Ταμασού Ησαϊας: ''Στην Εκκλησία πρέπει πάντα να λειτουργεί η αλήθεια και το δίκαιο''

Συνέντευξη στον
ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑ

Για προσπάθειες χειραγώγησης της Εκκλησίας της Κύπρου στο ζήτημα του Ουκρανικού αλλά και με αιχμηρές τοποθετήσεις κατά του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β΄ τοποθετείται στη συνέντευξή του στην "Κ" ο Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής.

Ο Ιεράρχης απορρίπτει τον χαρακτηρισμό του "ρωσόφιλου" αντικρούοντας τα περί "5ης φάλαγγας" εντός της Ιεράς Συνόδου.

Ο Μητροπολίτης Ησαϊας για πρώτη φορά ξεκαθαρίζει δημόσια πως δεν θα διεκδικήσει τον αρχιεπισκοπικό θρόνο, περιγράφοντας τον "υποψήφιο" που θα στηρίξει.

Πανιερώτατε, πώς αντιμετωπίζετε τις ανησυχίες, που εκφράζονται για προσπάθειες ποδηγέτησης της Εκκλησίας της Κύπρου από τη Ρωσική Εκκλησία;

Είναι αλήθεια, ότι εδώ και αρκετό καιρό αισθανόμαστε, ότι επιχειρείται η εργαλειοποίηση της Εκκλησίας μας.

Η γεωπολιτική κόντρα Ανατολής και Δύσης βρίσκεται σε έξαρση.

Στην Κύπρο είναι εμφανές και έντονο αυτό το φαινόμενο σε όλους τους τομείς, της οικονομίας, της δημοσιογραφίας, της πολιτικής ζωής κ.λπ. Επιθυμία μας είναι η συνεργασία με όλους, μέσα σε πλαίσια αλληλοσεβασμού.

Οι «ανησυχίες», που αναφέρετε, σκόπιμα εμφυτεύτηκαν μεθοδικά και υπομονετικά καλλιεργήθηκαν από διάφορα κέντρα αποφάσεων, μέσω των οργάνων τους.

Χρησιμοποιούνται, δυστυχώς, όλα τα σύγχρονα μέσα προπαγάνδας και απαξίωσης αντιπάλων, όπως, για παράδειγμα, «αποκαλυπτικές» ψευδοϊστοσελίδες, που «ανακαλύπτουν» συνομωσίες κ.ά.

Μέσα σε αυτό τον συρφετό του άλλοτε άμεσου και άλλοτε έμμεσου υβριδικού πολέμου μεταξύ των αντιπάλων, θυματοποιούμαστε, αναλόγως του οφέλους των ανταγωνιστικών κέντρων.

Θυματοποιείται, ιδιαιτέρως, στην περίπτωσή μας και το ορθόδοξο δόγμα, ως γνώρισμα των Ρώσων της Κύπρου, όπου, ενώ πριν όλοι τούς καλωσόριζαν στην Κύπρο, τώρα, λόγω γεωπολιτικών και γεωστρατηγικών συμφερόντων, έχει δαιμονοποιηθεί κάθε τι το ρωσικό, γεγονός, που επηρεάζει άμεσα και όσους έχουν εκκλησιαστικές σχέσεις μαζί τους.

Στην πραγματικότητα, δεν υπήρξε ποτέ καμία κίνηση της Ρωσικής Εκκλησίας, με σκοπό την παρέμβαση στα εσωτερικά μας.

Αυτό, που έγινε εμφανές με τις πολιτικές παρεμβάσεις στο Ουκρανικό Ζήτημα είναι, ότι στην πολιτική δεν χωράνε φιλίες και ομοθρησκείες, αλλά συμφέροντα. Στην Εκκλησία, όμως, πρέπει πάντα να λειτουργεί η αλήθεια και το δίκαιο, ανεξαρτήτως συμφερόντων.

