Ωδή στη γιορτή της εγκυμοσύνης

Οι Άγιοι Ιωακείμ και Άννα

Στις 9 Δεκεμβρίου – στις 22 Δεκεμβρίου με το καινούργιο ημερολόγιο – η Εκκλησία τιμά τη Σύλληψη της Δικαίας Άννας, μητέρας της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ημέρα χαράς σε όλη την οικουμένη, ημέρα, κατά την οποία άρχισε η ζωή της Μητέρας του Θεού, απαρχή της σωτηρίας του κόσμου. Γιορτή, στην οποία τιμούμε την εγκυμοσύνη. Γιορτή, στην οποία τιμούμε το αγέννητο ακόμη, μόλις που είχε συλληφθεί, μωρό, που ακόμα είναι μόλις συσσωρευμένα κύτταρα που διαιρούνται με μεγάλη ταχύτητα. Σήμερα πάλι, τιμούμε τη μνήμη και μιας άλλης Άννας, της μητέρας του προφήτη Σαμουήλ. Δύο Άννες, δύο πρόσωπα, δύο γιορτές σε μια μέρα. Μια γιορτή δύο εγκύων γυναικών. Για αυτή τη γιορτή ήθελα να γράψω εδώ και καιρό, ίσως, από την πρώτη κιόλας εγκυμοσύνη, σίγουρα από τη δεύτερη. Ήθελα να γράψω ωδή, ή ύμνο καλύτερα. Τελικά έγινε πεζό, κατά τμήματα καθημερινό κάπως, αλλά, κατά τη γνώμη μου, έχουν παραμείνει στοιχεία ωδής.

Από πού έρχονται τα παιδιά;

Γιορτάζουμε το πώς έρχονται τα παιδιά; Για πολλά χρόνια, οι ευσεβείς σύζυγοι Ιωακείμ και Άννα ζούσαν μέσα στην αγάπη και την ομόνοια, και δεν είχαν παιδιά. Πώς και στα γεράματα γέννησαν Μωρό; Επειδή το ζητούσαν από τον Θεό. Το ίδιο μας λέει και όλη η ιστορία της προφήτιδας Άννας, της μητέρας του Σαμουήλ. Τα παιδιά τα δίνει ο Θεός.

Τα παιδιά τα δίνει ο Θεός: η σύλληψη και η γέννηση του ανθρώπου είναι στα χέρια του Θεού

Η σύλληψη και η γέννηση του ανθρώπου είναι στα χέρια του Θεού. Και αυτό αφορά όχι μόνο στους μεγάλους, τους ιδιαίτερους, τους αγίους γονείς και τα άγια παιδιά. Αυτό αφορά στον καθένα μας. Ο Μεγάλος οικουμενικός διδάσκαλος και Άγιος Ιεράρχης Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει ότι η σύλληψη του παιδιού είναι «μυστήριο αγάπης»^[1], που ενώνει τους δύο σε ένα όλο. Το παιδί συλλαμβάνεται από την ενότητα, η οποία ενώνει τα σώματα των δυο^[2]. Αλλά αυτό δεν αρκεί, υποστηρίζει ο Άγιος, αρκετά κατηγορηματικά: «η γέννα έχει την αρχήν της άνωθεν, ότι είναι έργον της προνοίας του Θεού και ούτε η φύσις της γυναικός, ούτε η συνουσία, ούτε άλλο τίποτε είναι αρκετόν μόνον του προς τούτο»^[3]. Σε ένα άλλο σημείο του κειμένου, ο Άγιος δείχνει πώς «το σύστημα λειτουργεί» στο παράδειγμα της Λείας, την οποία ο Θεός – ακριβώς ο Θεός – «κατέστησεν ικανήν προς τεκνοποιΐα», αλλά την αδελφή της τη Ραχήλ την κατέστησεν στείρα: «Ο Δημιουργός του σύμπαντος είναι που εξοικονομεί τα πάντα και καθιστά γόνιμον την φύσιν και ακόμη ότι δεν σου προσφέρει κανένα όφελος η συνουσία, εάν δεν υπάρχει η εξ ουρανού βοήθεια δια την τεκνογονίαν»^[4].

