Νεομάρτυρας Μιχαήλ Νοβοσιέλοφ: «Είναι απαραίτητο να γίνει διάκριση μεταξύ Εκκλησίας - Οργανισμού και εκκλησίας - οργάνωσης»

Στις 21 Ιανουαρίου η Εκκλησία εορτάζει την μνήμη τού μάρτυρα Μιχαήλ Νοβοσιέλοφ (1864-1938), γνωστού εκκλησιαστικού εκδότη και δημοσιογράφου, προικισμένου με το θαυμάσιο δώρο τού λόγου, αγωνιζόμενου με θάρρος για την ενότητα τής Εκκλησίας για την αγνότητα τής Ορθοδοξίας, αγωνιζόμενου επίσης ανοιχτά κατά τού κλεισίματος των εκκλησιών και ενάντια στις διώξεις κατά τής Εκκλησίας στα μεταεπαναστατικά χρόνια.

Παραθέτουμε μια επιλογή από αποσπάσματα από τα γραπτά και τα γράμματα τού αγίου σχετικά με την Εκκλησία, την ύπαρξή της, την αποστολή της και την ζωή της.

***

Μάρτυρας Μιχαήλ Νoβοσιέλοφ Το μαρτύριο ως αποτέλεσμα διωγμού, και η αυτοθανάτωση (προς Κολλοσαείς Παύλου Επιστολή 3:5 [ΣτΜ: Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς]), ως οικειοθελής άθλος, είναι δύο αμετάβλητοι κι άρρηκτα συνδεδεμένοι μεταξύ τους τρόποι Χριστιανικού βίου, και τής αυτής ουσίας όπως και το μονοπάτι τού Ιησού. Μπορεί σε μια συγκεκριμένη εποχή να μην υπάρξει ο πρώτος τρόπος βίου, οπότε τότε χρειάζεται ο δεύτερος (χωρίς να αποκλείει αυτό και τον πρώτο) - για να διασφαλιστεί η πορεία τής Εκκλησίας, και να διασφαλιστεί η καθαρή πίστη, πίστη που συντηρεί την ελπίδα και την αγνή αγάπη. Όταν κι ο ένας κι ο άλλος τρόπος βίου απουσιάζουν από την εκκλησιαστική κοινωνία, ή η παρουσία τους είναι πολύ ισχνή, αυτό είναι ένα λυπηρό σημάδι τής πνευματικής αποσύνθεσης τής κοινωνίας και ότι έχει ξεχαστεί από τον Θεό.

***

Ζούμε σε «σαρκική σοφία», σέρνουμε τις σκέψεις μας στην γη, τρεφόμαστε με γήινη τροφή και ξεχνάμε τον Χριστό, «τη σοφία και τη δύναμη του Θεού», ξεχνάμε ότι «ο βίος μας στον ουρανό είναι» (Φιλ 3:20) ( δεν θα υπάρχει αλλά υπάρχει, πρέπει να υπάρχει τώρα) ότι πρέπει να θρεφτούμε με τον άρτον τού ουρανού.

***

Η πίστη στην Πρόνοια του Θεού είναι καθήκον ενός χριστιανού, η εμπειρική της επαλήθευση είναι ένα μεγάλο δώρο τής Χάριτος

Αν σε στιγμές ευημερίας η αληθινή χριστιανική ψυχή χαρακτηρίζεται από μνήμη τής Πρόνοιας τού Θεού, τότε αυτή η μνήμη είναι φυσική και αναγκαία στις ημέρες των θλιβερών δοκιμασιών, με τις οποίες συνδέεται κυρίως η αποκάλυψη και σαφής διαίσθηση τής Πρόνοιας τού Κυρίου, πίστη στην οποία είναι καθήκον τού χριστιανού, ενώ η εμπειρική επιβεβαίωση είναι μέγιστο δώρο τής Χάρης.

Αν μια προσεκτική και ευσεβής ανάγνωση τής Πρόνοιας τού Θεού φωτίζει και προετοιμάζει τον νου για την κατανόηση των ενεργειών τής Πρόνοιας, τότε μια έμπειρη και ευαίσθητη γνώση τής Πρόνοιας κατακτάται διαβαίνοντας το μονοπάτι των θλίψεων.

