Ο Πρωθιερέας Νικόλαος Ντανίλεβιτς για αποτελέσματα έρευνας αριθμού πιστών στην Ουκρανία

Εκπρόσωπος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας σχολίασε τα αποτελέσματα και άλλης έρευνας της ποσότητας των πιστών στην Ουκρανία

Ο αναπληρωτής προϊστάμενος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, Πρωθιερέας Νικόλαος Ντανιλέβιτς σχολίασε στον λογαριασμό του στο Facebook τα αποτελέσματα της πρόσφατης κοινωνιολογικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε από το «Ουκρανικό Κέντρο Οικονομικών και Πολιτικών Ερευνών Αλεξάντρ Ραζουμκόφ» με σκοπό τον προσδιορισμό της θρησκευτικής ταυτότητας των Ουκρανών πολιτών:

«Ορισμένα ΜΜΕ, αλλά και άλλοι παράγοντες με απροκάλυπτη ικανοποίηση διήγγειλαν ότι η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία χάνει το ποίμνιό της με ραγδαίους ρυθμούς.

Κάποτε ο εκπρόσωπος τύπου του τότε “Πατριαρχείου Κιέβου” Ευστράτιος Ζόρια είχε προβλέψει ότι η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία θα διαλυθεί…

Ωστόσο ο χρόνος περνά και η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία δε λέει να καταρρεύσει. Κατά τη διάρκεια του περασμένου χρόνου η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία έχασε, σύμφωνα με διάφορες εκτιμήσεις, από 160 μέχρι 250 ενορίες, αριθμός που αντιστοιχεί σε 1-2% του συνολικού αριθμού των ενοριών της Εκκλησίας αυτής.

Οι υποστηρικτές της “Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας” (του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως) καταλαμβάνουν μεν εκκλησίες, αλλά οι πιστοί της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας αναγέρνουν νέες με αποτέλεσμα να οδηγούνται τα μέλη της “Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας” σε σύγχυση και σε αμηχανία.

Χθες μάλιστα επικοινώνησα σχετικώς με ιερωμένους από την περιφέρεια της πόλης του Ρόβνο και εκείνοι με ενημέρωσαν λεπτομερώς για τις εξελίξεις.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η Εκκλησία μας, έχει στην περιφέρεια Ρόβνο περίπου 600 ενορίες. Αρχίζοντας από το 2014 έχουν καταληφθεί 37 ενορίες μας.

Ωστόσο σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις αυτές οι κοινότητες πιστών έμειναν προσηλωμένες στην Εκκλησία μας, οπότε εκ των πραγμάτων δε χάσαμε τους ανθρώπους, αλλά μόνο τους ναούς. Στην περιφέρεια Ρόβνο κανένας από τους ιερείς μας δεν μετέβη στην “Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας”. Κατά πολύ αυτή η αντοχή οφείλεται στη δράση των εν ενεργεία μονών, που ο αριθμός τους ανέρχεται σε 15 στην περιφέρεια Ρόβνο.

Μπορεί να λέγονται πολλά λόγια ότι οι ενορίτες της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας λιγοστεύουν, αλλά κάθε χρόνο έρχεται η στιγμή της αλήθειας που δείχνει την πραγματική ποσότητα των ενοριτών. Εννοώ τη λιτανεία του Ισαποστόλου Πρίγκιπα Βλαδιμήρου, που ανατρέπει όλες τις εκτιμήσεις τέτοιων κοινωνιολογικών έρευνων.

Οι πιστοί της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας υπερβαίνουν κατά πολλές φορές τον αριθμό των υποστηρικτών της “Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας” και μπορεί κανείς να το διαπιστώσει με γυμνό μάτι.

Μ’ αυτόν τον τρόπο βλέπουμε μια πραγματική και μια εικονική Εκκλησία. Μπορεί κανείς όσο θέλει να αναφέρεται σε αριθμούς και σε ποσοστά, αλλά αρκεί να επισκεφθεί τους ιερούς ναούς την Κυριακή για να διαπιστώσει το αντίθετο.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μου, στους ναούς της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας κάθε Κυριακή προσέρχονται από 2 (την κανονική Κυριακή) μέχρι και 3 (κατά τις μεγάλες εορτές) εκατομμύρια πιστοί καθ’ όλη τη χώρα.

