Πατήρ Δομέτιος, ασκητής και ανάργυρος
Οι αγρότες πήγαιναν στο μοναστήρι, τόσο οι μεγάλοι όσο και οι νέοι, πολύ πρωί, μόλις ξημέρωνε. Η πρωινή δροσιά είναι φίλη ενός προσκυνητή, επειδή επηρεάζει το περπάτημά του και το κάνει πιο ζωηρό. Κι έπρεπε να διασχίσουν βουνά, κοιλάδες και ταχύρροα ποτάμια.
Βουνά Απουσένι ή Δυτικά Καρπάθια
Παρ’ όλο που η εποχή ήταν εχθρική για την Εκκλησία, οι προσκυνητές ήταν πολλοί. Εκατοντάδες!
– Παρ’ όλο που η εποχή ήταν εχθρική για την Εκκλησία, οι προσκυνητές ήταν πολλοί. Εκατοντάδες! Αν και δεν υπήρχαν καλές συνθήκες για την υποδοχή τους στα μοναστήρια, όπως σήμερα. Σήμερα οι συνθήκες υπάρχουν, αλλά η ευλάβεια όπως τότε μάλλον όχι.
Περπατούσαν όλη μέρα. Όλοι, ακόμη και μικρά παιδιά, και μόνο μ’ έναν σκοπό, να περάσουν λίγες ώρες στο μοναστήρι Ρίμετς, ακούγοντας τον λόγο του πατρός Δομετίου, Αποστόλου στα βουνά Απουσένι. Όλοι τον άκουγαν με πολλή προσοχή. Υπό την πνευματική του μέριμνα υπήρχαν ολόκληρα χωριά, που βρίσκονταν γύρω από το μοναστήρι. Ο πατήρ Δομέτιος προσπαθούσε με ζήλο να τους αναθρέψει πνευματικά. Λες και μπήκε μέσα του το πνεύμα των μαρτύρων, που έδωσαν τη ζωή τους για τον λαό τους και την πίστη.
Μοναστήρι Ρίμετς. Φωτογραφία του Βαλεντίν Ιλιέσκου
Ανάμεσα στους προσκυνητές, που συνέρρεαν στο μοναστήρι στο Απουσένι, ήταν και ο μέλλων πατήρ Βησσαρίων (Νιαγκ), τότε 11χρονο αγόρι. Το Ρίμετς ήταν το πρώτο μοναστήρι, στο οποίο πάτησε το πόδι του. Ήταν βράδυ. Περπατούσαν όλη μέρα και, όταν έφτασαν, η ολονύχτια ακολουθία είχε ήδη αρχίσει. Ήταν γοητευμένος από τις φωνές των μοναχών, που έψαλλαν τροπάρια στην Υπεραγία Θεοτόκο:
Αρχιμανδρίτης Δομέτιος (Μανολάκε, 1924-1975) – Μετά από αυτό το γεγονός, περνούσα ώρες στο δάσος, ψάλλοντας «Υπεραγία Θεοτόκε, ελέησόν μας!». Ήταν ένας τέτοιος ύμνος, που δεν είχα ακούσει ποτέ πριν. Έμοιαζε με ψαλμωδία Αγγέλων. Τότε αποφάσισα κι εγώ να γίνω μοναχός.
Ο πατήρ Δομέτιος έγινε γι’ αυτόν πρότυπο. Ήταν εικόνα της Αγιότητας:
– Τον άκουγα να λέει στον λαό για τη Μητέρα του Θεού και τη μητρική αγάπη προς τα παιδιά. Ο λόγος του έφτανε τα βάθη της καρδιάς μου.
Ήταν εκεί και όταν ο πατήρ Δομέτιος πέθανε από ανακοπή καρδιάς μπροστά στην εκκλησία, στην οποία τελούσε συχνά λειτουργίες. Ήταν τόσο καλός, που μοίραζε στους φτωχούς όλα όσα του έφερναν οι προσκυνητές. Ο πατήρ Βησσαρίων θυμάται ότι, όταν ο πατήρ Δομέτιος πέθανε, δεν είχε ούτε πουκάμισο να φορέσει:
-Ούτε στο κελλί του δεν βρήκαμε. Αναγκαστήκαμε να πάμε στην πόλη, για ν’ αγοράσουμε κάποια ρούχα, να τον θάψουμε. Τέτοιοι άνθρωποι, όπως αυτός και οι πατέρες Κλεόπας και Μάρκος από τη Σιχάστρια, ήταν πρότυπο για μένα. Μοναχοί, που θυσιάστηκαν ολοκληρωτικά για τον Χριστό.