Το μυστήριο τού Σταυρού στον Χριστιανισμό, σηματοδοτεί ότι αυτό που ο αισθητήριος οφθαλμός βλέπει ως ήττα, είναι για τον πνευματικό οφθαλμό μια νίκη

Όσοι είναι προσεκτικοί στα θρησκευτικά γεγονότα τού παρελθόντος τής Εκκλησίας τού Χριστού έχουν πάντοτε αρκετούς λόγους στο παρελθόν για να πιστέψουν το «πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» (Κατά Ματθαίον 16:18 [ΣτΜ: δηλ. ότι οι δυνάμεις τού κακού δεν θα καταφέρουν κανένα χτύπημα εναντίον της]) ... Φυσικά, για να δούμε την εκπλήρωση αυτής τής ρήσης-υπόσχεσης στις δύσκολες και πονηρές μέρες μας, πρέπει να οξύνουμε, μέσω τής αυτοσυγκράτησης και τής προσευχής, την λειτουργία τού οφθαλμό τής πίστης, ο οποίος οφθαλμός είναι ο μόνος ικανός να ενατενίσει τα μυστικά τής θαυματουργής Θείας Οικονομίας. Αυτή η εκλέπτυνση τού οφθαλμού τής πίστης διευκολύνεται από το φως τής καθαρτικής φωτιάς των θλίψεων. Η πίστη που κατακτά τον κόσμο (Α΄ Επιστολή Ιωάννου 5: 4 [ΣτΜ: καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τὸν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν]) είναι επίσης αναγκαία για να ενατενίσουμε τη νίκη, η οποία δεν γίνεται άμεσα εμφανής στο γυμνό μάτι, γιατί το μυστήριο τού Σταυρού στον Χριστιανισμό, σηματοδοτεί ότι αυτό που ο αισθητήριος οφθαλμός βλέπει ως ήττα, είναι για τον πνευματικό οφθαλμό μια νίκη, Ιωάννης 12: 32-33) (βλ. Επίσης Β προς Κορ. 1:5 · προς Ρωμ. 8: 17 · προς Κολοσσαείς 1,24 · Β προς Τιμόθεο 2: 12).

***

Δεν θα αποκαρδιωθούμε από τη μείωση τού αριθμού των παιδιών της Αληθινής Εκκλησίας, διότι δεν είναι ο αριθμός αυτών που " ἔχοντες μόρφωσιν εὐσεβείας, τὴν δὲ δύναμιν αὐτῆς ἠρνημένοι. καὶ τούτους ἀποτρέπου." (Β προς Τιμόθεο 3,5), δεν ήταν η αφθονία τους που έκανε την Εκκλησία να πολλαπλασιάσει την δύναμή της. Η δύναμη και η ομορφιά τής Νύφης τού Χριστού, οφείλεται στον λατρευτό της Νυμφίο και στους επιλεγμένους Του "φίλους". Βάζουμε στις καρδιές μας τον λόγο τού Κυρίου: «Μὴ φοβοῦ τὸ μικρὸν ποίμνιον· ὅτι εὐδόκησεν ὁ πατὴρ ὑμῶν δοῦναι ὑμῖν τὴν βασιλείαν» (κατά Λουκά 12,32).

***

Δεν θα αποθαρρυνθούμε στην θεά τού «μυστηρίου τής ανομίας» που βυθίζει το «σπίτι του Θεού», γιατί αυτό γίνεται «μπροστά στα μάτια τού Θεού» που νοιάζεται για την Εκκλησία και τον λαό της ασύγκριτα περισσότερο από την μητέρα που φροντίζει το μοναδικό της παιδί.

Πρέπει, αγαπητοί μου φίλοι, με όλη μας την καρδιά και με όλον τον νου μας να πιστέψουμε σε αυτήν την φροντίδα. Και η πίστη στην Πρόνοια τού Θεού για την Εκκλησία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ορθή πίστη στην ίδια την Εκκλησία, τής οποίας ηγείται και την οποία καθοδηγεί ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, η οποία υλοποιείται και αναζωογονείται από το Πνεύμα τής Αληθείας, καθαρίζεται και αποκαθίσταται από τον Θεό Πατέρα (Α΄προς Κορινθ. 3, 7 [ΣτΜ: ὥστε οὔτε ὁ φυτεύων ἐστί τι οὔτε ὁ ποτίζων, ἀλλ᾿ ὁ αὐξάνων Θεός.]) και η οποία καθοδηγείται από ολόκληρη την Αγία Τριάδα μέχρι τον έσχατο στόχο τής ύπαρξης.

