Ο Μητροπολίτης Πσκοβ και Πορχόβ κ.Τύχων απαντάει σε ερωτήσεις ενοριτών. Μέρος Β.

Οι γέροντες Λαυρέντιος, Ζωσιμάς και Ιωνάς

Και τώρα, ελάτε να μεταφερθούμε σε μια τελείως διαφορετική σφαίρα, που είναι τα ντοκουμέντα, για τα οποία οι περισσότεροι από μας ενημερωθήκαμε μόλις τον Μάρτιο-Απρίλιο. Αυτά τα ντοκουμέντα μάς μιλάνε για το πώς σχεδιάστηκαν και πώς ενεργοποιήθηκαν μηχανισμοί που οδήγησαν σε αυτό, του οποίου είμαστε τώρα μάρτυρες, στον πόλεμο. Σίγουρα, κάποιοι από σας έχετε δει αυτά τα κείμενα στο διαδίκτυο. Δεν είναι δύσκολο να τα βρείτε.

Ο Αμερικανός πολιτικός αναλυτής και κατάσκοπος Τζόρτζ Φρίντμαν, το 2015, είχε δώσει συνέντευξη. Σε ερώτηση, εάν ο ισλαμικός εξτρεμισμός αποτελεί τον σημαντικότερο κίνδυνο για τις Ενωμένες Πολιτείες, ο Φρίντμαν απάντησε:

«Ο ισλαμισμός είναι πρόβλημα για τις Ενωμένες Πολιτείες, αλλά δεν είναι ζωτικής σημασίας απειλή. Πρέπει να ασχολούμαστε με αυτό το πρόβλημα, αρκεί να καταβάλλουμε τις προσπάθειες που του αναλογούν, όχι κάτι παραπάνω. Έχουμε άλλα συμφέροντα εξωτερικής πολιτικής. Τα κυριότερα συμφέροντα εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια όλου του προηγούμενου αιώνα, στα χρόνια του Α΄ και Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και του Ψυχρού Πολέμου, εστιάζονταν στις σχέσεις Ρωσίας-Γερμανίας. Και αυτό επειδή, εάν ενώνονταν, θα ήταν η μοναδική δύναμη που θα αποτελούσε για τις ΗΠΑ απειλή ζωτικής σημασίας. Και το σημαντικότερο πρόβλημά μας είναι να μην επιτρέψουμε αυτήν την ένωση.

Αν είστε Ουκρανός, θα χρειαστεί να αναζητήσετε τον μοναδικό που μπορεί να σας βοηθήσει, και αυτές είναι οι Ενωμένες Πολιτείες. Την προηγούμενη εβδομάδα ή κάπου δέκα μέρες πριν, επισκέφτηκε την Ουκρανία ο ανώτατος διοικητής του πεζικού των ΗΠΑ στην Ευρώπη, ο Στρατηγός Μπεν Χότζες. Εκεί δήλωσε ότι σύντομα στην Ουκρανία επίσημα θα καταφτάσουν στρατιωτικοί σύμβουλοι των ΗΠΑ. Επιβράβευσε Ουκρανούς στρατιώτες με στρατιωτικά μετάλλια των ΗΠΑ, αν και ο στρατιωτικός κανονισμός των ΗΠΑ απαγορεύει να επιβραβεύουν με μετάλλια ξένους. Όμως, το έκανε, επειδή ήθελε να δείξει με αυτή την κίνηση ότι ο ουκρανικός στρατός είναι δικός του στρατός. Αυτός αναχώρησε κατόπιν.

Οι ΗΠΑ τώρα προμηθεύουν με όπλα, πυροβολικά και άλλα οπλικά συστήματα τις Βαλτικές χώρες, τη Ρουμανία, την Πολωνία και τη Βουλγαρία. Αυτό είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή. Και χτες οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι είναι πρόθυμοι να διαθέσουν οπλικά συστήματα στην Ουκρανία. Παρόλο που αυτό αργότερα διαψεύστηκε, οι ΗΠΑ θα προμηθεύουν με όπλα την Ουκρανία.

