Η ζωή και τα λογία του Aγίου Ιωάννη της Σαγκάης

Ο Άγιος Ιωάννης της Σαγκάης (Μαξίμοβιτς, 1896-1966) είναι ένας εξαιρετικός Άγιος, προσευχητής, διορατικός, θαυματουργός, ιεροκήρυκας και θεολόγος. Ο Άγιος Ιωάννης ήταν ένας από τους Αποστόλους του 20^ου αιώνα. Μια φορά, ο Άγιος Νικόλαος της Σερβίας είπε γι’ αυτόν: «Είναι Άγγελος του Θεού σε ανθρώπινη μορφή».

Από τον βίο του Αγίου Ιωάννη της Σαγκάης

Ο πατήρ Ιωάννης κάθε μέρα τελούσε τη Θεία λειτουργία και κοινωνούσε. Από την ημέρα της μοναχικής κουράς του, ποτέ δεν ξάπλωνε σε κρεβάτι, κοιμόταν καθιστός και προσευχόταν όλες τις νύχτες. Κάποιες φορές τον έβρισκαν το πρωί κοιμισμένο στο πάτωμα, μπροστά στις εικόνες. Ήταν ασκητής και νηστευτής. Έτρωγε μόνο μια φορά την ημέρα, αργά το βράδυ, ενώ καμιά φορά ξεχνούσε εντελώς το φαγητό.

***

Είχε μεγάλο ζήλο στην προσευχή και προσευχόταν έτσι, ώστε έβλεπε με τα μάτια του τον Κύριο, την Υπεραγία Θεοτόκο και όλους τους Αγίους. Ο πνευματικός κόσμος ήταν ανοιχτός γι’ αυτόν και τα πνευματικά μάτια του έβλεπαν εκείνους, στους οποίους απευθυνόταν με τη θερμή προσευχή. Η πραότητα και η ταπείνωσή του θύμιζαν το πνευματικό ύψος των Πατέρων από τα παλιά γεροντικά.

***

Ο πατήρ Ιωάννης δεν είχε εξωτερική ομορφιά: Ήταν καμποριασμένος, κουτσός, τα μελαχρινά του μαλλιά, που είχαν αρχίσει ν’ ασπρίζουν, ήταν συχνά ανακατεμένα, καθώς επίσης φορούσε τα πιο απλά ρούχα και παπούτσια, είτε ελαφριά πέδιλα είτε περπατούσε εντελώς ξυπόλητος. Επίσης, είχε κάποιο πρόβλημα όσον αφορά στην ομιλία, πράγμα το οποίο τον δυσκόλευε να επικοινωνεί με άλλους ανθρώπους. Όμως η χάρις, η οποία κείτο επ’ αυτού του εκλεκτού εκ Θεού ανθρώπου, μετέτρεπε όλα αυτά τα ελαττώματα σε μηδαμινά. Οι άνθρωποι ένιωθαν την αγιότητα του πατρός Ιωάννη και οι καρδιές τους προσελκύονταν από αυτόν.

***

Ακόμη τότε, ο επίσκοπος Νικόλαος της Σερβίας (Βελιμίροβιτς), νυν καταταγμένος Άγιος, έλεγε για τον νέο ιερομόναχο: «Αν θέλετε να δείτε έναν ζωντανό Άγιο, να πάτε στην Μπίτολα, στον πατέρα Ιωάννη».

Ο Άγιος Νικόλαος της Σερβίας (Βελιμίροβιτς) έλεγε για τον νέο ιερομόναχο: «Αν θέλετε να δείτε έναν ζωντανό Άγιο, να πάτε στην Μπίτολα, στον πατέρα Ιωάννη».

***

Και μια φορά, στην προσφώνησή του στους φοιτητές της Θεολογικής Σχολής, είπε το εξής: «Παιδιά, ν’ ακούτε τον πατέρα Ιωάννη! Είναι Άγγελος του Θεού σε ανθρώπινη μορφή».