***

Είναι απαραίτητο να γίνει διάκριση μεταξύ Εκκλησίας-Οργανισμού και εκκλησίας- οργάνωσης

Είναι απαραίτητο να γίνει διάκριση ανάμεσα σε Εκκλησία-Οργανισμός και εκκλησία- οργάνωση. Μόνο για την Εκκλησία-Οργανισμό μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ονομασίες τής Εκκλησίας που συναντούμε στον Λόγο του Θεού, για παράδειγμα [ΣτΜ: παραθέτουμε αυτούσια τα αντίστοιχα χωρία]: "ορθή, άγια, άμεμπτη" (προς Εφεσίους 1:4 [ΣτΜ: ἁγίους καὶ ἀμώμους .. , ἐν ἀγάπῃ]), "μὴ ἔχουσαν σπίλον ἢ ῥυτίδα ἤ τι τῶν τοιούτων" (προς Εφεσίους 5:27), "ὁ γάμος τοῦ ἀρνίου καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ / τὴν νύμφην τὴν γυναῖκα τοῦ ἀρνίου" (Αποκάλυψη 19: 7, 21: 9),"ἥτις ἐστὶ τὸ σῶμα αὐτοῦ" ( προς Εφ. 1: 23 · προς Κολοσσαείς 1, κ.λπ.), "στῦλος καὶ ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας" (Α΄ Τιμόθ. 3:15). Αυτές οι έννοιες δεν ισχύουν για την εκκλησία-οργάνωση (ή εφαρμόζονται με μεγάλους περιορισμούς) και οδηγούν δικαιολογημένα τούς ανθρώπους σε σύγχυση και απορρίπτονται από αυτούς.

Η Εκκλησία-Οργανισμός είναι η ίδια σε όλους τους αιώνες γιατί είναι αιώνια στην ουσία της, την στιγμή που η εκκλησία-οργάνωση εξαρτάται από τις ιστορικές συνθήκες τής ύπαρξής της.

Η Εκκλησία-Οργανισμός είναι η αγνή «νύφη του Χριστού που κοσμείται για τον σύζυγό της» (Αποκ. 21: 2) την στιγμή που η εκκλησία-οργάνωση παρουσιάζει όλες τα ελαττώματα τής ανθρώπινης κοινωνίας και φέρνει πάντα το αποτύπωμα των ανθρώπινων αδυναμιών.

Στην Εκκλησία-Οργανισμό δεν εισέρχεται τίποτε το βρώμικο, ενώ στην εκκλησία-οργάνωση καλός σπόρος και ζιζάνια μεγαλώνουν δίπλα-δίπλα, και πρέπει να μεγαλώνουν, σύμφωνα με τον Λόγο του Κυρίου, μέχρι το τέλος αυτού τού αιώνα (κατά Ματθαίο 13: 24-30 [ΣτΜ: ἄφετε συναυξάνεσθαι ἀμφότερα μέχρι τοῦ θερισμοῦ, Ματθ 13:30 / ὁ δὲ θερισμὸς συντέλεια τοῦ αἰῶνός ἐστιν, Ματθ 13:39]).

Η Εκκλησία-οργάνωση συχνά διώκει τούς αγίους τού Θεού ενώ η Εκκλησία-Οργανισμός τούς φέρνει στον πυρήνα της. Ο βαθμός στον οποίο εκκλησία-οργάνωση και Εκκλησία-Οργανισμός δεν συμπίπτουν μπορεί να γίνει αντιληπτός μέσα από πολλά παραδείγματα: Αθανάσιος ο Μέγας, Αγ. Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Αγ. Μάξιμος ο Ομολογητής, Αγ. Γρηγόριος Παλαμάς και λοιποί .. Η Εκκλησία-οργάνωση τούς σπρώχνει έξω από τα σπλάχνα της, τούς στερεί τα επισκοπικά αξιώματα κλπ. Από την άλλη, αυτοί όλοι, είναι και παραμένουν για πάντα ένδοξα μέλη τής Εκκλησίας-Οργανισμού.

Είναι δυνατόν να ανήκουμε εξωτερικά στην ορατή εκκλησία (οργάνωση) και στο Σώμα του Χριστού (Οργανισμό), το δίχως άλλο, εσωτερικά. Το μέτρο που δείχνει το πού ανήκουμε, και το οποίο καθορίζεται από το μέτρο τής αγιότητας, καθορίζει και το βαθμό προσκόλλησης ενός ατόμου στην Αλήθεια - Χριστό.

Ως εκ τούτου, αυτό που είναι θρησκευτική αυθεντία στο μεμονωμένο Πρόσωπο στηρίζεται στην Ορθοδοξία - στην μυστικιστική του σχέση με το σώμα της Εκκλησίας: όσο πιο βαθιά και πιο αυθεντική αυτή η σχέση, τόσο ισχυρότερη και πιο αξιόπιστη είναι η αυθεντία.