Η εγκυμοσύνη ως γιορτή

Αυτή η γιορτή μας λέει ότι η εγκυμοσύνη … είναι γιορτή. Μας μιλάει για την αντίδραση στην είδηση της εγκυμοσύνης. Στο κανόνα της Συλλήψεως της Θεοτόκου από την Αγία Άννα διαβάζουμε: «γαστρὶ δεξαμένη, ἔχαιρεν, Ἄννα ἀναβοῶσα· Τοῦ ̓Ισραήλ, πᾶσαι αἷ φυλαί μοι, συνεφράνθητε ἰδού, ἀγὼ συνέλαβον» (Ωδή α΄). Εκπληκτικός κανών, εκπληκτική και η ιερή ακολουθία αυτήν την ημέρα. Μια ακολουθία που μεγαλύνει την εγκυμοσύνη, που μεγαλύνει τη γέννηση. Ενδεχομένως, για πολλές μητέρες, αλλά και για πατέρες επίσης, αυτή η ακολουθία είναι βοήθεια, υποστήριξη, διδαχή, σχεδόν μια μεγάλη-μεγάλη «προσευχή της εγκυμοσύνης».

Η χαρά των Αγίων και Δικαίων Ιωακείμ και Άννης είναι το πρότυπο του πώς βλέπουμε γενικά τη σύλληψη

Η Άννα είναι έγκυος! Και ευφραίνεται όλη η οικουμένη! Βεβαίως, είναι η χαρά του κόσμου, στον οποίο ήρθε η πολυαναμενόμενη Δέσποινα και Μητέρα του Λυτρωτή. Είναι εύκολο να νιώσουμε και να εξηγήσουμε την ανθρώπινη αντίδραση των ηλικιωμένων Ιωακείμ και Άννης που για πολλά χρόνια περίμεναν, προσεύχονταν για ένα μωρό. Και να! Αυτό το φανταστικό θαύμα τους πλημμύρισε. Μου φαίνεται πως εδώ έχουμε το υπόδειγμα, το πρότυπο του πώς βλέπουμε γενικά τη σύλληψη.

Αγοράζουμε το τεστ εγκυμοσύνης από φαρμακείο ή σουπερμάρκετ. Και να! Οι δύο γραμμές! Βεβαίως, το άτεκνο ζευγάρι μέσα στη χαρά δε θα το πιστέψει. Και όταν αυτές οι γραμμές είναι τελείως απροσδόκητες; Απολύτως απρόσμενες; Και όταν αυτές οι δύο γραμμές είναι για τη μαμά που θηλάζει ακόμα το προηγούμενο μωρό και που περιμένει έστω και λίγη ξεκούραση μετά την προηγούμενη γέννα; Και όταν αυτές τις δύο γραμμές τις βλέπουμε συχνά και για κάμποσες φορές απανωτά; Και όταν αυτές οι δύο γραμμές είναι για γονείς που ζουν σε ένα μικρό ενοικιασμένο διαμέρισμα με πέντε παιδιά; Και όταν αυτές οι δύο γραμμές ανατρέπουν όλα τα σχέδια και τις ελπίδες για τα επόμενα χρόνια; Αυτά συμβαίνουν συχνά. Και όχι μόνο σε ανθρώπους που είναι μακριά από τον Θεό, για τους οποίους η εγκυμοσύνη γίνεται η αιτία να πάρουν χάπια, να πάνε σε γιατρό, έτσι ώστε γρήγορα και εύκολα «να απαλλαγούν από ένα πρόβλημα που τους προέκυψε». Αυτό συμβαίνει και σε αυτούς που θεωρητικά, ιδεολογικά και που όχι για πρώτη φορά, δέχονται την εγκυμοσύνη ως απαρχή ζωής, μιας ζωής, την οποία κανένας δεν έχει το δικαίωμα να διακόψει. Η πέμπτη-η έβδομη-η δέκατη εγκυμοσύνη δεν προκαλεί χαρά πνεύματος και καρδιάς πάντοτε και σε όλους, ακόμα και στους πολύ «σωστούς», έξυπνους και πιστούς ανθρώπους. Ταπείνωση μπροστά στον Θεό που στέλνει βαρύ σταυρό, ναι, προκαλεί. Αλλά, χαρά και αναμονή του θαύματος της γέννησης, αυτό δεν έρχεται πάντοτε από μόνο του.

