Η μυροφόρα του 20ου αιώνα

Από τα κοινωνικά δίκτυα του Ιερού Ναού της νεομάρτυρος Τατιάνας, στο χωριό Πετρόβο-Ντάλνεε Η Τατιάνα Γκρίμπλιτ εκτελέστηκε στο «Πολύγωνο Μπούτοβο», 85 χρόνια πριν. Η βασική κατηγορία εναντίον της νεαρής γυναίκας ήταν «η προσφορά βοήθειας σε κρατούμενους». Χριστιανοί από όλη τη Ρωσία γνώριζαν την ευσπλαχνία της. Η Τατιάνα έστελνε δέματα σε κληρικούς και λαϊκούς κρατούμενους, καμιά φορά, όμως, και σε όσους δε γνώριζε καθόλου. Η καρδιά της χώρεσε τον Χριστό και μαζί Του και την προσωπική θλίψη του κάθε ανθρώπου.

«… Στο όνομά Σου θα υπομείνω τα πάντα
Και ας μου βγει σε πένθος και πόνο.
Κύριέ μου, για Σένα επιθυμώ να πεθάνω
Για Σένα θα πορευτώ στο μαρτύριο…»

Η μελλοντική νεομάρτυς είχε γράψει αυτούς τους στίχους σε ηλικία μόλις 19 ετών. Ένα χρόνο μετά, ακολούθησε η πρώτη της σύλληψη, στη συνέχεια η εξορία, το στρατόπεδο συγκέντρωσης και ο θάνατός της στα 33 της που, όπως για κάθε πραγματικό χριστιανό, ήταν κέρδος για την ίδια (βλ.Φιλ.1: 21).

Από την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση μάς είναι γνωστό ότι πριν από τον αγώνα του μαρτυρίου για τον Χριστό προηγείται το αναίμακτο πνευματικό μαρτύριο στην όλη διάρκεια της ζωής. Γι΄ αυτό, αν και το αποκορύφωμα του βίου κάθε μάρτυρα είναι το τέλος του, είναι σημαντικό να εστιάσουμε στην όλη πορεία της ζωής του μελλοντικού αγίου, ώστε να παρακολουθήσουμε την ενέργεια της Πρόνοιας του Θεού πάνω στον άνθρωπο που αποφάσισε να σηκώσει το ζυγό του Χριστού.

Το πρώτο σημαδιακό γεγονός της ζωής της ήταν η ίδια η μέρα της γέννησής της. Γεννήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου, την ημέρα μνήμης του Αγίου Φιλάρετου του Ελεήμονος, ενός αγίου που κυριολεκτικά πρόσφερε ό, τι και αν είχε στους φτωχούς. Αργότερα, ορισμένοι ιερείς αποκαλούσαν την Τατιάνα «νέος Φιλάρετος ο Ελεήμων». Είναι επίσης σημαντικό και το γεγονός ότι η Τατιάνα γεννήθηκε στη Σιβηρία, εκεί όπου εξόριζαν τους περισσότερους από τους διωκόμενους. Γι΄αυτό, δεν προκαλεί έκπληξη που την πρώτη εμπειρία εργασίας την απέκτησε στη φυλακή «Κλιουτσί» για ανηλίκους. Ενώ στη φυλακή της πόλης Τομσκ άρχισε τον αγώνα της ευσπλαχνίας και της συμπόνιας προς τους πλησίον, διαθέτοντας σχεδόν όλο το μισθό της στους φυλακισμένους.     

Ορισμένοι ιερείς αποκαλούσαν την Τατιάνα «νέος Φιλάρετος ο Ελεήμων»

Η Τατιάνα γεννήθηκε σε οικογένεια απλών υπαλλήλων, αλλά ο παππούς της ήταν γνωστός ιερέας στην πόλη Τομσκ, Πρωτοπρεσβύτερος Αντωνίνος Μισιούροβ. Ήταν αυτός που επηρέασε την πνευματική ωρίμανση της εγγονής του και που έσπειρε στην καρδιά της νεαρής Τατιάνας την αγάπη προς τον Θεό και την Εκκλησία. Τρία χρόνια πριν από το μαρτυρικό της τέλος, η Τατιάνα έγραψε συγκινητικούς στίχους στην μνήμη του:

«…Πιστεύω ότι υπηρετείς πια τον Θεό…
στον άνω κόσμο… και θα με βάλεις στο δρόμο τον ορθό…
και μες στη χαρά, γευόμενος ανάπαυση, θα πεις…
Δέσποτα, προστάτεψέ την, σκέπασέ την
με την Αγάπη Σου,
επίτρεψέ της να κουβαλήσει με ζέση το σταυρό της ως το τέλος!»

