Η ιστορία για τον προσηλυτισμό στην Ορθοδοξία μιας ενορίτισσας της ελληνικής εκκλησίας του Αγίου Παύλου στην πόλη Σαβάνα της πολιτείας Τζόρτζια.
Η ιστορία του προσηλυτισμού μου στην Ορθοδοξία είναι σύντομη, αλλά η πορεία προς την Ορθοδοξία ήταν μεγάλη. Για να είμαι πιο ακριβής, κράτησε 54 χρόνια.
Γεννήθηκα σε μεγάλη κι ευτυχισμένη οικογένεια στο Τέξας. Οι γονείς μας μας μεγάλωσαν με αγάπη πέντε παιδιά, μέσα σε χριστιανικό πνεύμα, βασιζόμενοι στις χριστιανικές αξίες. Βαπτίστηκα στην εκκλησία τους σε ηλικία 12 χρονών, κυρίως με σκοπό να πραγματοποιήσω τη βαθιά επιθυμία των γονιών μου. Για τα επόμενα 42 χρόνια ήμουν «χλιαρή» χριστιανή, που θεωρούσε πως «αφού βαπτίστηκε, σώθηκε για πάντα». Νόμιζα ότι η επίσκεψη στην εκκλησία δεν είναι και τόσο υποχρεωτική. Απλώς πίστευα στον Ιησού Χριστό, προσευχόμουν, προσπαθούσα να είμαι καλός άνθρωπος και να μην κάνω κανένα κακό σε κανέναν. Για να είμαι ειλικρινής, μέχρι να παντρευτώ στα 35, ζούσα ευτυχισμένα, με χαρά και ξεγνοιασιά. Πιθανώς ο Φύλακας -Άγγελός μου έκανε υπερωρίες!
Η πνευματική πορεία μου προς την Ορθοδοξία ξεκίνησε αρκετά νωρίς. Είχα δύο φίλες-καθολικές στο κολέγιο, οι οποίες, κατά τη γνώμη μου, ήταν πιστές στις πεποιθήσεις τους. Αυτό το γεγονός μου προκαλούσε ιδιαίτερο θαυμασμό.
Επισκεπτόμουν τις νυχτερινές ακολουθίες τα Χριστούγεννα, για ν’ απολαύσω την ομορφιά των ναών. Είχα επισκεφτεί πολλούς καθεδρικούς ναούς και βασιλικές, σε δεκάδες χώρες του κόσμου, επί πολλά χρόνια. Καθώς είχα μεγαλώσει στην «Κάτω εκκλησία»[1] των προτεσταντών, μου προκαλούσαν θαυμασμό η ομορφιά, η ιστορία, η αγιότητα και οι παραδόσεις αυτών των ναών. Μια φορά, όταν πήγα στη Μόσχα και περίμενα στην ουρά για ξενάγηση στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Βασιλείου του Ευλογημένου, μία Ρωσίδα δίπλα μου έδειξε ενδιαφέρον για την καρφίτσα μου. Ξέροντας ότι στη Ρωσία τότε υπήρχε τρομερή έλλειψη αγαθών, έβγαλα την καρφίτσα μου και την έδωσα στη γυναίκα. Εκείνη έκλαψε από συγκίνηση και, προς έκπληξή μου, έβγαλε το μενταγιόν από το κολιέ της και μου το χάρισε. Το μενταγιόν είχε την εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου και του Βρέφους Χριστού. Δεν μπορούσε καν να φανταστεί ότι το δώρο της θα είναι εκατό φορές πιο πολύτιμο για μένα από το δικό μου! Η λατρεία της Παναγίας εκείνην την περίοδο μου ήταν ξένη, αλλά φύλαγα αυτό το μενταγιόν με προσοχή στο κουτί με τ’ άλλα κοσμήματά μου. Μετά από πολλά χρόνια, όταν βαπτίστηκα στην Ορθόδοξη Εκκλησία, έβαλα αμέσως αυτό το μενταγιόν στην αλυσίδα με τον σταυρό, που μου χάρισε η αδελφή Ντανιέλα.
