Η προστασία του χριστιανισμού και το ζήτημα της μη κανονικής Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας

Εισήγηση με το θέμα αυτό παρουσίασε στις 21 Φεβρουαρίου 2022 στον Ρωσικό Oίκο Βελιγραδίου ο πρόεδρος του σερβικού Κέντρου Προστασίας Χριστιανικής Ταυτότητας Διογένης Βαλαβανίδης

Το θέμα της προστασίας του χριστιανισμού συνδέεται αρρήκτως με το όνομα του Αγίου Ισαποστόλου αυτοκράτορος Κωνσταντίνου, ο οποίος το 313 έλαβε την κρίσιμη απόφαση, που άλλαξε τον ρουν της ευρωπαϊκής ιστορίας, όταν εξέδωσε το Διάταγμα των Μεδιολάνων, το οποίο ανακήρυσσε τη θρησκευτική ισότητα και τον τερματισμό των επί τριακοσίων χρόνων διωγμών κατά των χριστιανών.

Από τη μια ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος έθεσε τέλος στους διωγμούς κατά του χριστιανισμού, κατοχυρώνοντας γι’ αυτόν την τιμητική θέση της κορυφαίας μονοθεϊστικής θρησκείας (την οποία απολαμβάνει μέχρι σήμερα), από την άλλη ίδρυσε μια πόλη ισότιμη με τη Ρώμη, την Κωνσταντινούπολη, εξασφαλίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη διατήρηση της αυτοκρατορίας στην Ανατολή για το μακρύ διάστημα που μεσολάβησε μετά την άλωση τον 5ο αι. της Ρώμης και των δυτικών επαρχιών.

Ο Άγιος Κωνσταντίνος καταγράφηκε στην ιστορία ως ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας, ο οποίος τάχθηκε υπέρ των χριστιανών και του χριστιανισμού, γεγονός, το οποίο σήμερα, 1709 χρόνια μετά την υιοθέτηση του Διατάγματος των Μεδιολάνων, ενθυμούμαστε, καθώς εκ νέου υψώνουμε τη φωνή μας για να υπερασπιστούμε τις θεμελιώδεις χριστιανικές αξίες.

Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος χάραξε την κατεύθυνση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, να ακολουθεί δηλαδή τον Χριστό και ως εκ τούτου προσήκει να ενθυμηθούμε έναν από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της Ρωσίας και ολόκληρου του κόσμου, τον Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, ο οποίος με όλη του τη δημιουργική πορεία κατέδειξε ότι ήταν έτοιμος να ακολουθήσει τον Χριστό, ακόμη και εάν ο κόσμος ολόκληρος ακολουθούσε μια διαφορετική οδό.

Ζούμε, όμως, σε μια άλλη εποχή, όπου οι ακραίες κοινωνικές και πολιτικές μεταβολές σε παγκόσμιο επίπεδο έθεσαν σε κίνδυνο τη θέση του χριστιανισμού ως επικρατούσας θρησκείας ανά τον κόσμο, και μάλιστα πολύ οξύτερα από ό,τι τούτο συνέβη προηγουμένως στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Σήμερα ο χριστιανισμός δεν απειλείται μόνον πνευματικά και ηθικά, αμφισβητείται ακόμη και η ίδια η παρουσία του σε σειρά περιοχών του κόσμου. Απειλείται από αρκετές κατευθύνσεις και ειδικότερα:

1. Η χριστιανική παρουσία κινδυνεύει από τις επιθέσεις των ισλαμιστών φονταμενταλιστών σε ναούς και εκπροσώπους του κλήρου.

Τα παραδείγματα είναι πολλά. Πρωτίστως, είναι τα κακουργήματα κατά των εν Χριστώ αδελφών μας σε βαθμό γενοκτονίας, που διαπράττονται στη Συρία, στη γη, όπου βάδισαν οι Απόστολοι, καθώς και σε όλη την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Εδώ εντάσσονται επίσης και οι επιθέσεις στους Κόπτες της Αιγύπτου, οι κατεδαφίσεις των σερβικών ναών και μονών στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στη Νιγηρία, το Πακιστάν, την Ινδία, την Κίνα και σε πολλά άλλα σημεία της υδρογείου.

Οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί πληροφορούν ότι μόνο μέσα σε μία χρονιά σημειώνονται περίπου 3500-4000 περιστατικά με επιθέσεις σε χριστιανούς, καθώς και περιπτώσεις βεβηλώσεως χριστιανικών ναών και μονών.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι τα πλέον φρικιαστικά παραδείγματα τέτοιων επιθέσεων αποτελούν εκείνες των Αλβανών εξτρεμιστών στα σερβικά ιερά προσκυνήματα στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια κατά το πογκρόμ του Μαρτίου του 2004. Εκείνο το διάστημα πυρπολήθηκε ο ναός του Αγίου Νικολάου, καθώς και τα σερβικά χωριά στο Γκνιλάν. Εμπρησμοί καταγράφηκαν επίσης στο Λιπλιάν, το Ουρόσεβατς, την Τζακόβιτσα και άλλες τοποθεσίες.

Το κονάκι των ιερών μονών Αγίων Αρχαγγέλων στην Πριζρένη κατεδαφίσθηκε συθέμελα. Στην ίδια πόλη πυρπολήθηκαν οι ναοί της Παναγίας Λεβίσκα (του 13ου αι.) και του Αγίου Γεωργίου (του 16ου αι.). Όταν οργίαζαν οι Αλβανοί εξτρεμιστές γκρεμίσθηκε η Ιερατική Σχολή Πριζρένης και βρέθηκαν να έχουν βεβηλωθεί πολλά σερβικά νεκροταφεία.

Δεν λυπήθηκαν ούτε την ιερά μονή Ντέβιτς πλησίον της Σρμπίτσα και τον εντός αυτής τάφο του Οσίου Ιωαννικίου του Ντέβιτς. Εκτός των εκκλησιαστικών ιερών κειμηλίων, καταστράφηκαν αναρίθμητα εκκλησιαστικά βιβλία βαπτίσεων, γάμων και κηδειών και τούτο δεν έγινε τυχαία, αλλά με σκοπό να εξαλειφθούν τα ίχνη της σερβικής παρουσίας και της ίδιας της Ορθοδοξίας στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια.

Άλλο ένα παράδειγμα βάρβαρης επιθέσεως είναι η κατάληψη του ιερού ναού της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως, του πλέον γνωστού ναού της χριστιανοσύνης. Σχετικά με την ενέργεια αυτή το «Κέντρο Προστασίας Χριστιανικής Ταυτότητας» απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το οποίο υπέγραψα και παρέδωσα προσωπικά στην πρεσβεία της Τουρκίας στο Βελιγράδι, γεγονός για το οποίο ενημερώσαμε όλους τους ανώτατους θρησκευτικούς και πολιτικούς ηγέτες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της Αγίας Έδρας, του Πατριαρχείου Μόσχας, καθώς και όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Λάβαμε μόνον ένα γράμμα υποστήριξης από τη Μόσχα, από τον μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα.

Το εκτιμούμε αυτό ιδιαιτέρως και πάντοτε θα το ενθυμούμαστε αυτό. Υποκλινόμαστε στον μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα, όντας βαθιά ευγνώμονες και στον Σεβασμιώτατο και σε όλη τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκ μέρους του Κέντρου Προστασίας Χριστιανικής Ταυτότητας από το Βελιγράδι για την πατρική κατανόηση, υποστήριξη και αγάπη.

2. Σοβαρό πλήγμα κατά της χριστιανικής πίστεως αποτελεί η διαδικασία της αποχριστιανοποίησης του πολιτισμού πολλών περιοχών του κόσμου.

Κατά παράδοξο τρόπο αυτή η κυνική τάση αφορά ιδιαιτέρως την Ευρώπη, παρά την θεμελιώδη συμμετοχή του χριστιανισμού στην πολιτισμική της ταυτότητα.

Ως προς τούτα εγείρεται το ερώτημα: πώς στάθηκε δυνατό να συμβεί, ώστε σε μια τόσο ισχυρά, βιομηχανικά ανεπτυγμένη και πλούσια σύγχρονη Ευρώπη δεν ήταν αρκετοί οι μηχανισμοί και οι δυνάμεις για να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο; Τι συνέβη με την Ευρώπη και σε ποια κατάσταση βρίσκεται τώρα;

Παρά την τρομερή περίοδο της δικτατορίας της αθεΐας, που έζησαν ορισμένοι ευρωπαϊκοί λαοί τον 20ό αι., ο χριστιανισμός όπως και παλαιότερα παραμένει επίκαιρος, ευρισκόμενος στη βάση του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Ωστόσο, από πολλούς θρησκευτικούς μελετητές μπορεί να ακούσει κανείς ότι «η Ευρώπη είναι η μητέρα της συντριπτικής πλειονότητας των αρνητικών καινοτομιών στο πεδίο της ηθικής» και σήμερα με λύπη μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι στην Ευρώπη παρατηρείται η περιθωριοποίηση του χριστιανισμού μέσω της εδραιώσεως του σύγχρονου ανθρώπου υπό τη μορφή του ανθρωποθεού.

