Περί του σκανδάλου της Ελληνοφοβίας

Πρόσφατα μου προώθησαν παραπομπή σε ρωσοφοβικό δημοσίευμα μοναχού της Αγιορείτικης Μονής Κουτλουμουσίου, αναρτημένο τόσο σε ιστοσελίδα, όσο και σε ιστολόγιο της Μονής με πολύ αξιοσημείωτα σχόλια Ελλήνων αναγνωστών κάτω από αυτό. Ιδού ένα παράδειγμα: «Οι Ρώσοι, ως βαρβαρικές ψυχές πάντοτε ταλαιπωρούσαν και θα ταλαιπωρούν τους Ρωμιούς. Έδωσαν τόνους χρυσό στον Κεμάλ για να σφάξει τους Έλληνες Ορθοδόξους» και άλλα παρόμοια.

Την τελευταία χρονιά κυκλοφόρησαν αρκετά τέτοια αντιρωσικά και ρωσοφοβικά δημοσιεύματα στις εκκλησιαστικές Ελληνικές περιοδικές εκδόσεις. Αντιλαμβανόμαστε ότι όλα αυτά οφείλονται στη διαφορά εκείνη της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας με το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, με το οποίο τελευταία συστρατεύθηκαν μέρος της Εκκλησίας της Ελλάδος και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Οι συντάκτες των δημοσιευμάτων επέλεξαν την οδό δαιμονοποίησης των Ρώσων και της μεταφοράς της συγκρούσεως από το επίπεδο της διαφοράς αρχής στο επίπεδο μιας αμιγώς εθνικής αντιπαραθέσεως, προσπαθώντας να παρουσιάσουν την υπόθεση έτσι, ώστε να μη είναι το πρόβλημα εκείνο, που διέπραξε ή έλεγε ο Κωνσταντινουπόλεως, αλλά το τι τέλος πάντων είναι αυτοί οι Ρώσοι.

Θέλω να πω ότι κάτι παρόμοιο παρατηρώ και από τη δική μας πλευρά, ειδικότερα δε στα σχόλια κάτω από τα βιντεάκια μου: πρώτον, καλύπτω προβλήματα, που σχετίζονται με παρανομίες, στις οποίες προέβη ο Κωνσταντινουπόλεως. Επίσης γύρισα βιντεάκια για την Εκκλησία της Ελλάδος, καθώς και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Και εκεί στα σχόλια λέγεται κατ’επανάληψιν ότι οι Έλληνες είναι πονηροί και ότι είναι κακοί και ανάξιοι άνθρωποι γι΄αυτό και προχωρούν σ’ αυτές τις άσχημες πράξεις. Αντί να απαντήσω πάνω σε κάθε τέτοιο σχόλιο, αποφάσισα να γυρίσω και ένα ξεχωριστό βιντεάκι, όπου θα διατυπώσω τη ακράδαντη μου πεποίθηση ότι θεωρώ λάθος να μεταφέρεται η συζήτηση στο εθνικό επίπεδο, σαν να εξηγούσε αυτό κάτι. Ναι μεν, εκφράζουμε τη διαφωνία με την τερατώδη παρανομία, την οποία διέπραξε ο πατριάρχης Βαρθολομαίος όπως και τη διαφωνία με την ανορθόδοξή του εκκλησιολογία, η οποία εκ των πραγμάτων αλλοιώνει την ορθόδοξη εκκλησιολογία. Αυτή είναι η ουσία και όχι η εθνική προέλευση εκείνων που διέπραξαν αυτές τις παρανομίες ή που τις υποστηρίζουν. Δεν υποστηρίζουν όλοι οι Έλληνες αυτές τις ψευδείς ιδέες και παρανομίες. Και στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετοί ανώνυμοι και επιφανείς οι οποίοι ανοικτά τοποθετούνται κατά των ως άνω, διατυπώνοντας ανοικτά τη διαφωνία τους και ασκώντας κριτική σε βάρος και των ειρημένων ιδεών, και των πράξεων. Υπάρχουν τέτοιοι και στο Άγιον Όρος, και στη Κεντρική Ελλάδα. Γι΄αυτό δεν είναι καθόλου σωστό και δίκαιο να εφαρμόζουμε τα ίδια μέτρα έναντι όλων των Ελλήνων. Αυτοί οι Έλληνες μάλιστα αγωνίζονται υπέρ της αλήθειας υπό πολύ δύσκολες γι΄αυτούς συνθήκες. Εκείνο που λέγουν τώρα εκεί, που ευρίσκονται, είναι πολύ δυσκολότερο απ’ ό, τι να λέγονται τα ίδια πράγματα στο Ρωσόφωνο περιβάλλον.

