Νεομάρτυρας Μιχαήλ Νοβοσιέλοφ: «Η Εκκλησία είναι ζωντανός οργανισμός»

Στις 21 Ιανουαρίου η Εκκλησία εορτάζει την μνήμη τού μάρτυρα Μιχαήλ Νοβοσιέλοφ (1864-1938), γνωστού εκκλησιαστικού εκδότη και δημοσιογράφου, προικισμένου με το θαυμάσιο δώρο τού λόγου, αγωνιζόμενου με θάρρος για την ενότητα τής Εκκλησίας για την αγνότητα τής Ορθοδοξίας, αγωνιζόμενου επίσης ανοιχτά κατά τού κλεισίματος των ναών και ενάντια στις διώξεις κατά τής Εκκλησίας στα μεταεπαναστατικά χρόνια.

Παραθέτουμε μια επιλογή από αποσπάσματα από τα γραπτά και τα γράμματα τού αγίου σχετικά με την Εκκλησία, την ύπαρξή της, την αποστολή της και την ζωή της.

***

Μιχαήλ Αλεξάντροβιτς Νοβοσιέλοφ Ο χριστιανισμός κατάντησε, θα λέγαμε, σε μια τέχνη/επάγγελμα που δημιουργήθηκε από την επιστήμη και την προσπάθεια/ζήλο τού ανθρώπου, όπως και κάθε άλλη τέχνη ή επιστήμη. Και οι άνθρωποι όχι μόνο υιοθέτησαν την ονομασία Χριστιανός, αλλά και κατόρθωσαν με επιδέξια κατασκευάσματα, εντελώς ξένα προς το πνεύμα και τη ζωή τού Ιησού Χριστού, να φτάσουν στο σημείο να γίνουν δεκτοί ως εμπειρογνώμονες τού Χριστιανισμού. Αλλά αν δώσουμε τον σωστό ορισμό τού Χριστιανού, αυτόν δηλαδή που βρίσκουμε στις Ιερές Γραφές, ότι Χριστιανός είναι αυτός που κατέχει και οδηγείται από το Πνεύμα τού Χριστού, από πόσους άραγε «χριστιανούς» και πόσους αυτο-αποκαλούμενους μεγάλους εμπειρογνώμονες τού Χριστιανισμού θα έπρεπε να στερήσουμε αυτόν τον ευγενικό τίτλο;

***

Η Εκκλησία είναι κάτι μυστήριο και ταυτόχρονα ένα Μυστήριο: είναι μυστήριο για τον απλό νου, που προσπαθεί να διεισδύσει στην ουσία τής Εκκλησίας με τις δικές του δυνάμεις, και είναι Μυστήριο για την ψυχή, η οποία, με την βοήθεια τής δύναμης τού Θεού, κοινωνεί την αιώνια ζωή, κρυμμένη στην Εκκλησία και αποτελώντας την ίδια της την Ύπαρξη.

Η εκκλησία είναι κάτι το μυστήριο και ακατανόητο για τον σαρκικό νου, και ανοίγει μόνο με τον οφθαλμό τής πίστης

Η εκκλησία είναι ένα μυστήριο, διότι, αφενός, δεν είναι μια αφηρημένη έννοια που πρέπει να οριστεί λογικά, αφετέρου δε δεν είναι ένας εξωτερικός θεσμός, ούτε μια κοινωνία, ούτε ένας οργανισμός που θα μπορούσε κανείς να περιγράψει με ακρίβεια ή που θα μπορούσε να την δείξει με το δάκτυλο.

Η εκκλησία είναι ένα μυστήριο και είναι ακατανόητη για τον σαρκικό νου. Να την «δει» μπορεί κάποιος μόνο με τον οφθαλμό τής πίστης.

***

Το μέτρο τής αγιότητας καθορίζει και τη δύναμη τής σχέσης ενός χριστιανού με το Σώμα τού Χριστού.

Η Εκκλησία θεωρεί ότι το άτομο, ζώντας κάτω από το βάρος των αμαρτιών, έχει απομακρυνθεί από αυτήν ή, τουλάχιστον, έχει αποδυναμώσει την ένωσή του μαζί της, σαν να ήταν στην λίστα των μνημονευόμενων, για τις οποίες η Εκκλησία προσεύχεται στη λειτουργία.

Η εξομολόγηση, καθαρίζοντας από τις αμαρτίες, ελαφρύνοντας το βάρος τής αμαρτίας, επανενώνει τον χριστιανό στην Εκκλησία, αποκαθιστά τον δεσμό μαζί της, δεσμό που είχε σπάσει εξαιτίας τής δράσης των αμαρτιών. Αυτή η αποκατάσταση γίνεται πλήρης με την συμμετοχή στο μέγιστο Μυστήριο που ακολουθεί την εξομολόγηση, αυτό τού Σώματος και τού Αίματος τού Χριστού.