Εντός αυτού του πλαισίου εκδηλώνεται η δικαίωση και η υιοθέτηση από την κοινωνία της ευθανασίας, της ομοφυλοφιλίας και άλλων απαράδεκτων για τον χριστιανό κανόνων συμπεριφοράς, οι οποίοι απειλούν άμεσα την επιβίωση της οικογένειας ως θεμελιώδους κυττάρου της κοινωνίας.

Ο Ντοστογιέφσκι από το ύψος του προφητικού του πνεύματος συνειδητοποίησε με σαφήνεια την τραγωδία της Ευρώπης και αποκάλυψε την αιτία αυτής της τραγωδίας: η Ευρώπη έχασε τον Θεάνθρωπο Χριστό ως τη μοναδική διαχρονική αξία, χάριν της οποίας υφίστανται όλοι οι κόσμοι. Ακριβώς εξαιτίας αυτού, διαπιστώνει ο συγγραφέας, τα πάντα στην Ευρώπη διαβρώθηκαν και οδηγήθηκε αυτή στην κατάσταση του χάους.

Το κεντρικό μυστικό του κάθε ανθρώπου κρύβεται στο ύψιστο ιδανικό, το οποίο διαφυλάσσει. Τούτο ισχύει και για τον Ευρωπαίο: το μυστικό του κρύβεται στο ιδανικό του. Ποιο άραγε είναι το ύψιστο ιδανικό του Ευρωπαίου;

Είναι ένα και μοναδικό: ο ανεξάρτητος και αλάθητος άνθρωπος, ο ανθρωποθεός. Όλες οι σκέψεις και ενέργειες του Ευρωπαίου είναι γεμάτες και αντλούν έμπνευση μόνο από μια προσδοκία, να γίνει ανεξάρτητος και αυτάρκης ως Θεός.

Στην πραγματικότητα το μείζον πρόβλημα της Ευρώπης συνίσταται στο ότι όλη αυτή η ήπειρος διοικείται από μια τέτοια θεότητα, τον αλάθητο άνθρωπο-ανθρωποθεό.

Να, γιατί ο Βολταίρος, ο Γάλλος φιλόσοφος, συγγραφέας και ιστορικός της εποχής του Διαφωτισμού είχε απόλυτο δίκιο όταν έλεγε ότι ο λαός χωρίς την πίστη είναι μια συνήθης συμμορία ληστών.

Σήμερα υπάρχουν εκείνοι, που ντρέπονται να εισέλθουν στον ναό, αλλά δεν ντρέπονται να είναι καθημερινοί θαμώνες των καφενείων και των μπαρ.
Υπάρχουν κι εκείνοι, που θεωρούν ότι ο εκκλησιασμός είναι κάτι ξεπερασμένο και παλιομοδίτικο, αλλά να ψεύδονται και να ληστεύουν τους άλλους δεν είναι παλιομοδίτικο.

Υπάρχουν και όσοι απρόθυμα προσεύχονται μπροστά στην εικόνα του Παντοκράτορα, διότι το προσκύνημα στον Θεό τους βαραίνει, αλλά δεν τους βαραίνει την ίδια στιγμή να προσκυνούν τους τιποτένιους άρχοντες και αμαρτωλούς τύραννους.

Όπως βλέπουμε, εκείνα, τα οποία προέβλεψε πριν από πολλά χρόνια ο Ντοστογιέφσκι, δυστυχώς γίνονται πραγματικότητα μπροστά στα μάτια μας.

Ο σύγχρονος Ευρωπαίος, που καθοδηγείται από το πνεύμα του υπερήφανου ουμανιστικού «αλάθητου», σέρνεται στη ζοφερή νύκτα, μετά από την οποία δεν υπάρχει ξημέρωμα.

Και τούτο γιατί στην Ευρώπη ο άνθρωπος δεν βλέπει στον άνθρωπο τον αθάνατο αδελφό του, διότι αυτό είναι δυνατό μόνον υπό το φως του ελεήμονος και θαυματουργού Θεανθρώπου Χριστού.

Μια άλλη αιτία της παρακμής της χριστιανικής θρησκείας στη Δύση κρύβεται στον υλισμό.

