Ταξιδιώτης Σέργιος Σινέλνικ: «Στην Αλάσκα ζουν δουλευταράδες, οι οποίοι δεν έχουν χρόνο για πολιτική»

Ο ταξιδιώτης Σέργιος Σινέλνικ ολοκλήρωσε τη νέα φάση του περίπλου που έκανε με ξύλινο σκαρί «Πιλιγκρίμ», αντίγραφο του σκάφους των Πομόρων* του 18^ου αιώνα. Τον Ιούλιο του 2017, το σκάφος «Πιλιγκρίμ», μόλις που είχε βγει από το ναυπηγείο «Πολικός Οδυσσέας» της πόλης Πετροζαβόντσκ, πέρασε τη Βαλτική και τη Βόρεια Θάλασσα, παρέκαμψε την Ευρώπη μέσω του Πορθμού της Μάγχης και αφού διέσχισε τον Ατλαντικό έφτασε στα νησιά της Καραϊβικής. Στη συνέχεια, διέσχισε τη Βόρεια Αμερική, τόσο από τη θάλασσα, όσο και στην ξηρά, ρυμουλκούμενο, βέβαια. Και όλο αυτό μέσα σε τρία χρόνια. Φυσικά, με διαλείμματα στις περιόδους χειμώνα. Φέτος το καλοκαίρι, κατά τη διάρκεια του περίπλου από την Αλάσκα μέχρι την Καμτσάτσκα, ο καπετάνιος Σινέλνικ μαζί με το πλήρωμα, το δικό του πιστό βοηθό Αλεξέϊ Βολτσόκ (Αμερικανό ρωσικής καταγωγής από τη Φλόριντα), επισκέφτηκε τους τόπους του Οσίου Γερμανού της Αλάσκας, στο νησί Καντιάκ, που κρατάει ακόμα εν πολλοίς το ρωσικό πνεύμα.

Η συνομιλία μας ενίοτε στρεφόταν προς τα πολιτικά γεγονότα στον κόσμο. Ο Σέργιος έλεγε για αυτό το θέμα: «Πράγματι, η τωρινή κατάσταση επηρεάζει τη διάθεση. Όμως, να κοιτάμε μπροστά με ελπίδα, τι άλλο μπορούμε να κάνουμε; Οι τρικυμίες θα περάσουν. Στη ζωή, όπως και στη θάλασσα, καμιά φορά τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Μετά τη τρικυμία, όμως, έρχεται καλός καιρός. Μόνο που στη διάρκεια της τρικυμίας πρέπει να σώσουμε το σκάφος και το πλήρωμα…»

Ο ταξιδιώτης Σέργιος Σινέλνικ

– Σέργιε, όταν κανονίζαμε τη συνέντευξη, εσείς μου διευκρινίσατε να την κάνουμε σε έξι εικοσιτετράωρα. Όταν το άκουσα αυτό ένιωσα ότι είχα να κάνω με έναν θαλασσόλυκο. Ο θαλασσόλυκος ξεχωρίζει από έναν «συνηθισμένο» άνθρωπο;

– Βεβαίως και ξεχωρίζει. Αλλά είστε εσείς που με είπατε θαλασσόλυκο. Εγώ δε θεωρώ πως είμαι. Είμαι απλώς ένας ναύτης. Όσο για τα εικοσιτετράωρα, αυτά για μας, τους ναύτες και τους ταξιδιώτες, έχουν μεγάλη σημασία. Αν μιλάμε για τη μέρα, εννοούμε τις ημερήσιες βάρδιες, όμως, στα εικοσιτετράωρα υπάρχουν και νυχτερινές βάρδιες που είναι πολύ πιο δύσκολες. Τη νύχτα δε βλέπεις καλά και φοβάσαι περισσότερο. Στο σκοτάδι ο άνθρωπος συνήθως φτιάχνει με το μυαλό του διάφορα σενάρια.

– Και εσείς έχετε φτιάξει με το μυαλό σας κάτι ανάλογο; Και πώς μπορεί κανείς να το πολεμήσει;

– Για να αποφύγω τα αρνητικά, περιττές φοβίες, σκέψεις και φαντασιώσεις, προσπαθώ να προσεύχομαι και να μην φτιάχνω τίποτα με το μυαλό μου. Συχνά συμβαίνει οι σκέψεις που κάνουμε να μην είναι δικές μας. Έχουμε συνηθίσει να τις αντιμετωπίζουμε επιφανειακά, αν και μέσα μας πάντα γίνεται πνευματικός πόλεμος.