***

Η Ευχαριστία είναι το κέντρο τής μυστικής ζωής τής Εκκλησίας, το μυστηριώδες κέντρο τής ενότητας τής Εκκλησίας

Όλα τα Μυστήρια αγιάζουν τον άνθρωπο, καθώς επίσης τον αγιοποιούν: το Άγιο Όνομα τού Θεού, όταν το επικαλείται με ευλάβεια, και ο Σταυρός τής Ζωής, όταν τον φιλά με πίστη και στηρίζεται σε αυτόν. Αλλά την ιδιαίτερη δύναμη αγιασμού και θέωσης τού ανθρώπου έχει το αληθινά τρομερό, ιερό μυστήριο τής Ευχαριστίας, το οποίο κάνει τον άνθρωπο αληθινά "θείας κοινωνοί φύσεως " (Β Πέτρου 1:4). Αυτό το Μυστήριο αποτελεί, ας μάς επιτραπεί η έκφραση, τον πυρήνα τής Εκκλησίας. Είναι το "κέντρο τής μυστικκής ζωής τής Εκκλησίας", "το μυστηριώδες κέντρο τής ενότητας τής εκκλησίας".

***

Αν εσείς, αγαπητοί μου, διαβάζετε τα χωρία εκείνα τής Καινής Διαθήκης που μιλάνε για την αμοιβαία σχέση μεταξύ τού Ευαγγελίου του Χριστού και τού κόσμου, τότε μπορείτε εύκολα να δείτε την ριζική τους αντιθετικότητα σε όλους τούς τομείς τής ζωής. Αυτή η αντιθετικότητα τονίζεται συνεχώς και ακούραστα από τους εγγύτερους μαθητές τού Κυρίου, τούς πρώτους προάγγελους τού Ευαγγελίου Του. Ακούστε τις φωνές τους: «ἴδαμεν ὅτι ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐσμεν, καὶ ὁ κόσμος ὅλος ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται » (Α Ιωάν. 5:19). «μὴ ἀγαπᾶτε τὸν κόσμον μηδὲ τὰ ἐν τῷ κόσμῳ. ἐάν τις ἀγαπᾷ τὸν κόσμον, οὐκ ἔστιν ἡ ἀγάπη τοῦ πατρὸς ἐν αὐτῷ· ὅτι πᾶν τὸ ἐν τῷ κόσμῳ, ἡ ἐπιθυμία τῆς σαρκὸς καὶ ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν καὶ ἡ ἀλαζονεία τοῦ βίου, οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ πατρός, ἀλλ᾿ ἐκ τοῦ κόσμου ἐστί. " (Α Ιωάν, 2:15-16).

***

Όντας συγκλονισμένοι στις πολιτικές και κοινωνικές πεποιθήσεις και προσδοκίες μας, ήμασταν τόσο συγκεχυμένοι που πιστεύαμε ότι η Εκκλησία του Χριστού θα πρέπει επίσης να συνθλιβεί κάτω από τα χτυπήματα των εχθρών της, όπως ακριβώς το κράτος και το κοινωνικό σύστημα στο οποίο ζούσαμε με τόση αυτοπεποίθηση και ηρεμία μέχρι πρόσφατα ακόμη, κατέρρευσε κάτω από αυτά τα χτυπήματα.

Πόσο βαθιά και εγκληματική πλάνη για τον Χριστιανό! Αυτή η πλάνη φανερώνει μια ψεύτικη στάση απέναντι στην Εκκλησία, όπου θεωρεί την Εκκλησία μόνο ως οργάνωση, μια ανθρώπινη οργάνωση, και καταδείχνει μια δυσπιστία στην Εκκλησία ως ζωντανό οργανισμό τού Σώματος τού Χριστού. Για να μην αναφέρουμε το γεγονός ότι εδώ πρόκειται απλώς για επιστημονική άγνοια στον τομέα τής ιστορίας τής Εκκλησίας ή τουλάχιστον λησμονιά τής πληθώρας των διδαγμάτων που υπάρχουν στην ιστορία τής Εκκλησίας και τα οποία διδάγματα τα παιδιά της Εκκλησίας πρέπει να φυλάξουν στις καρδιές τους.

