Πρόσωπα της Ιεράς Μονής των Σπηλαίων του Πσκωφ
Κατά τη διάρκεια των πιο σοβαρών σοβιετικών διωγμών του 20ού αιώνα, παρέμεινε το μοναδικό ανδρικό μοναστήρι της ΕΣΣΔ, που δεν έκλεισαν οι Μπολσεβίκοι.
Ιστορικά και κανονικά ερείσματα ενότητας της Ρωσικής Εκκλησίας
Тου Καθηγητή της Θεολογικής Ακαδημίας Μόσχας,Ιερέα Μηχαήλ Ζελτόφ.
Λιτανεία προς τιμήν του Αγίου Ειρηνάρχου του Εγκλείστου 2019
Οι προσκυνητές καλύπτουν περίπου 70 χιλομέτρα τις πρώτες τέσσερις μέρες και διανυκτερεύουν δίπλα σε ανακαινιζόμενες εκκλησίες
Μητροπολίτης Ονούφριος μιλά για την πορεία της κανονικής Ορθοδοξίας στην Ουκρανία
Το Τμήμα Πληροφοριών και Μορφώσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας δημοσίευσε τη συνέντευξη του Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ.κ. Ονουφρίου στο περιοδικό «Pastyr i pastva» («Ο Ποιμένας και το ποίμνιο»).

Αίνιγμα της ιστορίας: η Χατσεψούτ, ο φαραώ Τούθμωσης και ο Μωυσής

Για ποιο λόγο ο φαραώ Τούθμωσης μίσησε την αποθανούσα θεία του;

Η κόρη του φαραώ βρίσκει τον Μωυσή. Ζωγράφος: Κωνσταντίνος Φλαβίτσκιϊ, 1855. Η κόρη του φαραώ βρίσκει τον Μωυσή. Ζωγράφος: Κωνσταντίνος Φλαβίτσκιϊ, 1855.

Το έχετε πάθει ποτέ: να ξυπνάτε το πρωί και ξαφνικά να καταλαβαίνετε ότι μισείτε θανάσιμα την αποθανούσα προ 20ετίας θεία σας;

Το έχετε πάθει ποτέ: να ξυπνάτε το πρωί και ξαφνικά να καταλαβαίνετε ότι μισείτε θανάσιμα την αποθανούσα προ 20ετίας θεία σας;

Επί 20 χρόνια δεν είχατε καμία αξίωση από την αποθανούσα θεία σας, και ξαφνικά λες και σας έπιασε φρενίτιδα. Ξηλώνετε το πορτρέτο της θείας σας από τον τοίχο, μετά πηγαίνετε στο νεκροταφείο, σπάτε με σφυρί την ταφόπλακά της, σβήνετε όλες τις φωτογραφίες της από τον υπολογιστή σας... Με άλλα λόγια, συμπεριφέρεστε ακριβώς όπως ο φαραώ της 18ης δυναστείας Τούθμωσης Γ΄....

Ας θυμηθούμε τι ιστορία ήταν αυτή.

Ο πατέρας του Τούθμωση Γ΄, ο Τούθμωσης Β΄ (τέλη του 16ου αιώνα π.Χ.), είχε παντρευτεί την ετεροθαλή αδελφή του, ονόματι Χατσεψούτ. Τέτοιοι γάμοι συνηθίζονταν στην Αίγυπτο. Το βασιλικό ζεύγος δεν απέκτησε γιους και η μοναδική τους κόρη πέθανε νωρίς.

Ο πρωταγωνιστής μας, ο Τούθμωσης Γ΄, γεννήθηκε πολύ αργότερα από μια «παράλληλη σύζυγο» του Φαραώ, δηλαδή, από μια παλλακίδα. Όταν το αγόρι ήταν 12 ετών, ο Τούθμωσης Β΄ πέθανε. Η θεία του, χήρα πλέον, έγινε αντιβασίλισσα του έφηβου φαραώ και πραγματικός ηγεμόνας της Αιγύπτου. Εκείνη την εποχή απεικόνιζαν την Χατσεψούτ με βασιλικά ανδρικά ρούχα, με στέμμα στο κεφάλι και με ψεύτικη γενειάδα. Η γενειοφόρος θεία-φαραώ έμεινε στην ιστορία ως ο φαραώ με πλούσιο το κατασκευαστικό έργο και γενικά ως μία από τις πιο επιτυχημένες γυναίκες ηγεμόνες στην ιστορία. Η Χατσεψούτ πέθανε σε ηλικία περίπου 50 ετών, πιθανόν, από μακροχρόνια χρήση παυσίπονων, τα οποία περιείχαν καρκινογόνο ουσία.

Μετά το θάνατο της γυναίκας φαραώ, ο ανιψιός και θετός γιος της έγινε ο μοναδικός κυβερνήτης.