– Θα μπορούσατε να μοιραστείτε μαζί μας παραδείγματα ενός τέτοιου πνευματικού πολέμου, την ώρα που ήσασταν στο κατώφλι πειρασμού;

– Μια φορά, ο δίδυμος αδελφός μου Αλέξανδρος κι εγώ περπατούσαμε στην έρημο Ουστιούρτ στην Κεντρική Ασία. Είχαμε διανύσει 600 χιλιόμετρα από την Κασπία μέχρι το Αράλ. Είναι πολύ άγρια και καταθλιπτικά τοπία. Οι ντόπιοι κάτοικοι μας είχαν προειδοποιήσει ότι εκεί υπάρχουν πνεύματα, τα οποία μπορούν να βραχυκυκλώσουν έναν ταξιδιώτη τόσο πολύ, ώστε να διατρέχει μεγάλο κίνδυνο. Εμείς αντιμετωπίσαμε μια τέτοια πολύ δύσκολη κατάσταση, όταν ξαφνικά μείναμε χωρίς νερό.

Προτού κάνουμε τη δύσκολη αυτή εξόρμηση ένας ντόπιος βοσκός μας είχε προειδοποιήσει: «Πού πάτε; Είναι επικίνδυνα μέρη. Εκεί υπάρχουν πνεύματα». Εμείς σκεφτήκαμε: αφού είμαστε πιστοί γιατί να φοβόμαστε τα πνεύματα; Αλλά στη συνέχεια διαπιστώσαμε ότι κάπου εξαφανίστηκε το νερό μας. Προσευχηθήκαμε και στο βάθος διακρίναμε ένα παρατηρητήριο Καζαχστανών συνοριοφυλάκων.

Όλα τριγύρω ήταν λες και είχε πέσει ομίχλη. Οι δαίμονες σε αυτές τις περιπτώσεις αμέσως προκαλούν πανικό ότι θα σκοτωθείς. Αρχίσαμε να προσευχόμαστε. Η ομίχλη έφυγε και έτσι μπορέσαμε να διακρίνουμε αυτό το παρατηρητήριο κάπου πολύ μακριά. Αναγκαστήκαμε να περπατήσουμε ακόμα 18 χιλιόμετρα ώσπου να φτάσουμε εκεί. Στην αρχή, οι συνοριοφύλακες δε μας πίστεψαν, αλλά μας πρόσφεραν νερό, μόνο που το άφησαν έξω από το παρατηρητήριο. Ήπιαμε 5 λίτρα νερό μπροστά στα μάτια τους, τους δείξαμε τις συνοδευτικές επιστολές και αυτοί μας επέτρεψαν στο τέλος να διανυκτερεύσουμε εκεί.

«Επτά έρημοι του κόσμου με μηχανές ΙΖ»

– Να υποθέσουμε ότι κάτι τέτοιες δύσκολες καταστάσεις δε σας αποτρέπουν από τα επόμενα ταξίδια;

– Ο αδελφός μου Αλέξανδρος Σινέλνικ κι εγώ διασχίσαμε με τα πόδια και με μηχανές ΙΖ τα Ουράλια και πολλές ερήμους στην Ασία και την Αφρική. Δύο φορές διασχίσαμε την έρημο Ναμίμπ. Διανύσαμε χίλια χιλιόμετρα στη Σαχάρα. Έχουμε ένα πρότζεκτ που λέγεται «Επτά έρημοι του κόσμου με μηχανές ΙΖ», αν και στην πραγματικότητα αποδείχτηκε ότι είναι εννιά και όχι επτά.

Για τον αδελφό μου και εμένα η διείσδυση στην έρημο είναι πολύ ιδιαίτερη εμπειρία. Είναι και φιλοσοφία και θεραπευτήριο

Για τον αδελφό μου και εμένα η διείσδυση στην έρημο είναι πολύ ιδιαίτερη εμπειρία. Είναι και φιλοσοφία και θεραπευτήριο. Όταν μπαίνεις σε ρυθμικό βηματισμό, αυτή η μελωδία σε κάνει ευτυχισμένο.