Αλλά, αν πιστεύουμε, αν ξέρουμε από πού έρχονται τα παιδιά, τότε, μόλις βλέπουμε δύο γραμμές στο τεστ εγκυμοσύνης, παίρνουμε το σήμα: ο Θεός έστειλε μωρό στην οικογένειά μας. Δεν πρόκειται για λάθος, δε φταίει κάποιος, δεν είναι υπόθεση ανευθυνότητας. Είναι η θέληση Εκείνου Που δημιούργησε τον ουρανό και τη γη. Εκείνου Που κυβερνάει τη ζωή μας και που τακτοποιεί τα πάντα για το καλό μας. Επομένως, υπάρχει χώρος για ευθύνη για αυτό το μωρό, υπάρχει ετοιμότητα να φροντίζουμε για το μωρό, για τις συνθήκες ζωής του ίδιου του μωρού και της δικής μας. Αλλά, δεν υπάρχει χώρος για φόβους. Το μωρό δεν ήρθε από μόνο του, δεν ήρθε από τη συμβίωση άντρα με γυναίκα. Το μωρό το έδωσε ο Θεός. Ο Κύριος είναι δίπλα και ελέγχει την κατάσταση.

Υπάρχουν κάποιοι έξυπνοι «θείοι», που αν και δεν έχουν παιδιά ή αν έχουν το πολύ ένα-δύο παιδιά, συμβουλεύουν γονείς, πόσο ωραίο είναι, τι σωστό που είναι, πόση είναι η ευτυχία να γεννάς το κάθε μωρό που στέλνει ο Κύριος. Δεν ξέρω, αν αυτό βοηθάει κάποιον να δέχεται με χαρά τα νέα μωρά. Όμως, η ιερή ακολουθία της Σύλληψης της Αγίας Άννης σε αυτή την περίπτωση προσφέρεται. Τόσο πολύ μεγάλη είναι η χαρά και η αγαλλίαση που έχει η μητέρα για το ζωντανό μωράκι που έχει στην κοιλιά της!

Λίγο να νιώσουμε από τη χαρά της Αγίας Άννας και αυτή η χαρά έρχεται στο σπίτι μας, στη ζωή μας. Η χαρά της ελπίδας, η χαρά του θαύματος της ζωής, η χαρά του θαύματος της γέννησης. Πόσο μάλλον, όταν όλη η ιερή ακολουθία είναι ποτισμένη με παιδικά και χριστουγεννιάτικα χρώματα – «Χριστὸς γεννᾶται· δοξάσατε. Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν· ἀπαντήσατε!» Και αυτή η πολύ μεγάλη χαρά της εγκύου Άννας, αυτή η χαρά των Χριστουγέννων που λάμπει από φώτα και στολίδια, όλα αυτά βοηθούν την έγκυο μαμά και τον όχι λιγότερο έγκυο μπαμπά, την μεγάλη ημέρα όλων των εγκύων ανθρώπων. Όλα αυτά μας υπογραμμίζουν με έμφαση ότι η είδηση της εγκυμοσύνης είναι γιορτή και χαρά. Ακόμα και όταν αυτή η χαρά είναι τελείως απροσδόκητη.