***

Το 1934, ο Μητροπολίτης Αντώνιος (Χραποβίτσκι) πραγματοποίησε τη χειροτονία σε Επίσκοπο του ιερομόναχου Ιωάννη, με έδρα τη Σαγκάη, όπου διέμενε μεγάλη κοινότητα Ρώσων μεταναστών. Η σεμνότητα του πατρός Ιωάννη ήταν τέτοιου μεγέθους, που, όταν τον κάλεσαν να παρουσιαστεί στο Βελιγράδι, για να τον χειροτονήσουν Επίσκοπο, σκέφτηκε πως τον μπέρδεψαν με κάποιον άλλον. Μετά, μαθαίνοντας ότι πρόκειται γι’ αυτόν τον ίδιο, προσπάθησε ν’ αρνηθεί το αξίωμα του επισκόπου, παραπέμποντας στη διαταραχή του λόγου του.

***

Στη Σαγκάη ο Δεσπότης Ιωάννης έμεινε για σχεδόν είκοσι χρόνια. Έδινε ιδιαίτερη προσοχή σε ορθόδοξα σχολεία, προσπαθούσε να είναι παρών στις εξετάσεις των θρησκευτικών σε όλα τα ορθόδοξα σχολεία της Σαγκάης. Έγινε, επίσης, ευεργέτης σε μερικά φιλανθρωπικά ιδρύματα κι έπαιρνε ενεργό μέρος στις δραστηριότητές τους.

***

Ο Άγιος Ιωάννης έλεγε: «Μεριμνώντας για τη σωτηρία των ανθρώπινων ψυχών, πρέπει να θυμόμαστε ότι οι άνθρωποι έχουν σωματικές ανάγκες, οι οποίες φανερώνονται πολύ έντονα. Δεν γίνεται να κηρύττουμε το Ευαγγέλιο, χωρίς να δείχνουμε αγάπη σε όλα τα έργα μας». Έτσι έπραττε και ο ίδιος.

***

Οι πρόσφυγες, που έφυγαν από τους κομμουνιστές, βρήκαν καταφύγιο στο νησί Τουμπαμπάο, στο στρατόπεδο προσφύγων του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. Το 1949 εκεί διέμεναν περίπου πέντε χιλιάδες Ρώσοι από την Κίνα. Μαζί με τους πρόσφυγες βρισκόταν και ο Δεσπότης Ιωάννης. Λαμβάνοντας αποκαλύψεις εκ Θεού, ο πατήρ Ιωάννης έσωζε πολλούς ανθρώπους από επικείμενο κίνδυνο. Το νησί βρισκόταν στον δρόμο των εποχιακών τυφώνων και για είκοσι εφτά μήνες ήταν προστατευμένο από τρομερούς τυφώνες, με την προσευχή του Αγίου.

***

Ο Δεσπότης Ιωάννης στις Φιλιππίνες, στο στρατόπεδο των Ρώσων προσφύγων από την Κίνα

Όταν ένας Ρώσος, σε μια κουβέντα με τους Φιλιππινέζους, ανέφερε για τον φόβο που έτρεφε για τις φυσικές καταστροφές, εκείνοι του απάντησαν ότι δεν τις φοβούνται, επειδή «ο Άγιός σας άνθρωπος ευλογεί το στρατόπεδό σας κάθε νύχτα από τέσσερις πλευρές». Όταν το στρατόπεδο είχε τελικά εκκενωθεί, ένας φοβερός τυφώνας έπληξε το νησί και κατέστρεψε εξ ολοκλήρου όλες τις εγκαταστάσεις.

***

Στο πρώτο του κήρυγμα στο Παρίσι, ο Δεσπότης Ιωάννης απευθύνθηκε στο ποίμνιό του με τα εξής λόγια: «Με το θέλημα του Θεού, οι Ρώσοι ορθόδοξοι χριστιανοί τώρα είναι διασκορπισμένοι σε όλο τον κόσμο και χάρη σ’ αυτό το γεγονός πραγματοποιείται το ιεραποστολικό έργο και η θρησκευτική ζωή υπάρχει εκεί, όπου πριν ο κόσμος δεν ήξερε την Ορθοδοξία».

***

Εξηγούσε επίσης: «Μπορώ να πω ότι ο χριστιανισμός κηρύχτηκε από παλιά σε όλη τη Γη, όμως κηρύττεται κυρίως σε αλλοιωμένη μορφή, σε σχέση με την αληθινή διδασκαλία. Η καθαρή και η ορθή χριστιανή διδασκαλία διατηρήθηκε μόνο στην Ορθοδοξία και ακριβώς αυτή κηρύττεται τώρα εκεί, όπου δεν την ήξεραν. Είμαστε διασκορπισμένοι σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο για να εκπαιδευτούμε και ν’ αλλάξουμε τον εαυτό μας, αλλά και για να εκπληρώσουμε το θέλημα του Θεού για το κήρυγμα της Ορθοδοξίας σε όλο τον κόσμο».