Η οικογένεια Γκρίμπλιτ. Φωτογραφία: από τα κοινωνικά δίκτυα του Ιερού Ναού της Νεομάρτυρος Τατιάνας, στο χωριό Πετρόβο-Ντάλνεε

Οι δύο πρώτες συλλήψεις, το 1923 και το 1925, δεν είχαν μεγάλη διάρκεια. Όμως, μετά από αυτές ακολούθησε η εξορία στην Περιφέρεια Κόμι και στο Καζακστάν για τρία χρόνια. Η απόφαση για την αποφυλάκισής της είχε υπογραφεί πριν εκτίσει την ποινή της, το 1927, την ημέρα της γιορτής του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού (στις 19 Δεκεμβρίου). Όμως, η σχετική απόφαση της κοινοποιήθηκε το Μάρτιο του επόμενου έτους, του 1928. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι τη συγκεκριμένη ημερομηνία σε όλους τους ναούς της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας προσεύχονται υπέρ των φυλακισμένων, συγκεντρώνονται χρήματα τόσο για τη βοήθειά τους όσο και για την τέλεση ιερών ακολουθιών στις φυλακές.

Μετά την απελευθέρωσή της, η Τατιάνα Γκρίμπλιτ διάλεξε τη Μόσχα ως νέο τόπο ζωής και δράσης και συγκεκριμένα τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στην περιοχή Πιζί, εκεί όπου λειτουργούσε ο πολύ γνωστός της Αρχιμανδρίτης Γαβριήλ Ιγκόσκιν. Αυτός είχε εκτίσει τρείς ποινές φυλάκισης και είχε ζήσει στις φυλακές συνολικά σχεδόν 18 χρόνια. Το 2000, ανακηρύχθηκε άγιος και συγκαταλέχθηκε στη χορεία των Νεομαρτύρων και Ομολογητών της Ρωσίας. Η Τατιάνα έψελνε στην εκκλησία και συνέχιζε να προσφέρει βοήθεια στους κρατούμενους στις φυλακές της Μόσχας.

Ίσως, οι συλλήψεις και η εξορία είχαν ως σκοπό να εκφοβίσουν την νεαρή κοπέλα (τη στιγμή της απελευθέρωσης από την πρώτη εξορία η Τατιάνα ήταν μόλις 24 χρονών), όμως, οι δύσκολες αυτές καταστάσεις δε μείωσαν το ζήλο της για το θεάρεστο έργο της. Συνέχιζε να συγκεντρώνει δέματα με δικά της μέσα και με την ελεημοσύνη άλλων πιστών για όλους τους φυλακισμένους, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές και πολιτικές τους πεποιθήσεις. Συχνά η Τατιάνα, όταν έφερνε δέμα σε μια φυλακή, ζητούσε να το δώσουν σε εκείνον «που τώρα έχει τη μεγαλύτερη ανάγκη», χωρίς να γνωρίζει προσωπικά τον άνθρωπο.

Συνέχιζε να συγκεντρώνει δέματα για όλους τους φυλακισμένους, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές και πολιτικές τους πεποιθήσεις

Τρία χρόνια μετά, ξανά σύλληψη και εξορία. Αυτή τη φορά στην Περιφέρεια Περμ, στις φυλακές Βίσερσκιϊ. Αλλά και εδώ η Τατιάνα βρίσκει τη δυνατότητα να γίνει ακόμα πιο τέλειο όργανο στα χέρια του Θεού. Αυτή μελετάει ιατρική με στόχο να αποκτήσει βασικές ιατρικές και νοσηλευτικές γνώσεις και πρακτικές δεξιότητες, ώστε και με αυτήν την ιδιότητα να μπορεί να προσφέρει βοήθεια στους πλησίον.

