Το 2020 με βαθύτατη ανησυχία παρατηρούσαμε την άρση του μουσειακού καθεστώτος και τον εκ των πραγμάτων αποκλεισμό για τους χριστιανούς του μεγαλοπρεπούς ναού της Αγίας Σοφίας και της περίφημης για τα ψηφιδωτά της μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη. Με την ιδιότητά τους ως μουσεία αυτά τα ιερά σεβάσματα αποτελούσαν τόπο καθολικού προσκυνήματος και σύμβολο αλληλοσεβασμού και αλληλοκατανόησης των δύο παγκοσμίων θρησκειών. Τώρα πλέον αυτά τα πανχριστιανικά ιερά προσκυνήματα είναι στην πράξη άβατα για τους χριστιανούς.
Σήμερα η θρησκευτική ειρήνη στη χώρα βάλλεται εκ νέου: στο κεντρικό, ιστορικό προσκύνημα των Ελλήνων του Πόντου, τη μονή της Παναγίας Σουμελά Τραπεζούντας, οι τοπικές Αρχές επέτρεψαν τη διεξαγωγή μουσικοχορευτικής εκδήλωσης. Λέγεται ότι τούτο έγινε για την προσέλκυση τουριστών. Είμαι πεπεισμένος ότι οι Ρώσοι τουρίστες, οι οποίοι είναι πλειονότητα στην Τουρκία, ουδέποτε δεν θα ενέκριναν μια τόσο κυνική καταπάτηση ενός χριστιανικού ιερού σεβάσματος. Σ’ εμάς στη Ρωσία τέτοιους είδους συμπεριφορά έναντι ενός ναού ή τεμένους συνεπάγεται την τιμωρία των ενόχων. Είναι ευχάριστο να βλέπουμε ότι τουλάχιστον εκπρόσωποι του τοπικού πληθυσμού και των τουριστικών επιχειρήσεων διαμαρτύρονται κατά του συμβάντος.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έπραξε πολλά στο παρελθόν ώστε αυτή η κάποτε ένδοξη μονή να γίνει προσιτή για τους προσκυνητές και τις ετήσιες ακολουθίες. Εκφράζουμε την κατηγορηματική διαμαρτυρία μας για τη βεβήλωση των ορθοδόξων ιερών προσκυνημάτων στην Τουρκία. Ελπίζουμε ότι η πολιτειακή ηγεσία της, ιδίως υπό το πρίσμα της ενισχύσεως των ρωσοτουρκικών σχέσεων δεν θα εθελοτυφλεί σε αυτή την υπόθεση, που προκαλεί αγανάκτηση.