***

Ο Δεσπότης Ιωάννης δίδασκε να δίνουμε σημασία στις ακολουθίες στον ναό: «Όταν είμαστε στην εκκλησία, είναι πιο εύκολο ν’ αφήσουμε πίσω όλες τις μέριμνες του κόσμου τούτου και ν’ αφιερωθούμε στην προσευχή. Με την κοινή προσευχή μας εκφράζουμε την αγάπη ο ένας στον άλλον, γι’ αυτό, κατά τη διάρκεια κανονικών ακολουθιών, δεν πρέπει να διαβάζονται κάποιες ιδιαίτερες προσευχές, πρέπει να παρακολουθούμε προσεκτικά την ακολουθία και μαζί να κάνουμε τις υποκλίσεις κ.τ.λ. Μια τέτοια κοινή προσευχή αυξάνει τον ενθουσιασμό της προσευχής, ο οποίος μεταδίδεται από τον έναν προσευχόμενο στον άλλον».

***

Επί του Δεσπότη Ιωάννη είχε αποκατασταθεί η λατρεία των κοινών Αγίων, δηλαδή όσων ζούσαν πριν τη διαίρεση της Καθολικής και της Ορθόδοξης Εκκλησιών. Στους ορθόδοξους ναούς άρχισαν να μνημονεύουν την Αγία Γενεβιέβη, πολιούχο του Παρισιού, τον Άγιο Πατρίκιο, προστάτη της Ιρλανδίας, και άλλους δυτικούς Αγίους.

***

Ο Αρχιεπίσκοπος Μητροφάνης (Ζνοσκο-Μπορόβσκι) έλεγε: «Πολλοί στο Παρίσι δεν καταλάβαιναν τον δεσπότη, τα έχαναν, όταν τον έβλεπαν να περπατάει ξυπόλητος. Μου έλεγε ο Πιοτρ Λοπουχίν ότι κάποιοι έστελναν τα παράπονά τους στον Μητροπολίτη Αναστάσιο για τον δεσπότη Ιωάννη. Σ’ ένα από τα παράπονα ζήτησαν από τον Μητροπολίτη να εξαναγκάσει τον δεσπότη Ιωάννη να φορέσει παπούτσια. Ο Μητροπολίτης Αναστάσιος δέχτηκε αυτό το παράπονο κι έστειλε γράμμα στον δεσπότη Ιωάννη να φορέσει τα παπούτσια. Οι χαρούμενοι ενορίτες έσπευσαν να χαρίσουν στον αρχιποιμένα τους καινούργια παπούτσια. Ο δεσπότης δέχτηκε το δώρο, όμως δεν τα φορούσε στα πόδια, αλλά τα φορούσε κάτω απ΄το χέρι του. Και πάλι εστάλη παράπονο στον Μητροπολίτη και πάλι ο Μητροπολίτης έγραψε στον δεσπότη Ιωάννη και τον κατηγόρησε γι’ ανυπακοή. Μετά έλαβε την εξής απάντηση: «Την εντολή σας την εκπλήρωσα. Μου γράψατε να φοράω τα παπούτσια, αλλά δεν γράψατε να τα φορέσω στα πόδια, γι’ αυτό τα φορούσα κάτω από το χέρι. Τώρα θα τα φορέσω στα πόδια». Και από τότε ο δεσπότης περπατούσε στο Παρίσι, φορώντας παπούτσια.