Να μεταφερθούμε στην εποχή, που ήμουν 50 χρονών. Ο Θεός μού άνοιξε τα μάτια και είδα ότι κάτι λείπει από τη ζωή μου. Μαζί με τον άνδρα μου, Τζέιμς, αποφασίσαμε ότι ήρθε η ώρα ν’ αρχίσουμε να πηγαίνουμε στην εκκλησία. Όμως, σε ποια εκκλησία; Τι ακριβώς έπρεπε ν’ αναζητήσουμε; Θα έχουμε κάποια ιδιαίτερα συναισθήματα εκεί; Θα συμφωνήσουμε μεταξύ μας; Έτσι ξεκίνησε το νέο κεφάλαιο στη ζωή μου: Κατά τη διάρκεια των επόμενων τεσσάρων ετών έπρεπε να δοκιμάσω ένα τεράστιο αριθμό από πιθανές επιλογές.
Καθώς κανένας από μας δεν διέθετε την πνευματική ετοιμότητα για τον Καθολικισμό, επισκεφτήκαμε πολλές εκκλησίες, διαφόρων προτεσταντικών δογμάτων. Οι πάστορες έλεγαν όμορφα κηρύγματα, οι ενορίτες ήταν φιλόξενοι, οι ψάλτες ήταν πάντα καλά προετοιμασμένοι και οι τραγουδιστές-σολίστες προξενούσαν θαυμασμό στους παρευρισκόμενους με τις ερμηνείες τους, οι οποίες συχνά συνοδεύονταν από χειροκροτήματα. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα επισκεφτήκαμε τη λεγόμενη ευαγγελική «Megachurch», με πολύ ζωντανή ατμόσφαιρα και πολύ «διασκεδαστικές» ακολουθίες. Για κάποιο καιρό, αυτό μας ικανοποιούσε. Εγώ και ο σύζυγός μου δεν νοιαζόμασταν πολύ ούτε για τη μοντέρνα μουσική, που ακουγόταν στις ακολουθίες, ούτε για την επιπολαιότητα τέτοιων ακολουθιών. Ο ίδιος ο πάστορας μας έκανε να κρεμόμαστε απ’ τα χείλη του και συχνά μας έκανε να γελάμε. Και όταν δεν ερχόταν να πει το κήρυγμα, στεναχωριόμασταν. Τελικά αρχίσαμε να χάνουμε το ενδιαφέρον μας και αναγκαστήκαμε ν’ αποδεχθούμε ότι επισκεπτόμασταν τη «Megachurch» απλώς για διασκέδαση και καλή διάθεση και όχι για να θεραπεύσουμε τις ψυχές μας. Να το πω έτσι: Η αναζήτηση της Εκκλησίας, την οποία θα μπορούσαμε ν’ αποκαλέσουμε σπίτι μας, μας έδωσε «καλή τροφή, η οποία, όμως, δεν μπορούσε να μας χορτάσει».
Αποθαρρύνθηκα και ήμουν σε σύγχυση. Επισκεφτήκαμε πολλές ακόμη εκκλησίες, οι οποίες δεν είχαν ενότητα ούτε στο δόγμα ούτε στον τρόπο λατρείας του Θεού. Κάθε ένα από αυτά πίστευε ότι ήταν αυτή που ακολουθούσε τον πιο σωστό δρόμο, σύμφωνα με την Αγία Γραφή, και γι’ αυτό διαφωνούσε με άλλους αδελφούς-χριστιανούς. Η λογική μού υπαγόρευε ότι όλοι αυτοί δεν μπορούν να έχουν δίκιο. Στην Επιστολή προς Εφεσίους λέγεται ξεκάθαρα ότι το Σώμα του Χριστού είναι ένα και δεν μπορεί να διαιρεθεί: «ἓν σῶμα καὶ ἓν Πνεῦμα, καθὼς καὶ ἐκλήθητε ἐν μιᾷ ἐλπίδι τῆς κλήσεως ὑμῶν, εἷς Κύριος, μία πίστις, ἓν βάπτισμα· εἷς Θεὸς καὶ πατὴρ πάντων» (Εφ., 4-6). Ο Χριστός είναι επικεφαλής της Εκκλησίας και μέσα σ’ αυτήν, δηλαδή μέσα στο Σώμα Του, δεν μπορεί να υπάρξει καμία διαίρεση. Τότε πού είναι η αλήθεια;! Μπορούσα μόνο να ελπίζω ότι ο Θεός, κάποια στιγμή, θα μου το αποκαλύψει.