Εκεί δέχονται κριτική λόγω των παρεμβάσεών τους κατά των θέσεων της κυβερνήσεως, της οικείας αυτών Συνόδου, και κατά των Ελληνικών συμφερόντων. Είναι ακριβώς εκείνο, το οποίο εξαρχής επιχείρησε να πράξει ο πατριάρχης Βαρθολομαίος, παρουσιάζοντας όλη την υπόθεση ως σύγκρουση μεταξύ Ρώσων και Ελλήνων, προκειμένου να συσπειρωθούν όλοι οι Έλληνες γύρω του και γύρω από την ψευδή θέση του και τις παράνομες ενέργειές του.

Ήθελε τους άλλους Έλληνες να τον υποστηρίξουν αποκλειστικά λόγῳ αυτής της εθνικής αλληλεγγύης. Όμως εδώ απέτυχε. Δεν ήταν όλοι οι Έλληνες που τον υποστήριξαν για όσα λέγει και πράττει. Ώστε είναι ψεύδος να παρουσιάζεται η θέση του Κωνσταντινουπόλεως ως θέση όλων των Ελλήνων. Και ο ταυτισμός μαζί του όλων των Ελλήνων σημαίνει να ρίχνουμε νερό στο μύλο του.

Η θέση του Βαρθολομαίου δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και όσοι αδελφοί μας στην Ελλάδα, πατέρες, αδελφοί και Σεβασμιώτατοι, οι οποίοι αποκλειστικά χάρη στη δογματική και κανονική αλήθεια υπερασπίζονται τα δίκαια της Ρωσικής Εκκλησίας στη διαμάχη, εννοείται ότι είναι και θα παραμείνουν να είναι για μας αγαπητοί μας αδελφοί στην πίστη και στο πνεύμα. Και φυσικά, εκτός εκείνων των Ελλήνων που έχουν θεολογική κατάρτιση και τάσσονται απροκάλυπτα κατά των ενεργειών του Κωνσταντινουπόλεως ἐν προκειμένῳ υπάρχουν αρκετοί ας πούμε απλοί Έλληνες, οι οποίοι δεν γνωρίζουν την υπόθεση και μη γνωρίζοντας δεν εκφέρουν καμία κρίση πάνω στο θέμα αυτό. Ούτε, λοιπόν, αυτοί είναι ξένοι για μας. Ούτε είναι καθόλου σωστό να τους λογαριάσουμε αυτομάτως οπαδούς του Βαρθολομαίου και των υποστηρικτών του.

Δεν διαφωνούμε με τους Έλληνες ως Έλληνες, επειδή είναι Έλληνες, αλλά με εκείνο το κακό, το οποίο εξαπλώνεται στους κόλπους της Εκκλησίας και της επιφέρει τεράστια ζημιά.

Δεν είναι μυστικό ότι και μεταξύ των Ρώσων υπάρχουν, έστω και ολίγοι, οι οποίοι υποστηρίζουν εκείνες τις παράνομες ενέργειες και ψευδείς διδασκαλίες του πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, όπως υπάρχουν και στους άλλους λαούς εκείνοι, οι οποίοι δυστυχώς τις συμμερίζονται και τις υποστηρίζουν. Υπάρχουν επίσης στους Ορθοδόξους λαούς και όσοι τάσσονται κατηγορηματικά κατά αυτών και υπέρ της αλήθειας. Αυτό μάλιστα έχει τη μεγαλύτερη σημασία και είναι το σπουδαιότερο.

Γι’αυτό καλώ και προτρέπω να μην υποκύψουμε στα αισθήματα της ελληνοφοβίας, κατηγορώντας όλους τους Έλληνες ότι είναι πονηροί και δόλιοι. Μα, ποιος δεν είναι τώρα; Σε αυτό τον αμαρτωλό κόσμο είναι πολλοί εκείνοι, οι οποίοι απαλλάχθηκαν απολύτως από την πονηρία; Όλα αυτά δεν εξηγούν την πραγματική κατάσταση των πραγμάτων, αλλά αντιθέτως την μεταφέρουν σε πεδίο που δεν έχει προοπτικές. Εάν το πρόβλημα είναι οι ψευδείς ιδέες, μπορούμε να τις απορρίψουμε. Εάν το πρόβλημα είναι οι παράνομες ενέργειες, μπορούμε να μετανοήσουμε και να τις διορθώσουμε. Εάν όμως το πρόβλημα είναι η εθνική τους προέλευση, αυτό σημαίνει ότι η σύγκρουση ουδέποτε μπορεί να εξαντληθεί και αποσβεσθεί. Διότι δεν μπορεί ο άνθρωπος να αποποιηθεί την εθνική του προέλευση.

Είμαι πεπεισμένος ότι η υπόθεση αυτή είναι εκ του πονηρού. Όπως η καλλιέργεια της ρωσοφοβίας εκ μέρους ορισμένων Ελλήνων στο ελληνόφωνο περιβάλλον, έτσι και το αντίθετο, δηλαδή η ώθησή μας προς την ελληνοφοβία.

