«Γιαγιά, να πάμε στα σπήλαια, στον πατέρα Ιωάννη»

Πριν από ένα χρόνο ανακοινώθηκε η συλλογή μαρτυριών για τη θαυματουργή βοήθεια του γέροντα Αρχιμανδρίτη Ιωάννη (Κρεστιγιάνκιν). Κατά τη διάρκεια αυτής της προσπάθειας λάβαμε εκατοντάδες παρόμοιες ιστορίες, πολλές από τις οποίες είναι εντυπωσιακές ως προς την απλότητά τους. Σήμερα ξεκινάμε να δημοσιεύουμε τις πιο ενδιαφέρουσες από αυτές.

Εξακολουθούμε να ζητάμε από όλους όσους μπορούν να μοιραστούν σημαντικές μαρτυρίες, έγγραφα, ζωντανές αναμνήσεις σχετιζόμενα με τον πατέρα Ιωάννη, να τα στείλουν στην ειδική ηλεκτρονική διεύθυνση της Ιεράς Μονής των σπηλαίων του Πσκόφ: otets_ioann@mail.ru ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Pravoslavie.Ru: edior@ pravoslavie.ru .

Αρχιμανδρίτης Ιωάννης (Κρεστιγιάνκιν)

Το σημαντικό θέμα της μαρτυρίας πάντα αντιμετωπίζω με κάθε επιφύλαξη. Δεν μπορώ να το πω με απόλυτη βεβαιότητα, αλλά πιστεύω ειλικρινά ότι με την μεσιτεία του πατρός Ιωάννη στην οικογένειά μας συνέβη το θαύμα της πλήρης ανάρρωσης παιδιού.

Η εγγονή μου γεννήθηκε με νοητική υστέρηση. Όταν το κορίτσι ήταν έξι, μας είπαν ότι το παιδί μας, κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα μπορέσει να πάει ούτε καν στην πρώτη Δημοτικού

Η εγγονή μου η Μαρία (τώρα είναι 14 ετών, τον Απρίλιο θα γίνει 15) γεννήθηκε με νοητική υστέρηση. Η διάγνωση έγινε σε ηλικία τριών ετών. Από συνηθισμένο νηπιαγωγείο, μετατέθηκε σε ειδικό νηπιαγωγείο αποκατάστασης 7ου επιπέδου. Η επιτροπή λογοπαθολόγων και λογοθεραπευτών του νηπιαγωγείου, εξέτασαν το κορίτσι ήταν έξι ετών και μας είπαν ότι το παιδί μας, κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα μπορέσει να πάει ούτε καν στην πρώτη Δημοτικού, και μακάρι να δώσει ο Θεός, να μπορέσει, τουλάχιστον, να αυτοεξυπηρετείται. Μας διαβεβαίωναν ότι μπορεί να μην την δεχτούν καν σε ειδικό σχολείο αποκατάστασης 7ου επιπέδου γιατί μέχρι την ηλικία των έξι ετών, το κορίτσι πρόφερε μόνο μεμονωμένες λέξεις και, ουσιαστικά, δεν μπορούσε να σχηματίσει προτάσεις. Για κανονικό διάβασμα και μέτρημα ούτε λόγος.

Λίγο πριν τα έβδομα γενέθλια της Μαρίας, έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο του πατέρα Τύχωνα (Σεφκουνόφ) – «Σχεδόν άγιοι». Το ξαναδιάβαζα πολλές φορές. Οι Γέροντες, για τους μιλούσε το βιβλίο, φάνταζαν εντελώς ζωντανοί, πολύ κοντινοί και αγαπητοί σε εμάς άνθρωποι. Την μονή των Σπηλαίων του Πσκόφ την γνώριζα, ακόμα, το 1997, όταν συνόδευα τους φοιτητές των πολιτιστικών σπουδών στην εκδρομή τους εκεί (σπούδαζαν τότε την αρχιτεκτονική). Ήμασταν στην εσπερινή ακολουθία, είχαμε δώσει ονόματα για το «ακοίμητο ψαλτήρι» που διαβάζεται στην μονή αδιαλείπτως και ερωτεύτηκα αυτό το μέρος αν και, τότε, ήμασταν όλοι πολύ μακριά από την Ορθοδοξία. Νομίζω, όμως, ότι είδαμε προσωπικά όλους τους στάρετς, τότε, στον εσπερινό, όπου προσεύχονταν και για εμάς, τους «παρεπιδημούντων εν τη πόλει και τη ενορία ταύτη».

