«Να προσεύχεστε στην Μητέρα του Θεού, να την παρακαλάτε με απλότητα»
Η καθηγούμενη της Ιεράς Σταυροπηγιακής γυναικείας Μονής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, στα Ιεροσόλυμα, Αικατερίνη (Τσάϊνικοβα), μιλάει για τον ηγούμενο Σάββα (Οσταπένκο), τον μεγαλόσχημο:
– Ο πνευματικός μου πατέρας, ο μεγαλόσχημος ηγούμενος Σάββας (Οσταπένκο), που ασκήτευε προς το τέλος της ζωής του στην Ιερά Μονή των Σπηλαίων του Πσκοβ, πάντα έδινε εντολή στα πνευματικά του παιδιά, κάθε μέρα να διαβάζουν 150 φορές τον ύμνο «Θεοτόκε Παρθένε», και οπωσδήποτε με τροπάρια. Μας έλεγε: «η Μητέρα του Θεού θα μεσολαβεί την Ημέρα της Κρίσεως για όποιον Την τιμά».
Ο ίδιος έτρεφε μια πύρινη αγάπη προς την Υπεραγία Θεοτόκο, όμοια με του Οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ. Σε όλες τις Θεομητορικές γιορτές, τις ημέρες μνήμης των βασικών Της εικόνων, πάντα μας ευλογούσε να μεταλαμβάνουμε.
Θυμάμαι τις νουθεσίες του: «Η Παναγία του Καζάν είναι αυστηρή! Κοιτάξτε! Να μεταλαβαίνετε! Μην πληγώνετε την Μητέρα του Θεού!»
Ο μεγαλόσχημος Ηγούμενος Σάββας (Οσταπένκο) Επίσης, ο πατήρ Σάββας είχε μεγάλη αδυναμία στους Χαιρετισμούς. Αργότερα, μετά τον πατέρα Σάββα, αυτήν την αγάπη για τους Χαιρετισμούς κληρονόμησε το πνευματικό τέκνο του, ο Αρχιμανδρίτης Αντύπας (Μιχάϊλοβ), κάτι για το οποίο τόσο εύγλωττα έγραψε ο Μητροπολίτης, πλέον, Τύχων (Σεβκουνόβ), στο βιβλίο του «Σχεδόν Άγιοι».
Στον πατέρα Σάββα άρεσε πολύ να ψέλνει για να αινεί και να ευχαριστεί τον Κύριο και την Υπεραγία Θεοτόκο.
Μια τέτοια κληρονομική έντονη ευλάβεια στην Υπεραγία Θεοτόκο έμεινε και σε μας, τα τέκνα του. Και εγώ στις αδελφές μου λέω συνέχεια: «Αδελφές! Να ψέλνουμε κατά δύναμιν τους ύμνους στην Μητέρα του Θεού, να λιτανεύουμε την εικόνα της Παναγίας, να διαβάζουμε το «Θεοτόκε Παρθένε, χαίρε!». Τότε, η Ίδια η Μητέρα του Θεού θα μας προστατεύει».
Και εγώ η ίδια έχω αποκτήσει μια πολύ απλή, πολύ οικεία σχέση με την Θεομήτορα. Καμιά φορά πλησιάζεις την εικόνα: «Μητέρα του Θεού, Είσαι τόσο όμορφη!.. – και την κοιτάζεις με θαυμασμό. – Βοήθησέ μας, Σε παρακαλώ!»
Ή: «Μητέρα του Θεού, Σε αγαπάμε τόσο πολύ! Είσαι η Προστάτιδά μας, η Πρεσβεύουσα! Βοήθησέ μας!»
Ή πλησιάζεις την εικόνα και τα λες όλα, όπως στην μητέρα σου, χωρίς να κρύβεις τίποτα: Αυτά και αυτά δεν τα καταφέρνω, τι να κάνω;
«Μητέρα του Θεού, θύμωσα με την τάδε αδελφή… - ομολογείς καμιά φορά. – Πώς να βγω τώρα από όλο αυτό;»
Ή ρωτάς-συμβουλεύεσαι: «Μητέρα του Θεού, θέλω να κάνω αυτό και αυτό. Δεν ξέρω, είναι θέλημα Θεού;» - και σύντομα με κάποιον τρόπο παίρνεις απάντηση.
