Οι σημειώσεις της αυτοκράτειρας Αλεξάνδρας περί οικογενειακής ζωής και ανατροφής των παιδιών. Μέρος Β

Το βιβλίο "Τα παιδιά του Τσάρου", που εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο της Μονής Σρέτενσκι, αναπαράγει ζωντανές εικόνες τής οικογενειακής ζωής των τελευταίων των Ρομάνοφ, παρουσιάζοντας το επίπεδο των σχέσεων τους και τα ηθικά ιδεώδη. Η αυτοκράτειρα Αλεξάνδρα Φιόντοροβνα έγραψε με το χέρι της την αγαπημένη της φράση: «Αυτό πρέπει να είναι ένα σπίτι στο οποίο τα παιδιά θα μεγαλώσουν για μια αληθινή ζωή, για τον Θεό». Ακριβώς έτσι έβλεπαν την οικογένεια τού τελευταίου Ρώσου αυτοκράτορα, οι στενοί τους φίλοι/συγγενείς, που αποτύπωσαν γραπτά τις μνήμες τους.

***

Ένα σημαντικό στοιχείο τής οικογενειακής ζωής είναι η σχέση αγάπης μεταξύ των μελών τής οικογένειας. όχι απλά αγάπη, αλλά μια καλλιεργημένη αγάπη στην καθημερινή ζωή τής οικογένειας, μια έκφραση αγάπης με λόγια και πράξεις. Η ευγένεια στο σπίτι δεν είναι για τον τύπο, αλλά είναι ειλικρινής και αυθόρμητη. Τα παιδιά χρειάζονται χαρά και ευτυχία όχι λιγότερο από ότι τα φυτά χρειάζονται το φως τού ήλιου.

Η πλουσιότερη κληρονομιά που οι γονείς μπορούν να αφήσουν στα παιδιά τους είναι μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία, με ευχάριστες αναμνήσεις από τον πατέρα και τη μητέρα τους. Θα φωτίσει τις σκοτεινές μέρες τους, θα τα κρατήσει μακριά από τούς πειρασμούς και θα τα βοηθήσει στην σκληρή καθημερινότητα, όταν τα παιδιά θα έχουν εγκαταλείψει το σπίτι των γονιών τους.

Κάντε το σπίτι σας να είναι σαν κήπος,
όπου η χαρά θα ηχεί στις φωνές των παιδιών,
Και η παιδική ηλικία θα γεμίζει με ευτυχία.

***

Ω, είθε ο Θεός να βοηθήσει κάθε μητέρα να καταλάβει το μεγαλείο και την δόξα τού έργου που έχει μπροστά της, όταν κρατά ένα μωρό στο στήθος της, το οποίο χρειάζεται και να το αναθρέψει και να το μορφώσει! Κι ό,τι αφορά στα παιδιά, είναι καθήκον των γονέων να τα προετοιμάσουν για την ζωή, για κάθε δοκιμασία στην οποία θα τα υποβάλει ο Θεός.

Μείνετε προσηλωμένοι. Αποδεχτείτε ευλαβικά το ιερό σας βάρος. Οι πιο στέρεοι δεσμοί είναι εκείνοι με τους οποίους η καρδιά ενός ατόμου συνδέεται με ένα πραγματικό σπίτι. Σε ένα πραγματικό σπίτι, ακόμη και ένα μικρό παιδί έχει φωνή. Κι ο ερχομός ενός βρέφους επηρεάζει ολόκληρο τον τρόπο ζωής τής οικογένειας. Ένα σπίτι, οσοδήποτε ταπεινό και μικρό και να είναι, θα πρέπει να είναι για οποιοδήποτε μέλος τής οικογένειας το πιο πολύτιμο μέρος τής γης. Θα πρέπει να είναι γεμάτο με τόση αγάπη, τόση ευτυχία που ανεξάρτητα από το πού θα περιπλανηθεί αργότερα ο άνθρωπος, ανεξάρτητα από το πόσα χρόνια θα έχουν περάσει, η καρδιά του θα πρέπει να «απλώνεται» τόσο που να «φτάνει» το πατρικό σπίτι του. Σε όλες τις δοκιμές και τις δοκιμασίες, το σπίτι θα είναι ένα καταφύγιο για την ψυχή.

***

Η βούληση βρίσκεται στην καρδιά τής ανδρείας, αλλά η ανδρεία μπορεί να εξελιχθεί σε αληθινή γενναιότητα, μόνον όταν η θέληση κάνει τόπο, και όσο περισσότερο θέλει η θέληση, τόσο ισχυρότερη είναι η εκδήλωση τής γενναιότητας.

Δεν υπάρχει στη γη πράξη πιο ταιριαστή για έναν άνδρα από όταν αυτός στην περίοδο πλήρους άνθησης των δυνάμεων του υποκλίνεται, σαν να ήταν μικρό παιδί, με αγάπη μπροστά στον αδύναμο γονέα του, δείχνοντας του εκτίμηση και σεβασμό.

