Το Πνεύμα του Θεού με εδημιούργησε, η πνοή δε και η έμπνευσις Κυρίου του Παντοκράτορας είναι αυτή, που που με διδάσκει.

^[2] ΣτΜ: βλ. Γένεσις:

Γεν. 2,7 Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπον με χώμα από την γην (χοϊκόν) και ενεφύσησεν στο πρόσωπον αυτού πνεύμα ζων, την αθάνατον ψυχήν· έτσι δε έγινεν ο άνθρωπος ζώσα υλικοπνευματική ύπαρξις.

^[3] ΣτΜ βλ. Γένεσις:

Γεν. 6,3 Είδεν ο Θεός την σαρκικότητα αυτήν των ανθρώπων και είπε· “δεν θα παραμείνη πλέον το πνεύμα μου στους ανθρώπους τούτους, διότι κυριαρχούνται εξ ολοκλήρου από σαρκικά φρονήματα. Ολαι δε αι υπολειπόμεναι ημέραι της ζωής των θα περιορισθούν μόνον εις εκατόν είκοσιν έτη”.

Γεν. 6,5 Ο Θεός ιδών ότι επληθύνθησαν και επληθύνοντο συνεχώς αι αμαρτίαι των ανθρώπων επί της γης και ότι η καρδία παντός ανθρώπου ήτο δοσμένη εις την αμαρτίαν, και τα πονηρά πάντοτε έργα είχεν ως αντικείμενον των επιθυμιών και σκέψεών της,

^[4] ΣτΜ: βλ. προς Εφεσίους:

Εφ. 6,12 Διότι ο αγών, που έχομεν αναλάβει, δεν είναι αγών προς ανθρώπους με αίμα και σάρκα, αλλά προς τας πονηράς αρχάς και εξουσίας, προς τα πλήθη των πονηρών πνευμάτων, προς τους καταχθονίους κοσμοκράτορας, που κυριαρχούν επί ανθρώπων ευρισκομένων στο βαθύ σκότος του αμαρτωλού τούτου αιώνος. Ο αγών μας διεξάγεται αναντίον των πνευματικών αυτών πονηρών όντων και γίνεται χάριν της κληρονομίας της βασιλείας των ουρανών.

^[5] ΣτΜ: βλ. Εκκλησιαστή:

Εκκλ. 4,1 Περιήλθον με τον νουν την οικουμένην και είδα όλας τας καταδυναστεύσεις, αι οποίαι έγιναν και γίνονται κάτω από τον ήλιον. Είδα τα δάκρυα των καταδυναστευομένων και δεν υπήρχε κανείς να τους βοηθήση και να τους παρηγορήση. Ο εκβιασμός και η καταδυνάστευσις αυτών προέρχεται εκ μέρους ισχυρών, αλλά αδίκων, ανθρώπων. Και δεν ευρίσκεται κανείς, ο οποίος να τους ενισχύση και παρηγορήση.

^[6] ΣτΜ: βλ. Ιώβ:

Ιωβ. 16,2 ἀκήκοα τοιαῦτα πολλά, παρακλήτορες κακῶν πάντες.

Ιωβ. 16,2 “πολλά σαν αυτά, που λέτε, έχω ακούσει έως τώρα. Ολοι σας είσθε κακοί παρηγορηταί.

^[7] ΣτΜ: βλ. Θρήνοι Ιερεμίου:

Θ. Ιερ. 1,16 Τα μάτια μου χύνουν δάκρυα ωσάν το νερό της πηγής, διότι έχει απομακρυνθη από εμέ ο Κυριος της παρηγορίας μου, ο μόνος ικανός να επαναφέρη και στήριξη την ζωήν μου. Τα παιδιά μου έχουν πλέον εξαφανισθή, διότι ο εχθρός υπερίσχυσεν εναντίον μου.

