Οι σημειώσεις της αυτοκράτειρας Αλεξάνδρας περί οικογενειακής ζωής και ανατροφής των παιδιών (μέρος Α)

Το βιβλίο "Τα παιδιά του Τσάρου", που εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο της Μονής Σρέτενσκι, αναπαράγει ζωντανές εικόνες τής οικογενειακής ζωής των τελευταίων των Ρομάνοφ, παρουσιάζοντας το επίπεδο των σχέσεων τους και τα ηθικά ιδεώδη. Η αυτοκράτειρα Αλεξάνδρα Φιόντοροβνα έγραψε με το χέρι της την αγαπημένη της φράση: «Αυτό πρέπει να είναι ένα σπίτι στο οποίο τα παιδιά θα μεγαλώσουν για μια αληθινή ζωή, για τον Θεό». Ακριβώς έτσι έβλεπαν την οικογένεια τού τελευταίου Ρώσου αυτοκράτορα, οι στενοί τους φίλοι/συγγενείς, που αποτύπωσαν γραπτά τις μνήμες τους.

Αποσπάσματα από τα αρχεία τού 1899 τής αυτοκράτειρας Alexandra Fedorovna

Αυτά τα αρχεία τής αυτοκράτειρας Alexandra Fedorovna περιέχουν αποσπάσματα από γραπτά που την ενέπνευσαν. Καταγράφηκαν από την αυτοκράτειρα τον Σεπτέμβριο του 1899, 5 χρόνια μετά το γάμο της, όταν είχε ήδη τρείς κόρες. Τα αποσπάσματα δείχνουν σαφώς τι ήταν κοντά στην καρδιά της, τι την βασάνιζε και τι την ανησυχούσε στην καθημερινή ζωή.

***

Πάνω απ 'όλα, η ασυγχώρητη αγένεια συναντάται στο σπίτι, στην σχέση μας με αυτούς που αγαπάμε

Το κύριο καθήκον στην οικογένεια είναι η ανιδιοτελής αγάπη. Ο καθένας πρέπει να ξεχάσει το "εγώ" του και να αφιερώσει τον εαυτό του στον άλλο. Ο καθένας πρέπει να μέμφεται τον εαυτό του, και όχι τον άλλο, όταν κάτι δεν πάει καλά. Απαιτείται υποστήριξη και υπομονή, η ανυπομονησία μπορεί να καταστρέψει τα πάντα. Μια σκληρή λέξη μπορεί να επιβραδύνει για μήνες την προσέγγιση των ψυχών. Και στις δύο πλευρές θα πρέπει να υπάρχει η επιθυμία να είναι ευτυχισμένος ο γάμος και να ξεπεραστούν όλα τα εμπόδια. Η δυνατή αγάπη, αν υπάρχει στην οικογένεια, χρειάζεται, πάνω από όλα, να ενισχύεται καθημερινά. Η χυδαιότητα που είναι πραγματικά ασυγχώρητη είναι αυτή που συναντάται στο ίδιο μας το σπίτι, στην σχέση μας με αυτούς που αγαπάμε.

***

Δεν υπάρχει ισχυρότερο συναίσθημα από αυτό που βιώνουμε όταν κρατάμε τα παιδιά μας στην αγκαλιά μας. Η αδυναμία τους αγγίζει λεπτές χορδές στις καρδιές μας. Για μάς, η αθωότητά τους είναι μια δύναμη κάθαρσης. Κάθε φορά που γεννιέται ένα παιδί στην οικογένεια, είναι σαν να ξαναγεννιέται ο γάμος. Το παιδί φέρνει κοντά ένα παντρεμένο ζευγάρι όσο ποτέ άλλοτε. Χορδές που σιωπούσαν πριν, ακούγονται τώρα στις καρδιές. Οι νέοι γονείς βρίσκονται μπροστά σε νέους στόχους, και νέες επιθυμίες κάνουν την εμφάνισή τους. Η ζωή αποκτά αμέσως μια νέα και βαθύτερη έννοια.

Στα χέρια τους έχει εναποτεθεί ένα ιερό βάρος, μια αθάνατη ζωή την οποία και πρέπει να σώσουν, και αυτό ενσταλάζει ένα αίσθημα ευθύνης στους γονείς, τούς κάνει να σκέφτονται. «Εγώ» δεν είμαι πλέον το κέντρο τού σύμπαντος. Έχουν ένα νέο στόχο για τον οποίο πρέπει να ζήσουν, ένας στόχος τόσο μεγάλος που είναι ικανός να γεμίσει όλη τους την ζωή.

Φυσικά, το να έχεις παιδιά συνεπάγεται και πολλές ανησυχίες και προβλήματα, και γι΄αυτό υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουν την εμφάνιση των παιδιών ως δυστυχία. Αλλά μόνο οι ψυχροί εγωιστές βλέπουν τα παιδιά με αυτόν τον τρόπο.

Αχ, τι θα γίνονταν αίφνης o κόσμος μας,
Αν σ΄αυτόν δεν υπήρχαν παιδιά,
Πίσω μας μόνο ερημιά,
Μπροστά, τού θανάτου η σκιά.
Τι είν΄ τα φύλλα για τα δέντρα;
Και το φώς κι ο αέρας μέσα απ΄αυτά,
Γίνονται γλυκός, ήπιος χυμός,
Τούς κορμούς τρέφουν.
Σαν να ΄ναι τα φύλλα στο δάσος, τα παιδιά τού κόσμου
Με τα μάτια τους βλέπουμε την δοσμένη από τα ουράνια ομορφιά.

Το να αναλάβουμε την ευθύνη για αυτές τις τρυφερές νεανικές ζωές, είναι μεγάλο πράμα. Οι ζωές αυτές μπορούν να εμπλουτίσουν τον κόσμο με ομορφιά, χαρά, δύναμη, αλλά που μπορούν επίσης εύκολα να χαθούν. Είναι μεγάλο πράμα, να τις καλλιεργήσουμε, να διαμορφώσουμε τον χαρακτήρα τους - αυτό είναι που πρέπει να σκεφτείτε όταν στήνετε το σπίτι σας. Αυτό πρέπει να είναι ένα σπίτι στο οποίο τα παιδιά θα μεγαλώσουν προορισμένα για μια αληθινή και ευγενή ζωή, για τον Θεό.

***

Κανένας θησαυρός τού κόσμου δεν μπορεί να αντικαταστήσει στον άνθρωπο τον ασύγκριτο θησαυρό που είναι τα δικά του παιδιά. Μερικά πράματα τα δίνει ο Θεός συχνά, μερικά αλλά μόνο μία φορά. Οι εποχές τού έτους περνάν και επιστρέφουν, νέα λουλούδια ανθίζουν, η νεότητα όμως δεν έρχεται ποτέ δύο φορές. Μόνο μία φορά προσφέρεται η παιδική ηλικία με όλες τις δυνατότητές της. Αν υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε για να την κάνετε όμορφη, τότε κάντε το γρήγορα.

***

Το κέντρο τής ζωής τού καθενός πρέπει να είναι το σπίτι του. Αυτός είναι ο τόπος όπου μεγαλώνουν τα παιδιά - μεγαλώνουν σωματικά, θωρακίζουν την υγεία τους και αφομοιώνουν τα πάντα που τούς καθιστούν αληθινούς και ευγενείς άνδρες και γυναίκες. Σε ένα σπίτι όπου μεγαλώνουν παιδιά, ολόκληρο το περιβάλλον τους και όλα όσα συμβαίνουν σε αυτό τα επηρεάζουν, και η παραμικρή ακόμη λεπτομέρεια μπορεί να έχει ωφέλιμη ή βλαβερή επίδραση σε αυτά. Ακόμη και η φύση γύρω τους διαμορφώνει τον μελλοντικό τους χαρακτήρα. Ό,τι όμορφο βλέπουν τα μάτια των παιδιών, αποτυπώνεται στις ευαίσθητες καρδιές τους. Οπουδήποτε κι αν μεγάλωσε το παιδί, ο χαρακτήρας του επηρεάστηκε από τις εντυπώσεις τού τόπου όπου μεγάλωσε. Τα δωμάτια στα οποία τα παιδιά μας θα κοιμούνται, θα παίζουν, θα ζούν, θα πρέπει να τα διαμορφώσουμε όσο πιο όμορφα το επιτρέπουν τα οικονομικά μας. Τα παιδιά αγαπούν τις ζωγραφιές, και αν οι ζωγραφιές στο σπίτι είναι αγνές και καλές, τότε τα επηρεάζουν αριστουργηματικά, τα καθιστούν πιο εκλεπτυσμένα. Αλλά και το ίδιο το σπίτι, όταν είναι καθαρό, ταχτοποιημένο με γούστο, με απλές διακοσμήσεις και με ευχάριστη θέα, έχει ανεκτίμητη επίδραση στην ανατροφή των παιδιών.

***

Η μεγάλη τέχνη είναι να ζούμε μαζί, να αγαπάμε ο ένας τον άλλον πολύ. Κι αυτό πρέπει να αρχίσει με τούς ίδιους τούς γονείς. Το σπίτι είναι μίμηση των δημιουργών του. Η εκλεπτυσμένη φύση κάνει και το σπίτι εκλεπτυσμένο, Απεναντίας ένα χυδαίο πρόσωπο, κάνει και το σπίτι χυδαίο.

***

Οι γονείς πρέπει να είναι αυτό που θέλουν να είναι αργότερα τα παιδιά τους - όχι στα λόγια αλλά στις πράξεις

Οι γονείς πρέπει να είναι τέτοιοι όπως θέλουν να δουν και τα παιδιά τους - όχι στα λόγια αλλά στις πράξεις. Πρέπει να διδάξουν τα παιδιά τους με το παράδειγμα τής ζωής τους.