Διωγμός
– Στη Σλάτινα και στη Μουκοβίνα ο πατήρ Κλεόπας συγκέντρωσε μια αδελφότητα από τους πιο άξιους μοναχούς. Ανάμεσά τους ήταν ο πατήρ Μάρκος (Ντουμίτρου), ο πατήρ Πετρόνιος (Τενασέ), που στη συνέχεια πήγε στο Άγιον Όρος, ο πατήρ Αρσένιος (Παπατσόκ), πνευματικός στη Μονή Τεκιργκιόλ, ο πατήρ Λεωνίδας Πλεμεντιάλε, μέλλων Μητροπολίτης Αρντιάλ (Τρανσιλβανίας), και πολλοί άλλοι. Αυτό, όμως, δεν άρεσε στις υπηρεσίες ασφάλειας, αν και όλοι μόνο κήρυτταν για τον Χριστό και δεν ασχολούνταν καθόλου με τα πολιτικά.
Αδελφότητα της Μονής Σλάτινα, στο κέντρο ο καθηγούμενος της μονής, Αρχιμανδρίτης Κλέοπας (Ιλιέ), έτος 1950
Την πρώτη φορά συνέλαβαν μόνο τον πατέρα Κλέοπα, τα κηρύγματα του οποίου συγκέντρωναν γύρω του χιλιάδες αγρότες:
-Τον πήγαν στη Securitate (Μυστικές Υπηρεσίες της Ρουμανίας) και δεν τον άφηναν να κοιμηθεί, φώτιζαν με προβολείς ακριβώς στο πρόσωπό του, ώστε να χάσει το μυαλό του. Αλλά δεν το κατάφεραν. Όταν κατάλαβε τι τον περίμενε, έφυγε στην έρημο. Ενώ ο πατήρ Μάρκος δεν πρόλαβε και τον συνέλαβαν ακριβώς στο μοναστήρι.
Ο πατήρ Κλεόπας κρυβόταν στα βουνά για μήνες. Περνούσε μέρες και νύχτες στην ύπαιθρο, προσευχόμενος επί πολλές ώρες για τον εαυτό του και όσους συνελήφθησαν
Ο πατήρ Κλεόπας κρυβόταν στα βουνά για μήνες. Δεν είπε σε κανέναν πού πάει, ώστε να μην κινδυνεύει κανείς από τους αδελφούς του. Περνούσε μέρες και νύχτες στην ύπαιθρο, προσευχόμενος επί πολλές ώρες για τον εαυτό του και όσους συνελήφθησαν. Έτρωγε ό,τι έβρισκε στο δάσος. Αργότερα, ένας ευσεβής δασάρχης άρχισε να τον βοηθά και του έφερνε λίγο ξερό ψωμί. Ο πατήρ Κλεόπας έσκαβε διάφορα ορύγματα, αλλά δεν έμενε για πολύ καιρό σε κάθε ένα, ώστε να μη φανερωθεί.
Σ’ αυτά τα χρόνια, ο πατήρ Κλεόπας ασκήθηκε στην υπομονή και την προσευχή. Την ίδια στιγμή, ο πατήρ Μάρκος βίωσε τη δική του «ερημιά», δηλαδή τη φυλακή. Στη φυλακή «Ζιλάβα» περνούσε εβδομάδες στην απομόνωση. Βίωσε κολασμένες καταστάσεις εκεί. Μια φορά, από το παράθυρο, που δεν είχε τζάμια, μπήκε ένα κοράκι, ένα συνηθισμένο πουλί, στο οποίο δεν έδινε και πολύ σημασία, όταν ήταν ελεύθερος. Ενώ εδώ, ανάμεσα στους γκρίζους τοίχους, τους οποίους κοίταζε κάθε μέρα, αυτό το πουλί τού φάνηκε σημάδι από τον Θεό. Το σημάδι αυτό σήμαινε ότι πίσω από τα τείχη της φυλακής η ζωή συνεχίζεται και υπάρχει η όμορφη φύση, την οποία δημιούργησε ο Θεός, καθώς και πολλή ελευθερία:
– Ο πατήρ Μάρκος έλεγε στον πατέρα Κλεόπα ότι ήταν τόσο ευτυχισμένος που είδε ένα ζωντανό πλάσμα, ώστε, όταν το πουλί έφυγε, δεν νοιαζόταν για τις κακουχίες της φυλακής επί αρκετές μέρες.