Υπάρχει, όντως, εντός της Ιεράς Συνόδου η «5η φάλαγγα», όπως λέγεται χαρακτηριστικά από εκκλησιαστικούς κύκλους, για τις συμπάθειες Ιεραρχών προς τον Πατριάρχη Μόσχας;

Αγαπητέ, διαπιστευτήρια πατριωτισμού δεν θα δώσουμε, με το να ενδώσουμε στο θέλημα του Αρχιεπισκόπου και των ισχυρών της γης, βολευόμενοι, έτσι, υπό τη «σκέπη και προστασία» του «μεγάλου αδελφού».

Εναντίον της ποδηγέτησης της Εκκλησίας μας, της αδικίας, του θρησκευτικού ρατσισμού και του εθνοφυλετισμού μάχεσαι, ανεξαρτήτως προσωπικού κόστους, επιδιώκοντας το δίκαιο και την ενότητα της Ορθοδοξίας.

Οι διαδόσεις περί «5ης φάλαγγας» αποτελούν απειλές, εκφοβισμό και εκβιασμό, για να αλλάξουμε γνώμη στο θέμα της ουδετερότητας.

Η θέση της ουδετερότητας στο Ουκρανικό Ζήτημα, την οποία, αρχικά, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας Κύπρου ομόφωνα υιοθέτησε και κράτησε, μεταξύ άλλων, θωρακίζει το Αυτοκέφαλο της αρχαίας Εκκλησίας μας και από τις δύο πλευρές, γι’ αυτό και αντιδράσαμε έντονα και δημόσια.

Γιατί εσείς και άλλοι τρεις Ιεράρχες τοποθετηθήκατε δημόσια κατά του Αρχιεπισκόπου Κύπρου; Δεν θα ήταν σοφότερο να εκφράσετε τις διαφωνίες σας πρώτα εντός της Ιεράς Συνόδου;

Σίγουρα θα βόλευε πολλούς να σιωπήσουμε. Έτσι θα γινόταν το έργο της χειραγώγησης του Αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Κύπρου πολύ πιο εύκολο.

Αλλά, εάν δημόσια διαμαρτυρηθήκαμε, το πράξαμε, διότι δεν μπορούμε να συμβιβάσουμε τη συνείδησή μας με αυτό, το οποίο έκδηλα, όπως δήλωσε και ο σεβαστός Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος, διχάζει την Ορθοδοξία.

Η αλήθεια πρέπει να λέγεται και ομολογείται, όσο πικρή και αν είναι.

Δημόσια, χωρίς έγκριση και εκτός της Συνόδου έδρασε ο Αρχιεπίσκοπος, γι’ αυτό και εμείς δημόσια και εκτός Συνόδου αντιδράσαμε, για να σώσουμε το ανεπηρέαστο του Αυτοκεφάλου μας.

Πώς αισθανθήκατε, όταν διαβάσατε την επικριτική τοποθέτηση του Οικουμενικού Πατριάρχη απέναντι στους τέσσερις Κύπριους Ιεράρχες;

Στενοχωρήθηκα, αλλά περισσότερο πόνεσα για την περίπτωση όσων παρέσυραν τον Πατριάρχη σε αυτό. Με τον Παναγιώτατο πάντοτε είχαμε θαυμάσιες σχέσεις.

Ο ίδιος γνωρίζει πολύ καλά, ότι και τον αγαπούμε και τον εκτιμούμε.

Όταν, όμως, ακούει από ορισμένους δικούς μας, με τους οποίους έχουμε όντως διαφορές, να μας κατηγορούν και, ακολούθως, να τους επικροτούν (τυχαίο, δεν νομίζω) ορισμένα δημοσιεύματα στον τύπο, τι άλλο να περιμένουμε;

Όταν αγαπάς κάποιον, του λες την αλήθεια. Αν συμβιβάζεις τη συνείδησή σου με κάτι, που θεωρείς αντικανονικό και άδικο, για να ευαρεστήσεις τον διαφωνούντα αδελφό σου, τότε η αγάπη σου είναι ιδιοτελής και όχι πραγματική.

Μετά την πλειοψηφική απόφαση της Ιεράς Συνόδου, εσείς μνημονεύετε τον Μητροπολίτη Κιέβου Επιφάνιο;

Οι Μητροπολίτες δεν μνημονεύουν Προκαθημένους άλλων Εκκλησιών στη Θεία Λειτουργία, γι’ αυτό και η απόφαση αφορούσε μόνο τον Αρχιεπίσκοπο και όχι εμάς.

Σας επικρίνουν, και το γνωρίζετε, ότι η εικόνα, που παρουσιάζει η έδρα της μητροπολιτική σας περιφέρειας είναι ξένη ως προς τη φυσιογνωμία και την παράδοση της Εκκλησίας της Κύπρου. Πώς απαντάτε;

Είναι όλα μέσα στο ίδιο σχέδιο απαξίωσης, σε όσους έχουν ελεύθερη φωνή.

Κάποιους ενοχλεί ο ρωσικής τεχνοτροπίας ναός, που κτίστηκε για τις ανάγκες των Ρωσοφώνων της Κύπρου, ενώ ξέρουν, ότι, λόγω της ειδικής κατάρτισής μου στα Ρωσικά, είναι φυσιολογικό να διαχειριστώ κάτι τέτοιο εκ μέρους της Εκκλησίας μας.

Στον περίβολο της Μητρόπολης δημιουργήθηκε θεματικό πάρκο με τις εκκλησιαστικές αρχιτεκτονικές των Ορθοδόξων λαών, όπως, για παράδειγμα, η Αγία Σοφία Κωνσταντινούπολης, ο Πανάγιος Τάφος κ.ά.

Είμαστε η μόνη Μητρόπολη με εκπαιδευτικό θεματικό πάρκο βυζαντινής και κυπριακής ιστορίας, με αγάλματα και διαδραστικούς πίνακες.

Η δαιμονοποίηση της τέχνης για γεωπολιτικούς στόχους είναι κάτι το ρατσιστικό – φασιστικό, κάτι που θυμίζει τη στάση των Ναζί ενάντια στον εβραϊκό πολιτισμό και τον Μακαρθισμό στις ΗΠΑ.

Ο κόσμος, που επισκέπτεται όλο και περισσότερο τη Μητρόπολή μας, αγκάλιασε αυτή μας την προσπάθεια, για ανάδειξη του πλουραλισμού, αλλά και της ιδιαιτερότητας των πολιτισμών των Ορθοδόξων λαών ανά την οικουμένη.

Η ελληνική αρχιτεκτονική του κεντρικού κτηρίου της Μητροπόλεως, το Βυζαντινό Μουσείο και οι εσωτερικές και υπαίθριες εκθέσεις της εθνικής και εκκλησιαστικής μας ιστορίας, αλλά και της οικουμενικής Ορθοδοξίας δίνουν απαντήσεις γι’ αυτές τις όψιμες «ανησυχίες» ορισμένων.

«Έρχου και ίδε». Απευθύνω δημόσια πρόσκληση σε όλους να μας επισκεφτείτε, για να κρίνετε.

"Δεν θα είμαι υποψήφιος για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο"

Πώς χαρακτηρίζετε το κλίμα εντός της Ιεράς Συνόδου;

Το κλίμα, αναλόγως των θεμάτων, που προκύπτουν και συζητούνται, ποικίλει. Δυστυχώς, κάποιες φορές επικρατεί ένταση, διότι κλονίστηκε η εμπιστοσύνη μεταξύ μας σε μεγάλο βαθμό. Ό,τι άλλο πω, θα είναι ψέμα.

Λέγεται πως εντός της Ιεράς Συνόδου υπάρχουν ομάδες. Τι απαντάτε;

Στη Σύνοδο επικρατούν διάφορες τάσεις. Άλλοι επιλέγουν να σιωπούν και άλλοι να εκφράζουν ελεύθερα και άφοβα την άποψή τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, σε ειδικά θέματα, υπάρχει και ομοφωνία.

Ο Αρχιεπίσκοπος θα πρέπει να δρομολογήσει τις διαδικασίες διαδοχής του;

Τη δρομολόγηση την έχει ήδη κάνει εδώ και καιρό. Την προκήρυξη είναι που δεν ξέρουμε πότε θα την κάνει ή εάν θα την κάνει τελικά. Ήδη πάνω από ενάμιση χρόνο μας έχουν πλησιάσει υποψήφιοι της επιλογής του.

Εάν η Εκκλησία βρεθεί ενώπιον του ενδεχόμενου εκλογής νέου Προκαθημένου, θα εκδηλώσετε ενδιαφέρον;

Αποφάσισα να συμβάλω και να στηρίξω αυτόν, που θα τολμήσει να φέρει τις αλλαγές εκείνες, τις οποίες έχει ανάγκη η Εκκλησία, και θα ενώσει ξανά την Ιερά Σύνοδο. Θα επιλέξω να ψηφίσω αυτόν, που με εκφράζει περισσότερο.

Θεωρείτε πως είναι υπεύθυνη στάση Ιεράρχη η προτροπή προς τους πιστούς να μην πειθαρχήσουν στις αποφάσεις συντεταγμένων οργάνων του κράτους για την πανδημία;

Θεωρώ ότι, εφόσον οι προτροπές του κράτους δεν συγκρούονται με τις αρχές και τα δόγματα της πίστεώς μας, τότε οφείλουμε να τις ακολουθούμε.

Ο ιός είναι μια οδυνηρή πραγματικότητα και πρέπει να προφυλάξουμε, τόσο τους εαυτούς μας, όσο και τους πλησίον μας, σύμφωνα και με το αγιογραφικό «ἀγαπήσεις τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν».

Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας στη μητροπολιτική σας περιφέρεια;

Στόχος είναι να καταστήσουμε τον Χριστό κέντρο στην καθημερινότητα του ανθρώπου, να του προσφέρουμε διάφορες επιλογές πορείας του προς τον Ιησού και όχι να του δημιουργούμε αδιέξοδα.

Προτεραιότητες είναι ο αγιασμός των πιστών, μέσω των ιερών Μυστηρίων, και η βίωση της αλήθειας των Γραφών και των παραδόσεων της Εκκλησίας μας, η κοινωνική πρόνοια και η ανάδειξη του πολιτισμού, των γραμμάτων και των τεχνών, η σύγχρονη ανάπτυξη του κοινωνικού εθελοντισμού και αθλητισμού, έξω από διακρίσεις θρησκείας, χρώματος, εθνικότητας ή ιδιαιτερότητας, και, επίσης, η ορθή εμπέδωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που πηγάζουν από το Ευαγγέλιο.

Η Πολιτιστική μας Ακαδημία «Κυπροπαίδεια», το Ταμάσιο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο, τα νεόδμητα βυζαντινά και εθνολογικά Μουσεία της Μητροπόλεώς μας, η Υπηρεσία Μέριμνας Μητροπόλεως Ταμασού, η Ποιμαντική Διακονία, η Ποδηλατική μας Ακαδημία «Άγιος Μνάσων», με επτά σταθμούς, ο ποδοσφαιρικός όμιλος, η Φιλαρμονική Ορχήστρα Ταμασού, η πολυφωνική μας Χορωδία «Ταμασέων Ωδές», ο Σκοπευτικός μας Όμιλος «Άγιος Ευστάθιος» με εκατοντάδες μέλη, το Αστεροσχολείο και παρατηρητήριο αστέρων Μητροπόλεως Ταμασού, το ανοιχτό Θέατρο αλλά και το ΚΕΝΘΕΑ, που αναδομήσαμε και ηγούμαι τώρα εδώ και 10 χρόνια, είναι οι τομείς που με γεμίζουν ως άνθρωπο.

Όλα αυτά, που δημιουργήσαμε με πολύ κόπο θέλω να τα συνεχίσω με όλες μου τις δυνάμεις. Χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά.
Επιθυμώ, μέσα από τη Μητρόπολή μου, να αναδείξω τους πραγματικούς στόχους της Εκκλησίας, που είναι η πνευματική και κοινωνική στήριξη του λαού μας και όχι οι επιχειρήσεις.

Η οικονομική δραστηριότητα δεν πρέπει να κυριαρχεί στη ζωή ενός Αρχιερέα εις βάρος της ποιμαντικής του διακονίας.