Σε όλες αυτές τις ενέργειες, οι ΗΠΑ παρακάμπτουν το ΝΑΤΟ, επειδή οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ μπορούν να λαμβάνονται μόνο ομόφωνα από όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ. Η ουσία αυτών που συμβαίνουν βρίσκεται στο ότι οι ΗΠΑ κτίζουν μια «στρατιωτική ζώνη» γύρω από τη Ρωσία. Και η Ρωσία το ξέρει. Στη Ρωσία θεωρούν ότι οι ΗΠΑ σκοπεύουν να διαμελίσουν τη Ρωσική Ομοσπονδία. Νομίζω πως δε θέλουμε να σκοτώσουμε τους Ρώσους. Επιδιώκουμε λίγο μόνο να τους πληγώσουμε και να τους προκαλέσουμε ζημιά. Όπως και να έχει, επιστρέψαμε στο παλαιό παιχνίδι.

Οι Ενωμένες Πολιτείες ελέγχουν όλους τους ωκεανούς στον κόσμο. Αυτά είναι τα θεμελιώδη συμφέροντα. Κανείς και ποτέ δεν το έχει κάνει. Με αποτέλεσμα να μπορούμε να πραγματοποιούμε εισβολές παντού στον πλανήτη, χωρίς κανείς, όμως, να μπορεί να μας επιτεθεί. Αυτό είναι πολύ καλό. Η άσκηση ελέγχου στους ωκεανούς και στο διάστημα είναι η βάση της εξουσίας μας. Ο καλύτερος τρόπος να καταστρέψεις τον εχθρικό στόλο είναι να μην επιτρέψεις στον εχθρό να φτιάξει το στόλο του. Ο δρόμος που είχε επιλέξει η Βρετανική Αυτοκρατορία, ώστε να μην επιτρέπει τη δημιουργία ισχυρού στόλου στην Ευρώπη, ήταν να βάζει τους ευρωπαίους σε αντιπαραθέσεις και έριδες μεταξύ τους.

Θα σύστηνα να ακολουθούμε την πολιτική, την οποία εφάρμοζε ο Ρόναλντ Ρέιγκαν στο Ιράν και στο Ιράκ (ο πόλεμος Ιράν-Ιράκ, το 1980-1988). Ήταν κυνικό, ήταν ανήθικο, αλλά αυτό λειτουργούσε.

Εδώ βρίσκεται η όλη ουσία: οι ΗΠΑ δεν έχουν τη δυνατότητα να έχουν υπό την κατοχή τους όλη την Ευρασία. Τη στιγμή που η αρβύλα του στρατιώτη μας πατήσει στη γη της Ευρασίας, αυτόματα χάνουμε σε σύγκριση ως προς τον μέγεθος των στρατευμάτων. Μπορούμε να νικήσουμε το στρατό του εχθρού, αλλά δεν είμαστε σε θέση να εξασφαλίσουμε τη στρατιωτική κατοχή του Ιράκ.

Δεν είμαστε, δηλαδή, σε θέση να στέλνουμε στρατεύματά μας παντού. Είμαστε, όμως, σε θέση, πρώτα από όλα, να στηρίζουμε τις χώρες που βρίσκονται σε εχθρικές σχέσεις μεταξύ τους, έτσι ώστε αυτές να αφοσιώνονται στα μεταξύ τους και να μην ασχολούνται με μας. Μπορούμε να τους στηρίζουμε πολιτικά, οικονομικά, να διαθέτουμε στρατιωτική βοήθεια, να στέλνουμε συμβούλους μας. Και μόνο σε ακραίες περιπτώσεις, όπως κάναμε στο Βιετνάμ, στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, όπου είχαμε κάνει στρατιωτικές επεμβάσεις με τακτικές προληπτικού χτυπήματος.  

Εμείς, ως αυτοκρατορία, δεν μπορούμε παντού να στέλνουμε στρατεύματα. Οι Βρετανοί, στον καιρό τους, επίσης, δεν είχαν υπό την κατοχή τους την Ινδία. Απλά πήραν υπό τον έλεγχο ξεχωριστά ινδικά κράτη και τα έβαζαν σε αντιπαραθέσεις και έριδες μεταξύ τους. Το ίδιο έκανε και η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Όπως και να΄χει, το πρόβλημα δεν είναι αυτό. Όλα αυτά σημαίνουν ότι είμαστε αυτοκρατορία αυτή καθαυτή. Όμως, αυτό δε σημαίνει ότι πλέον πρέπει να αράξουμε άνετα στην πολυθρόνα, να πάμε σπίτι και να μην ανησυχούμε για τίποτα. Είμαστε στην αρχή του δρόμου.