Από την εποχή της Γαλλικής Επαναστάσεως η Δύση πέτυχε ένα ζηλευτό επίπεδο κοινωνικής ανάπτυξης και προόδου, που κατέστη παράδειγμα σχεδόν για όλο τον πλανήτη.

Όμως, το ασύμβατο του υλισμού και της πνευματικότητας είναι εν γένει γνωστό.

Όταν ο άνθρωπος είναι εξαρτημένος από τον πλούτο, η πίστη του εξασθενεί, διότι είναι προσκολλημένος στο πεδίο του υλικού, παροδικού και οριοθετημένου από το πλαίσιο της ανθρώπινης ζωής.

Τούτο, με τη σειρά του, οδηγεί αναπόφευκτα στην κρίση της θρησκείας, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την άνθηση της αθεΐας, δηλαδή της έλλειψης της πίστης.

3. Αποτελεί πολύ επικίνδυνη διαδικασία η σοβαρή κρίση της οικογένειας ως θεμελίου οποιασδήποτε κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης και της χριστιανικής.
Στην ουσία αντιμετωπίζουμε σήμερα την επιδίωξη των ανθρώπων να υλοποιήσουν μία νέα ιδεολογία, τη λεγόμενη έμφυλη, η οποία, προφανώς, στοχεύει μακροπρόθεσμα να εκμηδενίσει τα φύλα και τους σαφώς προκαθορισμένους ρόλους τους εντός του πλαισίου της οικογένειας. Εμφανίσθηκε η τάση της διάβρωσης της ταυτότητας του φύλου του ανθρώπου.

Τουναντίον, το ιερό μυστήριο του γάμου μεταξύ ανδρός και γυναικός θεσπίσθηκε από τον Ίδιο τον Κύριο Ιησού Χριστό, ο Οποίος ευλόγησε τους νεόνυμφους στην Κανά της Γαλιλαίας.

Επί του θεμελίου της γαμήλιας ενώσεως μεταξύ ανδρός και γυναικός οικοδομείται η οικογένεια, η οποία αποτελεί μια μικρά Εκκλησία και το κύτταρο κάθε υγιούς και ομαλής κοινωνίας.

Δυστυχώς υπό το φως της κρίσεως του θεσμού της οικογένειας η σημερινή μας πραγματικότητα προβάλλει ζοφώδης και πολύ θλιβερή. Εντός αυτού του πλαισίου είναι κατάλληλο να παραθέσω ένα παράδειγμα: στις 21 Ιανουαρίου τρέχοντος έτους για να τιμηθεί «Η διεθνής ημέρα αγκαλιάς», η οποία αποτελεί μια από τις πλέον τρυφερές εκδηλώσεις των αισθημάτων μεταξύ ανδρός και γυναικός, τα δυτικά κέντρα διέδωσαν σε όλα τα ηλεκτρονικά δίκτυα μια συγχαρητήρια κάρτα, στην οποία απεικονίζονται δύο ομοφυλόφιλοι να αγκαλιάζονται.

Επίσης θα προσέθετα ότι στις ΗΠΑ και στον Καναδά στα λατρευτικά κτήρια, εκτός εκείνων των ορθοδόξων, κυματίζουν οι σημαίες της οργάνωσης, που προωθεί τις ομόφυλες ενώσεις.

Η αιτία είναι ότι η δημιουργία των ομόφυλων ενώσεων βρίσκει ευλογία και ενθάρρυνση από τις ανώτατες θρησκευτικές και πολιτικές αυθεντίες της Δύσεως.

Ως χριστιανοί, εκφράζουμε σταθερή και ακράδαντη πεποίθηση ότι η οικογένεια είναι θεμελιωμένη επί του γάμου, ως πράξεως ελεύθερης και αφοσιωμένης αγάπης μεταξύ ανδρός και γυναικός.

Μας πικραίνει ότι σήμερα μερικές άλλες μορφές συμβίωσης ταυτίζονται με τον γάμο, ενώ η βιβλική παράδοση της αντιλήψεως περί πατρότητας και μητρότητας ως ιδιαίτερης κλήσης ανδρός και γυναικός σε ένωση γάμου εξωθείται από την κοινωνική συνείδηση.

4. Μεγάλη επίσης είναι και η πληγή στο Σώμα της Εκκλησίας, που της επέφερε το μεγάλο σχίσμα του 1054, δηλαδή η απόσχιση από αυτήν της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Σήμερα παρατηρούμε μια κατάσταση, που θυμίζει τα τραγικά γεγονότα του 11ου αι., όταν οι τρεις παπικοί λεγάτοι με επικεφαλής τον καρδινάλιο Ουμπέρτο συνέταξαν στα λατινικά ένα αναθεματιστήριο γράμμα, το οποίο αναθεμάτιζε τον Οικουμενικό Πατριάρχη, τοποθετώντας το στην Αγία Τράπεζα του ιερού ναού της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως.

