Το καταφύγιό μου

Προχωρούσα στον διάδρομο του νοσοκομείου, τα βήματά μου αντηχούσαν βαρύγδουπα. Ο ασθενής, τον οποίο είχα εξομολογήσει και κοινωνήσει στην καρδιολογική κλινική, είχε ήδη αποκοιμηθεί ευτυχισμένος. Και εγώ κατευθυνόμουν προς την έξοδο. Δεν ήταν που είχα χαθεί, αλλά μάλλον είχα διαλέξει την μακρύτερη διαδρομή. Και να που μπροστά μου βρίσκω πόρτα με την επιγραφή «Εντατική» και έξω από αυτήν κάπου έξι άτομα, που κατάλαβα ότι αποτελούσαν οικογένεια.

Αμέσως πρόσεξα μια γυναίκα. Ακίνητο, κέρινο πρόσωπο με κοφτερά χαρακτηριστικά και δάκρυα που έτρεχαν ασταμάτητα. Μακριά φούστα, μπλούζα και μαντήλι – ένα είδος άγραφου εκκλησιαστικού κώδικα ενδυμασίας.

Ένας ηλικιωμένος άνδρας με εμφανή σημάδια μέθης περιφερόταν πέρα-δώθε στο διάδρομο. Δύο άχαρα ψηλοί έφηβοι κάθονταν πολύ ήσυχα στο περβάζι και κοίταζαν αδιάκοπα προς την πόρτα. Δύο μεγαλύτερες κοπέλες αγκάλιαζαν τη γυναίκα που έκλαιγε και οι ίδιες ήταν έτοιμες να κλάψουν.

Τους πλησίασα και τους ρωτώ:

– Τι συμβαίνει;

– Ο μπαμπάς είναι στην εντατική, εγκεφαλικό, – είπε με δυσκολία η μεγαλύτερη κοπέλα, ενώ η γυναίκα έκανε μια αφύσικη κίνηση με το κεφάλι της και γύρισε προς τα αλλού.

– Και τι κάνετε;

– Περιμένουμε! – είπε ο μεθυσμένος γέρος και έβγαλε μια μπόχα από μπόλικο αλκοόλ ημερών.

Κάτι ξένο μου φάνηκε σε αυτή την εικόνα. Λες και οι άνθρωποι δεν ήταν πια παρόντες στο χώρο. Ο φόβος τους είχε παραλύσει. Η σύγχυση τους είχε οδηγήσει σε ένα είδος ανυπαρξίας. Ίσα που ανέπνεαν. Λοιπόν, πρέπει να τους επαναφέρουμε. Διαφορετικά αναμενόταν να συμπεριφέρονται οι συγγενείς ενός βαριά άρρωστου ανθρώπου. Οπότε, αποφάσισα να παρέμβω:

– Ορθόδοξοι;

– Ορθόδοξοι, – επιβεβαίωσε η κοπέλα.

– Δεν βλέπω να προσεύχεστε! – Ήμουν πολύ σοβαρός.

– Δεν ξέρω να προσεύχομαι! – στραβομουτσούνιασε ο παππούς.

– Εσείς όμως ξέρετε! – είπα με σιγουριά στη γυναίκα. – Αρκετά με τα κλάματα. Βάλτε την οικογένεια σε προσευχή, αμέσως. Ο Θεός να σας βοηθήσει! Πώς είναι το όνομα του άρρωστου;

– Πέτρος! Το όνομά του είναι Πέτρος! – Η γυναίκα άνοιξε επιτέλους το στόμα της.

– Θα προσευχηθώ κι εγώ. – είπα και ευλόγησα ένα προς ένα όλα τα μέλη της οικογένειας.

Και έφυγα. Πίσω μου παρατηρούνταν κάποια κίνηση. Η άσκοπη αναμονή είχε τελειώσει. Άρχιζε η πνευματική εργασία.

– Βασιλεύ Ουράνιε, Παράκλητε… - έφτασε στα αυτιά μου. Δόξα τω Θεώ!