Είναι, κατά κάποιον τρόπο, ανθρώπινη και χωρίς τυπικότητες επικοινωνία. Είναι ένας διαρκής διάλογος. Και η μαμά μου επικοινωνούσε με αυτόν τον τρόπο και με τον Κύριο και με την Θεοτόκο, λες και ήταν παρόντες. Κάποιες φορές πλησίαζε την εικόνα του Σωτήρος: «Πατέρα! Ένας άνθρωπος ήρθε εδώ σε μένα και ζητάει βοήθεια. Αλλά πώς να τον βοηθήσω; Σε παρακαλώ, βοήθησέ τον Εσύ».
Τόσο οικείες σχέσεις! Αλλά, η Μητέρα του Θεού βοηθάει! Ο Κύριος είναι κοντά, μας ακούει.
Στην εμπειρία της προσευχής θεραπεύονται οι ψυχές μας
Ο Γιούριϊ Βλαδίμηροβιτς Γκουμέννιϊ, διευθυντής εργοστασίου ηλεκτρικών μικροσυσκευών, μιλάει για τον γέροντα Ηλία (Νοζντρίν):
– Θυμάμαι, πως ο Μπορίς Κορτσέβνικοβ (τηλεπαρουσιαστής ορθόδοξου τηλεοπτικού καναλιού - ΣτΜ) ζητούσε από τον παππούλη Ηλία βοήθεια για ένα κοριτσάκι. Είχε καρκίνο. Είχε πάει στη Γερμανία για θεραπείες. Εκεί, την χειρούργησαν, πήραν βλαστοκύτταρα, έκαναν χημειοθεραπείες… Αλλά, δεν παρατηρούνταν θετική εξέλιξη. Οι Γερμανοί γιατροί αποφάσισαν να κάνουν ακόμα μια προσπάθεια και να μεταμοσχεύσουν τα βλαστοκύτταρα του πατέρα της. Άρχισαν να συμβουλεύονται Αμερικανούς συναδέλφους, αλλά εκείνοι τους απέτρεπαν: «Δεν υπάρχει προοπτική. Επιβιώνουν ένα-δύο τοις εκατό των ασθενών…»
Οπότε, οι γονείς αυτού του κοριτσιού παίρνουν τηλέφωνο και λένε ότι θέλουν να δουν τον πατέρα Ηλία και ότι για αυτούς είναι η «τελευταία ελπίδα»… Ο παππούλης τότε ταξίδευε συνέχεια και δε θα ήταν εύκολο να τον βρουν. Αλλά, αισθάνομαι ότι οι γονείς είναι άκρως ανυποχώρητοι στην παράκλησή τους. «Τελικά, ξεκινάμε!» - με φέρνουν προ τετελεσμένου γεγονότος. Αποφάσισαν να ταξιδέψουν από τη Γερμανία μαζί με το κορίτσι. Το μόνο που μπορούσα να τους πω ήταν: «Όπως τα φέρει ο Κύριος». Τι άλλο μπορούσα να τους πω;
Κάποια στιγμή διαπιστώνω ότι πλησιάζουν και από το πουθενά, απροσδόκητα, εμφανίζεται και ο παππούλης!
Θυμάμαι, ήμασταν όλοι μαζί: Ο πατήρ Ηλίας, η μαμά, το κορίτσι και εγώ. Η μαμά απευθύνεται στον παππούλη, σύντομα του διηγείται την περίπτωση και τον ρωτάει: «Να κάνουμε και άλλο χειρουργείο;»
Ξαφνικά ο γέροντας λέει: «Να προσεύχεστε στην Μητέρα του Θεού! Είναι εδώ!» - και γυρίζει… προς την Θεοτόκο, που ήταν εκεί
«Ξέρετε τί! – λέει ξαφνικά ο γέροντας, ο οποίος μέχρι τότε στεκόταν σιωπηλός, σκυμμένος και προσευχόμενος. – Μην κάνετε τίποτα! Τίποτα! Να προσεύχεστε στην Μητέρα του Θεού! Είναι εδώ τώρα!» - και γυρίζει ώστε να απευθυνθεί με όλο του το είναι προς την Θεοτόκο, που στεκόταν, ανάμεσα στη μαμά του κοριτσιού και εμένα…
Η ψυχή μου συγκλονίστηκε! Αισθάνθηκα πολύ έντονα την παρουσία της Μητέρας του Θεού. Δεν μπορώ να περιγράψω, σε τι δέος και ποια χαρά βυθίζεται η ψυχή σου, ξαφνικά!