Το ερώτημα που τίθεται τώρα στην ατζέντα για τους Ρώσους είναι εάν η Ουκρανία θα γίνει ουδέτερη ζώνη ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση (ή τουλάχιστον να γίνει ουδέτερη χώρα) ή εάν η Δύση (το ΝΑΤΟ) θα επεκταθεί τόσο βαθιά μέσα στην Ουκρανία, ώστε η Δύση (το ΝΑΤΟ) να απέχει από το Στάλινγκραντ μόλις εκατό χιλιόμετρα, και από τη Μόσχα πεντακόσια χιλιόμετρα. Για τη Ρωσία το στάτους της Ουκρανίας παρουσιάζει ζωτικής σημασίας απειλή».

Στο διαδίκτυο υπάρχει συνέντευξη ενός στρατιωτικού εμπειρογνώμονα (και τώρα συμβούλου του προέδρου της Ουκρανίας), του Αλεξέϊ Αρεστόβιτς, σε ουκρανικό κανάλι, τρία χρόνια πριν, στις 18 Μαρτίου του 2019, στην οποία μιλούσε για τον πόλεμο με τη Ρωσία ως εξής:

«Το τίμημα για να μπούμε στο ΝΑΤΟ είναι, πιθανότατα κατά 99,9%, ένας μεγάλος πόλεμος με τη Ρωσία. Και αν δεν μπούμε στο ΝΑΤΟ, μέσα σε δέκα-δώδεκα χρόνια, θα έχει συντελεστεί η απορρόφησή μας από τη Ρωσία. Καλύτερα ένας μεγάλος πόλεμος με τη Ρωσία και ένταξη στο ΝΑΤΟ, που θα είναι αποτέλεσμα νίκης απέναντι στη Ρωσία. Όταν λέμε μεγάλο πόλεμο εννοούμε επιθετική επιχείρηση από αέρος, εισβολή των τεσσάρων ρωσικών στρατευμάτων, που συγκροτήθηκαν στα σύνορά μας, πολιορκία του Κιέβου, προσπάθεια να περικυκλώσουν τα στρατεύματα που συγκροτούν το στρατό της Αντιτρομοκρατικής Επιχείρησης της Ουκρανίας… Επιχείρηση Ενωμένων Δυνάμεων, δημιουργία ρήγματος για πρόσβαση, μέσω του ισθμού της Κριμαίας, προς την τεχνητή λίμνη Κάχοβσκοε, ώστε να υπάρξει υδροδότηση στην Κριμαία, επίθεση από τα εδάφη της Λευκορωσίας, δημιουργία νέων λαϊκών δημοκρατιών, χτυπήματα σε κρίσιμες υποδομές και τα λοιπά. Αυτό σημαίνει ολοκληρωτικός πόλεμος. Η πιθανότητά του είναι 99%.

Η περίοδος 2020-2022 είναι η πιο κρίσιμη περίοδος… Το κυριότερο ιστορικό ζήτημα είναι η ένταξη στο ΝΑΤΟ, κάτι που σημαίνει ότι καμία κοινωνική και οικονομική θυσία δε υπολογίζονται μπροστά σε αυτό το ζήτημα».