Το βιβλίο «Σχεδόν άγιοι» άγγιξε επίσης και τον σύζυγό μου. Και αυτός το διάβασε πολλές φορές και το έδινε συνεχώς, ως δώρο στους γνωστούς του. Τελικά, μαζί με το βιβλίο, πήραμε και ένα cd με ντοκιμαντέρ για την μονή των Σπηλαίων του Πσκόφ. Το παρακολουθήσαμε πολλές φορές στο σπίτι, ακόμη και ηχογραφήσαμε το κήρυγμα του πατρός Ιωάννη στο κινητό. Στο κήρυγμα αυτό ο παππούλης έλεγε για την αγάπη την οποία πρέπει να έχουμε απέναντι στους εχθρούς μας. Το κάναμε για να μπορούμε απλώς να ακούμε την φωνή του.

Κάποια στιγμή νιώσαμε την ανάγκη να επισκεφτούμε την μονή των Σπηλαίων του Πσκόφ

Κάποια στιγμή, η πληθώρα των προβολών του ντοκιμαντέρ, μάλλον, μετατράπηκε σε ποιότητα και νοιώσαμε την απίστευτη επιθυμία να επισκεφτούμε την μονή. Η θέληση αυτή ήταν ακατανόητη αλλά πάρα πολύ δυνατή. Αγοράσαμε εισιτήρια τρένου για δύο ενήλικες και δύο παιδιά γιατί στα τέλη Απριλίου του 2013, η εγγονή μας Μαρία μόλις έγινε επτά ετών. Και αποφασίσαμε ότι αφού πάμε στο μοναστήρι, η Μαρία θα είχε την πρώτη της εξομολόγηση εκεί.

Λίγες μέρες πριν την αναχώρησή μου, όταν έτυχε να βρίσκομαι κοντά στην μονή της Υπαπαντής στη Μόσχα για δουλειές, αποφάσισα να το επισκεφτώ και να ζητήσω ευλογία για το ταξίδι από τον πρώτο ιερέα που θα συναντούσα. Μπήκα από την πύλη, προχώρησα πιο μέσα και ένας παπάς εμφανίστηκε μπροστά μου. Έτρεξα κοντά του, βιαστικά του ανέφερα για το ταξίδι μας στο Πετσόρυ (μονή των Σπηλαίων του Πσκόφ) και ζήτησα την ευλογία του. Μου έσκασε ένα χαμόγελο, με ευλόγησε και εξαφανίστηκε στην είσοδο του ναού. Σαν θόρυβος από τουρμπίνα του αεροπλάνου τον ακολούθησε ένα πλήθος γυναικών. Ρώτησα την μία από αυτές για το ποιος ήταν αυτός και μου απάντησε – «Ο Τύχωνας Σεφκουνόφ». Το πιο εκπληκτικό είναι ότι δεν τον αναγνώρισα, αν και τον είχα δει πολλές φορές στο ντοκιμαντέρ.

Και στην συνέχεια άρχισαν τα πραγματικά θαυμαστά γεγονότα. Φτάσαμε στην μονή μια συνηθισμένη ημέρα και χωρίς να κανονίσουμε προηγουμένως τίποτα. Ο ήλιος έλαμπε, η φωνή του πατέρα Ιωάννη (Κρεστιγιάνκιν) ακουγόταν από το ηχείο στην αυλή του μοναστηριού με αποσπάσματα των κηρυγμάτων του. Όπως ήταν φυσικό, αναγνωρίσαμε αμέσως αυτή τη φωνή και συνειδητοποιήσαμε ότι «εντελώς τυχαία» βρεθήκαμε στο μοναστήρι την ημέρα της μνήμης του ή σε κάποια γιορτή που σχετιζόταν μαζί του. Πήγαμε στην ακολουθία και όταν η επτάχρονη Μαρία πλησίασε τον ιερέα για την πρώτη της εξομολόγηση, αυτός την ρώτησε – «Λοιπόν, ποιες είναι οι αμαρτίες σου;». Αν και είχαμε κάνει πολλές συζητήσεις για το συγκεκριμένο θέμα, η Μαρία, δεν μπόρεσε να προφέρει ούτε μια λέξη. Τότε ο εξομολόγος μα κάλεσε κοντά του και μου είπε – «Έτσι δεν μπορώ να την εξομολογήσω. Έπρεπε να είχατε προετοιμάσει το παιδί». Ήμουν τόσο ταραγμένη που πραγματικά δεν μπορούσα να του πω ότι το παιδί έχει αναπτυξιακή καθυστέρηση και δύσκολα θα μπορούσε να το ομολογηθεί σε κανονικά πλαίσια.

Τα αχειροποίητα σπήλαια της μονής των Σπηλαίων του Πσκόφ. Φώτο: Βίκτορ Κορνιούχιν.

