Σκίτσα από την μονή Κύκκου

Μονή Κύκκου

Δρόμος προς τον Κύκκο

Είναι ακόμα πολύ νωρίς το πρωί και ήδη περπατάω κατά μήκος του γνωστού μονοπατιού του βουνού με ένα μικρό λεωφορείο το οποίο θυμίζει περισσότερο τη δική μας μαρσρούτκα (μικρό βαν). Ο οδηγός και εκπρόσωπος -ευκαιριακά- των χωρικών, κύριος Μάρκος, όπως πάντα, με καλή διάθεση και στο ραδιόφωνο παίζει την αγαπημένη του κυπριακή μουσική -μία μίξη ανατολίτικων οργάνων και ενός μακροσκελούς πνευματικού τραγουδιού. Ο κύριος Μάρκος με χαιρετά χαρούμενα, για κάποιο λόγο όλη την ώρα με λέει «Μαρία» και παρόλο που τις πρώτες φορές προσπάθησα να τον διορθώσω, μετά τα παράτησα. Η διαδρομή από τη Λευκωσία προς Κύκκο με λεωφορείο διαρκεί περίπου 2 ώρες με μια ενδιάμεση αλλαγή. Το πιο γραφικό κομμάτι της διαδρομής αρχίζει με το δεύτερο, το μικρό λεωφορείο. Ήδη φτάσαμε στο τελευταίο χωριό, τις Γερακιές, ένα παραδοσιακό χωριουδάκι, τα σπίτια του οποίου είναι χτισμένα κατά μήκος της πλαγιάς του βουνού, και δημιουργείται η εντύπωση ότι κυριολεκτικά κρέμονται το ένα κάτω απ’ το άλλο. Μπροστά απλώθηκε ένας ελικοειδής ορεινός δρόμος με εκπληκτική θέα. Ο νους αρχίζει να «αναδιοργανώνεται» και όσο ψηλότερα ανεβαίνουμε τόσο λιγότερο σκεφτόμαστε τα εγκόσμια. Όλες οι σκέψεις που στροβιλίζονταν στο κεφάλι μου σαν σμήνος πριν από λίγο, υποχώρησαν αμέσως και ο νους μου σαν να πέταξε ένα βάρος, στράφηκε προς τα πάνω, στον κόσμο του Όρους. Δεν είναι τυχαίο που λένε οι γέροντες ότι τα βουνά είναι ιδανικά για ασκητισμό, καθώς η ίδια η εγγύτητα των βουνών στον ουρανό μας βοηθάει να αποσπάσουμε τις σκέψεις μας από οτιδήποτε εγκόσμιο και να πλησιάσουμε το πνευματικό.

Η ίδια η εγγύτητα των βουνών στον ουρανό μας βοηθάει να αποσπάσουμε τις σκέψεις μας από οτιδήποτε εγκόσμιο και να πλησιάσουμε το πνευματικό

Φαίνεται ότι αυτά τα όρη δημιουργήθηκαν ακριβώς για προσευχή και πράγματι, μερικές εκατοντάδες χρόνια πίσω εδώ εγκαταστάθηκαν ασκητές. Σύμφωνα με τα χρονικά, εκατοντάδες Παλαιστίνιοι Πατέρες- ερημίτες κατέφυγαν στην Κύπρο, για να σωθούν από τις επιδρομές των Αράβων και βρήκαν καταφύγιο ακριβώς σε αυτό το μέρος. Ο κόσμος τους αποκαλούσε Αλαμάνους αγίους(1). Στον τόπο άσκησης ενός από αυτούς -του αγίου Σωζόμενου- περνάμε με το λεωφορείο μετά το χωριό Γερακιές. Μπορεί κανείς να το δει στον τοίχο επενδεδυμένο με πέτρα με την εικόνα του αγίου Σωζόμενου και μια αναμμένη λαμπάδα, πάνω ανεβαίνει μια πέτρινη σκάλα μέχρι την πέτρα στην οποία προσευχόταν ο ασκητής. Ο άγιος Σωζόμενος ασκήτεψε στην ύπαιθρο, μόνο οι κορώνες των δέντρων του χρησίμευαν για καταφύγιο από τις καιρικές συνθήκες. Ένας από τους άλλους, γνωστούς ασκητές που ασκήτεψαν σε αυτά τα μέρη ήταν ο άγιος Ησαΐας, ο ιδρυτής της Μονής Κύκκου.

Πηγαίνουμε παρακάτω και παρόλο που έχει ήδη ανατείλει ο ήλιος, οι ψηλές κορυφές των δέντρων και οι πλαγιές των βουνών τον κρύβουν, ρίχνοντας μια σκιά στον δρόμο και φαίνεται ότι ολόκληρη η φύση μόλις αρχίζει να ξυπνά απ’ τον νυχτερινό ύπνο. Στο βάθος φαίνεται ήδη το υψηλότερο μέρος των βουνών, στο οποίο βρίσκεται το Θρονί, το παρεκκλήσι της Παναγίας. Είναι σαν ένας φάρος, δείχνει τον δρόμο προς το μοναστήρι και είναι ορατό από απόσταση πολλών χιλιομέτρων, περπατώντας κατά μήκος των δρόμων των βουνών κοντά στον Κύκκο μπορείς σχεδόν πάντα να δεις το Θρονί. Ακριβώς εδώ που παλιά οι μοναχοί έκαναν τη λιτανεία με την εικόνα κατά τη διάρκεια των ιδιαίτερα δύσκολων δοκιμασιών που έπληξαν ένα μέρος του νησιού προσφέροντας προσευχές στην Υπεραγία Θεοτόκο. Πολλές φορές έσωσε την Κύπρο από έντονη ξηρασία και άλλες αντιξοότητες. Όμως μια μέρα η Παναγία όχι μόνο έσωσε όλο το νησί, αλλά και τη ζωή των μοναχών και προστάτευσε το μοναστήρι.

Μια φορά η Παναγία έσωσε το νησί, τη ζωή των μοναχών και προστάτευσε το μοναστήρι.

Το περιστατικό συνέβη κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης ενός Τούρκου πασά, ο οποίος καταδίωκε το μοναστήρι, θέλοντας ακόμα και να το κλείσει. Εκείνο τον καιρό στην Κύπρο υπήρχε ισχυρή ξηρασία και οι μοναχοί ζητούσαν από τον Πασά να ανέβουν στο Θρονί με τη θαυματουργή εικόνα για να προσευχηθούν στην Παναγία να βρέξει. Ο Πασάς συμφώνησε, αφού πρόσθεσε ότι εάν δε βρέξει, θα τιμωρήσει όλους τους μοναχούς. Οι μοναχοί έκαναν τη λιτανεία στην κορυφή του βουνού και παρόλο που στον ουρανό δεν υπήρχαν καθόλου σύννεφα, μόλις τελείωσαν την προσευχή, τα σύννεφα μαζεύτηκαν από το πουθενά και άρχισε να βρέχει τόσο δυνατά, που τέτοια βροχή δεν είχε ξαναδεί το νησί. Ο Τούρκος πασάς εξεπλάγη τόσο που όχι μόνο χάρισε τη ζωή στους μοναχούς, αλλά έβγαλε ειδικό φιρμάνι ότι το μοναστήρι θα είναι υπό την προστασία του και κανείς δε θα τολμήσει να το αγγίξει. Το φιρμάνι με την προσωπική σφραγίδα του Πασά φυλάσσεται ακόμα στο Μουσείο της Μονής Κύκκου.

Μερικές ακόμα φοβερές στροφές και η καρδιά μου αρχίζει να χτυπάει πιο γρήγορα από την προσμονή για την χαρούμενη συνάντηση. Παρόλο που έχω έρθει εδώ άπειρες φορές, αυτό το συναίσθημα δεν αλλάζει. Εδώ έχω περάσει τις καλύτερες στιγμές της πνευματικής μου ζωής και κάθε φορά, όταν έρχομαι εδώ αισθάνομαι ότι ήρθα επίσκεψη στη Μητέρα του Θεού.

Οι προσκυνητές προσελκύονται από τη θαυματουργή εικόνα της Μητέρας του Θεού που είναι ζωγραφισμένη από τον απόστολο Λουκά από την εποχή που ζούσε η Υπεραγία Θεοτόκος.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς διασημότερο και πιο αγαπημένο σε προσκυνητές και τουρίστες κυπριακό μοναστήρι από τη Μονή Κύκκου. Εντυπωσιάζει τους τουρίστες με το μεγαλείο και την όμορφη διακόσμηση και οι προσκυνητές αναμφίβολα προσελκύονται απ’ τη θαυματουργή εικόνα της Μητέρας του Θεού, που είναι ζωγραφισμένη από τον απόστολο Λουκά από την εποχή που ζούσε η Υπεραγία Θεοτόκος, με την ευλογία της, το μεγαλύτερο ιερό του νησιού. Στον ναό του μοναστηριού, στην άκρη του τέμπλου στην αριστερή πλευρά, υπάρχει μια ασυνήθιστη εικόνα προς τιμήν της εικονογράφησης της εικόνας της Παναγίας του Κύκκου: απεικονίζει τον απόστολο Λουκά, που τελειώνει την αγιογραφία. Η Αγία Κυρία βρίσκεται δίπλα και με μια χειρονομία ευλογεί δείχνοντας την εικόνα και λέει: «είθε η χάρη Εκείνου που γεννήθηκε από μένα να κατοικεί σε αυτή την εικόνα». Η εικόνα της Παναγίας του Κύκκου σχετίζεται με τον τύπο «Ελεούσα», δίπλα στη θαυματουργή εικόνα βρίσκεται η λίστα της στην οποία μπορείτε να δείτε τα πρόσωπα της Παναγίας και του παιδιού. Κρυμμένη από τα αδιάκριτα μάτια κάτω από ένα ασημένιο πλαίσιο και ένα υφασμάτινο κάλυμμα, η εικόνα σαν ένα σπάνιο μαργαριτάρι προσελκύει τα βλέμματα και σαν μαγνήτης προσελκύει τους ανθρώπους.

Κρυμμένη από τα αδιάκριτα μάτια κάτω από ένα ασημένιο πλαίσιο και ένα υφασμάτινο κάλυμμα, η εικόνα σαν ένα σπάνιο μαργαριτάρι προσελκύει τα βλέμματα και σαν μαγνήτης προσελκύει τους ανθρώπους.

Αν πλησιάσετε την εικόνα και προσκυνήσετε, τότε μπορεί να νιώσετε κάποια ζεστασιά που προέρχεται από αυτή, σαν η ίδια η Υπεραγία Θεοτόκος να αγκαλιάζει και να υποδέχεται σαν στοργική μητέρα όλους όσους έρχονται σε εκείνη, έτοιμη να ακούσει τη θλίψη όλων και να παρηγορήσει καθένα που προσεύχεται.

Στην Κύπρο οι ντόπιοι σχετίζονται με ιδιαίτερη αγάπη και ευλάβεια με την Υπεραγία Θεοτόκο, πάντα με ευλάβεια της απευθύνονται, αλλά ταυτόχρονα και με τρυφερότητα, σαν να είναι ο πιο κοντινός και αγαπημένος τους άνθρωπος, και της εμπιστεύονται όλες τις κακουχίες και τις θλίψεις τους, απευθυνόμενη σε εκείνη σε κάθε περίπτωση. Οι κάτοικοι από τα γύρω χωριά -Μηλικούρι, Κάμπος, Τσακίστρα- αισθάνονται ιδιαίτερα έντονα τη Σκέπη και τη μεσολάβηση της Παναγίας. Στο παρελθόν πολύ συχνά έφερναν την εικόνα σε αυτά τα χωριά, και κατά τη διάρκεια της λιτανείας η Θεοτόκος θεράπευε αρρώστους και δαιμονισμένους και έσωζε τα χωριά από επιδημίες και ξηρασία.

Θυμήθηκα αμέσως ένα πρόσφατο περιστατικό, όταν η ζώνη της Παναγίας μεταφέρθηκε στην Κύπρο αλλά οι κάτοικοι των γύρω χωριών δεν μπορούσαν να κατέβουν από τα βουνά και να φτάσουν εκεί εξαιτίας των καιρικών συνθηκών και ο τοπικός ιερέας τους είπε να μην απελπίζονται επειδή η Παναγία είναι πάντα μαζί τους επειδή έχουν το μεγαλύτερο ιερό εδώ, την εικόνα της Παναγίας του Κύκκου.

Η γιορτή της Κοίμησης στην Κύπρο θεωρείται η δεύτερη μεγαλύτερη γιορτή μετά το Πάσχα και έχει την ίδια ευρύτητα. Αυτή τη μέρα οι κάτοικοι του νησιού θεωρούν χρέος τους να επισκεφτούν έστω ένα από τα πολλά μοναστήρια που είναι αφιερωμένα στην Παναγία. Ωστόσο, η πανηγυρική γιορτή της Μονής του Κύκκου λαμβάνει χώρα τη μέρα της γιορτής της Γέννησης της Θεοτόκου, που γιορτάζεται στις 8 Σεπτεμβρίου.

Ακριβώς αυτή τη μέρα μπορείς να αισθανθείς όλη τη δύναμη και την πληρότητα της χάριτος που προέρχεται από την εικόνα. Είναι η μοναδική μέρα του χρόνου όπου οι μοναχοί μεταφέρουν την εικόνα από το τέμπλο στο κέντρο του ναού, τοποθετώντας τη σε ειδική βάση έτσι ώστε κάθε προσκυνητής να μπορεί να περάσει κάτω από αυτή, λαμβάνοντας έτσι την ευλογία της Βασίλισσας του Ουρανού.

Μία φορά είχα την τύχη να παραβρεθώ στη στιγμή αυτή που οι μοναχοί πορεύονταν πανηγυρικά με την εικόνα προς το κέντρο του ναού υπό τους ήχους της καμπάνας, ψέλνοντας ταυτόχρονα ένα συγκινητικό βυζαντινό ύμνο, το τροπάριο της Γέννησης της Θεοτόκου. Εκείνη της στιγμή αισθάνθηκα μια απίστευτη δύναμη και κίνηση στον αέρα, σαν να σείονταν όλα τριγύρω, έτσι που δεν μπορούσα να κουνηθώ από τη θέση μου -υπήρχε η αίσθηση κάποιου πολύ ιερού γεγονότος, φαινόταν σαν η ίδια η Βασίλισσα του Ουρανού να βάδιζε μαζί με τους μοναχούς και συνοδευόταν απ’ τον Ουράνιο Οικοδεσπότη. Πρέπει να σημειωθεί ότι ακόμη και κατά τη μεταφορά της εικόνας, οι μοναχοί δεν την βλέπουν, αυτή η αρχαία απαγόρευση δεν παραβιάζεται μέχρι σήμερα. Ακόμη, αυτή τη μέρα υπάρχουν ιδιαίτερα πανηγυρικές και μακράς διάρκειας λειτουργίες -πολύ όμορφη βραδινή λειτουργία και το Μέγα Απόδειπνο και μετά το πρωί ο Όρθρος και Λειτουργία. Το μοναστήρι μεταμορφώνεται αυτές τις μέρες και φαίνεται ότι καταφθάνουν εδώ προσκυνητές απ’ όλη την Κύπρο. Επίσης, ετοιμάζουν ιδιαίτερο γιορτινό φαγητό. Και μετά τη γιορτή, συνήθως βρέχει. Με αυτό τον τρόπο, κατά τους μοναχούς, η Πλατυτέρα τους βοηθάει στον καθαρισμό του μοναστηριού μετά την επίσκεψη τόσο πολλών προσκυνητών.