Παρόλο που ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μιχαήλ Κηρουλάριος ανταπαντώντας αναθεμάτισε τους λεγάτους στις 16 Ιουλίου 1054, η νομική ισχύς μιας τέτοιας πράξεως αμφισβητήθηκε, διότι εκείνο το διάστημα ο θρόνος της Ρώμης χήρευε μετά την κοίμηση του Πάπα Λέοντος Θ΄ στις 19 Απριλίου 1054, του οποίου ο διάδοχος εξελέγη μόλις την άνοιξη του 1055.

Παρ’ όλο το παράδοξο των απαιτήσεων της Δυτικής Εκκλησίας να αναγνωρισθεί ο Πάπας ως ύπατη κεφαλή της Εκκλησίας και να εγκριθούν ορισμένες δυτικές διδασκαλίες και τελετές, είμαι πεπεισμένος ότι κανείς εκ των εμπλακέντων σε εκείνα τα γεγονότα ούτε καν φανταζόταν ότι αυτή η διαίρεση θα διαρκούσε αιώνες.

Αντί αφού επιδειχθεί περισσότερη υπομονή και διπλωματική ευγένεια, να παραπεμφθεί ένα τόσο μεγάλο και σπουδαίο πρόβλημα στην κρίση της Οικουμενικής Συνόδου με συμμετοχή εκπροσώπων της Ανατολικής και της Δυτικής Εκκλησίας, ελήφθη μια εσπευσμένη απόφαση με μακροπρόθεσμες συνέπειες.

Ας δούμε τι γίνεται σήμερα. Στη βάση του εκκλησιαστικού προβλήματος στην Ουκρανία διακρίνεται ο πειρασμός του εθνοφυλετισμού.

Η κρατική και η εθνική ταυτότητα δεν έπρεπε να είναι και ουδέποτε δεν ήταν αποφασιστικοί παράγοντες για την Εκκλησία και την οργάνωσή της στον κόσμο, γι’ αυτό και ο εθνοφυλετισμός ως φαινόμενο, που αντιτίθεται στο πνεύμα της εκκλησιαστικής παράδοσης, καταδικάσθηκε δικαίως από την Ορθόδοξη Εκκλησία όχι μόνον από τη Σύνοδο Κωνσταντινουπόλεως του 1872, αλλά και από τη Σύνοδο της Κρήτης του 2016, η οποία επιβεβαίωσε τις ειλημμένες προηγουμένως αποφάσεις, οι οποίες είχαν καταδικάσει τον εθνοφυλετισμό ως «αίρεση» και «δηλητήριο φιδιού», το οποίο καταστρέφει την ενότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Παρά ταύτα, το Οικουμενικό Πατριαρχείο μη ακολουθώντας το έγγραφο, που υπέγραψε το ίδιο, κατέφυγε στην παραχώρηση του αυτοκεφάλου της λεγόμενης Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας.

Είναι εντυπωσιακό ότι ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και το στενό του περιβάλλον, αφού επικύρωσαν με τις υπογραφές τους την απόφαση της Συνόδου της Κρήτης, μόλις λίγα χρόνια αργότερα, με γνώμονα τον ίδιο εθνοφυλετισμό, τον οποίο είχαν καταδικάσει, ανακήρυξαν το αυτοκέφαλο της «Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας», θέτοντας σε κίνδυνο την ενότητα της Ορθοδοξίας.

Με άλλα λόγια, ο Οικουμενικός Πατριάρχης δεν εφάρμοσε στη ζωή εκείνα, τα οποία υπέγραψε στην Κρήτη.

Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι δεν προχωρούσαν όλα ομαλά και την περίοδο προ της υπογραφής των αποφάσεων της Συνόδου της Κρήτης, διότι κατά διαστήματα ανέκυπταν νομικές και εκκλησιαστικές απειλές με αποδέκτες ορισμένους μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος, εκ μέρους πρωτίστως των εκπροσώπων του Φαναρίου.

Πολλοί διερωτώνται, πώς μπορεί να αποκατασταθεί η τόσο μεγάλη ζημιά, που προκλήθηκε στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Προσωπικά θεωρώ ότι η επούλωση των τραυμάτων της Εκκλησίας μπορεί να γίνει μόνον από τον συνοδικό νου της.

