Πνευματική άσκηση από τον γέροντα Παΐσιο

Συνεχίζουμε να δημοσιεύουμε τη συζήτηση του αρχιμανδρίτη Μελχισεδέκ (Αρτιούχιν), ηγούμενου των μετοχίων της ερήμου της Όπτινα, ήτοι της Εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου και της Εκκλησίας της Σκέπης της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Γιασένιεβο, σχετικά με την κληρονομιά του γέροντος Παΐσιου του Αγιορείτου. Το έτος 2024, εορτάζεται η επέτειος των 100 χρόνων από τη γέννηση του αββά του Άθωνος και αποστόλου των ημερών μας.

Μέρος 1^ο. Φιλοξενούμενοι του πατρός Παϊσίου. Αγώνας αγάπης και μαθήματα αυταπάρνησης

Ξεθώριασμα, είπατε;

Ο ίδιος ο γέροντας Παΐσιος, δεν ήταν ένα βαρύθυμο πνεύμα και δεν του άρεσε ο κατηφής άνθρωπος. Τον ρωτούσαν συχνά: «Γέροντα, τι να κάνω αν με πιάσει βαρυθυμία;» Όπως λέμε σήμερα, πως ένα άτομο το χαρακτηρίζει η «ωχρότητα». Ξεθώριασμα; Άραγε αναρωτιέμαι, καήκατε ποτέ; Πρέπει να είστε προσεκτικοί με αυτή τη λέξη...

Αλλά μερικές φορές υπάρχει αδράνεια, θλίψη, όλα βγαίνουν εκτός ελέγχου, αλλά και απροθυμία να κάνει κανείς κάτι. Όπως είπε ένας από τους πατέρες: «Εμείς, οι άνθρωποι του 21ου αιώνα, είμαστε οκνηροί άνθρωποι (ή «τεμπέληδες άνθρωποι», σύμφωνα με τον γέροντα), το λοιπόν, είμαστε πολύ τεμπέληδες, για να ανοίξουμε κι αυτό ακόμα το Ευαγγέλιο, αλλά και το προσευχητάρι». Και ο Άγιος Παΐσιος δίδει συμβουλές:

«Τα πνευματικά βιβλία, το προσευχητάρι και το Ευαγγέλιο να στέκουν ανοιχτά μπροστά σας, διότι σε αυτά υπάρχει μια αθέατη ακτινοβολία»

Για τον ίδιο λόγο, είναι απαραίτητο, όσον αφορά την Μπλαβάτσκαγια (σ.τ.μ. το βιβλίο της «Μυστικό δόγμα», για την ανθρωπογένεση), την μαντική και ούτω καθεξής – δηλαδή βιβλία, που εκπέμπουν αρνητική ακτινοβολία, πρέπει να τα πετάμε.

Άγιος Ιγνάτιος (Μπριαντσάνινοφ) – το φρόνημα των πνευματικών βιβλίων ήδη προκαλεί το πνεύμα για ένα κατόρθωμα

Ο Άγιος Ιγνάτιος (Μπριαντσάνινοφ) έλεγε: «Τα φρονήματα των πνευματικών βιβλίων ήδη συναρπάζουν το πνεύμα στο κατόρθωμα». Ακόμα και το γεγονός να διαθέτει κανείς τα ορθά βιβλία είναι αρκετό για να ενθαρρύνει το άτομο αυτό να διαβάσει, στην πράξη, όταν στο άτομο αυτό επέρχεται «όρεξη» για πνευματική ζωή.

Πώς να ξεπεράσουμε την απάθεια; Κι όντας να μην αρνιόμαστε τη νηστεία...

Η απάθεια, λέγεται, ότι επέρχεται όταν πέφτει η όρεξη. Αλλά, αν η όρεξη εκπέσει, ξεκινάμε με ελαφριά τροφή, έτσι σε κάποιον αρέσει ο ζωμός του κοτόπουλου, σε άλλον το παγωτό, σε άλλον το κέικ (τα γλυκά αρέσουν σε όλους με το γράμμα «μ», ήτοι στα μωρά, στις μύγες και στους μοναχούς).