Η συσσώρευση των κυττάρων ή ο άνθρωπος;

Μόνο λίγα κύτταρα, μικρότερα από ένα εκατοστό στο μέγεθος, και αυτό είναι ήδη άνθρωπος. Αυτά τα κύτταρα στην κοιλιά της Άννας, που τώρα οι επιστήμονες τα αποκαλούν ζυγώτη, ήταν Εκείνη, την Οποία κάποτε είχε δει ο Μωυσής στη Φλεγόμενη και Μη Κατακαιόμενη Βάτο, στο όρος Σινά (Ωδή ζ΄ του Κανόνα της γιορτής). Αυτή η «σταγόνα» στην κοιλιά της Άννας αναβλύζει το ύδωρ της Ζωής (στην ίδια Ωδή). Αυτό που δεν είναι ακόμα ούτε καν έμβρυο, είναι ήδη η μέλλουσα Υπεραγία Θεοτόκος.

Ο Κύριος γνώριζε για αυτό το έμβρυο ήδη από την ώρα της δημιουργίας του κόσμου. Όλη η παγκόσμια ιστορία έχει σχεδιαστεί γύρω από τον Άνθρωπο που τώρα ακόμα μοιάζει με μικρό μούρο. Ακόμα και να υπήρχαν υπέρηχοι, στα χρόνια του Ιωακείμ και της Άννας, δε θα μπορούσε να απεικονιστεί αυτή η συσσώρευση κυττάρων. Όμως, είναι ήδη «ο Θρόνος του Θεού». Αυτό μας λέει ότι από τα πρώτα δευτερόλεπτα της σύλληψης τα απροσδιόριστα κύτταρα είναι ήδη άνθρωπος. Ο Θεός έχει, και είχε από παλαιά, την Πρόνοια για αυτόν.

Βεβαίως, δεν τολμούμε να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με την Άννα, η οποία φέρει στην κοιλιά «την λύτρωση του κόσμου». Όμως, τα παιδιά μας, όπως και όλοι εμείς, καλούμαστε να γίνουμε κληρονόμοι της Βασιλείας των Ουρανών. Φέρουμε το μωρό και ελπίζουμε ότι, ίσως (Είθε, Κύριε!!!), ο επαίτης των δύο γραμμών του τεστ εγκυμοσύνης είναι κληρονόμος της Βασιλείας των Ουρανών, συγκληρονόμος του Χριστού. Ένας μεγάλος, ανεκτίμητος θησαυρός.

Ό, τι και να γίνει όταν μεγαλώσει, όσα χρόνια και να είναι γραμμένο να ζει στη γη, ο Κύριος βλέπει την κάθε μέρα που θα ζήσει αυτός ο άνθρωπος στον κόσμο. Όπως λέει ο Άγιος Χρυσόστομος, ο Θεός «είναι αυτός που από τη μήτρα ακόμα διαπλάττη τα βρέφη και τους δίδει ζωήν»^[5]. Ο Βασιλιάς Δαυίδ λέει και υμνεί απίστευτα πράγματα: «σὺ ἐκτήσω τοὺς νεφρούς μου, Κύριε, ἀντελάβου μου ἐκ γαστρὸς μητρός μου… οὐκ ἐκρύβη τὸ ὀστοῦν μου ἀπὸ σοῦ, ὃ ἐποίησας ἐν κρυφῇ, καὶ ἡ ὑπόστασίς μου ἐν τοῖς κατωτάτοις τῆς γῆς· τὸ ἀκατέργαστόν μου εἶδον οἱ ὀφθαλμοί σου, καὶ ἐπὶ τὸ βιβλίον σου πάντες γραφήσονται· ἡμέρας πλασθήσονται καὶ οὐθεὶς ἐν αὐτοῖς» (Ψαλ.138: 13-16).