Σύντομα συνειδητοποίησα ότι μόνο ένα πράγμα έχει ανάγκη ο άνθρωπος.
Μπήκα μέσα κι έμεινα κυριολεκτικά παράλυτη από δέος! Τα πόδια μου σαν να γέμισαν με σίδερο. Δεν μπορούσα να κινηθώ
Τις επόμενες χριστουγεννιάτικες γιορτές αποφάσισα να επισκεφτώ το φεστιβάλ «Tri Church», στην πόλη Σαβάνα, της πολιτείας Τζόρτζια. Εκείνην τη χρονιά η παράσταση έλαβε χώρα μπροστά στην ελληνορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Παύλου και οι θεατές κάθονταν στη σκάλα της εκκλησίας των Βαπτιστών «Bull Street Baptist Church». Μετά την παράσταση άρχισαν οι ξεναγήσεις στους ναούς. Όταν άνοιξαν τις πόρτες της ελληνικής εκκλησίας, ήθελα αμέσως να δω την εσωτερική διακόσμηση. Μπήκα μέσα κι έμεινα κυριολεκτικά παράλυτη από δέος! Τα πόδια μου σαν να γέμισαν με σίδερο. Δεν μπορούσα να κινηθώ. Κατάλαβα αμέσως ότι αυτός ο τόπος είναι ιερός. Το περιβάλλον εκεί μέσα ήταν γεμάτο με αίσθημα βαθιάς ευλάβειας, που από τη μια ήταν ξένο για μένα, αλλά ταυτόχρονα πολύ γνωστό. Στη συνέχεια άκουσα μια φωνή, δυνατή και καθαρή, την οποία νόμιζα ότι την ακούν όλοι και όχι μόνο εγώ: «Καλώς όρισες στο σπίτι».
Από τότε άρχισα να διαβάζω τις μαρτυρίες ανθρώπων που έγιναν ορθόδοξοι και οι οποίοι έζησαν την ίδια εμπειρία μ’ εμένα. Έτσι, τουλάχιστον, ξέρω ότι αυτό που άκουσα εκεί στην εκκλησία δεν ήταν της φαντασίας μου. Ο Θεός μού έδωσε καθαρότητα σκέψης, για την οποία ήλπιζα και προσευχόμουν και Αυτός μ’ έβαλε στον σωστό δρόμο. Στη συνέχεια ήρθε η ώρα να μελετήσω αυτήν την καινούργια αποκάλυψη. Ο άντρας μου, ο Τζέιμς, δεν πήγε μαζί μου στο φεστιβάλ «Tri Church» και δεν είχε αντίρρηση να μελετήσω την ουσία αυτής της αποκαλύψεως μόνη μου.
Πήγαινα στη Θεία Λειτουργία τις καθημερινές, αποδεχόμενη ήρεμα αυτά που έβλεπα και άκουγα, και ήμουν ευγνώμων, όταν η ακολουθία τελείτο στα Αγγλικά. Όλα τα συναισθήματά μου ήταν συγκεντρωμένα στην ακολουθία. Από την πρώτη Λειτουργία και μέχρι τώρα, κάθε φορά με συγκινεί βαθιά η στιγμή που ψάλλουν το Τρισάγιο. Κυλούν τα δάκρυά μου, επίσης, τη στιγμή που οι πιστοί γονατίζουν την ώρα της Μετουσίωσης των Αγίων Δώρων. Και ύστερα λαμβάνει χώρα «το κυριότερο», η Ευχαριστία. Το αληθινό Σώμα και το αληθινό Αίμα του Χριστού. Οι πιστοί πλησιάζουν το Άγιον Ποτήριον και μεταλαμβάνουν τα Άγια Δώρα με συντετριμμένη καρδιά και με πολλή ταπείνωση και ευλάβεια. Και όλα αυτά δεν είναι απλώς «σύμβολα» (όπως στους προτεστάντες), είναι όλα αληθινά. Βρήκα την αληθινή αποστολική πίστη και τον αληθινό αποστολικό δρόμο.