=Η άσκοπη αναμονή είχε τελειώσει. Άρχιζε η πνευματική εργασία=

Λίγο αργότερα, θυμήθηκα ένα περιστατικό από την εποχή των σπουδών μου στην Ιερατική Σχολή. Στεκόμουν σε μια στάση λεωφορείου. Και μπροστά στα μάτια μου, ένα αυτοκίνητο χτύπησε έναν πεζό. Ένας υπόκωφος κρότος. Κραυγές του τραυματία. Κραυγές των μαρτύρων του ατυχήματος. Θυμάμαι μια ηλικιωμένη γυναίκα που έσφιξε τα μάτια της και ούρλιαζε με τέτοια οδύνη, όπως ακόμα και σήμερα ουρλιάζουν στα χωριά για τους νεκρούς. Όλα όσα συνέβησαν φαινόταν εξωπραγματικά. Ο εγκέφαλός μου επαναλάμβανε ξανά και ξανά τα γεγονότα, επιβραδύνοντάς τα και αναδεικνύοντας το σημαντικότερο – το αίμα στην άσφαλτο.

Σαν να είχα κολλήσει σε εκείνη τη στιγμή, αλλά το υγιές ορθόδοξο ένστικτο με έβγαλε έξω από αυτό. Σαν να σκέφτηκα την κατάσταση πνευματικά, το πώς περιπλέκονται οι ανθρώπινες ζωές, το πώς συγκρούονται πάθη και αμαρτίες, αιτίες και συνέπειες και το ότι τα πάντα καθοδηγούνται από την Θεία Πρόνοια που είναι πρωταρχική αιτία πάντων.

Και να η δοκιμασία για αρκετούς από τους συμμετέχοντες στο συμβάν – για τον τραυματία με την οικογένειά του, για τον οδηγό με την οικογένειά του, για τους διερχόμενους που καθυστερούσαν να πάνε στις δουλειές τους λόγω του τροχαίου δυστυχήματος, για μας, τους θεατές. Για μένα, έναν ακόμα άπειρο ιεροσπουδαστή, που επέτρεψε στον εαυτό του να φοβηθεί, να απορροφηθεί από τις ανησυχίες σε σωματικό και συναισθηματικό επίπεδο. Τη στιγμή που έπρεπε να προσευχηθώ αμέσως.

Η προσευχή – να το πραγματικό καταφύγιο από το φόβο, τον πόνο, τον κίνδυνο, τον θυμό, την εξευτελισμό και την απόγνωση, από την αντιπαράθεση με κάποιον, από την αμαρτία. Τότε είπα σιγανά:

– Κύριε, σώσον, διαφύλαξον και ελέησον τον δούλο Σου... Το όνομά του δεν το γνωρίζω. Αλλά Εσύ τα ξέρεις όλα.

Η ηλικιωμένη γυναίκα που ούρλιαζε ξαφνικά σιώπησε, με κοίταξε και έκανε το σταυρό της.

Θυμήθηκα αυτό το περιστατικό αμέσως μετά το επεισόδιο έξω από την εντατική, γιατί η προσευχή μπορεί να είναι καταφύγιο για όλους, σε οποιαδήποτε περίσταση. Η προσευχή είναι εργασία, πνευματική εργασία, που δεν είναι καθόλου πιο εύκολη από τη σωματική. Αυτό το κατάλαβα από την εμπειρία μου ως ιερέας και το δέχτηκα ως τρόπο ζωής. Νιώθω άσχημα, δυσκολεύομαι; Προσευχή. Κάποιος κοντά μου νιώθει άσχημα, δυσκολεύεται; Προσευχή. Η χώρα, ο κόσμος νιώθει άσχημα, δυσκολεύεται; Προσευχή. Έτσι παροτρύνω τον εαυτό μου και όλους τους γύρω μου.

Θυμούμενος τους στρατιώτες μας σε θανάσιμα επικίνδυνες συνθήκες, υποκλίνομαι μπροστά στα «λευκά μαντήλια» των γυναικών και των μητέρων τους. Συχνά, οι προσευχές τους έκαναν και κάνουν μεγάλα θαύματα στο μέτωπο, προστατεύοντας τους άντρες μας από το θάνατο.

Η προσευχή των αγαπημένων ανθρώπων είναι μια πνευματική πράξη, με την οποία κατευνάζονται ο θυμός και η πικρία, η ματαιότητα και η ακηδία. Ανοίγονται νέες πηγές δύναμης, η ψυχή εμπνέεται και ανανεώνεται, όταν τα μυστήρια της Εκκλησίας δεν είναι ακόμα προσβάσιμα για αυτήν. Μάλιστα, με την επιμελή προετοιμασία για την εξομολόγηση και την Θεία Κοινωνία, η προσευχή αποκτά νέα φτερά.

Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν!