Η Λαύρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Ποτσάεφ

Στην αρχή πολλών Ορθοδόξων Μοναστηριών υπάρχει ένα θαύμα, η εμφάνιση της Υπεραγίας Θεοτόκου, που χρησιμεύει ως σημάδι πως η Παναγία δίνει στη Μονή την ουράνια προστασία Της. Και το όρος (που είναι στην ουσία ένας λόφος), στο οποίο εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι μοναχοί που έφτασαν εκεί, απέκτησε τη χάρη και την υπεράσπιση της Μητέρας του Θεού. Και διαδόθηκε η φήμη στον λαό ότι σ’ αυτό το όρος η Παναγία κάνει θαύματα.

Υπάρχουν μερικές θεωρίες, ως προς την προέλευση της ονομασίας της Μονής. Η μία απ’ αυτές αναφέρει ότι οι Μοναχοί έδωσαν αυτό το όνομα, λόγω του ποταμού Ποτσάινα, κοντά στον οποίο βρισκόταν το μοναστήρι.

Στη μικρή πόλη του Ποτσάεβ, που απέχει 70 χλμ. από την Τερνούπολη (Ternopil) της Ουκρανίας, βρίσκεται το σημαντικότερο ορθόδοξο ιερό της Βολινίας (Volhynia) και το δεύτερο, μετά τη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου, στην Ουκρανία, η Λαύρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Ποτσάεφ.

Η Λαύρα αποτελείται από ένα συγκρότημα ιστορικών κτηρίων, που χτίστηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους:

• Ιερός Καθεδρικός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (1771-1782, αρχιτέκτονας G. Gofman)
• Ιερός Καθεδρικός Ναός της Αγίας Τριάδας (1906-1912, αρχιτέκτονας A. Schusev)
• Κελλιά (1771-1780)
• Αρχιερατικός οίκος (1825)
• Καμπαναριό (1861-1869), ύψους 65 μέτρων

Η Λαύρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Ποτσάεφ δεν είναι διάσημη μόνο για το θεραπευτικό της νερό, το οποίο αναβλύζει από την πηγή που υπάρχει, στο σημείο εμφάνισης της Παναγίας. Υπάρχει εδώ και μια θαυματουργή εικόνα, η «Παναγία του Πέλματος», και το ιαματικό αποτύπωμα του Πέλματός Της, που άφησε σ’ έναν βράχο εκεί η Παναγία, καθώς και τα ιερά λείψανα του Οσίου Ιώβ και του Οσίου Αμφιλοχίου.

Το πρώτο ήμισυ του 17^ου αιώνα, πάνω από το ίχνος του Πέλματος της Υπεραγίας Θεοτόκου χτίστηκε πέτρινη εκκλησία προς τιμήν της Αγίας Τριάδος. Ενώ, το πρώτο ήμισυ του 19^ου αιώνα, ο Πολωνός Κόμης κι ευεργέτης Νικόλαος Ποτότσκι έδωσε χρήματα, για την ανέγερση της καινούργιας εκκλησίας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στο σημείο όπου παλιά υπήρχε η εκκλησία της Αγίας Τριάδος. Ο μεγαλοπρεπής ναός της Κοιμήσεως της Παναγίας στη Λαύρα του Ποτσάεβ είναι ένα κλασικό παράδειγμα του ουκρανικού μπαρόκ.

Ο καθένας που μπαίνει μέσα στον καθεδρικό ναό δίνει προσοχή στην επιχρυσωμένη κιβωτό από χαλκό, που βρίσκεται πίσω από έναν μικρό φράχτη, δίπλα στην πρώτη κολώνα δεξιά. Πάνω στην κιβωτό βρίσκεται η εικόνα της Παναγίας, που εμφανίζεται μέσα σε μια στήλη φωτιάς στο όρος Ποτσάεβ, ενώ κάτω απ’ αυτήν, πίσω από ένα τζάμι, είναι η εικόνα της Παναγίας του Πέλματος. Παρεμπιπτόντως, σ’ αυτήν την εκκλησία μπορεί κανείς να πιει και να πάρει μαζί του νερό από τη θαυματουργή πηγή.

Ακόμα ένα στολίδι του ναού της Κοιμήσεως είναι η θαυματουργή εικόνα της Μητέρας του Θεού, την οποία έφερε σ’ εκείνα τα μέρη ο Βούλγαρος Μητροπολίτης Νεόφυτος, το 1559. Τη χάρισε στον ναό μία ευγενής, η Άννα Χόισκα, που ήταν ιδιοκτήτρια εκείνης της περιοχής. Η ρίζα της εικόνας είναι φτιαγμένη από χρυσό και πολύτιμους λίθους. Σύμφωνα με την παράδοση, χάρη στην παρουσία αυτής της εικόνας στη Μονή Ποτσάεβ, η οποία το1675 πολιορκήθηκε από τον Οθωμανικό στρατό, οι Τούρκοι τράπηκαν σε φυγή, όταν εμφανίσθηκε στον ουρανό η Παναγία.

Το 2000, προς τιμήν της Επετείου των 2.000 ετών από τη Γέννηση του Χριστού, στο έδαφος του συγκροτήματος χτίστηκε, επίσης, ένα παρεκκλήσιο, μια υπαίθρια εκκλησία για θερινές ακολουθίες.

​

Η Λαύρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Ποτσάεφ είναι ένα μέρος, στο οποίο όλον τον χρόνο προσέρχονται πολλοί πιστοί και τουρίστες.

Στην τελευταία εικόνα μπορεί κανείς να συγκρίνει έναν από τον πίνακες του Τ. Σεβτσένκο με τη σημερινή θέα.