Οι υπολογισμοί αυτοί είναι πολύ απλοί: σε κάθε εξοχική εκκλησία κατά μέσον όρο προσεύχονται 70 άτομα, σε μια αστική από 200-300 και σε μεγάλες πόλεις και σε μεγάλους ναούς από 500 και άνω.

Αν πάρουμε ως μέσο όρο 150 άτομα και ας το πολλαπλασιάσουμε με τον αριθμό των ενοριών της Εκκλησίας μας που είναι 12.500.

Μ’ αυτή τη λογική η “Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας” δεν πρέπει να έχει άνω των 400.000 μελών. Πιστεύω ότι στην πραγματικότητα έχει περίπου 200.000, επειδή οι θρησκευόμενοι και οι εκκλησιαζόμενοι στις γραμμές τους είναι πολύ λιγότεροι, όπως διαφαίνεται κατά τις λιτανείες.

Μ’ αυτόν τον τρόπο, όταν ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος λέει ότι επανέφερε στους κόλπους της Εκκλησίας “εκατομμύρια Ουκρανούς” αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Τα εκατομμύρια τα έχουμε εμείς και αυτά τα εκατομμύρια είναι και παραμένουν εντός της Εκκλησίας. Εκτός της Εκκλησίας είναι χιλιάδες. Πάλι δεν είναι λίγοι, αλλά πρέπει να βλέπουμε τα πραγματικά δεδομένα και όχι εικονικά.

Εκτιμώ τον αριθμό των πραγματικών ενοριών της “Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας” σε 4.000 – 5.000, ενώ οι ίδιοι ισχυρίζονται ότι έχουν 7.000.

Να σας αναφέρω ένα παράδειγμα. Στην περιφέρεια της Οδησσού η Εκκλησία μας έχει 564 ενορίες, ενώ η “Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας” έχει 127 καταχωρημένες, εκ των οποίων μόνο 30-40 είναι πραγματικές και εν ενεργεία.

Αυτό ελέγχεται και από τον αριθμό των ιερωμένων στην περιφέρεια αυτή. Όλα αυτά δείχνουν ότι οι “νεκρές”, οι ανύπαρκτες ενορίες που φαίνονται μόνο στα χαρτιά είναι τριπλάσιες σε σχέση με τις πραγματικές.

Στην περιφέρεια του Χάρκοφ η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει 221 ενορίες που λειτουργούν κανονικά. Η δε “Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας” διαθέτει μόνο 16 πραγματικές ενορίες, ενώ ο αριθμός των καταχωρημένων ανέρχεται σε 50. Πάλι βλέπουμε τριπλάσια διαφορά μεταξύ των εν ενεργεία ενοριών και των “νεκρών”.

Αυτό συμβαίνει σε όλη την Ουκρανία εξαιρουμένης μόνο της Δυτικής, όπου συμπίπτει ο αριθμός των καταχωρημένων ενοριών και αυτών που είναι εν ενεργεία. Αλλά και στη Δυτική Ουκρανία, αν πάρουμε για παράδειγμα την περιοχή Ρόβνο, έχουν εκεί περίπου 340 ενορίες, ενώ εμείς έχουμε 600.

Για τους λόγους αυτούς, ερμηνεύοντας τα στατιστικά στοιχεία και εκτιμώντας αν είμαστε πολλοί ή λίγοι και αν χάνουμε ενορίες ή ανθρώπους, πρέπει να στηριζόμαστε στους πραγματικούς αριθμούς.

Πρέπει επίσης να λάβουμε υπ’ όψη τη διαφορά μεταξύ των προτιμήσεις και των συμπάθειών που διαμορφώνονται και επιβάλλονται από τα ΜΜΕ αφενός και της προσήλωσης των πραγματικών θρησκευόμενων και εκκλησιαζόμενων αφετέρου.