^[8] ΣτΜ: βλ. κατά Ιωάννη:

Ιω. 15,26 Οταν δε έλθη ο Παράκλητος, τον οποίον εγώ θα στείλω εις σας εκ μέρους του Πατρός, το Αγιον Πνεύμα, που είναι η αλήθεια και η πηγή της αληθείας και το οποίον εκπορεύεται από τον Πατέρα, εκείνος θα μαρτυρήση δι' εμέ.

^{[9] ,[10],} ^{[11], [12]} ΣτΜ: βλ. Γένεσις:

Γεν. 41,15 Είπεν ο Φαραώ προς τον Ιωσήφ· “είδα ένα όνειρον και δεν υπάρχει κανείς, που να μου το εξηγήση. Επληροφορήθην δια σε από μερικούς, οι οποίοι λέγουν ότι, όταν ακούσης τα όνειρα, ημπορείς και τα ερμηνεύεις”.

Γεν. 41,16 Απεκρίθη ο Ιωσήφ στον Φαραώ και του είπε· “χωρίς τον φωτισμόν του Θεού τίποτε το ωφέλιμον δεν ημπορώ να απαντήσω στον Φαραώ”.

Γεν. 41,38 Είπε δε προς αυτούς· “μήπως τάχα θα εύρωμεν τέτοιον άνθρωπον σαν τον Ιωσήφ, ο οποίος έχει Πνεύμα Θεού εντός του;”

Γεν. 41,39 Δια τούτο είπεν ο Φαραώ στον Ιωσήφ· “επειδή ο Θεός εφανέρωσεν εις σε όλα αυτά, άλλος δε άνθρωπος εξυπνότερος και σοφώτερος από σε δεν υπάρχει,

^{[13], [14], [15], [16] , [17]} ΣτΜ: βλ. Αριθμούς:

Αρ. 11,25 Κατέβηκεν ο Κυριος εις την νεφέλην και ωμίλησε προς αυτόν. Επήρε από το πνεύμα, που είχε δώσει στον Μωϋσήν, και έδωσεν αυτό στους εβδομήκοντα πρεσβυτέρους. Οταν δε το Πνεύμα επανεπαύθη εις αυτούς και τους εφώτισεν, εκείνοι φωτισμένοι πλέον ωμίλησαν τότε λόγια Θεού. Αλλην όμως φοράν δεν επανελήφθη αυτό.

Αρ. 11,29 Είπε προς αυτόν ο Μωϋσής· “διατί σε κατέλαβε ζηλοφθονία προς χάριν μου; Είθε όλον το πλήθος των Ισραηλιτών να αναδειχθούν προφήται του Θεού, όταν ο Κυριος δώση το Πνεύμα του εις αυτούς” !

Αρ. 24,2 Εσήκωσε τα μάτια του και είδε τους Ισραηλίτας να έχουν στρατοπεδεύσει κατά φυλάς. Πνεύμα δε Θεού ήλθεν εις αυτόν.

Αρ. 24,17 Θα τον ίδω και θα τον δείξω τον Μεσσίαν, όχι όμως τώρα. Μακαρίζω αυτόν, αλλά δεν είναι πλησίον. Αργότερα θα ανατείλη άστρον από τους απογόνους του Ιακώβ, θα αναδειχθή άνθρωπος από τον ισραηλιτικόν λαόν και θα συντρίψη τους αρχηγούς των Μωαβιτών και θα λαφυραγωγήση όλους τους απογόνους του Σηθ.

Αρ. 27,18 Ο Κυριος ωμίλησεν προς τον Μωϋσήν και είπεν· “πάρε μαζή σου τον Ιησούν, τον υιόν του Ναυή, άνδρα ο οποίος έχει πνεύμα Θεού μέσα του, θα θέσης επάνω εις αυτόν τα χέρια σου,

Αρ. 27,20 και θα του δώσης ένα μέρος από το ιδικόν σου κύρος και από την ιδικήν σου εξουσίαν, ώστε οι Ισραηλίται να υπακούουν πλέον εις αυτόν.

^[18]^, ^[19]^, ^[20]^, ^[21] ΣτΜ: βλ. Κριταί:

Κρ. 3,10 Πνεύμα Κυρίου ήλθεν εις αυτόν και τον ανέδειξε Κριτήν του ισραηλιτικού λαού. Τοτε αυτός εξήλθεν μαζή με Ισραηλίτας πολεμιστάς εις πόλεμον εναντίον του Χουσαρσαθαίμ. Ο δε Κυριος παρέδωκεν εις τα χέρια αυτού νικημένον τον Χουσαοσαθαίμ, βασιλέα της Μεσοποταμίας, και ανεδείχθη έτσι η εξουσία και η δύναμις του Γοθονιήλ ισχυρά και μεγάλη επί του Χουσαρσαθαίμ.

Κρ. 6,34 Τοτε πνεύμα Κυρίου ενεδυνάμωσε τον Γεδεών δια να αντισταθή κατά των επιδρομέων. Με σάλπιγγα κερατίνην εσάλπισεν αυτός συναγερμόν εις πόλεμον. Οι άνδρες των φυλών Αβιέζερ εφοβήθησαν, ετάχθησαν με το μέρος του Γεδεών και τον ηκολούθησαν.

Κρ. 11,29 Το Πνεύμα όμως του Κυρίου ήλθεν επί τον Ιεφθάε και τον ενίσχυσε. Αυτός δε διήλθε την χώραν Γαλαάδ και την χώραν Μανασσή, δια να ενισχύση τους Ισραηλίτας, έπειτα επέστρεψεν εις την Σκοπιάν της χώρας Γαλαάδ και από εκεί εβάδισε προς πόλεμον εναντίον των Αμμωνιτών, οι οποίοι ευρίσκοντο απέναντι.

Κρ. 15,14 Ηλθον φέροντες δεμένον τον Σαμψών έως την τοποθεσίαν, η οποία λέγεται· “Σιαγών”. Οι αλλόφυλοι όταν είδαν δεμένον τον Σαμψών ώρμησαν με αλαλαγμούς χαράς εναντίον του. Τοτε ήλθεν εις αυτόν Πνεύμα Κυρίου, του έδωσε δύναμιν μεγάλην, και τα σχοινία με τα οποία είχαν δεθή τα χέρια του έγιναν σαν στουπί που το είχε κάψει η φωτιά. Διελύθησαν και έπεσαν από τα χέρια του.

^[22] Στμ: βλ. ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Α΄ -- Μασ. Σαμουήλ Α´:

Α Βασ. 16,13 Ο Σαμουήλ επήρε το δοχείον με το έλαιον και από όλους τους άλλους αδελφούς αυτόν έχρισεν ως βασιλέα. Από δε την ημέραν εκείνην και έπειτα Πνεύμα Κυρίου επλημμύρισε τον Δαυίδ και τον καθωδηγούσε. Κατόπιν αυτών ο Σαμουήλ εσηκώθη και ανεχώρησε δια την πατρίδα του την Αρμαθαίμ.

^[23] Στμ: βλ. ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Β΄:

Β Βασ. 23,2 Ο Δαυίδ είπεν· “Το Πνεύμα του Κυρίου ωμίλησεν εις εμέ και ο ιδικός του λόγος ευρίσκεται εις την γλώσσαν μου.

^[24] Στμ: βλ. Δανιήλ:

Δαν. 3,50 και έκαιμεν, ώστε στο μέσον της καμίνου να υπάρχη δροσερός, ελαφρώς συρίζων αήρ. Ετσι δε το πυρ ούτε και τους ήγγισε καν, ούτε τους εστενοχώρησε, ούτε και τους ηνώχλησε καθόλου.

^[25] ΣτΜ: βλ. Ιωήλ:

Ιωηλ. 3,1 Μετά ταύτα θα έλθη εποχή, λέγει ο Κυριος, κατά την οποίαν θα χύσω πλουσίως τας δωρεάς και τα χαρίσματα του Πνεύματός μου εις κάθε άνθρωπον ..

^[26] ΣτΜ: βλ κατά Λουκά:

Λουκ. 23,43 Και είπεν εις αυτόν ο Ιησούς· “σε διαβεβαιώνω, ότι σήμερον θα είσαι μαζή μου στον παράδεισον”.