Εκκλησία-οργάνωση και Εκκλησία-Οργανισμός συνδέονται, στην πραγματικότητα, αναπόσπαστα η μία με την άλλη

Αν και στη γήινη ζωή της χριστιανικής ανθρωπότητας η εκκλησία-οργάνωση και Εκκλησία-Οργανισμός είναι συχνά αντίθετα μεταξύ τους και μοιάζει να είναι αμοιβαία αποκλειόμενα, στην πραγματικότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Περί αυτού μαρτυρεί το γεγονός ότι τα πιο άξια μέλη τού Σώματος του Χριστού, που συνιστούν και τον στύλον τής Εκκλησίας, τον πυρήνα τής Εκκλησίας-Οργανισμού, ξεπήδησαν όλοι από την εκκλησία-οργάνωση, με την οποία κι έμειναν σταθερά προσδεδεμένοι όλη τους την ζωή, θεωρώντας τον χωρισμό από αυτήν ως την μεγαλύτερη αμαρτία, δυστυχία, θάνατο.

***

Ποια θέση κατέχουν οι "ποιμένες" και ποιά σημασία έχουν στην Εκκλησία, πιο συγκεκριμένα, στην εκκλησία-οργάνωση και στην Εκκλησία-Οργανισμό; Όπως όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, ανήκουν δίχως άλλο στην εκκλησία-οργάνωση, κι επιπλέον, αποτελούν, κατά μία έννοια, τον στύλο της. αλλά αυτό δεν συνεπάγεται διόλου την υπαγωγή τους στην Εκκλησία-Οργανισμό. Όσο για αυτή την υπαγωγή, δεν τους εξασφαλίζεται παρά πάνω από ό,τι σε απλά μέλη τής εκκλησίας-οργάνωσης: στις εικόνες της Τελικής Κρίσης, οι κληρικοί απεικονίζονται να είναι από τους πρώτους που αποστέλλονται στην περιοχή τής Γέεννα (ΣτΜ: απο το Εβραϊκό Γκε Χιννώμ, η "κόλαση" όπου θα τιμωρηθούν, μετά θάνατο, οι αμαρτωλοί. Βιβλική περιοχή που αναφέρεται στη Παλαιά Διαθήκη).

Η ιεραρχία είναι ο στύλος, που χωρίς αυτόν η Εκκλησία θα ήταν αδιανόητη

Η κατάσταση είναι διαφορετική σε σχέση με την εκκλησία-οργάνωση: εδώ η ιεραρχία συνιστά τον στύλο, χωρίς τον οποίο η Εκκλησία θα ήταν αδιανόητη. Και όπως η Εκκλησία-Οργανισμός γεννιέται, ζει και μεγαλώνει στην εκκλησία-οργάνωση, από εδώ, αδιαμφισβήτητα, ξεπηδάει και η αναμφισβήτητη και τρομακτικά σημαντική, απόλυτη αξία τής ιεραρχίας.

***

Είναι σαφές ότι η πορεία τής Εκκλησίας, ως ζωντανός, θεανθρώπινος οργανισμός, υποδεικνύεται και αποφασίζεται, ως λέγεται, όχι από μια απλή ακολουθία επισκοπικών αξιωμάτων (ανεξάρτητα από το πόσο σημαντική είναι αυτή η συνέχεια), ούτε από την ορατή, με την βοήθεια των σαρκικών ματιών, ιστορική εκκλησία-οργάνωση (ανεξάρτητα από το πόσο αναγκαία είναι αυτή για την ανάπτυξη τού Σώματος τού Χριστού ), ούτε κι από την γραμμή επαφής αυτής τής οργάνωσης με το κράτος (μια γραμμή που μεταβάλλεται ανάλογα με την εκκλησιαστική οργάνωση και το κράτος), αλλά από μια "χρυσή αλυσίδα", κρίκοι τής οποίας είναι πνευματικοί φορείς οι οποίοι παρελάμβαναν και μετέδιδαν, με το να είναι δεκτικοί ο ένας απέναντι στον άλλον, τούς θησαυρούς τού Πνεύματος τής Αληθείας, κι οι οποίοι δεν ήταν πάντα μέλη τής εκκλησιαστικής ιεραρχίας, αλλά ήταν πάντα, και δίχως άλλο, κοινωνοί τού Σώματος του Χριστού - οι ευλογημένοι αυτόχθονες τού μυστηριώδους «οίκου τού Θεού», «ἥτις ἐστὶν ἐκκλησία Θεοῦ ζῶντος, στῦλος καὶ ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας» (Α προς Τιμόθεον 3,15).