Απογοητευμένοι, βγήκαμε έξω και περπατήσαμε στην αυλή μέχρι τις σπηλιές. Θέλαμε πολύ να βρεθούμε στον τάφο του παππούλη Ιωάννη. Αλλά δεν μας επετράπη η είσοδος γιατί θα ξεκινούσε η ακολουθία. Σταθήκαμε, στεναχωρημένοι στην περίφραξη και ξαφνικά είδαμε πώς ο ιερέας, τον οποίο είδαμε ως νεαρό άνδρα στην ταινία, πλησίασε τον φράχτη. Ο άντρας μου με σκούντησε, λέγοντας - «Κοίτα». Έτρεξα στον ιερέα, φωνάζοντάς τον με το όνομά του. Με ρώτησε από που τον ήξερα. Του απάντησα ότι για εμάς όλοι οι άνθρωποι από το ντοκιμαντέρ έχουν γίνει πλέον σαν συγγενείς. Αυτός δείχνοντας ενδιαφέρον μας ρώτησε για τον σκοπό της επίσκεψης. Του είπα για την Μαρία και για το πρόβλημά της. Ο παππούλης μάζεψε μερικά παιδιά με τους γονείς τους, που βρίσκονταν εκείνη τη στιγμή κοντά, και μας πήγε μέσα στα σπήλαια, λέγοντας – «Λοιπόν, αφού τα ξέρετε όλα, δεν θα μιλήσω για τον κάθε μοναχό αλλά, απλώς, θα δείχνω ποιος και πού κείται». Όταν φτάσαμε στο σημείο όπου αναπαύεται ο αρχιμανδρίτης Ιωάννης (Κρεστιγιάνκιν), πρότεινε σε όλους να περάσουν το χέρι τους στην οπή του τάφου και με προσευχή να αγγίξουν το φέρετρο του παππούλη. Την επτάχρονη, δε, Μαρία (ήταν κοντούλα τότε) την πήρε από τα πόδια και την έσπρωξε μέσα στη τρύπα, πίσω από τον τοίχο, όπου στέκονταν τα φέρετρα. «Το έπιασες;» - την ρωτάει, «Το έπιασα» - φώναξε το μωρό, χαρούμενο, από την άλλη πλευρά. Για να είμαι ειλικρινής, ανατρίχιασα...

«Βγήκαμε από τις σπηλιές και η επτάχρονη Μαρία σταμάτησε και μας λέει – «Θέλω να πάω πίσω»

Βγήκαμε από τις σπηλιές, έξω από την περίφραξη και η επτάχρονη Μαρία σταμάτησε και μας λέει – «Θέλω να πάω πίσω». Πείσμωσε και δεν φεύγει. «Μωρό μου» - απαντώ - «είμαστε ήδη απίστευτα τυχεροί. Βλέπεις που δεν αφήνουν κανέναν να μπαίνει μέσα ενώ εμείς ήμασταν ήδη εκεί». Αυτή όμως επιμένει και δεν φεύγει. Εν τω μεταξύ, ακολουθία που είχε ξεκινήσει στις σπηλιές τελείωσε. Και τότε μια μικρή ομάδα προσκυνητών εμφανίστηκε, ξαφνικά, μπροστά στην είσοδο. Οι υπεύθυνοι άρχισαν να τους περνάνε, βιαστικά, μέσα και ο ιερέας, που επέβλεπε την διαδικασία στην είσοδο μου λέει: «Λοιπόν, γιατί στέκεστε εκεί, πηγαίνετε μαζί τους!». Και αυτό παρά το γεγονός ότι μπροστά από τις σπηλιές υπήρχε ένα τεράστιο πλήθος κόσμου που περίμενε να μπει μέσα. Όλοι περίμεναν υπομονετικά.

Με τον τρόπο αυτό, εμείς με την Μαρία, μπήκαμε στα σπήλαια, εκείνη τη μέρα, για δεύτερη φορά. Την αλείψαμε με το καθαγιασμένο λαδάκι από καντήλι, που είναι μπροστά στον τάφο του πατρός Ιωάννη.