Η φύση ως συνέχεια του μοναστηριού

Φωτογραφία της συγγραφέως Η ιδιοκτησία του Κύκκου, η οποία εκτείνεται σε δεκάδες χιλιόμετρα γύρω απ’ το μοναστήρι, είναι ένα πραγματικό φυσικό καταφύγιο με δεκάδες ενδημικά είδη φυτών, ζώων και πτηνών. Στις πλαγιές των βουνών, συχνά περιφέρονται στο δάσος κοντόχοντρα μουφλόν (2), στα μονοπάτια μπορείς να συναντήσεις περίεργες αλεπούδες και ευκίνητες σαύρες που τρέχουν γρήγορα κάτω απ’ τα πόδια, λαγοί που κρύβονται κάπου κάπου στο πυκνό δάσος και εκατοντάδες είδη πουλιών, μεγάλα και μικρά ζουν στις κορυφές των δέντρων απολαμβάνοντας τον ήχο του τραγουδιού τους.

Η δασική κάλυψη αποτελείται από μία σπάνια ποικιλία τοπικών μαύρων πεύκων, κέδρων και έλατων, που κάνουν τον αέρα εξαιρετικά καθαρό και ιαματικό, ενώ κατά μήκος των ορεινών μονοπατιών απλώνονται θάμνοι όπως λιβάνι με φύλλα κολλώδη με αρωματικό ρετσίνι -μια αγαπημένη λιχουδιά των λαγών και των μουφλόν- και το δέντρο «φράουλα», το οποίο ευχαριστεί το μάτι και εντυπωσιάζει με τον λαμπερό κόκκινο φλοιό του. Οι πλαγιές των βουνών καλύπτονται με βρύα και λειχήνες και με κάποιο τρόπο, τα χόρτα του βουνού φαίνονται να φτάνουν στον ήλιο από τις άψυχες πέτρες. Πολλοί εκπρόσωποι της χλωρίδας και της πανίδας εδώ συνδέονται με την Παναγία. Έτσι, για παράδειγμα, το τοπικό είδος γερακιού ονομάζεται ευρέως «το γεράκι της Παναγίας», και στις αρχές της άνοιξης μικρά φωτεινά μοβ άνθη της τοπικής ερείκης ανθίζουν ακριβώς στις πλαγιές των βουνών, τα οποία ονομάζονται «τα δάκρυα της Παναγίας». Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτή η ερείκη ανθίζει μόνο κοντά στο μοναστήρι, αξίζει να μετακινηθείς μόλις λίγα χιλιόμετρα και δε θα βρεις αυτά τα ευαίσθητα λουλούδια στις ίδιες πλαγιές.

Φωτογραφία της συγγραφέως Ήμουν τυχερή που έβλεπα τον Κύκκο όλες τις εποχές του χρόνου και παρατηρούσα πώς την Παραμονή των Χριστουγέννων τα πάντα καλύπτονταν με αφράτο χιόνι, και από τη στέγη του μοναστηριού ανεβαίνει καπνός από τις πέτρες, τις οποίες λιώνουν οι πατέρες-μοναχοί στα κελιά τους τα κρύα χειμωνιάτικα βράδια και στον παγωμένο αέρα υπάρχει η μυρουδιά των καμένων ξύλων και βασιλεύει η απόλυτη ησυχία, η οποία μπορεί να γίνει αισθητή μόνο τη νύχτα στα βουνά. Ενώ τις πιο ζεστές μέρες του χειμώνα μπορείς να δεις όλη την τοπική φύση σε όλο της το μεγαλείο, επειδή ακριβώς κατά τη διάρκεια της χειμερινής βροχερής περιόδου όλα γύρω γίνονται ιδιαίτερα πράσινα και οι πλαγιές των βουνών καλύπτονται με σμαραγδένια βρύα, πλούσια βλάστηση εμφανίζεται παντού, τα φύλλα στα δέντρα πλένονται απ’ τη βροχή, λαμπυρίζουν με διάφορα χρώματα και φαίνεται ότι τα βουνά καλύπτονται με όλες τις αποχρώσεις του πράσινου -από ανοιχτό πράσινο λαχανί έως έντονο σκούρο και πράσινο κοβαλτίου. Όταν μετά τη βροχή ανεβαίνει η εφίδρωση από το έδαφος σε μια ελαφριά ομίχλη, ο αέρας γεμίζει με ένα γοητευτικό μίγμα αρωμάτων από ώριμα φύλλα, υγρό έδαφος, αναμεμειγμένο με ένα λεπτό άρωμα βοτάνων και ρετσινιού. Στις αρχές της άνοιξης μόλις ζεστάνει λίγο ο καιρός, οι αμυγδαλιές αρχίζουν να ανθίζουν, και οι άγριες τριανταφυλλιές απελευθερώνουν τα μπουμπούκια τους και ο αέρας γεμίζει με ένα λεπτό άρωμα τριανταφυλλιάς, από αυτά τα μπουμπούκια φτιάχνουν ροδόνερο στο μοναστήρι.

Το καλοκαίρι, στην πιο ξηρή εποχή, φαίνεται ότι η βλάστηση αρχίζει να ζει σε κατάσταση οικονομίας, εξάγοντας υγρασία από τα βάθη των βουνών. Τα πουλιά, οι ακρίδες, τα τζιτζίκια γεμίζουν τη μέρα με το χαρούμενο και ρυθμικό τραγούδι τους, και μόνο όταν αρχίσει να σκοτεινιάσει, αντικαθίστανται από πιο μετρημένους και στοχαστικούς ήχους από κουκουβάγιες και άλλα νυχτερινά πτηνά, καθώς και γρύλων και μόλις σκοτεινιάσει εντελώς, μεγάλα αστέρια που μοιάζουν με πολύτιμους λίθους εμφανίζονται στον ουρανό. Αυτή η ώρα ταιριάζει εκπληκτικά για την προσευχή, φαίνεται ότι το μυαλό αρχίζει να προσαρμόζεται από μια πολυάσχολη σε μια πιο ήσυχη, μετρημένη, στοχαστική διάθεση.

Αυτή είναι η αγαπημένη μου ώρα της μέρας, όταν είναι νωρίς το πρωί αμέσως μετά τη Λειτουργία. Συνήθως μου άρεσε να περπατάω και να προσεύχομαι στο δάσος, όταν ο ήλιος μόλις άρχιζε να ανατέλει πίσω απ’ τα βουνά και ο αέρας ήταν ιδιαίτερα καθαρός και διάφανος. Ένα τέτοιο πρωινό, καθισμένη ήσυχα σε έναν βράχο, αναλογιζόμουν όλη αυτή την αρμονία: πώς η φύση ξυπνά αργά, πώς οι πρώτες ακτίνες του ήλιου διεισδύουν στα κλαδιά των δέντρων, πώς οι μέλισσες και οι πεταλούδες πεταρίζουν τριγύρω, τα πουλιά πετούν ομαλά από το ένα κλαδί στο άλλο, παράγοντας τις υπέροχες τρίλιες τους, ενώ τα μουφλόν βόσκουν ειρηνικά λίγα μέτρα μακριά μου. Να τα βλέπεις τόσο κοντά, ήταν αναμφίβολα τύχη. Συνήθως είναι δειλά και προσεκτικά, όταν δουν άνθρωπο, τρέχουν γρήγορα βαθιά στο δάσος, κινούνται χαριτωμένα ακόμα και κατά μήκος των απότομων πλαγιών.