Καμία επιστήμη δεν μπορεί να πει ακόμα, αν είναι αγόρι ή κορίτσι, αλλά η κάθε μέρα αυτού του ανθρώπου είναι ήδη γνωστή στον Θεό! Την ώρα που η μαμά βάζει πλυντήριο και εξηγεί στο παιδί της γραμματική και συντακτικό, την ίδια ώρα μέσα της ο Θεός δημιουργεί ζωντανό άνθρωπο. Η γέννησή του ήδη υφαίνεται στην ιστορία του κόσμου.

Ποιος θα είναι ο ρόλος του σε αυτόν τον κόσμο; Ίσως, ο ρόλος του να είναι πολύ μικρός. Όμως, θα είναι η σταγόνα, την οποία ο Κύριος ευλόγησε, για κάποιο λόγο, να είναι μέρος του ωκεανού της ανθρώπινης ζωής. Δεν ξέρουμε γιατί, δεν ξέρουμε πώς, όμως, Αυτός γνωρίζει. Εμείς ξέρουμε σίγουρα ότι Αυτός γνωρίζει.

Η αφιέρωση των παιδιών στον Θεό ως παιδαγωγική αρχή

Είναι εκπληκτικό, αν και μπορεί να φαίνεται παράξενο κιόλας, ακόμα και τρελό: να προσεύχεσαι Στον Θεό για τόσο καιρό, με τόση ζέση για να σου χαρίσει παιδάκι, και μετά να το δίνεις, ας είναι και στο Ναό. Και οι δύο Άννες δεν έδωσαν απλά τα παιδιά τους. Παρακαλούσαν για τη σύλληψη, ευθύς εξ αρχής, «δια συμφωνίαν με τον Θεό»^[6] ότι μόλις γεννήσουν, θα αφιερώσουν τα μωρά σε Αυτόν.

Και οι δύο, εξ αρχής είχαν δεχτεί τα μωρά, κυοφορούσαν, τα γέννησαν, όχι ως δικά τους, αλλά του Θεού. Οι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα, και η προφήτιδα Άννα δε ζητούσαν μωρά για την ικανοποίησή τους, δε ζητούσαν παιδιά για να τους προσέχουν στα γεράματα. Αυτοί οι Άγιοι αντιλαμβάνονταν τον εαυτό τους μόνο ως υπηρέτες του Θεού. Δε θεωρούσαν ιδιοκτησία τους το παιδί, για το οποίο έκαναν τόσες προσευχές για να το αποκτήσουν, το οποίο συνέλαβαν, το γέννησαν με οδύνες και το έτρεφαν με το γάλα τους.

Εμείς, όμως, τόσο συχνά θέλουμε οι ίδιοι να ορίζουμε το κάθε βήμα των παιδιών μας, την κάθε λεπτομέρεια και το δρόμο της ζωής τους… Δεν επιτρέπουμε το παιδί να είναι ο εαυτός του, δε δεχόμαστε τις ικανότητες και τις ιδιαιτερότητές του, ούτε του αφήνουμε χώρο αναφορικά με τα καθήκοντα απέναντι στους άλλους, δεν το αφήνουμε ούτε στη διάθεση του Θεού και είμαστε έτοιμοι να επιβάλουμε μια σειρά από απαιτήσεις και διεκδικήσεις και από το δώρο και από Αυτόν που μας έκανε το δώρο…

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρουσιάζει την Αγία Άννα, μητέρα του προφήτη Σαμουήλ, ως υπόδειγμα χριστιανής μητέρας και γενικά θεωρεί ότι εκφράζει τη χριστιανική ανατροφή των παιδιών: «Αυτήν λοιπόν ας ζηλεύσωμεν άνδρες, αυτήν ας μιμηθούμε γυναίκες. Διότι η γυναίκα αυτή είναι διδάσκαλος και των δύο φύλων… Και όλοι ας ακολουθήσωμεν την φιλοσοφίαν της γυναικός προ του τοκετού, την πίστην της κατά τον τοκετόν, την φροντίδα της μετά τον τοκετόν»^[7].