Η αλληλουχία των πρόσφατων γεγονότων οδήγησε πολλούς εκπροσώπους των διανοουμένων στο συμπέρασμα ότι ορισμένα γεωπολιτικά κέντρα ισχύως κατάφεραν να διχάσουν όλα όσα υπήρχαν στο έδαφος της πρώην ΕΣΣΔ και της πρώην Γιουγκοσλαβίας, με εξαίρεση την Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία κατάφερε μόνη της να διατηρήσει την ενότητα. Και σήμερα οι δαιμονικές δυνάμεις του κόσμου τούτου επιδιώκουν να πλήξουν τις βάσεις της ενότητας της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς γνώστης της γεωπολιτικής και των σχέσεων στο εσωτερικό των χριστιανικών κοινοτήτων στην ορθοδοξία, τον ρωμαιοκαθολικισμό και τον προτεσταντισμό, προκειμένου να καταλήξει στο συμπέρασμα ποια ακριβώς εκκλησιαστικά και πολιτικά κέντρα επεδίωξαν να παίξουν με τη διευθέτηση των διαφωνιών μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών, με βασικό στόχο να σπείρουν το σπόρο του διχασμού και σε τελική ανάλυση να πετύχουν το διχασμό.

Να γιατί η πλειονότητα των Ορθοδόξων Εκκλησιών και των απλών πιστών, ας το θέσουμε ήπια, έχουν εκπλαγεί και σοκαριστεί από το ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο οποίος είναι κανονολόγος ή τουλάχιστον ήταν κανονολόγος, έλαβε μια απόφαση, η οποία άνευ πάσης αμφιβολίας είναι αντικανονική.

Η απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχη για το εκκλησιαστικό ζήτημα της Ουκρανίας μπορεί να αξιολογηθεί ως καταστροφική ιδίως για την εκκλησιαστική ενότητα.

Η Ουκρανία ως κράτος αποτελεί προϊόν της εκκοσμικεύσεως των Λένιν, Στάλιν και του κομμουνισμού, ενώ η θέση του ουκρανικού λαού είναι αποτέλεσμα της ένταξης των Ουκρανών στην ουνία, που πραγματοποιήθηκε τον 16ο αι.

Όταν λένε ότι η Ρωσία παρεμβαίνει στις υποθέσεις της Ουκρανίας, μένουμε έκπληκτοι: πώς η στάση της Ρωσίας έναντι της κατάστασης στην Ουκρανία μπορεί να αξιολογηθεί ως «παρέμβαση», εφόσον η ίδια γεννήθηκε εκεί; Η Ρως του Κιέβου έχει καταβολές εκεί και εορτάζει αυτό το γεγονός αδιαλείπτως εδώ και 1030 χρόνια.

Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία ουδέποτε έθεσε υπό αμφισβήτηση το πρωτείο του Οικουμενικού Πατριάρχη, αλλά τούτο δεν σημαίνει ότι δήθεν έχει δικαίωμα να παρεμβαίνει στην εσωτερική ζωή οποιασδήποτε Τοπικής Εκκλησίας.

Με άλλα λόγια, είναι περισσότερο από προφανές ότι τα πλέον ισχυρά θρησκευτικά και πολιτικά κέντρα ισχύος της Δύσεως άσκησαν σφοδρή πίεση στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, προκειμένου να προχωρήσει σε αυτήν την αντικανονική κίνηση.

Τηρουμένων των αναλογιών, μπορούμε να πούμε ότι το ίδιο πρόβλημα και υπό την ίδια μορφή θα μπορούσε να προκύψει και στη Βόρειο Μακεδονία, που δεν αποτελεί τίποτε άλλο πέραν της κομμουνιστικής αθεϊστικής κοσμικής δομής του Τίτο, όπου οι κομουνιστές με διαταγή και υπό την σφοδρή πίεση του Τίτο δημιούργησαν την Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία δεν έτυχε πλήρους ανεξαρτησίας παρά μόνον χάρη στη μεγάλη αντίσταση και θυσία, που προσέφερε ένας από τους μεγαλύτερους Πατριάρχες στην ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Σερβίας, ο αοίδιμος Πατριάρχης Γερμανός.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι κομμουνιστές διάδοχοι του Τίτο προσπάθησαν να δημιουργήσουν τη λεγόμενη «Ορθόδοξη Εκκλησία του Μαυροβουνίου».