Από τότε που εγώ, η γυναίκα μου Μαρίνα και οι δύο γιοι μας για πρώτη φορά είχαμε ταξιδέψει με το σκαρί «Πιλιγκρίμ» στην Αμερική, το 2019, συνολικά, πέρασα εκεί δέκα πέντε μήνες και είδα τη χώρα από διάφορες πλευρές. Έχω επισκεφτεί τόσο απομακρυσμένα μέρη που δε νομίζω πως μπορεί εύκολα να αποφασίσει κανείς να πάει εκεί .

Όλο αυτόν τον καιρό ονειρευόμουν να δω με τα ίδια μου τα μάτια την έρημο Μοχάβε και να διασχίσω με τα πόδια την Κοιλάδα του Θανάτου. Παλαιότερα, αναγκαζόμουν να περνάω πολύ χρόνο στο σκαρί μου. Την άνοιξη του 2022, όμως, παρουσιάστηκε μια δυνατότητα, οπότε εγώ με τον βοηθό μου τον Αλεξέϊ Βολτσόκ καταφέραμε εν μέρει να διασχίσουμε την έρημο Μοχάβε και να διανύσουμε 150 χιλιόμετρα στους δύσκολους δρόμους, στην Κοιλάδα του Θανάτου. Είχε καύσωνα ακόμα και τον Απρίλη. Το θερμόμετρο έγραφε πάνω από 35 βαθμούς Κελσίου.

Σε κάθε έρημο βρίσκεις κάτι ανεπανάληπτο. Κάθε έρημος έχει τον χαρακτήρα της, την ατμόσφαιρά της: άλλη η ατμόσφαιρα στη Σαχάρα, άλλη στη Ναμίμπ… Στην έρημο Καλαχάρι είχε πολλούς σκορπιούς και επικίνδυνα φίδια. Δεν έχει βουνά εκεί. Στη Ναμίμπ έχει, τουλάχιστον, λόφους. Στην Κοιλάδα του Θανάτου υπάρχουν και βουνά και θάμνοι, ακόμα και αμμόλοφοι. Η πολυμορφία της είναι εντυπωσιακή. Εκεί έχει περισσότερη άπλα από τη Μοχάβε και υπάρχουν ακόμα μέρη, όπου περπατάς χιλιάδες χιλιόμετρα και δε συναντάς ούτε έναν άνθρωπο. Αλλά, σε γενικές γραμμές, θα έλεγα ότι οι ΗΠΑ είναι μια πυκνοκατοικημένη χώρα: είναι σπάνιο να βρεθείς σε δρόμους, όπου να βαδίζεις για εκατό χιλιόμετρα και να μην συναντήσεις κάποιον. Όλο και βρίσκεις κάποια ράντσα ή οικισμούς, έστω παρατημένους .

– Εσείς πάντα λέτε ότι το σημαντικότερο αξιοθέατο οποιουδήποτε ταξιδιού είναι οι άνθρωποι που συναντάς. Μου φαίνεται ότι στη Ρωσία τώρα υπάρχει στερεότυπο ότι η άσχημη στάση των πολιτικών των ΗΠΑ προς τη Ρωσία διαδίδεται και στους απλούς αμερικανούς. Θα μας την εξαλείψετε αυτή την ψευδαίσθηση;

– Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους καλούς ανθρώπους που συναντήσαμε στην Αμερική. Συναντήσαμε τόσους ωραίους ανθρώπους, τόσες καλές καρδιές, τόση καλοσύνη και φροντίδα! Με ρωτάνε μερικές φορές: τι στάση κρατούν για τους Ρώσους εκεί; Εγώ απαντάω ότι μας αντιμετωπίζουν με καλοσύνη. Για παράδειγμα, στην Αλάσκα, όπου πήγαμε πρόσφατα, ζουν δουλευταράδες, οι οποίοι δεν έχουν χρόνο να ασχολούνται με την πολιτική. Εκεί το καλοκαίρι εξασφαλίζεις τα απαραίτητα για όλο το υπόλοιπο έτος και οι άνθρωποι είναι απασχολημένοι με δουλειά και όχι με ανοησίες. Εμείς ετοιμάζαμε το «Πιλιγκρίμ» μας για να αποπλεύσουμε και δίπλα εκατοντάδες ψαράδες της Αλάσκα ετοίμαζαν τα σκάφη τους για αλιεία.  

