Να μελετάς δια βίου
Το να γνωρίζεις τα περί της ζωής περισσότερο από όλα βοηθάει η κατανόηση της ίδιας της ζωής. Για αυτόν ακριβώς το λόγο η διαδικασία της μάθησης πρέπει να είναι δια βίου και να μην περιορίζεται απλά σε σύντομα χρονικά διαστήματα που είναι αφιερωμένα στην απόκτηση τίτλων σπουδών. Είναι απαραίτητο να ξέρεις πώς είναι φτιαγμένος ο κόσμος, να αναζητάς απαντήσεις σε αιώνια ερωτήματα, να τελειοποιείσαι πνευματικά, να αναπτύσσεσαι επαγγελματικά και γενικώς να διευρύνεις τους ορίζοντες. Αυτό θα σου επιτρέψει να διαχωρίζεις την ήρα από το σιτάρι στις προσωπικές πεποιθήσεις και να αποκτήσεις τον πραγματικό θησαυρό του πνεύματος, για τον οποίο ποτέ δε θα ντραπείς να αγωνίζεσαι. Δεν είναι τυχαίο ότι οι μεγάλοι ορθόδοξοι άγιοι ήταν άνθρωποι με υψηλή μόρφωση και σοφία: όχι λόγω τίτλων σπουδών και της αποφοίτησής τους από τα καλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα, αλλά λόγω της επιθυμίας να γνωρίσουν την Αλήθεια. Αυτό θα αποτελέσει μια εξαιρετική βάση για το μέλλον, όταν θα χρειαστεί να αντιμετωπίσεις τις δοκιμασίες και τους πειρασμούς του κόσμου τούτου.
Έτσι και ο Όσιος Μάξιμος έλαβε πολύπλευρη μόρφωση: σπούδασε φιλοσοφία, γραμματική, ρητορική, είχε μελετήσει αρχαίους συγγραφείς και κατείχε άριστα τη θεολογική διαλεκτική. Όταν ανέλαβε δημόσια υπηρεσία, οι γνώσεις και η τιμιότητα τού επέτρεψαν να αναδειχθεί πρώτος γραμματέας του αυτοκράτορα Ηρακλείου. Βεβαίως, αυτή η εμπειρία σφυρηλάτησε τον Άγιο για τις μελλοντικές «μάχες».
Να είσαι ακλόνητος στις πεποιθήσεις σου
Οι πεποιθήσεις διαμορφώνονται με τα χρόνια, αλλά αν αναγνωρίζεις την αξία τους, ιδίως την αξία της πίστης σου, η οποία δεν είναι «ἐκ τοῦ κόσμου τούτου», να είσαι έτοιμος να τις υπερασπίζεσαι μπροστά στους πειρασμούς. Το χρειάζεσαι αυτό πρώτα απ’ όλα εσύ ο ίδιος, ώστε στις αντιπαραθέσεις να στερεώνεσαι στην αλήθεια. Εκτός από αυτό, όντας σε θέση να υπερασπίζεσαι τις θρησκευτικές σου πεποιθήσεις, θα μπορέσεις να γίνεις αγωγός, μέσω του οποίου ο Κύριος θα φέρει τους ανθρώπους κοντά Του. Εξάλλου, ο καθένας από εμάς είναι στρατιώτης του Χριστού, όργανο μέσω του οποίου ο Θεός ενεργεί στον κόσμο.
Ο καθένας από εμάς είναι στρατιώτης του Χριστού, όργανο μέσω του οποίου ο Θεός ενεργεί στον κόσμο
Στην Αλεξάνδρεια και τα περίχωρά της ο Όσιος Μάξιμος πέρασε περίπου έξι χρόνια. Υπερασπιζόμενος την Ορθοδοξία, απευθυνόταν σε ανθρώπους διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων και τίτλων, και οι συζητήσεις αυτές στέφθηκαν με επιτυχία. Αργότερα στην Καρχηδόνα ο Άγιος κήρυττε για άλλα πέντε χρόνια. Εκεί, μεταξύ του πατριάρχη Πύρρου, Μονοθελητή από πεποίθηση, και του Οσίου Μαξίμου, προκλήθηκε ανοιχτή διαμάχη, στην οποία ο Πύρρος αναγνώρισε δημοσίως τις πλάνες του. Το 648, ο Όσιος Μάξιμος απευθύνθηκε στον πάπα της Ρώμης Μαρτίνο Α΄, ο οποίος είχε διαδεχθεί τον πάπα Θεόδωρο, με αίτημα να φέρει το ζήτημα του Μονοθελητισμού στη συνοδική συζήτηση όλης της Εκκλησίας. Ως αποτέλεσμα, η Σύνοδος του Λατερανού καταδίκασε τον Μονοθελητισμό και οι υπερασπιστές του αναθεματίστηκαν. Κάθε μία από τις επιτυχίες αυτές είναι απόδειξη του πόσο ακλόνητος και φλογερός υπερασπιστής των πεποιθήσεών του ήταν ο Μάξιμος ο Ομολογητής.
Εμπιστεύσου τον Θεό
Και αυτό είναι το πιο δύσκολο να κάνεις. Όταν, όπως λέγεται, «όλος ο κόσμος» είναι εναντίον σου, απλά να ζητάς από τον Θεό βοήθεια. Τέτοιοι πειρασμοί είναι σαν τη θύελλα, η οποία, φυσικά, κάποτε θα τελειώσει. Μην αλλάζεις τις πεποιθήσεις σου, αλλά να είσαι σε θέση να βλέπεις την κατάσταση κριτικά και απ’ έξω. Αυτό θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις καλύτερα τις αιτίες της «θύελλας» και να επιλέξεις τη σωστή στρατηγική. Το κυριότερο είναι να μην παραιτείσαι.
Πέντε χρόνια μετά τη Σύνοδο του Λατερανού, ο Όσιος συνελήφθη με εντολή των αντιπάλων της Αλήθειας. Του έκοψαν τη γλώσσα, του έκοψαν το δεξί χέρι και τον εξόρισαν στην Κολχίδα. Παρ’ όλα αυτά, ο Όσιος Μάξιμος δεν το έβαλε κάτω: προσευχόταν στον Θεό και έλαβε θαυματουργικά τη δυνατότητα να μιλάει και να γράφει, παρά τη βάρβαρη πράξη των δημίων του. Όταν ο Άγιος πέθανε, πάνω από τον τάφο του άναβαν κάθε βράδυ τρεις λυχνίες και γίνονταν πολλές θεραπείες. Έτσι ο Κύριος έδειχνε στους ανθρώπους ότι η σταθερότητα του Αγίου στην πίστη του χάρισε μακάρια αιωνιότητα.