Το 1932, πριν εκτίσει την ποινή της, την απελευθερώνουν ξανά και στα επόμενα τέσσερα χρόνια η Τατιάνα Γκρίμπλιτ αλλάζει τόπο διαμονής τρείς φορές, ζώντας και δουλεύοντας με τη σειρά στα νοσοκομεία των πόλεων Γιούριεβ-Πόλσκιϊ και Αλεξάνδροβ και στο χωριό Κωνσταντίνοβο της Περιφέρειας Μόσχας. Όλο αυτό το διάστημα συνεχίζει να συγκεντρώνει δέματα για τους φυλακισμένους και να αλληλογραφεί με εξόριστους κληρικούς.  

Η Τατιάνα ποτέ δεν έκρυβε την πίστη της. Μιλούσε ανοιχτά για τον Θεό. Δεν ντρεπόταν να σταυρώνει ασθενείς και ετοιμοθάνατους. Και τα φάρμακα τα έδινε λέγοντας: «Στο όνομα του Θεού!». Σε κάποιους ασθενείς φορούσε επιστήθιους σταυρούς. Για το δικό της σταυρό έλεγε: «Για το σταυρό που φοράω στο λαιμό μου δίνω και το κεφάλι μου. Όσο ζω, δε θα μου τον πάρει κανείς, και αν κάποιος προσπαθήσει να μου τον πάρει, θα τον πάρει μαζί με το κεφάλι μου, επειδή ο σταυρός αυτός μου έχει φορεθεί για πάντα».

«Για το σταυρό που φοράω στο λαιμό μου δίνω και το κεφάλι μου και, όσο ζω, δε θα μου τον πάρει κανείς»

Η τελευταία, πέμπτη σύλληψη, ακολούθησε στις αρχές του Σεπτέμβρη του 1937. Το κατηγορητήριο ήταν: «αντισοβιετική προπαγάνδα, βοήθεια σε κρατούμενους, θρησκευτικές συζητήσεις». Οι γιατροί και το υγειονομικό προσωπικό του Νοσοκομείου του χωριού Κωνσταντίνοβο έδωσαν καταθέσεις, σύμφωνα με τις οποίες ο βασικότερος λόγος για τον οποίο κατηγορείται είναι ότι η Τατιάνα Γκρίμπλιτ βάζει τη θρησκεία στην πρώτη θέση.

Όπως οι γυναίκες μυροφόρες που υπηρετούσαν τον Κύριο Ιησού Χριστό, εκείνη υπηρέτησε τους δεινοπαθούντες στα δεσμά της φυλακής και στις ασθένειες και ομολόγησε την πιστότητά της στον Θεό με το θάνατό της.

Μια αποχαιρετιστήρια επιστολή που είχε γράψει σε φίλη της, κατέληγε ως εξής: «Για τον Θεό όχι μόνο στη φυλακή, ακόμα και στον τάφο θα πάω με χαρά».

Στις 23 Σεπτεμβρίου του 1937, η Τατιάνα Γκρίμπλιτ εκτελέστηκε και ενταφιάστηκε σε κοινό τάφο στο «Πολύγωνο Μπούτοβο». Στις 17 Ιουλίου του 2002 την κατέταξαν στη χορεία των Αγίων Νεομαρτύρων και Ομολογητών της Ρωσίας. Και πρόσφατα η Τατιάνα Γκρίμπλιτ ανακηρύχτηκε προστάτιδα της κοινωνικής υπηρεσίας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Μπροστά στην εικόνα της Νεομάρτυρος. Φωτογραφία: από τα κοινωνικά δίκτυα του Ιερού Ναού της Νεομάρτυρος Τατιάνας, στο χωριό Πετρόβο-Ντάλνεε

«…Είμαι έτοιμη όχι με δάκρυα, με αίμα
να πλύνω τις πληγές Σου, Σωτήρ μου.
Θα΄θελα να έρθουν σύντομα οι μέρες εκείνες
που να έδινα για Σένα και τη ζωή μου».