***

Όσο οι γονείς είναι εν ζωή, το παιδί παραμένει πάντοτε παιδί και πρέπει να αποκρίνεται στους γονείς με αγάπη και σεβασμό. Η αγάπη των παιδιών για τούς γονείς εκφράζεται με την απόλυτη εμπιστοσύνη τους σε αυτούς. Για μια αληθινή μητέρα, ό,τι ενδιαφέρει το μωρό της είναι και το σημαντικό. Ακούει επίσης με ανυπομονησία τις περιπέτειές του, τις χαρές, τις απογοητεύσεις, τα κατορθώματά του, τα σχέδια και τις φαντασιώσεις του, με τον ίδιο τρόπο που άλλοι ακούνε κάποιο είδος ρομαντικής αφήγησης.

***

Τα παιδιά πρέπει να μάθουν την αυτο – άρνηση

Τα παιδιά πρέπει να μάθουν την αυτο – άρνηση. Δεν μπορούν να έχουν ό,τι θέλουν. Πρέπει να μάθουν να παραιτούνται από τις επιθυμίες τους για χάρη άλλων ανθρώπων. Θα πρέπει επίσης να μάθουν να προσφέρουν την φροντίδα τους. Ένα αδιάφορο άτομο προκαλεί πάντα βλάβη και πόνο, όχι εκ προθέσεως, αλλά απλά από αμέλεια. Για να προσφέρετε την φροντίδα σας, δεν χρειάζονται πολλά: μια ενθαρρυντική λέξη όταν κάποιος αντιμετωπίζει προβλήματα, μια μικρή επίδειξη ευαισθησίας, όταν ο άλλος μοιάζει θλιμμένος, να βοηθούμε έγκαιρα κάποιον που είναι κουρασμένος. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να είναι χρήσιμα και στους γονείς τους και το ένα στο άλλο. Μπορούν να το κάνουν αυτό χωρίς να απαιτούν υπερβολική προσοχή, χωρίς να προξενούν στους άλλους έγνοιες και ανησυχίες για τον εαυτό τους. Μόλις αναπτυχθούν λίγο, τα παιδιά πρέπει να μάθουν να στηρίζονται στον εαυτό τους, να μάθουν να ενεργούν χωρίς την βοήθεια τρίτων, γιά να γίνουν ισχυρά και ανεξάρτητα.

***

Οι γονείς συχνά αμαρτάνουν από την υπέρμετρη ανησυχία ή τις ανούσιες και συνεχώς ερεθιστικές παροτρύνσεις, αλλά οι γιοί και οι κόρες πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι στην βάση όλης αυτής τής φροντίδας βρίσκεται πάρα πολύ άγχος.

***

Μια ευγενής ζωή, ένας ισχυρός, ειλικρινής, σοβαρός, θεάρεστος χαρακτήρας είναι η καλύτερη ανταμοιβή για τους γονείς για τα κουραστικά χρόνια ανιδιοτελούς αγάπης. Ας αφήσουμε τα παιδιά να ζήσουν έτσι ώστε οι γονείς να είναι υπερήφανοι γι 'αυτά. Ας αφήσουμε τα παιδιά να γεμίσουν τα χρόνια τής παρακμής τους με τρυφερότητα και αγάπη.

***

Μεταξύ αδελφιών πρέπει να υπάρχει ισχυρή και ήπια φιλία. Στις καρδιές μας και στη ζωή μας, πρέπει να φροντίζουμε και να αναπτύξουμε ό,τι είναι όμορφο, αληθινό, ιερό. Είναι οι γονείς που πρέπει να διαμορφώνουν την σχέση φιλίας στο σπίτι ώστε να είναι βαθιά, ειλικρινής και εγκάρδια, με το να βοηθούν στο να έρχονται πιο κοντά οι ψυχές των μελών τής οικογενείας. Δεν υπάρχει καθαρότερη, πλουσιότερη και πιο καρποφόρα φιλία στον κόσμο παρά αυτή που βρίσκεις σε μια οικογένεια, με την προϋπόθεση ότι η ανάπτυξη αυτής της φιλίας είναι κατευθυνόμενη. Ένας νεαρός άνδρας πρέπει να είναι πιο ευγενικός με την αδελφή του απ 'ό, τι με οποιαδήποτε άλλη νεαρή γυναίκα στον κόσμο και μια νεαρή γυναίκα, ενώ δεν έχει σύζυγο, θα πρέπει να θεωρήσει τον αδελφό της ότι είναι το πιο κοντινό της άτομο στον κόσμο. Πρέπει να προστατεύουν ο ένας τον άλλο, σε αυτόν τον κόσμο, από κινδύνους και από παραπλανητικά και καταστροφικά «μονοπάτια».

***

– Πατέρα, τι είναι η ζωή;
– Μάχη, παιδί μου.
... Όπου ο ικανός μπορεί να χάσει,
κι ο πιο οξυδερκής να εξαπατηθεί,
και η καρδιά ενός γενναίου ανθρώπου τρέμει,
όσο ο εχθρός επαγρυπνεί μέρα και νύχτα.
Αυτή η μάχη εκτείνεται σε όλο τον κόσμο –
Και πρέπει να παραμείνουμε σ΄αυτήν μέχρι το τέλος.