Το να μιμούμαστε την Άννα σημαίνει να προσευχόμαστε όπως αυτή, «εις όλας τας συμφοράς να καταφεύγωμεν εις τον Θεόν»^[8]. Η προσευχή της Άννας είναι ασταμάτητη, αδιάλειπτη, σαν την προσευχή της χήρας του Ευαγγελίου – ανυποχώρητη (Λκ. 18: 3), μια προσευχή-κραυγή ενώπιον του Θεού^[9].

Το να μιμούμαστε την Άννα σημαίνει να αφιερώνουμε τα παιδιά μας στον Θεό. Όχι μόνο τον πρώτο, που γεννήθηκε μετά από πολλές προσευχές, αλλά όλα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αποκαλύπτει ότι αυτή γενικώς είναι δουλειά των γονέων. Τι να σημαίνει αυτό;

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος εξηγεί πώς πρέπει να εκφράζεται αυτή η μίμηση της Αγίας Άννας: «Προς αυτήν να αμιλάσθε σεις αι γυναίκες, αυτήν ας μιμηθώμεν εμείς οι άντρες και τόσον πολύ να φροντίζουμεν δια τα παιδιά και έτσι να ανατρέφουμε τα τέκνα μας και εις όλα τα άλλα και κυρίως εις την σωφροσύνην»^[10]. Και στη συνέχεια, λέει σύντομα και κατανοητά, ότι όλοι οι γονείς πρέπει να ανατρέφουν τα παιδιά τους για τον Θεό^[11]. Η αφιέρωση στον Θεό είναι ο σκοπός και η προσανατολισμός της γονικής ανατροφής. Το να αφιερώνεις τα παιδιά στον Θεό σημαίνει ότι τα ανατρέφεις ως χριστιανούς, τα ανατρέφεις όχι στο όνομά σου, όχι για τον εαυτό σου, αλλά για τον Θεό. Και με αυτό πρέπει να ασχολούνται οι γονείς, αποκλειστικά οι γονείς.

Το να αφιερώνεις το παιδί στον Θεό σημαίνει ότι θέτεις ως προτεραιότητα την πνευματική του ανατροφή παρά στα κοσμικά και στα υλικά

Για αυτό ο Άγιος μιλάει ξανά και ξανά. Έτσι, σε πιο μεταγενέστερο έργο του, στο «Υπόμνημα εις την προς Εφεσίους επιστολή συστήνει να μιμούμαστε την Άννα. Να κάνουμε ό, τι έκανε και εκείνη, όταν απέκτησε παιδί, δηλαδή το έφερε στο Ναό^[12]. Σε τι ακριβώς να μιμούμαστε την Άννα; Να μιμούμαστε την φιλοσοφία της, λέει ο Χρυσόστομος. Και διευκρινίζει ότι όταν αυτή έφερε τον πρωτότοκο γιο της στον Θεό, με αυτήν της την πράξη έδειξε ότι έδινε προτεραιότητα στο πνευματικό πεδίο^[13]. Άρα, το να αφιερώνεις το παιδί στον Θεό σημαίνει ότι θέτεις ως προτεραιότητα την πνευματική του ανατροφή παρά στα κοσμικά και στα υλικά.

Όταν μιλάει για την αναγκαιότητα να αφιερώνουμε τα παιδιά στον Θεό, ο Χρυσόστομος πάντα συνδέει αυτά τα λόγια του με το κάλεσμα προς τους γονείς να διδάσκουν και να ανατρέφουν τα παιδιά τους με επιμέλεια και επιμονή. Στο Υπόμνημά του εις την προς Εφεσίους επιστολή, ο Άγιος μάς ζητάει να μιμούμαστε την Άννα, και αμέσως εξηγεί, παραστατικά και, όπως πάντα, με ζέση ότι πρέπει να ανατρέφουμε τα παιδιά μας, να τους κάνουμε χριστιανούς, να τους εμπεδώνουμε αρετές^[14]. Μήπως για μια τόσο καλή και σωστή ανατροφή πρέπει να στέλνουμε τα παιδιά μας κάπου; Σε Ναό, σε ίδρυμα Μονής; Όχι! Ο Χρυσόστομος καλεί μεν τους γονείς να αφιερώνουν τα παιδιά τους στον Θεό, αλλά ζητάει να ασχολούνται προσωπικά με την ανατροφή τους. Ο Άγιος, μάλιστα, τους άντρες, που δεν ασχολούνται με τη φροντίδα και την εκπαίδευση της γυναίκας τους και των παιδιών τους, τους απειλεί ότι θα στερηθούν την Βασιλεία των Ουρανών^[15]. Ο πατέρας της οικογένειας πρέπει ακούραστα και πριν από όλα τα άλλα, να ασχολείται με αυτά τα καθήκοντα της φροντίδας και της εκπαίδευσης και να κατευθύνει όλους τους δικούς του προς τον Θεό. Όλα αυτά είναι αφιέρωση των παιδιών στον Θεό.

Τα εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου εις τον Ναό

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό: υπάρχει ακόμα μια ενδιαφέρουσα άποψη ως προς την αφιέρωση των παιδιών στον Θεό. Που μοιάζει πιο πολύ με εκείνο το είδος ωδής, όταν ονειρευόμουν να γράψω άρθρο-ύμνο στη γιορτή της εγκυμοσύνης. Ακόμα μια στροφή για αυτή την πτυχή, από τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, στην ίδια πραγματεία «Περί Άννης», όπου προτρέπει τις γυναίκες, όταν γίνονται μητέρες, να αφιερώνουν τα παιδιά τους στον Θεό. Όπως η Άννα οδήγησε την Θεοτόκο στον Ναό, έτσι και αυτές να κάνουν τον εαυτό τους ναό. Επειδή τα μέλη του σώματός μας είναι σώμα Χριστού και ναός του ζώντος εντός μας Αγίου Πνεύματος^[16]. Και στη συνέχεια, ακόμα μια στροφή, όπου μας λέει ότι πρέπει καθημερινά να φροντίζουμε ώστε η ψυχή του παιδιού να είναι οίκος Θεού^[17]. Το να αφιερώνεις το παιδί στο Θεό είναι να κτίζεις ναό, ακόμα και τρείς ναούς. Έναν ναό του εαυτού σου, ένα ναό του παιδιού σου, και έναν τρίτο ναό, έναν μεγάλο καθεδρικό ναό για όλους αυτούς τους ναούς της οικογένειάς σου. Και την οικογένειά σου να την οργανώνεις ως μικρή Εκκλησία.

Το να αφιερώνεις το παιδί στον Θεό είναι υπόθεση γονικής, κυρίως γονικής, ανατροφής, υπόθεση που δείχνει για Ποιον και σε Ποιον πρέπει να ανατρέφεται το παιδί.

Πρέπει να ξεκινάς, όμως, από τον εαυτό σου. Και να συνεχίζεις, και ποτέ να μη σταματάς να ανατρέφεις τον εαυτό σου

Πρέπει να ξεκινάς, όμως, από τον εαυτό σου. Και να συνεχίζεις, και ποτέ να μη σταματάς να ανατρέφεις τον εαυτό σου. Τον εαυτό σου.

Το να αφιερώνεις το παιδί στον Θεό είναι να ενώνεις την καθημερινή σου εργασία με την προσευχή στον Θεό. Και να εργάζεσαι και να προσεύχεσαι. Η εργασία χωρίς προσευχή και η προσευχή χωρίς εργασία, «δε λειτουργούν». Με την προσευχή και με τη δική μας γονική καθημερινή φροντίδα αφιερώνουμε τα παιδιά στον Θεό.

