Ιερέας Γεώργιος Μαξίμοβ «Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει κανονικές αρμοδιότητες να λαμβάνει μονομερείς αποφάσεις»

Η Σύνοδος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, από όλες τις δυνατές ενέργειες στις οποίες θα μπορούσε να προβεί, επέλεξε την πιο λανθασμένη: την αυθαίρετη ανακήρυξη του αυτοκεφάλου. Αν και η ίδια η λέξη «αυτοκέφαλο» δεν χρησιμοποιείται στο κείμενο, οι δηλωθείσες «πλήρης αυτονομία και ανεξαρτησία» της τοπικής Εκκλησίας, μαζί με την αυτόνομη διαδικασία έψησης του Αγίου Μύρου, σημαίνουν αυτοκέφαλο. Στη ληστρική σύνοδο του Κιέβου αποφάσισαν να μην μπουν καν στη διαδικασία κανονικής απόκτησης του αυτοκέφαλου. Απλά επανέλαβαν το δρόμο του άτυχου Φιλάρετου Ντενισένκο, που και αυτός ακριβώς με τον ίδιο τρόπο είχε ανακηρύξει «την πλήρη αυτονομία και ανεξαρτησία της Ουκρανικής Εκκλησίας». Να θυμίσω ότι, σύμφωνα με το Καταστατικό της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, αυτή αποτελεί «αυτοδιοίκητο ΜΕΡΟΣ της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας» (1.5) και «ενώνεται με τις Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες μέσω της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας» (1.3).

Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, όντας μέρος της Ρωσικής Εκκλησίας, δεν έχει κανονικές αρμοδιότητες να λαμβάνει μονομερείς αποφάσεις για την αποκοπή της από το όλο. Και, αφού έχει αποκοπεί από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, αυτή, σύμφωνα με το δικό της Καταστατικό, χάνει την ενότητα με τις υπόλοιπες Τοπικές Εκκλησίες, και βρίσκεται σε καθεστώς σχίσματος.

Σύμφωνα με το Καταστατικό, η Σύνοδος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας έχει ως υποχρέωση «την διαφύλαξη της κανονικής ενότητας της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, όπως επίσης και της κανονικής ενότητάς της με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία» (2.6.б). Η Σύνοδος του Κιέβου παραβίασε κατάφωρα αυτήν την υποχρέωση, γι΄αυτό και είναι ληστρική, όπως και η σύνοδος 1-3 Νοεμβρίου του 1991, υπό την προεδρεία του Ντενισένκο.

Μας θλίβει βαθιά που το βλέπουμε αυτό και είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι αυτό τελικά έγινε. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι δεν είναι το τέλος και αυτά που συνέβησαν μπορούν να αλλάξουν… Όμως, το ίδιο ένιωθαν πολλοί και 30 χρόνια πριν. Αλλοίμονο. Παρόλο που τότε το καλύτερο μέρος της Ουκρανικής Εκκλησίας απέκρουσε αυτόν τον δρόμο, το σχίσμα που συντελέστηκε, παρέμεινε. Έτσι και τώρα, θα πρέπει να περιμένουμε την αντίδραση της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, θα χρειαστεί κάποιο χρονικό διάστημα, ώστε οι κληρικοί και οι λαϊκοί της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας να ξεκαθαρίσουν τις θέσεις τους σχετικά με το σημερινό συμβάν. Πολλοί, ιδιαίτερα στην ανατολική Ουκρανία και στην Κριμαία, δε θα το στηρίξουν. Όλο αυτό θα πάρει κάποιο χρόνο. Όμως, το κυριότερο ήδη έγινε. Είναι το νέο σχίσμα στο σώμα της πολύπαθης Ουκρανικής Ορθοδοξίας.

Στην ιστοσελίδα της επαρχίας Ντονέτσκ δηλώνεται ότι «σύμφωνα με την Απόφαση της Συνόδου της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, οι αλλαγές στο Καταστατικό δε θα αφορούν κάποιες επαρχίες, ανάμεσα στις οποίες είναι και η επαρχία του Ντονέτσκ», ωστόσο, στην ίδια την Απόφαση της Συνόδου του Κιέβου δεν υπάρχουν αυτές οι διατυπώσεις, όπως και η λίστα αυτών των επαρχιών. Εννοείται ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν ταυτόχρονα δύο αντικρουόμενα Καταστατικά στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία. Όπως και δεν μπορεί το ένα μέρος να δηλώνει «πλήρως ανεξάρτητο» και το άλλο να θεωρεί ότι είναι μέρος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και να μνημονεύει τον Πατριάρχη. Ή το ένα ή το άλλο. Και νομίζω ότι σύντομα αυτό θα πάρει την οριστική του μορφή.