^[27] ΣτΜ: βλ κατά Λουκά:

Λουκ. 4,1 Ο δε Ιησούς, γεμάτος από Αγιον Πνεύμα, επέστρεψε από τον Ιορδάνην και ωδηγείτο με την παρακίνησιν του Αγίου Πνεύματος εις την έρημον,

^[28] ΣτΜ: βλ κατά Ιωάννη:

Ιω. 1,32 Και εβεβαίωσεν ο Ιωάννης λέγων ότι “είδα το Αγιον Πνεύμα να κατεβαίνη ωσάν περιστερά από τον ουρανόν και έμεινεν εις αυτόν μονίμως.

Ιω. 1,33 Και εγώ, όπως και σεις, δεν τον εγνώριζα, αλλά εκείνος που με έστειλε να βαπτίζω με νερό, εκείνος μου είπε· Εις όποιον ίδης να κατεβαίνη το Πνεύμα το Αγιον και να μένη εις αυτόν, αυτός είναι, που βαπτίζει με Πνεύμα Αγιον.

Ιω. 1,34 Και εγώ πράγματι είδα, όπως μου είπεν ο Θεός, και έχω δώσει μαρτυρίαν και ομολογίαν ότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού που έγινεν άνθρωπος”.

^[39] ΣτΜ: βλ. κατά Λουκά:

Λουκ. 1,35 .. “το Πνεύμα το Αγιον που θα σε απαλλάξη από το προπατορικόν αμάρτημα και θα σε εξαγιάση, θα έλθη εις σε και η δημιουργική δύναμις του Υψίστου θα σε περικαλύψη και θα σε διαποτίση. Δι' αυτό και το απολύτως άγιον και αναμάρτητον βρέφος, το οποίον κατά τον υπερφυσικόν αυτόν τρόπον θα γεννηθή από σε, θα κληθή, διότι θα είναι, ο Υιός του Θεού.

^[30] ΣτΜ: βλ. Προς Κορινθίους Β:

Β Κορ. 3,6 Αυτός και μας έχει αναδείξει ικανούς και αξίους διακόνους της Καινής Διαθήκης, όχι του παλαιού γραπτού και τυπικού νόμου, αλλά του πνευματικού, ο οποίος δια του Αγίου Πνεύματος γράφεται εις τας καρδίας μας και δίδει ζωήν. Διότι το γράμμα, αι τυπικαί διατάξεις του παλαιού Νομου, φέρουν τον πνευματικόν θάνατον. Τον νέον όμως πνεύμα της Καινής Διαθήκης δίδει την ζωήν.

^[31] ΣτΜ: βλ. κατά Λουκά:

Λουκ. 11,13 Εάν, λοιπόν, σεις μολονότι είσθε πονηροί, ξέρετε να δίνετε ωφέλιμα δώρα εις τα παιδιά σας, πόσο μάλλον ο Πατήρ ο ουράνιος, θα δώση το πανάγαθον Πνεύμα εις όσους το ζητούν;” (Και αφού θα δώση το μέγιστον και ύψιστον, δεν είναι λογικόν και ορθόν να σκεφθώμεν ότι πολύ περισσότερον θα δώση τα υλικά αγαθά, που είναι ασυγκρίτως μικροτέρας αξίας;).

^[32] ΣτΜ: βλ. κατά Ιωάννη:

Ιω. 7,39 Αυτό δε είπε ο Κυριος δια το Αγιον Πνεύμα, το οποίον έμελλον να λάβουν όσοι θα επίστευον εις αυτόν, διότι η χάρις του Αγίου Πνεύματος, που αναγεννά και σώζει, δεν είχε ακόμη δοθή εις κανένα, επειδή ο Ιησούς δεν είχε ακόμη δοξασθή με την μεγάλην θυσίαν και με την ένδοξον ανάληψίν του.