Αλλά και οι αρχές μας βοήθησαν: Με τη βοήθεια του Θεού όλα αυτά τα χρόνια καταφέρναμε να παρατείνουμε την άδεια για να πλέουμε στα αμερικάνικα νερά. Αν εναποθέτεις τα πάντα στον Θεό, ο Κύριος τακτοποιεί τα πιο δύσκολα προβλήματα. Το ψηφιδωτό συναρμολογείται με κάποιο θαυμαστό τρόπο και τελικά τα πάντα γίνονται όπως πρέπει. Δεν είναι τυχαίο που ο Ιερός Αυγουστίνος έχει πει: αν ο Θεός είναι στην πρώτη θέση, όλα τα υπόλοιπα θα είναι στις θέσεις τους.

– Το δρομολόγιό σας περνούσε από το λιμάνι Χόμερ, κατά μήκος της Αλάσκα και των Αλεούτιων νήσων. Αυτό το δρομολόγιο θεωρείται ένα από τα πιο σκοτεινά στη γη εξαιτίας δυνατών ανέμων και τρικυμιών που είναι κανονικότητα εκεί. Ποια μέρη σας έμειναν αξέχαστα ως προς αυτό;

– Μέχρι το νησί Άντακ, στη μέση της σειράς των Αλεούτιων νήσων, φτάσαμε με τη βοήθεια του Θεού. Οι άνεμοι ήταν πολύ δυνατοί. Αρκετές φορές αναγκαστήκαμε να περιμένουμε αγκυροβολημένοι, αλλά τελικά δεν είχαμε τρικυμίες. Όλη την ώρα προσεύχομαι στον Κύριο τον Θεό. Και σε αυτήν την περίπτωση κοιτούσα όλη αυτήν την άγρια φύση και σκεφτόμουν: όλη η ελπίδα είναι μόνο στον Θεό, ώστε Αυτός με τη Δεξιά Του να μας βγάλει από δω. Τελικά έτσι και έγινε.

Στο Άντακ υπάρχει ένα παρατημένο χωριό που κτίστηκε την περίοδο του Ψυχρού πολέμου. Σε αυτό ζούσαν περίπου έξι χιλιάδες άτομα. Οι δρόμοι σώζονται μέχρι και σήμερα, αλλά όλες οι στρατιωτικές βάσεις έχουν καταστραφεί, όλα είναι σκουριασμένα. Τώρα, εκεί μένουν μόνο επτά άτομα. Δέκα χρόνια πριν είχαν 250. Έμειναν πίσω δύο αλιευτικές βάρκες, αλλά δεν ψαρεύει κανείς. Τα μέρη είναι άγρια και ο καιρός θυελλώδης. Έχει πολύ ψάρι, αλλά δεν υπάρχει κανείς για να ψαρεύει.

Παρεμπιπτόντως, τι άλλο κάνει τις Αλεούτιες νήσους τόσο καταθλιπτικές: εκεί δεν υπάρχει ούτε ένα δέντρο. Εκεί υπάρχει υποπολική τούνδρα και όλο το χρόνο φυσάνε δυνατοί άνεμοι. Στο Άντακ, κάπου χαμηλά, κάποιος είχε φυτέψει μερικές δεκάδες έλατα, αλλά αυτό είναι ένα πείραμα, εξαίρεση. Δεν είναι ο κανόνας.

Περπατούσα σε ένα θαυμάσιο δάσος και είχα την αίσθηση ότι εδώ πατούσε ο Όσιος Γερμανός της Αλάσκας

Μάλλον, σε αυτό το φόντο ξεχώριζε ένα ενδιαφέρον δασάκι στη νησί Καντιάκ. Ήμασταν αγκυροβολημένοι και βγήκαμε στην στεριά για να περπατήσουμε λίγο. Πάντα είναι ευχάριστο να περπατάς μετά από την αστάθεια της θάλασσας. Περπατούσα σε ένα θαυμάσιο δάσος και είχα την αίσθηση ότι εδώ πατούσε ο Όσιος Γερμανός της Αλάσκας. Μου φαινόταν ότι αυτός με τα πόδια του είχε ανοίξει μονοπατάκια.