Η Εκκλησία δεν συνίσταται σε αριθμούς, αλλά σε ανθρώπους και δόξα τω Θεώ που στην Εκκλησία μας έχουμε πολλούς, γιατί αυτό σημαίνει ότι η Εκκλησία ζει και της αξίζει να υπάρχει και ότι οι άνθρωποι δεν πηγαίνουν εκεί χωρίς λόγο, αλλά και αφιερώνουν στον Θεό τη ζωή τους στο πλαίσιο της Εκκλησίας αυτής, δηλαδή κατατάσσονται μεταξύ των μοναχών, των οποίων ο αριθμός ανέρχεται σε περίπου 5.000 στην Εκκλησία μας σε σχέση με 220 στην “Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας”.

Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι πρέπει να θριαμβεύσουμε και να χαλαρώσουμε. Αντιθέτως, πρέπει να εξακολουθήσουμε να εργαζόμαστε, να κηρύσσουμε, να ζούμε μια χριστιανική ζωή και να οικοδομούμε μια πραγματική Εκκλησία χωρίς να υπολογίζουμε τους ανούσιους αριθμούς που μας πλαστογραφούν και οι οποίοι διαψεύδονται από την ίδια την πραγματικότητά.

Πέραν αυτού, στην χθεσινή “στρογγυλή τράπεζα”, στην οποία ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της έρευνας, σημειώθηκε επίσης ότι το κύρος της Εκκλησίας στην κοινωνία υποβαθμίστηκε γενικά και αυτό αφορά όλες τις ομολογίες. Αυτό είναι αλήθεια.

Και αυτό επειδή ο πόλεμος εναντίον της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, στην οποία αποδίδονται τώρα όλες οι ενοχές, και σχετική χαιρεκακία εκ μέρους των υποστηρικτών άλλων ομολογιών και θρησκευμάτων, στην ουσία πλήττει τους πάντες.

Γι’ αυτό θα ήταν μεγάλο σφάλμα να εκτιμηθεί ότι αν εξοντωθεί ή αν παραγκωνιστεί η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία στο περιθώριο, οι άλλες ομολογίες θα επωφεληθούν. Όχι. Μέσα σ’ αυτά τα 5 χρόνια, ιδίως δε κατά τη διάρκεια του περασμένου χρόνου όλοι βγήκαν χαμένοι. Η κοινωνία – τόσο το εκκλησιαζόμενο μέρος της όσο και μη – αντιμετωπίζει πλέον χειρότερα την Εκκλησία και πρέπει να βγάλουμε σχετικά συμπεράσματα».

Η ΕΡΕΥΝΑ

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του «Κέντρου Ραζουμκόφ», μέσα στον περασμένο χρόνο το θρησκευτικό φρόνημα των Ουκρανών μειώθηκε από το 71% στο 66% καθώς και μειώνεται απαρέγκλιτα και η εμπιστοσύνη της κοινωνίας προς την Εκκλησία ως «θεματοφύλακα της ηθικής».

Το 13,2% των ερωτηθέντων χαρακτήρισαν τον εαυτό τους ως μέλη της “Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας”, το 10,6% αυτοπροσδιορίστηκαν ως μέλη της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και το 7,7% δήλωσαν την προσήλωσή τους στο Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Κιέβου.

Παράλληλα το 33,4% χαρακτήρισαν τον εαυτό τους ως «απλώς ορθοδόξους» χωρίς να διευκρινίσουν την ομολογία, ενώ το 9,5% δήλωσαν ελληνο-καθολικοί (το ποσοστό αυτό αυξάνεται από χρόνο σε χρόνο).

Οι Ουκρανοί εμπειρογνώμονες επισημαίνουν την εσωτερική αντιφατικότητα ορισμένων δεδομένων της έρευνας.

Συγκεκριμένα, προφανώς υποτιμά τον αριθμό των προτεσταντών στην Ουκρανία αναφέροντας το ποσοστό 1,8%, ενώ στην πραγματικότητα ο αριθμός των κοινοτήτων των προτεσταντικών φορέων στην Ουκρανία είναι 10.614 – αριθμός συγκρίσιμος με την ποσότητα των ενοριών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι τα αποτελέσματα των κοινωνικών ερευνών του “Κέντρου Ραζουμκόφ” ήταν αυτά στα οποία επικαλέστηκαν οι ουκρανικές αρχές κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με το Οικουμενικό Πατριαρχείο με θέμα την απονομή της αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία και συνεπώς, ήταν αυτά στα οποία στηρίχθηκε το Οικουμενικό Πατριαρχείο κατά τη λήψη της απόφασής του.