Ένας άνθρωπος που είναι εργατικός, όπου και να τον τοποθετήσουν, εκπληρώνει με αξιοπρέπεια το έργο που του αναθέτουν. Τον κανόνα αυτό επιβεβαίωσε με τη ζωή του ο Άγιος Ιωαννίκιος ο Μέγας, ο οποίος ξεκίνησε ως απλός βοσκός, έγινε γενναίος στρατιώτης στον αυτοκρατορικό στρατό, αλλά τελικά αφιέρωσε τη ζωή του στον Θεό. Την ημέρα μνήμης του Οσίου Ιωαννικίου αξίζει να δούμε πώς οι κοσμικές δεξιότητες βοήθησαν τον άγιο στο μοναχικό του αγώνα, τι σημασία πρέπει να δίνεται στην επαγγελματική κατάρτιση και γιατί δεν πρέπει να διακόπτεται η διαδικασία της τελειοποίησης.
Να κάνεις καλά τη δουλειά σου
Για να ζούμε, πρέπει να εργαζόμαστε. Και δε συμβαίνει πάντα αυτό που αγαπάμε να γίνεται η δουλειά μας. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να δουλεύουμε με επιμέλεια. Δείτε τη δουλειά σας με χριστιανικό βλέμμα. Πρώτον, με τη δουλειά σας ωφελείτε τους ανθρώπους, θυσιάζετε χρόνο, δύναμη και ενέργειά σας γι’ αυτούς. Δεύτερον, ο εργοδότης σας στηρίζεται σε εσάς, αναθέτοντας σε σας έναν συγκεκριμένο τομέα ευθύνης, γι’ αυτό να είστε επιμελείς. Και, τέλος, προσπαθήστε να κάνετε αυτό που έχετε κληθεί να κάνετε με υπευθυνότητα και υψηλή ποιότητα. Το θέμα είναι ότι την εργατικότητα και τη δεξιοτεχνία που αποκτάτε σε μια θέση εργασίας θα μπορείτε να την εφαρμόσετε ως δεξιότητα στο μέλλον σε μια νέα θέση, ειδικά όταν θα κάνετε κάτι που σας αρέσει πραγματικά. Με άλλα λόγια, μπορείτε να «μάθετε να εργάζεστε» σε μια δουλειά αν και δε σας αρέσει, και να αποκτάτε απαραίτητα προσόντα για να τα εφαρμόζετε στο μέλλον.
Δείτε τη δουλειά σας με χριστιανικό βλέμμα
Αυτό εφάρμοζε και ο Όσιος Ιωαννίκιος, πριν ακόμα φτάσει στο έργο της ζωής του. Ως παιδί έβοσκε τα ζώα που ήταν η μόνη πηγή εισοδήματος για την οικογένεια. Αν και το αγόρι ήθελε περισσότερο να ασχολείται με την προσευχή και έτεινε προς τον Θεό, τη διακονία του την έκανε με επιμέλεια. Στη συνέχεια ο Ιωαννίκιος υπηρέτησε για έξι χρόνια στον αυτοκρατορικό στρατό. Ο Όσιος Ιωαννίκιος έμαθε άριστα και αυτό το σκληρό αντρικό επάγγελμα: όπως αναφέρεται στο βίο του, οι εχθροί τον έτρεμαν, κάτι για το οποίο έλαβε πολλά παράσημα. Η δεξιότητα της υπομονής και της θεωρίας που απέκτησε ως βοσκός, καθώς και οι στρατιωτικές δεξιότητες, όπως συγκέντρωση, θάρρος, ικανότητα να υπομένει τις κακουχίες και πειθαρχία είναι αυτές που βοήθησαν πολύ τον Ιωαννίκιο στο μέλλον. Η ενασχόληση με εντελώς κοσμικές υποθέσεις στη διάρκεια όλης της ζωής του δεν τον εμπόδισε να τελειοποιείται στην προσευχή, χωρίς την οποία δε νοείται χριστιανός, πόσο μάλλον μοναχός.
Η σοβαρή απόφαση απαιτεί προετοιμασία
Ας πούμε ότι δεν μας αρέσει αυτό που κάνουμε και θέλουμε να βρούμε μια δουλειά που να μας αναπαύει. Όμως, δεν μπορούμε να κάνουμε βεβιασμένες ενέργειες. Κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει μεγάλη εσωτερική δυσαρέσκεια, η οποία μπορεί στη συνέχεια να επηρεάσει την ποιότητα της ζωής μας. Τι πρέπει να κάνουμε; Να καθορίσουμε με τι πραγματικά θέλουμε να ασχοληθούμε στη ζωή (οπωσδήποτε προσευχόμενοι τακτικά στον Κύριο) και να αρχίσουμε σταδιακά να προετοιμαζόμαστε γι’ αυτό. Δεν βρισκόμαστε στην αρχαία εποχή και έχουμε εκατομμύρια φορές περισσότερες δυνατότητες. Να λάβουμε μόνο υπόψη ότι τα μαθήματα μιας τέχνης που θέλουμε να μάθουμε μπορούμε να τα παρακολουθήσουμε δωρεάν στο διαδίκτυο, ή να διαβάσουμε κάτι σχετικό με το θέμα, να ακούσουμε αναγνωρισμένους ειδικούς σε βίντεο ή podcast. Μερικές φορές φαίνεται ότι η ανθρωπότητα τεμπέλιασε: υπάρχουν τόσες δυνατότητες, αλλά εμείς παραπονιόμαστε όλο και περισσότερο για τη ζωή. Παρεμπιπτόντως, μια τέτοια προκαταρκτική προετοιμασία για την έναρξη ενός «έργου ζωής» μπορεί να τιθασεύσει την ταραχώδη φαντασία και να αφαιρέσει τα ροζ γυαλιά. Ίσως γίνει σαφές ότι το όνειρο δε σας πάει. Με άλλα λόγια, η προετοιμασία δίνει την ευκαιρία να εξετάσετε με πιο νηφάλια ματιά τόσο το θέμα όσο και τον εαυτό σας.