Την επόμενη ημέρα, το πρωί, είμασταν και πάλι στην μονή για την Θεία Λειτουργία. Αυτή τη φορά, ένας άλλος ιερέας, που εξομολογούσε εκείνη την ώρα, κάλεσε κοντά του την Μαρία και μιλούσε μαζί της, σχεδόν, μισή ώρα. Όταν ολοκληρώθηκε η εξομολόγηση, πλησίασα τον ιερέα, του είπα για την δική μας περιπέτεια και αυτός μου είπε κατά λέξει – « Την κοίταξα στα ματάκια της. Πανέξυπνο βλέμμα. Όχι, δεν είναι αναπτυξιακή καθυστέρηση, είναι κάτι άλλο. Πρέπει να εξομολογείται και να κοινωνεί πιο συχνά». Έτσι, το κορίτσι μας, για πρώτη φορά στη ζωή της, κοινώνησε εκείνη την ημέρα μετά την προσωπική της εξομολόγηση. Αυτό σημαίνει ότι κατάφερε μόνη της να μιλήσει.

Το παιδί ξαφνικά και απότομα ξεκίνησε να μιλά καθώς και άρχισε να διαβάζει και να μετράει ικανοποιητικά.

Επιστρέψαμε στη Μόσχα. Και όλα άρχισαν να εξελίσσονται με θαυμαστό τρόπο. Ξαφνικά την Μαρία δέχτηκαν σε ειδικό σχολείο. Στην σύνθεση της επιτροπής, που ακολούθησε, συμπεριλήφθηκε μία έμπειρη λογοπαθολόγος, η οποία αντιλήφθηκε ότι το κορίτσι σιωπηλά, με τα μάτια της, διάβασε ολόκληρο το προτεινόμενο κείμενο, αν και δεν είπε ούτε λέξη δυνατά. Έτσι η Μαρία οδηγήθηκε στην πρώτη τάξη του ειδικού σχολείου. Και η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται με αλματώδης ρυθμούς. Το παιδί ξαφνικά και απότομα ξεκίνησε να μιλά καθώς και άρχισε να διαβάζει και να μετράει ικανοποιητικά. Δεν υπήρχαν καθόλου ερωτήσεις για εκείνη με φόντο την κατάσταση των υπολοίπων παιδιών της τάξης.

Όταν η Μαρία έφτασε στην πέμπτη τάξη αποφασίστηκε η συγχώνευση του σχολείου με το λύκειο. Εμείς, οι γονείς και οι συγγενείς των άρρωστων («ξεχωριστών», όπως τα αποκαλούσαν) παιδιών προβληματιστήκαμε. Το πρόγραμμα στο λύκειο είναι πιο δύσκολο από ό,τι ακόμη και σε ένα κανονικό σχολείο, και τα παιδιά σε ειδικά τμήματα αποκατάστασης, σύμφωνα με η νέα σχολική μεταρρύθμιση, έπρεπε, τώρα, να παρακολουθούν αυτό το πρόγραμμα σε γενική βάση. Όλα αυτά τα χρόνια προσευχόμασταν καθημερινά για τη Μαρία κατόπιν συμφωνίας με τη νονά της και ο άντρας μου προσπαθούσε να την πηγαίνει στην εξομολόγηση και για την θεία μετάληψη πολλές φορές το μήνα. Επίσης, δίναμε το όνομά της για μνημόνευση στο σαρανταλείτουργο στη μονή των Σπηλαίων του Πσκόφ. Όλο το χρόνο. Ως αποτέλεσμα, η κατάσταση της Μαρίας βελτιώθηκε και το κορίτσι - έγινε μια από τις καλύτερες μαθήτριες της τάξης της.

Τώρα η εγγονή είναι καλύτερη στη λογοτεχνία και στα "μαθηματικά αυξημένης πολυπλοκότητας"

Μετά, ήδη πριν την έβδομη τάξη, η Μαρία ξαφνικά αποφάσισε να δώσει δύσκολες εξετάσεις και με επιτυχία πέρασε στο βιοχημικό τμήμα του λυκείου τους. Τώρα, στην όγδοη δημοτικού, σπουδάζουν χημεία και βιολογία σύμφωνα με το πανεπιστημιακό - πιο δύσκολο - πρόγραμμα. Το κορίτσι μας είναι καλή μαθήτρια. Το πιο εκπληκτικό είναι ότι τα αγαπημένα της μαθήματα είναι η λογοτεχνία (διαβάζει μανιωδώς) και τα «μαθηματικά αυξημένης πολυπλοκότητας» - το μυαλό της «στροφάρει» πολύ.

Η Μαρία δεν θυμάται καθόλου εκείνο το ταξίδι στην μονή των Σπηλαίων, που κάναμε όταν ήταν επτά ετών. Αλλά, τις προάλλες, άρχισα να της διαβάζω δυνατά τα λόγια του πατρός Ιωάννη (Κρεστιγίανκιν) από το βιβλίο των επιστολών του και ξαφνικά ρώτησε: «Γιαγιά, ας πάμε στις σπηλιές στον πατέρα Ιωάννη»...