– Είστε πιστός άνθρωπος και στη διάρκεια του ταξιδιού σας στην Αλάσκα σκοπεύατε να επισκεφτείτε τα μέρη που έχουν σχέση με τη ζωή του Οσίου Γερμανού της Αλάσκας και άλλων Αγίων Ιεραρχών. Καταφέρατε να τα επισκεφτείτε;

– Ο Άγιος Γερμανός ήταν στην καρδιά μου. Προσευχόμουν σε αυτόν, όταν βρισκόμουν στο σκαρί. Προχωρούσαμε στο πορθμό Σέλιχοβ, στη βόρεια πλευρά, και ο τάφος του βρίσκεται νότια ή νοτιο-ανατολικά. Καταλάβαινα ότι είναι πολύ κοντά, αλλά δεν έκανα αυτό τον κύκλο. Τα πράγματα ήρθαν αλλιώς.

Αλλά το σημαντικό είναι αυτό που έχεις στην καρδιά. Κάποτε είχα γράψει εργασία για τον Άγιο Γερμανό στο Ανθρωπιστικό Πανεπιστήμιο του Αγίου Τύχωνα. Προσευχόμουν σε αυτόν και παρακαλούσα: Άγιε Γερμανέ, αφού περπάτησες όλα αυτά τα μέρη, προσευχήσου στον Θεό για μας, ώστε να περάσουμε μέχρι την Καμτσάτκα.

Ο Κύριος μας φύλαγε. Με όλους αυτούς τους κινδύνους, πολύ πιθανόν, θα μπορούσαμε να είχαμε χαθεί κάπου, αλλά τελικά όλα τελείωσαν καλά, χωρίς σοβαρούς τραυματισμούς και σοβαρά προβλήματα. Ναι, θρυμματίζονταν τα δόντια μας από έλλειψη βιταμινών. Είχαμε και άλλα προβλήματα. Αλλά τελικά με το έλεος του Θεού φτάσαμε καλώς στην Καμτσάτκα.

– Θεωρείτε ότι οι προσευχές σας εισακούστηκαν και νιώθατε την παρουσία του Οσίου Γερμανού κάπου κοντά;

– Βεβαίως. Και του Αγίου Ιωάννη της Κρονστάνδης. Προσεύχομαι σε αυτόν σε όλα τα ναυτικά ταξίδια μου. Είναι ο οικογενειακός μας άγιος. Και πρώτα από όλα, βέβαια, προσευχόμουν στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό και στην Υπεραγία Θεοτόκο. Ένιωθα ότι ο Κύριος μας ακούει και μας αγαπάει. Σε κάτι τέτοιες συνθήκες το νιώθεις ιδιαιτέρως έντονα. Εδώ, στη στεριά, αυτή η αίσθηση υπάρχει, βέβαια, αλλά αυτή δεν έχει την ίδια ένταση. Εκεί, στη θάλασσα, όμως, τα πάντα βιώνονται με περισσότερη ευαισθησία.

– Περάσατε στα νερά της Αλάσκας, η οποία ντε-φάκτο για πάνω από 150 χρόνια ανήκει πλέον στην Αμερική. Υπάρχει η αίσθηση ότι εκεί ακόμα διασώζεται ρωσικό ορθόδοξο πνεύμα;

– Βεβαίως. Στο Ουναλάσκα επισκεφτήκαμε τον πατέρα Ιωάννη στην εκκλησία του. Περάσαμε πολύ καλά. Είναι Αλεούτης. Βέβαια, δεν ξέρει πολύ καλά ρωσικά, αλλά αυτό δε στάθηκε εμπόδιο στην επικοινωνία μας.

Το ρωσικό πνεύμα υπάρχει στην Αλάσκα. Υπάρχει και στους ορθόδοξους ναούς και στις ονομασίες, οι οποίες διασώζονται από παλαιές εποχές

Το ρωσικό πνεύμα υπάρχει στην Αλάσκα. Υπάρχει και στους ορθόδοξους ναούς και στις ονομασίες, οι οποίες διασώζονται από παλαιές εποχές. Περνάς το ακρωτήριο «Πογκίμπσιϊ», ορμίσκους με ρωσικά ονόματα ή, για παράδειγμα, νησί Μάτουσκα (Ελλ: Μητερούλα). Όταν τα βλέπεις όλα αυτά σκέφτεσαι: να, κάποιος νοσταλγούσε εδώ τη μητέρα του και ονόμασε έτσι το νησί. Και άλλα, ονόματα του Μπαράνοβ, του Τσιτσαγκόβ, και ποιο όνομα ταξιδιώτη εκείνης της εποχής δε βρίσκεις!