«Και η γυναίκα, γενικώς, στη μεγάλη νηστεία (η επερχόμενη νηστεία του Δεκαπενταύγουστου επίσης εξισώνεται σε αυστηρότητα με την πρώτη) πρέπει, ιδιαίτερα την πρώτη εβδομάδα της νηστείας να φάει γλύκισμα, διότι την πρώτη εβδομάδα, κατά κάποιο τρόπο γίνονται όλοι δύσθυμοι (λόγω έλλειψης πρωτεϊνών και του περάσματος στα νηστήσιμα τρόφιμα). Γι αυτό, οι πατέρες ευλογούν την πρώτη εβδομάδα της νηστείας το μελόψωμο και τη μαρμελάδα».

Ο γέροντας Παΐσιος έλεγε, ότι υπάρχουν πνευματικά «ορεκτικά» βιβλία - εύκολα πράγματα. Πάρε ό, τι θέλεις αυτή τη στιγμή.

– Δεν θέλω τίποτα απολύτως, απαντούν.

– Καλά, πάρτε το Ευαγγέλιο.

– Δεν θέλω να το πάρω.

– Καλά, τότε ακούσε το Ευαγγέλιο, αυτό το μπορείς; Μπορείς. Να, έτσι: σιγά-σιγά.

Υπάρχουν βιβλία υψηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες, για παράδειγμα, η «Κλίμακα» του οσίου Ιωάννη, οι «Ασκητικοί λόγοι» του οσίου Ισαάκ Σίριν. Και οι βίοι των αγίων, του γέροντος Παϊσίου, των γερόντων της ερήμου της Όπτινα, είναι εύκολα, και «μεσαίας κλίμακας θερμίδων» βιβλία. Με τη βοήθειά τους, μπορείς αγάλια-αγάλια να αφυπνιστείς.

Θα κάνουμε μετάνοιες

Κι ο γέροντας Παΐσιος, δίχνει προσοχή στις μετάνοιες στη διάρκεια της προσευχής. «Ξεκίνησε», λέει, «με μετάνοιες ίσαμε τη μέση και θα είσαι ένα πνευματικό παλικάρι». Ακόμη και για τους ηλικιωμένους, αυτές είναι χρήσιμες. Οι άνθρωποι πληρώνουν για γυμναστήρια. Και οι μετάνοιες, ακόμα και ως τη μέση, και ακόμα ίσαμε το πάτωμα, ενισχύουν το πνεύμα, το σώμα, αλλά και την καρδιά ενός ατόμου.

Ο γέροντας Παΐσιος συνεβούλευε, ιδιαίτερα τους νέους, να κάνουν μετάνοιες ίσαμε τη γη

– Πώς να τις κάνουμε; - ρωτούσαν τον γέροντα.

– Από τρεις μετάνοιες κάθε φορά κατά τη διάρκεια της ημέρας, μέχρι πέντε στάσεις, έτσι ήδη μαζεύονται 15 μετάνοιες.

Και είναι καλό για τις αρθρώσεις, αλλιώς πίνουμε κολλαγόνο. Μα γιατί κολλαγόνο, αφού το αυτοκίνητο που είναι σε ακινησία, σκουριάζει γρηγορότερα από αυτό που κινείται.

Ο Ιεροδιάκονός μας της Όπτινα, Ιλλιόδωρος (Γκαριάντς) έλεγε: Είναι προτιμότερη η φθορά μας από την σκληρή και μακροχρόνια εργασία από τη σκουριά μας λόγω της απραξίας».

Γι αυτό δεν αφήνουμε το προσευχητάρι από τα χέρια μας. Κάνουμε μετάνοιες.

Πρόσεχε, μην γκαζώνεις!

Ο γέροντας Παΐσιος είχε μια καταπληκτική αίσθηση του χιούμορ. Όταν ένας σύζυγος με τη σύζυγό του τον πλησίασαν, του είπαν:

– Δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε μεταξύ μας, ανακαλύπτουμε κάτι χωρίς τελειωμό.

Τους λέει:

– Ναι, είναι ενδιαφέρον. Και ποιος από σας, βασικά, ανακαλύπτει κάτι;

Ο σύζυγος δείχνει τη σύζυγό του, τόσο ανεπαίσθητα.