Ο Τούθμωσης Γ΄ ήταν ένας εξαιρετικός στρατάρχης, τον αποκαλούν μάλιστα «Αιγύπτιο Ναπολέοντα». Είχε αρχίσει να διοικεί το στρατό από τότε που ζούσε η θεία του. Η Χατσεψούτ, προφανώς, εμπιστευόταν απόλυτα τον θετό γιο της, διότι ήταν εκείνη που τον διόρισε ανώτατο αρχιστράτηγο της Αιγύπτου (αυτό ακριβώς το γεγονός καταρρίπτει πλήρως τις υποθέσεις ότι δήθεν η θεία ήθελε να απομακρύνει τον Τούθμωση από την εξουσία: κανείς ποτέ δε θα εμπιστευόταν τη διοίκηση του στρατού σε έναν πιθανό αντίπαλο!)

Λοιπόν, μετά τον θάνατο της θείας του, ο Τούθμωσης με τον στρατό του έκανε 18 εκστρατείες στην Ανατολή... Το 1446 π.Χ., όμως, αυτές οι εκστρατείες σταμάτησαν ξαφνικά και απότομα... Δεν έχετε καταλάβει γιατί;

Και δύο χρόνια αργότερα, το 1444 π.Χ., μύγα τσίμπησε ξαφνικά τον Τούθμωση: άρχισε να καταστρέφει με μανία τις απεικονίσεις της μακαρίτισσας θείας του και την αναφορά του ονόματός της στους οβελίσκους και στους τοίχους των ναών. Τα αγάλματά της καταστράφηκαν και ρίχτηκαν στους λάκκους και οι επιγραφές της ξηλώθηκαν. Στον περίφημο ναό του Καρνάκ, μάλιστα, κάλυψαν με τοίχο οβελίσκο με το όνομά της....

Εκείνη την εποχή, η καταστροφή της μνήμης θανόντος θεωρούνταν φόνος, κατάρα, ένας δεύτερος θάνατος, κατά κάποιο τρόπο πιο τρομερός και από τον συνήθη θάνατο. Αφού, όπως πίστευαν οι αρχαίοι, ο άνθρωπος ζει όσο παραμένει ζωντανή η μνήμη του...

Οι αιγυπτιολόγοι αποκαλούν τον συγκεκριμένο γρίφο «αίνιγμα της Χατσεψούτ».

Στην αγγλική Wikipedia στο λήμμα «Χατσεψούτ» διαβάζουμε: «Είναι εξαιρετικά απίθανο ότι ο Τούθμωσης... όχι μόνο ο πιο επιτυχημένος στρατάρχης της Αιγύπτου, αλλά και ένας εξαιρετικός αθλητής, συγγραφέας, ιστορικός, βοτανολόγος και αρχιτέκτονας, μπορούσε να κρατάει κακία για τόσο πολύ καιρό και μετά από 20 χρόνια να αποφασίσει να εκδικηθεί τη μητριά και θεία του».

Τι έκανε λοιπόν τον φαραώ να μισήσει ξαφνικά την αποθανούσα θεία του;

Σύμφωνα με αποδεκτή από τους φονταμενταλιστές ερμηνευτές της Βίβλου χρονολόγηση, το 1446 π.Χ. ήταν το έτος, κατά το οποίο διαδραματίστηκαν τα γεγονότα σχετικά με τις 10 πληγές και την Έξοδο από την Αίγυπτο!

Ίσως, η Χατσεψούτ ήταν εκείνη η κόρη του φαραώ που είχε βρει κάποτε το Μωυσή μωρό σε ένα καλάθι και τον είχε υιοθετήσει

Σύμφωνα με τους ίδιους, η Χατσεψούτ ήταν εκείνη η κόρη του φαραώ που είχε βρει κάποτε το Μωυσή μωρό σε ένα καλάθι και τον είχε υιοθετήσει. Πολύ πιθανόν, να ήλπιζε κιόλας ότι κάποτε ο Μωυσής θα γινόταν ο νέος Φαραώ, αφού δεν είχε άλλους γιους... Όλα άλλαξαν, όταν ο Τούθμωσης Β' με μια παλλακίδα απέκτησε γιο, που έμελλε να είναι ο Τούθμωσης Γ΄.

Για να μην μπερδευτείτε, τα περαιτέρω γεγονότα θα προσπαθήσουμε να τα αποτυπώσουμε ανά έτος. Η χρονολόγηση δεν συμπίπτει πλήρως με την γενικά αποδεκτή (υπάρχει διαφορά 6 ετών), αλλά αυτό δεν είναι κάτι το τρομερό, καθώς η αιγυπτιακή χρονολόγηση γενικώς είναι αρκετά περίπλοκη[1].

1526 π.Χ.: η κόρη του φαραώ Χατσεψούτ υιοθετεί το Μωυσή.

1496 π.Χ.: ο Τούθμωσης Β΄ αποκτά έναν γιο, τον Τούθμωση Γ΄. Ο Μωυσής είναι 30 ετών και ζει στο παλάτι του φαραώ.

1485 π.Χ.: πεθαίνει ο Τούθμωσης Β΄.

1485 – 1464 π.Χ.: από κοινού βασιλεία του έφηβου φαραώ Τούθμωση Γ΄ και της θείας του Χατσεψούτ. Ο Μωυσής δραπετεύει από το παλάτι του φαραώ και γίνεται βοσκός στο Σινά.   