***

Η μακαριστή μοναχή Άννα, από το μοναστήρι της εικόνας της Θεοτόκου «Λεσνίνσκαγια», έλεγε: «Στο νοσοκομείο του Παρισιού βρισκόταν η ασθενής Αλεξάνδρα Λαβρέντιεβνα Γιού, για την οποία ανέφεραν στον Αρχιεπίσκοπο ότι είναι άρρωστη. Της έστειλε ένα σημείωμα, που έλεγε ότι θα πάει να την κοινωνήσει με τα Άγια Δώρα. Βρισκόμενη σ’ έναν κοινό θάλαμο μαζί με σαράντα-πενήντα άτομα, ένιωσε άβολα μπροστά στις Γαλλίδες κυρίες, για το ότι θα την επισκεφτεί ένας ορθόδοξος Αρχιερέας, ντυμένος με απίστευτα άθλια ρούχα κι επιπλέον ξυπόλητος. Όταν ο δεσπότης ήρθε και την κοινώνησε, μία Γαλλίδα, που ήταν ξαπλωμένη στο διπλανό κρεβάτι, της είπε: «Πόσο ευτυχισμένη είστε, που έχετε έναν τέτοιο πνευματικό. Η αδελφή μου μένει στις Βερσαλίες και, όταν τα παιδιά της αρρωσταίνουν, τους λέει να πάνε έξω στον δρόμο, από τον οποίο περνάει συνήθως ο Αρχιεπίσκοπος, και να τον παρακαλέσουν να τους δώσει την ευλογία του. Μετά απ’ αυτό, τα παιδιά πάντα αναρρώνουν. Τον αποκαλούμε Άγιο».

***

Τον επίσκοπο Ιωάννη τον εκτιμούσαν και οι ορθόδοξοι και οι καθολικοί και οι προτεστάντες. Σε μία καθολική εκκλησία του Παρισιού, ένας τοπικός ιερέας είπε στο ποίμνιό του: «Εσείς αναζητάτε τις αποδείξεις, εσείς λέτε πως τώρα δεν υπάρχουν ούτε θαύματα ούτε Άγιοι. Γιατί να χρειάζεται να σας αποδείξω κάτι, όταν σήμερα στους δρόμους του Παρισιού περπατά ο Άγιος Ιωάννης ο Ξυπόλητος»;

***

Στο Παρίσι, ο σταθμάρχης καθυστερούσε την αναχώρηση του τρένου, μέχρι την άφιξη του «Ρώσου Αρχιεπισκόπου».

Στο Παρίσι, ο σταθμάρχης καθυστερούσε την αναχώρηση του τρένου, μέχρι την άφιξη του «Ρώσου Αρχιεπισκόπου».

***

Φεύγοντας από τη Σαγκάη, ο δεσπότης Ιωάννης δεν εγκατέλειψε τους «Σαγκαήτες» του, ούτε όταν ήταν στην Ευρώπη ούτε στην Αμερική. Γι’ αυτόν τον λόγο τον αποκαλούν Ιωάννη της Σαγκάης, αν και αυτός, φεύγοντας για την Αμερική, πέρασε περίπου δέκα χρόνια στη Γαλλία και, τελικά, το 1962, γύρισε πίσω στους «Σαγκαήτες» του, στο Σαν Φρανσίσκο.

***

Ο ευλογημένος θάνατος του Αγίου Ιωάννη συνέβη στις 19 Ιουνίου (2 Ιουλίου) του 1966, όταν ήταν εβδομήντα ενός χρονών, κατά την επίσημη επίσκεψή του στο Σιάτλ, με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας «Κούρσκο-Κορενάγια».

***

Το σώμα του δεσπότη βρισκόταν σε φέρετρο και, παρ’ όλο που ήταν πολύ ζεστές μέρες, καμία μυρωδιά δεν αναδυόταν. Κατά τις μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων, το χέρι του κεκοιμημένου δεν παρουσίαζε σημάδια ακαμψίας.

***

Μετά τον θάνατό του, ένας Ολλανδός ορθόδοξος ιερέας έγραψε: «Δεν έχω πια και δεν θα έχω ποτέ έναν τέτοιο πνευματικό πατέρα, ο οποίος να με παίρνει τηλέφωνο από άλλην ήπειρο τα μεσάνυχτα και να μου λέει: “Πήγαινε τώρα να κοιμηθείς. Αυτό που παρακαλείς, θα το λάβεις”».

***

Στο Σαν Φρανσίσκο το κλίμα είναι πολύ υγρό, εξ αιτίας του ωκεανού. Η υγρή και κρύα ομίχλη, που σκεπάζει την πόλη, αποτελεί μία από τις πιο διάσημες εικόνες της πόλης. Όταν έγινε η εκταφή των λειψάνων του Αγίου Ιωάννη, το σώμα του βρισκόταν σε μεταλλικό φέρετρο. Το φέρετρο σκούριασε, τα ρούχα σάπισαν, αλλά τα λείψανα έμειναν άφθαρτα.