Ο γέροντας τους λέει:

Κατάλαβα. Ακούστε, το αυτοκίνητο έχει δύο πεντάλ – για το καύσιμο αέριο και για το φρένο. Αν το αυτοκίνητο έχει δύο πεντάλ αερίου, τότε το αυτοκίνητο θα κολλήσει κάπου. Και αν το αυτοκίνητό σας έχει δύο πεντάλ φρένων, τότε δεν θα μετακινηθείτε πουθενά. Ως εκ τούτου, το ένα γκαζώνει, το άλλο επιβραδύνει, το ένα φρενάρει, το άλλο επιταχύνει. Ο γέροντας κοιτάζει τη γυναίκα εκφραστικά και λέει: «Πρόσεχε, μη γκαζώνεις!»

Θέλεις να ζήσεις στον παράδεισο;

Ο ναός αποτελεί μέρος που μπορεί κανείς να ηρεμήσει Ακόμη, κάποιος προσήλθε στον γέροντα και του λέει:

– Πατερούλη, οι φόροι αυξήθηκαν, τα παιδιά πρέπει να φάνε, η αγελάδα μου είναι άρρωστη, οι κότες δε γεννάνε, το σπίτι είναι μικρό... Δεν ξέρω πώς να ζήσω. Ζω σαν στην κόλαση.

– Θέλεις να ζήσεις όπως στον παράδεισο;

– Ναι.

Καλά. Αλλά με την προϋπόθεση ότι θα ακούσεις τα λόγια μου.

– Γέροντα, ό, τι κι αν μου κοστίσει, θα σε ακούσω.

– Πάρε από κει την αγελάδα, την κατσίκα και το μοσχάρι.

– Πού να τα πάω;!

– Να τα πας στο σπίτι σου, στο διάδρομο.

Τα Πήρε. Μια εβδομάδα αργότερα επιστρέφει:

– Αδύνατον. Ήμουν στην κόλαση, και τώρα, κατά τη γνώμη μου, στον τελευταίο όροφο της κόλασης.

– Τώρα πάρε αυτά από το διάδρομό σου.

Τα πήρε και τρεις μέρες αργότερα, λέει:

– Αββά, ζω στον παράδεισο.

Τίποτα δεν άλλαξε.

Ἐν τῷ Ναῶ ἐστῶτες τῆς δόξης σου, ἐν οὐρανῷ ἑστάναι νομίζομεν…

«Ο γέροντας, έλεγε, ότι όλα εξαρτώνται όχι από τους όρους που θέτουμε, αλλά από τη στάση μας απέναντι στη ζωή. Ευλόγησε τη ζωή σου κι αυτή θα ευλογηθεί, καταράσου τη ζωή σου κι αυτή θα καταρασθεί».

Συμβουλές για τις συζύγους από τον γέροντα Παΐσιο και από τον Σαίξπηρ

Σήμερα ο κόσμος όλος κυριαρχείται από αριθμούς. Ο ήχος είναι ένας αριθμός, το βίντεο επίσης ένας αριθμός, σύντομα και το φαγητό θα καταστεί ένας αριθμός... Και στο δυαδικό σύστημα υπάρχει το μηδέν και το ένα. Πώς από αυτά μπορούμε να ωφεληθούμε πνευματικά;

Ο γέροντας Παΐσιος είπε, ότι στην οικογενειακή ζωή, ο σύζυγος είχε λάβει το σημάδι του ενός, και η σύζυγος του μηδενός. Αν μια γυναίκα βρίσκεται πίσω από το σύζυγό της, τότε το σκορ της οικογένειάς σας είναι μια δεκάδα. Αν η σύζυγος πάρει τη θέση του συζύγου της και είναι μπροστά, το σκορ γίνεται «01», συνεπώς αυτό γίνεται 100 φορές λιγότερο.

«Κι ακόμη είπε, ότι μια σύζυγος, που κυβερνά τον σύζυγο και τα αποφασίζει όλα γι αυτόν, με αυτό προσβάλλει τον Θεό».

Θυμηθείτε τον Σαίξπηρ: «Ανακαλύπτοντας αγάπη και στοργή , Θα ξαναφτιάχνετε τον σύζυγό σας…».

Γυναίκες, μην φοβάστε να είστε στο παρασκήνιο, στην πραγματικότητα είστε στη θέση που σας έβαλε ο Θεός.