Ουράνιος γάμος
Ο πατήρ Κλεόπας πέρασε αρκετές εβδομάδες κλεισμένος σ’ ένα κελί-πηγάδι. Μία καλόκαρδη οικογένεια του έφτιαξε ένα τέτοιο κρυφό δωμάτιο, στο οποίο μπορούσε να μπει κανείς μόνο από τη σοφίτα. Τον έκρυψαν εκεί και αυτό ήταν ευλογία γι’ αυτόν. Ο πατήρ Κλεόπας ήταν συνηθισμένος να είναι μόνος του. Αυτή η κατάσταση τον βοηθούσε να κάνει βαθύτερη ενδοσκόπηση, ώστε ν’ ανυψωθεί προς τον Θεό. Δεν είχε ανάγκη από τίποτα. Ώσπου ένα βράδυ, όταν δίπλα τους, σ’ ένα σπίτι, έγινε κάποιος γάμος. Κανονικά, ένα θορυβώδες γλέντι θα έπρεπε να τον περιφράξει, γιατί δεν θα μπορούσε να συγκεντρώσει την προσοχή του στην προσευχή, αλλά ο πατήρ Κλεόπας άρχισε να σκέφτεται με τον εξής τρόπο: «Εάν εδώ, στη γη, οι άνθρωποι είναι τόσο χαρούμενοι από έναν γάμο, τότε πόσο θα χαρούν στους Ουρανούς, όταν συναντήσουν τον Χριστό;». Η σκέψη ήταν στιγμιαία, αλλά ο Κύριος εκμεταλλεύτηκε αυτήν την ευκαιρία, ώστε να τον ανεβάσει στους Ουρανούς.
Στη συνέχεια, ο πατήρ Κλεόπας δυσκολεύτηκε να διηγηθεί τις εμπειρίες, που βίωσε τότε. Μια απέραντη αγάπη, μια μακαριότητα, η οποία παραλίγο να του σκίσει το στήθος. Ανέβηκε στον Ουρανό με σώμα ή χωρίς, δεν μπορούσε πλέον να το πει. Θυμόταν μόνο ότι έκλαιγε από χαρά, τόσο που μούσκεψε τα ρούχα και την πετσέτα που είχε. Εφτά λεπτά, τόσο διήρκεσε αυτό το γεγονός εδώ στη γη. Ενώ εκεί, στους Ουρανούς, εφτά λεπτά μπορούν να είναι περισσότερο από μια ζωή. Μπορούν να γίνουν αιωνιότητα.
– Ο πατήρ Κλεόπας μιλούσε γι’ αυτό το γεγονός τόσο στους προσκυνητές όσο και στα βιβλία του. Όμως, ποτέ δεν παραδέχτηκε ότι αυτός ο ίδιος ήταν πρωταγωνιστής της ιστορίας. Το απέδωσε σ’ έναν αναχωρητή, τον οποίο συνάντησε, όταν τριγυρνούσε στα βουνά, ώστε να μην πέσει θύμα υπερηφάνειας. Αλλά του πατρός Μάρκου του το είπε ανοιχτά και του ομολόγησε ότι ο ίδιος ήταν εκείνος ο αναχωρητής. Ότι ο Θεός τον ανέβασε στους Ουρανούς και στη συνέχεια, στη διάρκεια μερικών μηνών, κανένας κοσμικός λογισμός δεν πείραξε την καρδιά του. Μόνο ήσυχη χαρά και άπειρη αγάπη. Και όταν ο πατήρ Κλεόπας το έλεγε, έκλαιγαν και οι δυο τους.
Ηλιοβασίλεμα
Μεγαλόσχημος μοναχός Παΐσιος (Ολάρου) Αν και οι δύο μεγάλοι γέροντες της μονής Σιχάστρια μεγάλωναν πνευματικά, οι σωματικές τους δυνάμεις λιγόστευαν κάθε μέρα. Παρά ταύτα, εξωτερικά φαινόταν πως ο πατήρ Μάρκος γινόταν νεότερος:
– Είχε ήρεμο, λαμπρό και καθαρό πρόσωπο, σαν παιδιού. Γινόταν όλο και πιο σιωπηλός, προσευχόμενος από μέσα του, μάλλον, αδιαλείπτως. Τον έβλεπαν συχνά να κλαίει.
Στο μοναστήρι, ο πατήρ Κλεόπας φιλοξενούσε προσκυνητές, που διψούσαν για τον πνευματικό λόγο του και γι’ αυτό τον αναζητούσαν. Αλλά η ζωντάνια, με την οποία κάποτε γύρισε όλα τα βουνά Νιάμετς, τον εγκατέλειπε. Τόσο αυτός όσο και ο πατήρ Μάρκος προετοιμάζονταν για τη «μεγάλη μετάβαση». Ο πατήρ Παΐσιος, ακόμη ένας προσευχήτης της μονής Σιχάστρια, είχε ήδη ξεκινήσει το ταξίδι του για την Παράδεισο, έναν χρόνο μετά από την επανάσταση του 1989. Τώρα ήταν η σειρά τους.