***

Το μυστήριο του Σταυρού, το μυστήριο τού μαρτυρίου στο όνομα τού Χριστού - αυτή είναι η προϋπόθεση για την κατάκτηση τής Βασιλείας τού Θεού

Ο Σταυρός είναι το θεμέλιο τού Χριστιανισμού, θεμέλιο τής Εκκλησίας, η δύναμη που υπερνικά τον κόσμο και το σκοτάδι που ηγεμονεύει σε αυτόν τον κόσμο. Ο Σταυρός είναι ο δρόμος τού Λυτρωτή, αλλά είναι κι ο δρόμος για τούς μαθητές Του: ο Αρχηγός τής Εκκλησίας και τα μέλη της είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους μέσω τής ενότητας τού μονοπατιού που διαβαίνουν– τής ενότητας μαρτυρίου-δόξας, μέσω τού Θανάτου και τής Ανάστασης. Το Μυστήριο Τού Σταυρού, το Μυστήριο τού μαρτυρίου στο όνομα του Χριστού - αυτή είναι η προϋπόθεση για την κατάκτηση τής Βασιλείας τού Θεού.

***

"Λοιδορούμενοι εὐλογοῦμεν, διωκόμενοι ἀνεχόμεθα .. βλασφημούμενοι παρακαλοῦμεν· ὡς περικαθάρματα τοῦ κόσμου ἐγενήθημεν, πάντων περίψημα ἕως ἄρτι."(A Κορ. 4: 12-13).

Έτσι λένε, με αυτόν τον τρόπο σκέφτονται, έτσι αισθάνονται, έτσι ζουν οι νέοι πολίτες αυτού τού "παντοτινού Βασιλείου", που ίδρυσε με το τίμιο αίμα του ο Λυτρωτής Χριστός. Ήδη εδώ, μέσα στα όρια αυτού τού κόσμου, μυστηριωδώς δεν ανήκουν πλέον σε αυτόν τον κόσμο και, έχοντας δημιουργήσει μιά «καινὴ κτίσις» (B Κορ. 5:17), έθεσαν τα θεμέλια για ένα βασίλειο που δεν είναι αυτού του κόσμου, ενός βασιλείου που είναι συνυφασμένο με μια εντελώς διαφορετική ζωή, διέπεται από εντελώς διαφορετικούς νόμους από τη ζωή και τους νόμους τού κτιστού κόσμου. Και, φυσικά, ο κόσμος μίσησε αυτούς τούς νέους πολίτες, καθώς μισούσε τον ιδρυτή τού νέου βασιλείου, τον Χριστό, οι οποίοι μέσα από τους λόγους τους και τούς βίους τους έδειξαν πόσο άδικος είναι ο κόσμος αυτός (ΣτΜ: Εἰ ὁ κόσμος ὑμᾶς μισεῖ, γινώσκετε ὅτι ἐμὲ πρῶτον ὑμῶν μεμίσηκεν .. εἰ ἐκ τοῦ κόσμου ἦτε, ὁ κόσμος ἂν τὸ ἴδιον ἐφίλει· ὅτι δὲ ἐκ τοῦ κόσμου οὐκ ἐστέ, ἀλλ᾿ ἐγὼ ἐξελεξάμην ὑμᾶς ἐκ τοῦ κόσμου, διὰ τοῦτο μισεῖ ὑμᾶς ὁ κόσμος. / οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐξήρχοντο εἷς καθ᾿ εἷς, ἀρξάμενοι ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων, καὶ κατελείφθη ὁ Ἰησοῦς καὶ ἡ γυνὴ ἐν μέσῳ οὖσα. / οὐ δύναται ὁ κόσμος μισεῖν ὑμᾶς· ἐμὲ δὲ μισεῖ, ὅτι ἐγὼ μαρτυρῶ περὶ αὐτοῦ ὅτι τὰ ἔργα αὐτοῦ πονηρά ἐστιν (κατά Ιωάννη 15: 18-19 / 8: 9 / 7-7 αντίστοιχα).

Αλλά οι πολίτες τού νέου βασιλείου δεν φοβούνται αυτό το μίσος που τούς ακολουθεί όπου και να πάνε. Αυτό που τούς δίνει ζωή, που αποτελεί την ουσία τής νέας τους ύπαρξης, είναι πέρα από τα όρια που το μίσος τού κόσμου τον αφήνει να φτάσει.

Εικονίδιο "Πλοίο πίστης"

***

Η Εκκλησία δεν πρέπει να ξεχνά ότι είναι ακόμα στον κτιστό κόσμο, σε έναν κόσμο ασεβή και, κατ 'ουσίαν, εχθρικό προς αυτή, ο οποίος με την πρώτη ευκαιρία επιδιώκει και μπορεί να την κάνει να αισθανθεί την εχθρότητά του. Αυτή, ενώ είναι σε αυτόν τον κόσμο, δεν πρέπει να ονειρεύεται έλλειψη αναταραχών: πρέπει συνεχώς να αγωνίζεται κάτω από τον οιωνό τού σταυρού.