Ο Ανατόλιος Σομπτσάκ, ένας αρκετά φιλελεύθερος Ρώσος πολιτικός, ήδη από το 1992, την εποχή, από την οποία προέκυψε η σημερινή κατάσταση, προειδοποιούσε (και αυτή η συνέντευξη τώρα κυκλοφορεί στο διαδίκτυο) ότι:

«Θεωρώ ότι σήμερα έχουμε την πιο επικίνδυνη συμβίωση ακραίων εθνικιστών με την πρώην κομματική νομενκλατούρα: στην Ουκρανία το κομμουνιστικό καθεστώς είχε τον πιο σκληρό, αυθεντικό χαρακτήρα. Σήμερα, αυτοί βρήκαν πολύ γρήγορα ο ένας τον άλλον. Στις ομιλίες των κυβερνώντων στη σημερινή Ουκρανία δεν υπάρχει ούτε λέξη για τα δικαιώματα των ανθρώπων, για το κράτος δικαίου. Όλες ξεκινάνε και τελειώνουν με τα λόγια περί ανεξαρτησίας. Τώρα, βλέπουμε τι ανεξαρτησία έχουν επιλέξει. Για την ανεξαρτησία τους, τελικά, πρώτα από όλα χρειάζεται στρατός, τον οποίο αυτοί θα έφτιαχναν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Πέρα από αυτό, τους χρειάστηκε και στόλος στη Μαύρη Θάλασσα. Δεν έχω αμφιβολία ότι αύριο θα προβάλουν αντίστοιχες αξιώσεις και στα πυρηνικά όπλα».

Αυτές είναι ορισμένες από τις προβολές του παρελθόντος στο σήμερα. Και τι έχουμε στο μέλλον; Όλοι θέλουν ένα πράγμα, την ειρήνη. Αλλά ειρήνη σταθερή, ακλόνητη, και όχι μια ειρήνη που υποθάλπει νέους πολέμους και δεινά. Όχι μια ειρήνη τέτοια, όπως αυτή αναφέρεται στην Αγία Γραφή: «Διότι ιάτρευσαν το σύντριμμα της θυγατρός του λαού μου επιπολαίως, λέγοντες, Ειρήνη, ειρήνη· και δεν υπάρχει ειρήνη» (Ιερ. 8, 11). Δεν είναι τυχαίο που στην πικρή εμπειρία της ανθρωπότητας αναπτύχθηκαν εκφράσεις που έμειναν αναλλοίωτες, όπως «ειρήνη και ασφάλεια», «ακλόνητη ειρήνη». Ακριβώς αυτήν την ειρήνη περιμένουν όλοι και προσεύχονται για αυτήν.

Και κάτι ακόμα. Όλοι εμείς αναρωτιόμαστε: για ποιο λόγο πάρθηκε αυτή η βαρύτατη απόφαση από τον πρόεδρό μας, τον Βλαντίμιρ Πούτιν; Βεβαίως, δεν μπορούμε να ξέρουμε όλους τους λόγους. Όμως, από την εμπειρία της επικοινωνίας μου μαζί του, μπορώ να πω ότι αν δεν έβλεπε ζωτικής σημασίας και κρίσιμες για το λαό της Ρωσίας ενδείξεις για την αναγκαιότητα αυτής της επιχείρησης, δε θα την είχε ξεκινήσει. Κάποιοι το καταλαβαίνουν, κάποιοι όχι. Αν δεν το είχε κάνει τώρα, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα θα είχε γίνει επίθεση εναντίον της Ρωσίας που θα είχε πολλά εκατομμύρια θύματα και θα του καταλόγιζαν το ίδιο: αφού αυτό ήταν αναπόφευκτο, γιατί δεν το είχες προλάβει; Ας θυμηθούμε το ξεκίνημα του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου και τις τρομερές απώλειες του 1941.

Τα πρωταρχικά ζητήματα για μας σήμερα είναι να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον, να βοηθάμε τους πρόσφυγες, ο καθένας στη θέση του να κάνει αυτό που πρέπει να κάνει, να προστατεύουμε την ειρήνη και την ευημερία των οικογενειών μας, να αγκαλιάζουμε με φροντίδα τις οικογένειες αυτών που σκοτώθηκαν και αυτών που έπαθαν. Και, βεβαίως, να προσευχόμαστε για όλους όσοι έχουν ανάγκη τις προσευχές μας. Να προσευχόμαστε ειλικρινώς, όπως προσευχόμαστε για τον εαυτό μας. Να προσευχόμαστε για τους στρατιώτες μας, για τους ανθρώπους στην Ουκρανία. Να προσευχόμαστε για τη Ρωσία. «Γενηθήτω τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς»!