Και όλα αυτά δεν είναι απλώς «σύμβολα», είναι όλα αληθινά. Βρήκα την αληθινή αποστολική πίστη και τον αληθινό αποστολικό δρόμο.
Προς μεγάλη μου χαρά, ο Κύριος φώτισε αμέσως και τον Τζέιμς κι έτσι η πορεία μου ως χριστιανή ορθόδοξη συνεχίστηκε μαζί με τον άνδρα μου. Και οι δύο είμαστε ευγνώμονες στον πραγματικά γεμάτο πραότητα και άγιο άνθρωπο, τον πατέρα Βασίλη, για τη θαυμάσια πνευματική καθοδήγηση, και στον πραγματικά ταπεινό κι έμπειρο άνθρωπο, τον Έντι Λάμπρο. Έμαθα ότι για να γίνει κανείς πραγματικά ορθόδοξος άνθρωπος μπορεί να χρειαστεί μια ολόκληρη ζωή. Η Ορθοδοξία είναι τρόπος ζωής και αυτός ο δρόμος δεν μπορεί να είναι εύκολος. Απαιτεί την αυτοπειθαρχία και την υπομονή, την άξια συμμετοχή στα Μυστήρια της Εκκλησίας, την προσευχή και την τήρηση των νηστειών. Για να ζει μέσα μας το Άγιο Πνεύμα, πρέπει συνέχεια να συγχωρούμε και να παρακαλούμε τον Θεό για τη συγχώρεση στις προσευχές μας. Η πορεία μας απαιτεί να προσεγγίσουμε τον Τριαδικό Θεό με φόβο και αγάπη, ν’ αγαπάμε τους άλλους περισσότερο από τον εαυτό μας και να φροντίζουμε όσους είναι λιγότερο τυχεροί στη ζωή από εμάς. Απαιτεί να καταλάβουμε ότι μας σώζει ο Χριστός, ο Κύριός μας και Σωτήρας, και ότι δεν πρέπει να θεωρούμε τη Χάρη του Θεού δεδομένη. Έμαθα ότι πρέπει να τιμάμε τη Θεοτόκο και τους Αγίους, παρακαλώντας τους για τις πρεσβείες τους.
Ναι, μπορείτε να με βλέπετε να κλαίω κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, γιατί τα δάκρυα αποτελούν την ίδια την προσευχή. Η προσευχή με δάκρυα δίνει θεραπεία και κάθαρση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ευχαριστώ τον Θεό για το ότι μ’ έβαλε σ’ ΑΥΤΟΝ τον δρόμο και με αξίωσε να υπηρετώ Αυτόν και την Εκκλησία Του, να συμμετέχω στη Θεία λειτουργία Του και να μεταλαμβάνω τα πολύτιμα και ζωογόνα Σώμα και Αίμα Του. Η ορθόδοξη χριστιανική πίστη είναι η πληρότητα της αλήθειας, βασίζεται σταθερά στην ορθή αντίληψη της Αγίας Γραφής. Η Θεία Λειτουργία είναι η κορυφή, το αποκορύφωμα της λειτουργικής ζωής. Και το μυστήριο της Ευχαριστίας είναι η Αναίμακτη Θυσία, που προσφέρεται προς δόξαν του Θεού και η οποία αποτελεί ένα πραγματικά πολύτιμο μαργαριτάρι.
Αυτή η νεοφώτιστη χριστιανή ορθόδοξη δεν θα θεωρεί ποτέ, ούτε το ένα ούτε το άλλο, σαν κάτι το δεδομένο.