– Η πίστη βοηθάει στην κατανόηση του τι είναι το πιο σημαντικό; Όταν βρισκόσασταν σε ένα μικρό ξύλινο σκαρί, ανάμεσα στα επικίνδυνα νερά, νιώθατε ότι υπάρχει κάτι το πιο σημαντικό ή Κάποιος ο πιο σημαντικός – ο Θεός, και ότι όλα τα άλλα θα περάσουν;

– Ναι. Ίσως, μπορεί να φανεί ότι εκεί θα πρέπει να υπερισχύει μια κάποια αίσθηση εγκατάλειψης: βρίσκεσαι μακριά από τον πολιτισμό και φαίνεται ότι αν γίνει κάτι, θα χαθείς και τέλος. Αλλά εμείς δεν είχαμε αυτήν την αίσθηση. Καταλάβαινα ξεκάθαρα ότι, όταν έρθει η ώρα, τότε θα πεθάνεις. Γι΄αυτό, δεν φοβόμουν ιδιαίτερα. Ναι, ανησυχούσα, βεβαίως: κύματα, άνεμος, πρέπει να είσαι σε επαγρύπνηση, αλλιώς θα βρεθείς στα βράχια και το σκαρί θα σπάσεις. Όμως, ο Κύριος φυλάει: υπήρχαν φορές που ξυπνούσες για βάρδια ακριβώς εκείνη την στιγμή που θα μπορούσες να συγκρουστείς με κάποιο εμπόδιο. Υπήρχαν φορές που ο άνεμος σταματούσε απότομα. Ή φυσούσε δυνατά και εμείς καταφέρναμε να μπούμε σε ορμίσκο και να αγκυροβολήσουμε. Και μετά καταλαβαίνεις ότι αυτά τα πράγματα δεν γίνονται από μόνα τους.

Και, όταν κοιτάω πίσω, καταλαβαίνω ότι ο Κύριος οδηγούσε τη βάρκα μας. Όταν εναποθέτεις τον εαυτό σου σε Αυτόν, τα πάντα τακτοποιούνται με τον καλύτερο τρόπο

Για παράδειγμα, στην περιοχή του νησιού Άτκα είχε πολύ δυνατό αντίθετο άνεμο, αλλά εμείς προχωρούσαμε καλυμμένοι από ένα νησί. Κοιτάω μπροστά: πλέοντας ανάμεσα σε νησιά έπρεπε να βγούμε στο στενό, όμως, εκεί κάνει πολύ δυνατό ρεύμα τεσσάρων κόμβων και με αυτόν τον αντίθετο άνεμο θα είχαμε επικίνδυνα κύματα. Κοιτάω τον χάρτη και στο τέλος του νησιού βλέπω τον όρμο του Σεργίου. Κάποτε εκεί έπλεε κάποιος Σέργιος. Υπάρχει όρμος του Βασίλιεβ, ορμίσκος του Σβέτσνικοβ που είναι προστατευμένος από όλους τους ανέμους. Όλα αυτά είναι δικά μας ονόματα, δικοί μας άνθρωποι.

Μπήκαμε σε αυτό τον όρμο του Σεργίου και σκέφτηκα: τέλος, πρέπει να καθίσουμε εδώ τη νύχτα και αύριο το πρωί ο καιρός θα ηρεμήσει. Και όντως, τη νύχτα φυσούσε πολύ και το πρωί ηρέμησε. Συνεχίσαμε και προλάβαμε να φτάσουμε μέχρι το Άντακ, όπου μπορέσαμε να δέσουμε.

Τι να πω; Τα πάντα είναι φτιαγμένα με λεπτότητα. Αν τότε είχαμε χάσει τα μέρη αυτού του Σεργίου (του συνονόματός μου, παρεμπιπτόντως) και συνεχίζαμε τη νυχτερινή πλεύση, θα είχαμε βρεθεί στα δυνατά κύματα και ποιος ξέρει τι θα είχε γίνει; Και, όταν κοιτάω πίσω, καταλαβαίνω ότι ο Κύριος οδηγούσε τη βάρκα μας. Όταν εναποθέτεις τον εαυτό σου σε Αυτόν, τα πάντα τακτοποιούνται με τον καλύτερο τρόπο.

* Πρόκειται για μια εθνοτική ομάδα της Ρωσίας στις όχθες της Λευκής Θάλασσας.