Η προετοιμασία δίνει την ευκαιρία να εξετάσετε με πιο νηφάλια ματιά τόσο το θέμα όσο και τον εαυτό σας
Ο Όσιος Ιωαννίκιος, αυτός ο μέγας μοναχός, έκανε πολύ δρόμο πριν καρεί μοναχός. Όταν σταμάτησε τη στρατιωτική του ενασχόληση, έζησε σε μοναστήρι ως δόκιμος για δύο χρόνια. Τρία επιπλέον χρόνια ο άγιος τα έζησε σε πλήρη απομόνωση στην έρημο. Και μόνο μετά από 12 (!) χρόνια αγώνων ο Ιωαννίκιος εκάρη μοναχός. Τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα χρειάστηκε ο Όσιος για να δοκιμαστεί. Ήθελε να καταλάβει αν ήταν πραγματικά για αυτόν αυτό που ονειρευόταν τόσο καιρό. Για να πάρει την απόφαση αρκούσαν τόσο το μεγάλο χρονικό διάστημα όσο και η εξαιρετικά σοβαρή δοκιμασία του εαυτού του. Δεν αποκλείεται ο Ιωαννίκιος, έχοντας αναλύσει τον εαυτό του, να είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο μοναχισμός δεν ήταν για αυτόν, να επιστρέψει στον κόσμο και να ζήσει ως καλός χριστιανός. Το παράδειγμά του αποτελεί μάθημα για όλους μας.
Δεν υπάρχουν όρια στην τελειότητα
Είναι απλά αδύνατο να φτάσει κανείς στην επαγγελματική κορύφωση. Η τελειοποίηση αυτού που κάνουμε διαρκεί μια ζωή. Όταν αναλαμβάνουμε αγαπημένο μας έργο, θα πρέπει να προχωράμε μπροστά, διαφορετικά μπορεί να χάσουμε γρήγορα το ενδιαφέρον για αυτό, και μάλιστα να κάνουμε χωρίς επιμέλεια ακόμη και αυτό που κάποτε μας άρεσε. Σε περίπτωση, όμως, που κάνουμε την αγαπημένη μας δουλειά με θέρμη, ενέργεια και αδιάκοπη αναζήτηση της τελειότητας, θα μας περιμένει πάντα μια ευχάριστη έκπληξη για τα αποτελέσματά της.
Μετά από 12 χρόνια απομόνωσης, ο Ιωαννίκιος θα μπορούσε να πάρει μια ανάσα. Αντί αυτού, όμως, αυτός πρώτα φοράει αλυσίδες για τρία χρόνια και μετά πηγαίνει στη Χελιδόνα, κοντά στο μεγάλο νηστευτή και ασκητή Γεώργιο. Προφανώς, ο άγιος, πρώτον, δεν επέτρεπε στον εαυτό του να υπερηφανεύεται. Με άλλα λόγια, δεν ήθελε να σταματάει την πνευματική του τελειοποίηση, αλλά συνέχιζε αδιάλειπτα να «εκπαιδεύει» τον εαυτό του μέσα από νέες δοκιμασίες. Ύστερα πήγε να ταπεινωθεί κιόλας, έχοντας μπροστά του έναν ασκητή που είχε προχωρήσει πιο πολύ στα πνευματικά.
Ο Όσιος Ιωαννίκιος έφτασε σε τέτοια πνευματικά ύψη ώστε ο Θεός να του χαρίσει το χάρισμα της προφητείας. Κατά τη διάρκεια της προσευχής, σύμφωνα με τη μαρτυρία των μαθητών του, ο Άγιος κυριολεκτικά αιωρούνταν πάνω από τη γη. Σε εμάς ο Όσιος Ιωαννίκιος άφησε την προσευχή «Ἡ ἐλπίς μου ὁ Πατήρ, καταφυγή μου ὁ Υἱός, σκέπη μου τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, Τριὰς ἁγία, δόξα σοι». Αυτήν την προσευχή η Εκκλησία την φυλάει με φροντίδα μέχρι και σήμερα.