Στο Μαυροβούνιο οι κομμουνιστές σκότωσαν 129 ιερείς, συμπεριλαμβανομένου και του μητροπολίτη Μαυροβουνίου Ιωαννικίου Λίποβατς.

Επομένως το κομμουνιστικό καθεστώς πρώτο ήγειρε το ζήτημα του αυτοκεφάλου της Εκκλησίας του Μαυροβουνίου, παρά το ότι η εξουσία ήταν άθεη και όλα αυτά γίνονταν σε ένα κράτος, το οποίο επισήμως ήταν λαϊκό, δηλαδή η Εκκλησία ήταν χωρισμένη από το κράτος.

Το ίδιο έλαβε χώρα και στην Ουκρανία καθώς και σε άλλες χώρες, που προέκυψαν μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Είναι εντελώς προφανές: δεν είναι καλό και κυρίως δεν είναι κανονικό να οικοδομείται το μέλλον της Ορθοδόξου Εκκλησίας επί αυτής της βάσεως.

Υπάρχουν μερικές ερωτήσεις προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Πρώτον, έχει άραγε το Οικουμενικό Πατριαρχείο το δικαίωμα του εκκλήτου, δηλαδή το δικαίωμα να υιοθετεί αποφάσεις σε δικαστήριο ανώτερης βαθμίδας απόφαση, ιδίως εντός του πνεύματος και υπό την μορφή, όπως τούτο εφαρμόσθηκε εν προκειμένω;

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ερείδεται επί ορισμένων ιστορικών γεγονότων και ιερών κανόνων της Εκκλησίας. Λ.χ. επί των 9, 17 και 28 κανόνων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, οι οποίοι υιοθετήθηκαν το 451, δηλαδή ακριβώς πριν από 1570 χρόνια και έχουν αφετηρία τις αντιλήψεις περί της καταστάσεως και του ρόλου του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως εκείνη τη μακρινή εποχή.

Οι κανόνες διαλαμβάνουν στη βάση τινος το Οικουμενικό Πατριαρχείο έλαβε αυτό το δικαίωμα, όπως και το ότι αυτό το δικαίωμα επεκτείνεται στις μητροπόλεις, οι οποίες τελούν υπό την κανονική διοίκηση της Κωνσταντινουπόλεως, και όχι σε όλη την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης προσπαθεί να θεμελιώσει το δικαίωμά του ως πρώτος μεταξύ ίσων (primus inter pares) καταφεύγοντας στους ιερούς κανόνες της Οικουμενικής Συνόδου.

Εκ των πραγμάτων ο Οικουμενικός Πατριάρχης έλαβε τέτοια θέση ως επίσκοπος της πόλεως του Κωνσταντίνου, όπου είχε διαμείνει, διότι σε αυτή την πόλη βρισκόταν ο θρόνος του Βυζαντινού αυτοκράτορα και εκεί συνεδρίαζε η Σύγκλητος της Αυτοκρατορίας ή το Συμβούλιο της Αυτοκρατορίας.

Σήμερα δε, λαμβάνοντας υπόψη τις ιστορικές περιστάσεις, που μεταβλήθηκαν, το δίκιο ενός τέτοιου τεκμηρίου είναι αμφίβολο.

Εν πάση περιπτώσει δημιουργείται μια σαφής εντύπωση ότι σήμερα οι δαιμονικές δυνάμεις του κόσμου τούτου θέλουν να υπονομεύσουν την ενότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας και ακριβώς για αυτό τον λόγο προσπαθούν να εκμεταλλευθούν την πρωτόθρονη Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, προκειμένου να πετύχουν τους δικούς τους σκοπούς, επικαλούμενες τα προνόμια, τα οποία διέθετε εκείνη στο μακρινό παρελθόν πριν το 1453.

Η ιστορία της Εκκλησίας και η σύγχρονη διάρθρωσή της καταδεικνύουν πειστικά ότι η κρατική και η εθνική ταυτότητα ουδέποτε δεν ήταν αποτελεσματικός παράγοντας για την οργάνωση του εκκλησιαστικού πολιτεύματος.

Εάν η Εκκλησία δεν ακολουθούσε την εν λόγω αρχή στο διάβα όλης της ιστορίας της, δεν θα της έμεινε λίθος επί λίθου μέχρι σήμερα. Ακριβώς στον εθνοφυλετισμό έγκειται η ουσία του εκκλησιαστικού προβλήματος στην Ουκρανία.