Τέτοιες στιγμές αισθάνεσαι σαφώς ότι όλα όσα δημιούργησε ο Θεός είναι καλά (βλ.Γεν.1,1-25) και αισθάνεσαι κι εσύ κομμάτι αυτής της παγκόσμιας αρμονίας και θαυμάζεις το πόσο σοφά δημιούργησε τα πάντα ο Κύριος. Αν εμείς, αφού δούμε έναν αριστοτεχνικά ζωγραφισμένο πίνακα ή γλυπτό, θαυμάσουμε και αποτίσουμε φόρο τιμής στον γλύπτη ή τον ζωγράφο, τότε πώς γίνεται να μη θαυμάσουμε τη σοφία και την Πρόνοια του Θεού και να μην αποτίσουμε φόρο τιμής στον Δημιουργό των πάντων;

Πώς να μη θαυμάσουμε τη σοφία και την Πρόνοια του Θεού και να μην αποτίσουμε φόρο τιμής στον Δημιουργό των πάντων;

Αν αφήσεις τις σκέψεις να ηρεμήσουν και να επικεντρωθούν στην προσευχή, μπορείς να αισθανθείς ότι όλη η πλάση -όχι μόνο τα πουλιά και τα ζώα, αλλά και η βλάστηση ακόμα και οι πέτρες και τα ρυάκια του βουνού και ο άνεμος και ο ήλιος- όλα δοξάζουν τον Κύριο με κάποιον τρόπο άγνωστο σε εμάς και εμείς με τη δική μας προσευχή συμμετέχουμε επίσης σε αυτή την παγκόσμια δοξολογία και γινόμαστε μέρος αυτής της αρμονίας και η καρδιά λέει: «Δόξα Σοι, Θεέ μου» Αληθινά, κάθε τι που ανασαίνει ας αινεί τον Κύριο! (βλ. Ψαλ.150,6).

Φαίνεται ότι η ίδια η Παναγία επέλεξε αυτά τα μέρη, καθιστώντας τα κληρονομιά της, κήπο της. Αν μπορούσαμε να περιγράψουμε τη φύση του Κύκκου με μία λέξη, αυτή θα ήταν «πνευματικότητα». Αυτό αποδεικνύεται από τον εκπληκτικό, καθαρό γαλάζιο ουρανό με την πλούσια γαλάζια απόχρωση. Εδώ υπάρχει σε όλα μια ιδιαίτερη ειρηνικότητα, εδώ ο χαιρετισμός του Αρχαγγέλου: «Χαίρε, Αγνή Παρθένε…» γίνεται ο αχώριστος σύντροφός μου κατά τη διάρκεια των μεγάλων περιπάτων στο δάσος.

Φωτογραφία της συγγραφέως

Εδώ από ύψος περίπου 1000 μέτρων ανοίγεται μια εκπληκτική θέση και μπαίνεις στη διαδικασία να σκεφτείς ότι αυτές οι γραφικές βουνοπλαγιές, τα ελικοειδή ορεινά μονοπάτια, τα πεύκα και οι θάμνοι θυμίζουν εκπληκτικά τον Άθωνα, τουλάχιστον έτσι όπως τον έχω δει σε βίντεο και φωτογραφίες. Και μερικές φορές σου φαίνεται ότι αν πας λίγο βαθύτερα στο δάσος, μπορείς να συναντήσεις μια καλύβα ή μια σπηλιά κάποιου ασκητή-ερημίτη.

Πόσο εξεπλάγην όταν αυτή μου την αίσθηση την επιβεβαίωσε ο πνευματικός του δικού μου πνευματικού, ο οποίος ζει και εργάζεται στο Άγιο Όρος στο κελί «Άξιον Εστί». Κατά τη διάρκεια του κοινού μας ταξιδιού με γκρουπ προσκυνητών στην Ιερουσαλήμ, εκείνος μιλούσε για τη ζωή του και ανέφερε ότι κάθε φορά που επισκέπτεται την Κύπρο, αισθάνεται σαν στο σπίτι του, στο Άγιο Όρος, ακριβώς έτσι και στον Κύκκο και ότι η ατμόσφαιρα εκεί είναι στ’ αλήθεια αγιορείτικη. Μίλησε με μεγάλη ζεστασιά και αγάπη για τη Μονή του Κύκκου και τα περίχωρά της, αποκαλώντας τα «κήπο της Παναγίας». Και γι’ αυτό παρότρυνε να μην απελπίζονται όσοι -ειδικά οι γυναίκες- δεν μπορούν να πάνε στο Άγιο Όρος, γιατί έχουν τον Κύκκο…