Εμείς ως Ορθόδοξοι χριστιανοί θα πρέπει να διατηρούμε την αγάπη και προπαντός την αγάπη προς εκείνους τους Έλληνες αδελφούς και αδελφές οι οποίοι αγωνίζονται υπέρ της αλήθειας εκεί, παρόλο που δεν είναι καθόλου εύκολο, ορισμένοι στην Ελλάδα δέχθηκαν μάλιστα επιθέσεις εξαιτίας της θέσεως την οποία ακολουθούν. Και προς εκείνους, οι οποίοι τώρα υπέκυψαν στην επίδραση αυτής της προπαγάνδας και των ψευδών ιδεών, πάλι αισθανόμαστε αγάπη και λύπη ταυτόχρονα. Όπως έγραψε σχετικά ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: “Οὐ γὰρ νικῆσαι ζητοῦμεν, ἀλλὰ προσλαβεῖν ἀδελφούς, ὧν τῷ χωρισμῷ σπαρασσόμεθα”.

Ο Ελληνικός λαός διαμέσου των αγίων αθλητών του συνεισέφερε τα μάλα στην κοινή ορθόδοξη κληρονομιά. Να εκτιμούμε αυτή τη συνεισφορά, να είμαστε ευγνώμονες γι’αυτή, ώστε δεν αξίζει να βλέπουμε περιφρονητικά όλους τους Έλληνες μόνον και μόνον επειδή είναι Έλληνες. Δεν είναι αλήθεια και δεν είναι αυτή η Ορθόδοξη στάση. Και όταν τοποθετήθηκα για τα προβλήματα στην Αφρική, πίσω από τα οποία κρύβεται η Ελληνική ηγεσία, πρόκειται για συγκεκριμένα πρόσωπα και ονόματα. Δεν είναι ολόκληρο το Ελληνικό γένος. Να μην υποκύψουμε σε αυτό τον πειρασμό εκ του διαβόλου, όπως και στην Ελλάδα πολλοί είναι εκείνοι, οι οποίοι δεν υποκύπτουν στη Ρωσοφοβική προπαγάνδα, που το τελευταίο χρόνο άρχισε να αυξάνεται και να εξαπλώνεται. Όλα αυτά δεν μας δίνουν αφορμή να μισούμε τους Έλληνες αλλά τουναντίον, να συμπαθούμε τους αδελφούς μας, οι οποίοι αντιμετωπίζουν αυτό τον πειρασμό, να προσευχηθούμε γι΄αυτούς ή τουλάχιστον να τους ευχηθούμε να ξεπεράσουν αυτό τον πειρασμό. Και οι ίδιοι δεν θα πρέπει να υποκύψουμε σε αυτό τον πειρασμό.

Ο πατήρ Γεώργιος ως ιεραπόστολος στις Φιλιππίνες

Η Ορθοδοξία βιώνει σήμερα πάρα πολύ δύσκολές εποχές. Είναι πολύ σημαντικό τώρα να προσέχουμε για να μην δημιουργούνται εκείνα, τα οποία θα μπορέσουν να καταστήσουν ακόμη πιο αβίωτες τις εποχές ή να περιπλέκουν την αντιμετώπιση της καταστάσεως μελλοντικά.

Εμείς είμαστε αμαρτωλοί και ανάξιοι με ένα σωρό προβλήματα, αλλά ειδικότερα σ΄αυτή τη διαφορά και τη σύγκρουση έχουμε με το μέρος μας τη δογματική και κανονική αλήθεια. Και πρέπει να αρκεσθούμε σε αυτά. Ενώ το να υποκύψουμε σε σκάνδαλο και να πέσουμε σε μία Ελληνοφοβία, λέγοντας ότι οι Έλληνες πάνε κατά των Ρώσων και οι Ρώσοι κατά των Ελλήνων, σημαίνει ότι μόνοι μας επιλέγουμε την απομάκρυνση από εκείνη την δογματική και κανονική θέση, η οποία είναι αληθινή, και την προσχώρηση στο ψεύδος. Διότι είναι απόλυτο ψεύδος να μεταθέσουμε ευθύνη του πατριάρχη Βαρθολομαίου και άλλων συγκεκριμένων προσώπων σε όλο το Ελληνικό έθνος.

Είμαι πεπεισμένος ότι κάθε Ορθόδοξος τηλεθεατής που με παρακολουθεί μελέτησε τουλάχιστον έστω και λίγο τους Έλληνες ασκητές αποκομίζοντας κάτι ωφέλιμο για τη ψυχή του. Αυτά κατά τη γνώμη μου και θα πρέπει να ενθυμούμαστε. Αυτή την εικόνα θα πρέπει να κρατάμε στη ψυχή μας, ως εικόνα εκείνης της Ορθόδοξης Ελλάδας η οποία επί πολλούς αιώνες διαφύλαξε την Ορθοδοξία και πάντα θα είναι δικιά μας και αγαπητή μας, και με την οποία διατηρούμε τὴν ἐν Χριστῳ και ἐν αληθείᾳ ενότητα.