^[33] ΣτΜ: βλ. κατά Ιωάννη:

Ιω. 20,21 Είπε, λοιπόν, τότε εις αυτούς ο Ιησούς· “ειρήνη εις σας. Οπως έστειλεν εμέ ο Πατήρ, δια να τελειώσω το έργον της σωτηρίας των ανθρώπων, έτσι και εγώ στέλνω σας, να μεταφέρετε στους ανθρώπους την σωτηρίαν”.

Ιω. 20,22 Και αφού είπε τούτο, εφύσησε εις τα πρόσωπα των την ζωογόνον πνοήν της νέας ζωής και τους είπε· “λάβετε Πνεύμα Αγιον.

Ιω. 20,23 Εις όποιους συγχωρείτε τις αμαρτίες, θα είναι συγχωρημένες και από τον Θεόν. Εις όποιους όμως τις κρατείτε άλυτες και ασυγχώρητες, θα μείνουν αιωνίως ασυγχώρητες”.

^[34] ΣτΜ: βλ. Πράξεις:

Πραξ. 2,2 Και έξαφνα ήλθε από τον ουρανόν ένας ήχος, σαν ισχυρή βοή ανέμου που κινείται με ορμήν, και εγέμισε όλο το σπίτι, μέσα στο οποίον εκάθηντο οι μαθηταί.

Πραξ. 2,3 Και παρουσιάσθησαν εις αυτούς γλώσσες σαν από φλόγες πυρός, να διαμοιράζωνται· και στον καθένα από αυτούς εκάθισε από μία γλώσσα.

Πραξ. 2,4 Και εγέμισαν όλοι από Πνεύμα Αγιον και ήρχισαν να ομιλούν ξένας γλώσσας και να κηρύττουν τας υψηλάς αληθείας, όπως το Πνεύμα το Αγιον τους εφώτιζε και τους έδιδε την δύναμιν να ομιλούν.

^[35] ΣτΜ: βλ προς Κορινθίους Β΄:

Β Κορ. 1,4 Αυτός είναι που μας παρηγορεί και μας γαληνεύει εις κάθε μας θλίψιν, ώστε να ημπορούμεν και ημείς να παρηγορούμεν τους ανθρώπους τους ευρισκομένους εις κάθε θλίψιν με την παρηγορίαν, με την οποίαν ημείς οι ίδιοι παρηγορούμεθα από τον Θεόν.

^[36] ΣτΜ: βλ. Ιεζεκιήλ:

Ιεζ. 37,12 Δια τούτο προφήτευσε και είπε προς αυτούς· αυτά λέγει ο Κυριος· Ιδού εγώ θα ανοίξω τους τάφους σας και θα σας βγάλω μέσα από τα μνήματά σας και θα σας επαναφέρω εις την χώραν του Ισραήλ.

Ιεζ. 37,14 Θα σας δώσω το ζωοποιόν μου Πνεύμα, θα αναστηθήτε και θα αποκτήσετε ζωήν. Θα σας εγκαταστήσω εις την χώραν σας και θα μάθετε, ότι εγώ είμαι ο Κυριος. Εγώ ωμίληαα και θα πραγματοποιήσω αυτά που είπα, λέγει ο Κυριος”.

^[37] ΣτΜ: βλ προς Κορινθίους Α:

Α Κορ. 3,16 Σεις οι Κορίνθιοι είσθε αυτό το πνευματικόν οικοδόμημα, δια το οποίον ομιλώ. Σας ερωτώ, λοιπόν· δεν γνωρίζετε, ότι είσθε πράγματι πνευματικός ναός του Θεού και ότι το πνεύμα του Θεού κατοικεί μέσα σας και μεταξύ σας;

Α Κορ. 3,17 Εάν, λοιπόν, κανείς με τας φιλονεικίας και τας διαιρέσεις καταστρέφη τον ναόν του Θεού, ας γνωρίζη αυτός, ότι θα τον καταστρέψη ο Θεός. Διότι ο ναός του Θεού είναι άγιος, ιερόν αφιέρωμα στον Θεόν. Τετοιος δε άγιος ναός του Θεού είσθε σεις.