– Το κελλί του πατρός Μάρκου ήταν το επόμενο από το δικό μου. Εκείνος υπέφερε. Τον επισκεπτόμουν συνέχεια, νομίζοντας ότι θα τον χάσουμε σε λίγο. Είχε τόσο αδύναμο σφυγμό, που μου φάνηκε ότι η καρδιά του είχε ήδη σταματήσει. Αλλά εκείνος, κατά κάποιο θαυμαστό τρόπο, γινόταν καλύτερα και συνέχιζε τον αγώνα του. Τη νύχτα τον άκουγα να κάνει εδαφιαίες μετάνοιες, ενώ ήταν ήδη πολύ αδύναμος.
Τη νύχτα τον άκουγα να κάνει εδαφιαίες μετάνοιες, ενώ ήταν ήδη πολύ αδύναμος.
Οι μοναχοί από τη Σιχάστρια λένε ότι τα τελευταία χρόνια ο πατήρ Μάρκος περνούσε τη μισή μέρα προσευχόμενος. Ύστερα μνημόνευε όσους θυμόταν και μετά πάλι διάβαζε το Ψαλτήρι. Αν και ήταν απλός μοναχός, που δεν είχε το δικαίωμα να τελετουργεί και να εξομολογεί, ο πατήρ Κλεόπας είπε γι’ αυτόν το εξής:
-Τον βλέπετε; Είναι ο πιο μεγάλος πνευματικός στη Σιχάστρια.
Πρώτος έφυγε ο πατήρ Κλεόπας. «Έσβησε» ήσυχα στο κελλί του, το πρωί της 2ας Δεκεμβρίου του 1998. Και μετά από δύο μήνες, στις 28 Φεβρουαρίου, τον ακολούθησε ο πατήρ Μάρκος. Ήταν σαν να βιαζόταν να φτάσει στο «ουράνιο μελισσοκομείο», ώστε να καθίσει εκεί μαζί με τον γέροντα και φίλο του, κουβεντιάζοντας. Και μάλιστα, τώρα είναι απασχολημένοι με αυτό: Κάθονται και συζητούν, σε παραδεισένια δροσιά, περιτριγυρισμένοι από μέλισσες και λουλούδια. Και μαζί τους στο τραπέζι πάντα κάθεται και ο Χριστός, όπως καθόταν και τότε, όταν ήταν εδώ, στον παράδεισο της Σιχάστριας.
Συμβουλές του γέροντος Μάρκου (Ντουμιτρέσκου)
- Κάποιος μπορεί να κατανοήσει πολλά πράγματα με το μυαλό του, αλλά, αν αυτή η γνώση δεν αγγίξει την καρδιά του, όλα είναι μάταια. Ενώ, όταν τα αισθήματα της καρδιάς ενωθούν με τη φώτιση του νου, τότε νιώθεις ότι η χάρις του Θεού ενεργεί σε όλη την ύπαρξή σου.
- Τα λόγια του Θεού μοιάζουν μ’ ένα διαμάντι, που όταν γυρίσεις τη μία έδρα του προς τον ήλιο, τότε θα φωτιστούν όλες οι υπόλοιπες.
- Ο Θεός ξέρει περισσότερα για τον καθένα μας, απ’ ό,τι εμείς για τον εαυτό μας.
Συμβουλές του γέροντος Κλεόπα
Το Ψαλτήρι ας είναι το καλό καρβέλι για σας. Αν θέλεις να φας, κόψε ένα κομμάτι, φάε το, να δουλέψεις, και μετά διάβασε κι άλλο ένα «κάθισμα»
- Η Εκκλησία είναι η μητέρα μας! Μην εγκαταλείπετε την Εκκλησία, γιατί μέσα της πραγματοποιείται η ένωσή μας με τον Χριστό.
- Το Ψαλτήρι ας είναι το καλό καρβέλι για σας. Αν θέλεις να φας, κόψε ένα κομμάτι, φάε το, να δουλέψεις, και μετά διάβασε κι άλλο ένα «κάθισμα», δυο, τρία, όσα μπορέσεις.
- Όταν λες «Κύριε Ιησού!», όλη η Κόλαση ανατριχιάζει, αλλά να το λες με όλη σου την καρδιά.
- Να ζείτε αγαπημένοι μεταξύ σας, γιατί η αγάπη δεν πεθαίνει ποτέ.
- Προς τον Θεό να έχετε την καρδιά του γιου, προς τον εαυτό σας αυτήν του κριτή και προς τον πλησίον αυτήν της μητέρας.
- Μια φορά, όταν του έδειξαν έναν καινούργιο ναό στον κήπο της μονής, ο γέροντας είπε το εξής: «Είναι πιο εύκολο να χτίσεις έναν ναό, παρά να πλάσεις έναν αληθινό μοναχό».
Ιερός Ναός της Αγίας Θεοδώρας από τη Σίχλα στο Μοναστήρι Σιχάστρια