«Να προσεύχεστε σε Αυτήν!» - ακούω με την άκρη του αυτιού μου να επαναλαμβάνει ο παππούλης …
Άκουσαν τον γέροντα και άρχισε η βελτίωση. Πρόσφατα μας τηλεφώνησαν. Το κορίτσι δεν θεραπεύτηκε πλήρως, αλλά παρουσίασε τη «θετική εξέλιξη», την οποία δεν είχαν καταφέρει όλες οι προηγούμενες ακριβοπληρωμένες θεραπείες.
Και το σημαντικότερο ήταν η εμπειρία της προσευχής. Ο παππούλης μετακίνησε τις προσδοκίες της καρδιάς τους από τον ίδιο ως «τελευταία ελπίδα» - «μὴ πεποίθατε ἐπ᾿ ἄρχοντας, ἐπὶ υἱοὺς ἀνθρώπων» (Ψαλ.145: 3)… - προς την Ίδια την Δέσποινα του Ουρανού και της Γης. Οι ψυχές μας θεραπεύονται με την εμπειρία της προσευχής. Αυτό είναι το πιο σημαντικό.
Δούλοι της Βασίλισσας του Ουρανού
Η Ηγουμένη Σεργία με αδελφές, στην Ιερά Μονή Ντιβέεβο
Η καθηγουμένη της Ιεράς Μονής του Αγίου Σεραφείμ (Ντιβέεβο) Σεργία (Κονκόβα), μιλάει για τον Όσιο Σεραφείμ του Σαρώφ:
– Όλοι στο Ντιβέεβο είμαστε δούλοι της Βασίλισσας του Ουρανού. Και αββάς μας είναι ο παππούλης Σεραφείμ. Δεν έχει κάνει τίποτα εδώ, με δική του θέληση. Κατά τα λεγόμενά του, δεν έχει μετακινήσει ούτε ένα πετραδάκι. Έτσι και εμείς πρέπει συνέχεια να εξετάζουμε αν είναι θέλημα της Ανώτατης Ηγουμένης μας για το κάθε τι που ξεκινάμε. Δεν πρέπει να κάνουμε τίποτα αυτοβούλως στον Κλήρο της Μητέρας του Θεού.
Το εσωτερικό μοναστικό τυπικό απαιτεί από την κάθε εγκαταβιούσα στη Μονή – από τη δόκιμη μέχρι την ηγουμένη – την τήρησή του. Με αυτό, όπως επίσης και με την προσευχή, εκφράζονται πρώτα από όλα η αγάπη μας και η ευλάβειά μας προς την Παναγία.
Από το 1991, αναβιώσαμε στη Μονή την καθημερινή λιτανεία στην τάφρο που συνοδεύεται με τον Ύμνο «Θεοτόκε Παρθένε» που λέγεται 150 φορές. Το 1992, όταν έγινε ο καθαγιασμός του Ιερού Ναού Γενεσίου της Υπεραγίας Θεοτόκου, ανάψαμε το ακοίμητο καντήλι μπροστά από την εικόνα του Γενεσίου της Υπεραγίας Παρθένου Μαρίας. Εδώ τελούνταν και οι πρώτες κουρές: όπως η Μητέρα του Θεού από τη γέννησή της είχε αφιερωθεί στον Θεό, έτσι και στην κουρά γεννιούνται οι μοναχές για να διακονούν τον Κύριο και την Ίδια.
Ο χριστιανισμός αυτός καθαυτός είναι αυταπάρνηση. Πόσο μάλλον ο μοναχισμός. Πλήρως εξαντλημένος από δυνάμεις πηγαίνεις για τον κανόνα. Έτσι, συνειδητοποιείς την αδυναμία σου, εκτελείς το τυπικό της Μονής και κόβεις το θέλημά σου. Και για αυτά ο Κύριος σου δίνει χαρά και δυνάμεις, η Μητέρα του Θεού σε ευνοεί, ο παππούλης Σεραφείμ σε στηρίζει σε όλα.