Ξανά και ξανά το ίδιο. Η ευθύνη είναι τεράστια, η δουλειά είναι πολλή, αλλά δεν υπάρχει χώρος για ακηδία, για αγωνίες και φόβους. Ας μην μπορώ εγώ («είμαι κακή μητέρα», «δεν ξέρω να ανατρέφω παιδιά»). Αυτός μπορεί. Όλα τα μπορεί. Ο Κύριος θα διορθώνει τα έργα των χειρών μας. Ο Κύριος ο Ίδιος θα τα ανατρέφει. Τα παιδιά μας είναι στα χέρια του Θεού. Μόνο που πρέπει να τα δώσουμε στον Θεό και όχι να τα κρατάμε σφιχτά στα χέρια μας.

***

Η Υπεραγία Θεοτόκος με τους γονείς Της: τον Ιωακείμ και την Άννα. Εργαστήρι αγιογραφίας προς τιμήν του Οσίου Αλυπίου των Σπηλαίων.

Στην Εκκλησία μας, έχουμε ιδιαίτερες μέρες μνήμης της συζυγίας, της γονικότητας, είναι η γιορτή των Αγίων και Δικαίων Ιωακείμ και Άννης, των Αγίων Πέτρου και Φεβρωνίας του Μούρομ, η μνήμη της Αυτοκρατορικής Οικογένειας, των γονέων του Αγίου Σεργίου του Ράντονεζ, του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου. Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε και να τιμούμε αυτές τις άγιες οικογένειες και να ακολουθούμε το παράδειγμά τους: να είμαστε ενωμένοι σύζυγοι, να ανατρέφουμε τα παιδιά μαζί, με ομοψυχία και ομόνοια. Και πάντα, ακόμα και πριν από την εγκυμοσύνη, και μετά, σε όλη τη ζωή, να αφιερώνουμε τα παιδιά μας σε Εκείνον που μας τα χάρισε. Και όλο αυτό, βεβαίως, μαζί. Όμως, αυτή η μέρα, ημέρα μνήμης της Δικαίας Άννας και της προφήτιδας Άννας, δεν είναι απλώς μνήμη «παραδειγματικών οικογενειών» ή «ανατροφής». Είναι η γιορτή της εγκυμοσύνης.

Και δεν είναι κοινωνική γιορτή. Είναι αινιγματική. Είναι εσωτερική. Είναι η γιορτή της αναδυόμενης ζωής. Είναι η γιορτή του θαύματος, του θαύματος να αντικρίζεις τις δύο γραμμές στο τεστ εγκυμοσύνης. Να νιώθεις μέσα σου αυτό το μυστήριο, τη ζωή του νέου ανθρώπου, του ανθρώπου του Θεού. Και μετά να το φέρεις. Και μετά να το γεννάς. Και μετά να το θηλάζεις. Και ύστερα, πάντα να γνωρίζεις ότι το παιδί σου είναι του Θεού.

Όλο αυτό συντελέστηκε με αυτές τις γυναίκες, με τη μητέρα του προφήτη Σαμουήλ και με τη μητέρα της Υπεραγίας Θεοτόκου. Η μνήμη της μητέρας της Θεοτόκου και της μητέρας του προφήτη Σαμουήλ, το φως της ζωής τους, το φως της πίστης τους και της ευχαριστίας τους στον Θεό, της ετοιμότητάς τους να Τον υπηρετούν, είναι η ελπίδα για την καθεμιά από μας, όπως και για κάθε γυναίκα που θέλει να γίνει μητέρα. Είναι χαρά για την έγκυο. Είναι παρηγοριά για αυτήν που περιμένει τη γέννα. Είναι μάθημα για όλους που νιώθουν ανίκανοι να μεγαλώσουν και να αναθρέψουν έναν άνθρωπο. Αν και, αυτή η ωραία χειμερινή μέρα της νηστείας των Χριστουγέννων, ενόψει της μυστηριακής χριστουγεννιάτικης νύχτας, είναι γιορτή για τον καθένα που υπηρετεί ή που θα ήθελε να υπηρετεί τον Θεό με τα παιδιά του.