1464 π.Χ.: η Χατσεψούτ πεθαίνει και ο Τούθμωσης Γ΄ μένει ως ο μόνος κυβερνήτης της Αιγύπτου.

1464 – 1446 π.Χ.: για 18 χρόνια ο Τούθμωσης Γ΄ κυβερνάει μόνος του. Κάθε χρόνο επιχειρεί από μια εκστρατεία στις ανατολικές χώρες.

Απρίλιος του 1446 π.Χ.: η έξοδος των Εβραίων από την Αίγυπτο.

Μετά το 1446 π.Χ.: ο Τούθμωσης Γ΄ δεν επιχειρεί καμία μεγάλη εκστρατεία, πλέον. Τα 600 επίλεκτα άρματά του βρίσκονται στο βυθό της Ερυθράς Θάλασσας. Η χώρα του είχε ερημωθεί και είχε καταστραφεί.

1446 – 1444 π.Χ.: για δύο χρόνια μετά την Έξοδο, ο Τούθμωσης είναι σε κατάσταση μεγάλου σοκ.

1444 π.Χ.: ο Τούθμωσης βρίσκει διέξοδο στην απελπισία του: αρχίζει να επιρρίπτει για τα πάντα ευθύνες στην αποθανούσα θεία του. Το σκεπτικό του ήταν πως, αν η Χατσεψούτ δεν είχε σώσει τον Μωυσή από το καλάθι και δεν τον είχε φέρει στο παλάτι, τίποτα δε θα είχε συμβεί! (Είναι πολύ βολικό άλλωστε να βρίσκουμε κάποιον για να αποποιηθούμε τις ευθύνες μας και να τις επιρρίψουμε στον άλλον, έτσι δεν είναι!) Ο καταλογισμός της ευθύνης στη θεία συνετέλεσε ώστε, με εντολή του Τούθμωση, να αρχίσει σε όλη την Αίγυπτο η μαζική καταστροφή των απεικονίσεων και των επιγραφών που έκαναν αναφορά στο όνομα Χατσεψούτ.

1431 π.Χ.: ο Τούθμωσης πεθαίνει το 15ο έτος μετά την Έξοδο. Λέγεται ότι οι τελευταίες του λέξεις ήταν: «Λοιπόν, θεία, τρέμε! Και στην κόλαση θα σε προφτάσω…». (Βεβαίως, πρόκειται για αστείο, στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε τις τελευταίες λέξεις του φαραώ).

Σε όλη την Αίγυπτο αρχίζει η μαζική καταστροφή των απεικονίσεων και των επιγραφών που έκαναν αναφορά στο όνομα Χατσεψούτ

1406 π.Χ.: Οι γιοι των Εβραίων σκλάβων που είχαν βγει από την Αίγυπτο, με επικεφαλής τον Ιησού του Ναυή, διασχίζουν τον Ιορδάνη και αρχίζουν να κατακτούν την Αγία Γη. Παραμονές αυτού του εγχειρήματος, ο θεόπτης Μωυσής, θετός γιος της γυναίκας φαραώ Χατσεψούτ και ετεροθαλής αδελφός του φαραώ Τούθμωση Γ΄, πεθαίνει στο όρος Νεβώ σε ηλικία 120 ετών. Εκείνος που οδηγούσε τον εβραϊκό λαό για 40 χρόνια μέσα στην έρημο. Εκείνος που «πίστει… ἠρνήσατο λέγεσθαι υἱὸς θυγατρὸς Φαραώ» και «μείζονα πλοῦτον ἡγησάμενος τῶν Αἰγύπτου θησαυρῶν τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ» (Εβρ. 11, 24-26).

Ευγένιος Αμπντουλλάεβ
Μετάφραση για την πύλη gr.pravoslavie.ru: Αναστασία Νταβίντοβα

Pravoslavie.ru

9/4/2023

[1] Για τα προβλήματα της αιγυπτιακής χρονολόγησης βλ..: Steve Rudde. Thutmoses III was Pharaoh of the Exodus.

Γενικώς, μεταξύ των επιστημόνων που αποδέχονται την ιστορική αξιοπιστία του βιβλίου της Εξόδου, υπάρχουν υποστηρικτές της λεγόμενης «πρώιμης χρονολόγησης» και υποστηρικτές της «όψιμης χρονολόγησης». Οι υποστηρικτές της τελευταίας πιστεύουν ότι η Έξοδος συνέβη τον 13ο αιώνα π.Χ., και φαραώ της Εξόδου ήταν ο Ραμσής Β΄, ενώ οι άλλοι πιστεύουν ότι η Έξοδος συνέβη νωρίτερα, τον 15ο αιώνα π.Χ., και φαραώ της Εξόδου ήταν είτε ο Τούθμωσης Γ΄ (αυτή είναι και η εκδοχή του άρθρου μας), είτε ο γιος του, ο Αμενχοτέπ Β΄.

×