***

Σήμερα, τα λείψανα του Αγίου Ιωάννη βρίσκονται σε μία ξύλινη λάρνακα, κάτω από γυαλί. Είναι συχνές οι περιπτώσεις της θαυμαστής βοήθειας του Αγίου σε όσους προσεύχονται σε αυτόν.

***

Τη 2^α Ιουλίου αγιοκατατάχθηκε ο Άγιος Ιωάννης της Σαγκάης και θαυματουργός του Σαν Φρανσίσκο. Η κοινή αγιοκατάταξή του πραγματοποιήθηκε στην Αρχιερατική Σύνοδο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας το 2008. Η μνήμη του τιμάται από την Εκκλησία στις 19 Ιουνίου (2 Ιουλίου, με το νέο ημερολόγιο).

Άγιε πατέρα μας Ιωάννη, πρέσβευε για μας!

Από τις ομιλίες και τα κηρύγματα του Αγίου Ιωάννη της Σαγκάης

Ο Θεός πυρ εστίν

«Ο Θεός ημών πυρ καταναλίσκον» (Εβρ. 12,29). Όταν κάποιο αντικείμενο ακουμπά τη φωτιά, αλλάζει τότε, δηλαδή είτε θα καεί είτε θ’ ατσαλωθεί.

Έτσι και ο άνθρωπος, όταν προσεγγίζει τον Θεό, είτε πεθαίνει είτε σώζεται.

“O άνθρωπος, όταν προσεγγίζει τον Θεό, είτε πεθαίνει είτε σώζεται”

Η φωτιά είναι πάντα φωτιά! Όμως, από την επαφή μαζί της βγαίνει είτε στάχτη είτε ατσάλι. Εξαρτάται από το ποιο υλικό έρχεται σ’ επαφή.

Το ίδιο συμβαίνει και με τον άνθρωπο και όλα εξαρτώνται από το τι θα φέρει σ’ επαφή τη Θεία φωτιά, σε ποια κατάσταση θα προσεγγίσει τον Θεό. Εάν είναι δυνατός ως σίδερο, τότε η σιδερένια δύναμή του θα γίνει ατσαλένια. Εάν είναι μαλακός ως άχυρο, τότε θα καεί.

Κάθε άνθρωπος, αργά ή γρήγορα, αναπόφευκτα, θα προσεγγίσει τον Θεό και αλίμονο του, αν δεν προετοιμαστεί γι’ αυτήν τη συνάντηση.

Ο [Λέων] Τολστόι προσέγγισε τον Θεό αμελώς και με υπερβολική αυτοπεποίθηση και όχι με φόβο Θεού. Κοινώνησε αναξιοπρεπώς και κατέστη αποστάτης.

Θα έρθει η ώρα, όπου θα συμβεί η επαφή με τη θεϊκή δύναμη, είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε. Το φτυάρι είναι στο χέρι του Κυρίου.

Με το φτυάρι ρίχνεται το σιτάρι και το άχυρο. Το τελευταίο σκορπίζεται με τον άνεμο, ενώ το σιτάρι πέφτει δίπλα στα πόδια του Νοικοκύρη και το συγκεντρώνουν σε αποθήκες. Όσο για το άχυρο είτε εγκαταλείπεται είτε καίγεται (Βλ.: Ματθ. 3, 12, Λουκ. 3,17).

Η συνάντηση με τον Κύριο είναι αναπόφευκτη και πρέπει να ετοιμαζόμαστε γι’ αυτήν.

Οι αμαρτίες μας είναι το άχυρο, που καίγεται κατ’ αυτήν τη συνάντηση. Ο καθένας πρέπει μόνος του, από πριν, να κρίνει τον εαυτό του, ν’ αφαιρέσει το άχυρο και να το κάψει με τη μετάνοιά του.

Οι αμαρτίες είτε θα καούν μόνες τους είτε θα καεί μαζί τους και ο άνθρωπος, που αφέθηκε στην αμαρτία.

Πρέπει να γνωρίζουμε για την Κρίση και ν’ αντιμετωπίσουμε αυτό το γεγονός, καθώς πρέπει. Πρέπει να καθαρίσουμε την ψυχή μας, πρέπει να προσευχόματσε.

Πρέπει να το αντιμετωπίσουμε σαφώς και συνειδητά και όχι σαν ζώα, που κρύβουν το κεφάλι τους, για να μη βλέπουν τον επερχόμενο κίνδυνο.