Από όσα ειπώθηκαν προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι όλος ο κόσμος αντιμετωπίζει σοβαρή κρίση, ενώ η ανθρωπότητα βρίσκεται υπό την επίδραση ενός μεγάλου πειρασμού και της ηθικής καταπτώσεως. Τούτο αφορά ειδικότερα την Ευρώπη.

Ο ανθρώπινος πολιτισμός απέκλινε της αληθινής οδού και ευρίσκεται σε σοβαρή κατάπτωση, ίσως και σε ελεύθερη πτώση. Ένα από τα κεντρικά στοιχεία αυτής της κρίσεως είναι ότι ο κόσμος, δηλαδή και η Ευρώπη, αρνήθηκαν τις ίδιες τους τις παραδόσεις. Όσον δε αφορά τον Παλαιό Κόσμο, ο ευρωπαϊκός χριστιανισμός ευρίσκεται σε κατάσταση αποστασίας ή μάλλον φυγής.

Επομένως, με πλήρη επίγνωση και ευθύνη μπορούμε να πούμε ότι η πλειονότητα των χωρών της Ευρώπης έπαυσαν να είναι χριστιανικές. Καθίσταται εντελώς προφανές ότι διεξάγεται αγώνας μεταξύ του χριστιανισμού και του αντιχριστιανισμού.

Στην Ευρώπη άρχισε η «αποκάλυψη του σύγχρονου Ευρωπαίου», δηλαδή η δύναμη και η πονηρία του πατέρα του κακού είναι τόσο μεγάλες, ώστε κατάφερε να διαδίδει την επιρροή του και στο περιβάλλον του ιερού κλήρου.

Η παρέμβαση των αντιχριστιανικών δυνάμεων στην εκκλησιαστική ζωή διαφαίνεται και από το ότι μερικοί ιεράρχες άρχισαν να μιλούν τη γλώσσα τους.

Προκειμένου να μην γίνει τούτο κατανοητό στην πλειονότητα των ανθρώπων, σε πλανητικό επίπεδο έχει απλωθεί ένα προπέτασμα καπνού: τεχνητώς αναδεικνύονται θέματα, τα οποία ουδόλως είναι ζητήματα προτεραιότητας, αλλά καθιερώθηκε να μιλούν γι’ αυτά και να τα συζητούν, ενώ στο βάθος υπάρχει η σύγκρουση, όπου κρίνεται η τύχη ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου.

Ακριβώς για τον λόγο αυτό επιβάλλονται θέματα όπως η ψηφιοποίηση, η πανδημία, η ομοφυλοφιλία, η υπερθέρμανση του πλανήτη κ.ο.κ.

Η τακτική των αντιχριστιανικών δυνάμεων συνίσταται ακριβώς στο να ασχολούνται οι άνθρωποι με τα δευτερεύοντα και όχι με τα ουσιαστικά ζητήματα.
Όσον δε αφορά την παγκοσμιοποίηση, πρέπει να έχουμε επίγνωση ότι ένας από τους πυλώνες του είναι και ο ίδιος ο κομουνισμός.

Στην πραγματικότητα κάθε παγκοσμιοποίηση, τόσο ο «ανατολικός» κομουνιστικός, όσο και ο «δυτικός» φιλελεύθερος, επιδιώκουν τον ένα και αυτό σκοπό, δηλαδή τον αγώνα κατά της εθνικής κρατικής υποστάσεως, η οποία πάντοτε ήταν και παραμένει θρησκευτικά προσανατολισμένη, ανεξάρτητη και αυτόνομη.

Συνεπώς, με λύπη ερχόμαστε να διαπιστώσουμε ότι στην πλειονότητά τους οι χώρες του δυτικού ημισφαιρίου έχασαν τις ηγετικές ιδέες τους και την παραδοσιακή χριστιανική ταυτότητά τους.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι τώρα κρίνεται η τύχη όλου του χριστιανικού κόσμου, αναρωτιόμαστε δικαίως: ποιες δυνάμεις διευθύνουν αυτές τις διαδικασίες; Είναι πολύ δύσκολο να πούμε, εάν πρόκειται εδώ για το «βαθύ κράτος», τη «βαθιά ελίτ» ή για κάποια μυστική κυβέρνηση. Αυτές είναι οι δυνάμεις, που αποκαλούμε αντιχριστιανικές.

Έχουμε το πλήρες δικαίωμα να διαπιστώσουμε ότι ενεργούν από το παρασκήνιο και ότι αυτές μεταξύ άλλων μπορούν να είναι και οργανώσεις, οι οποίες αποτελούνται από ηγετικά στελέχη κορυφαίων τραπεζών του κόσμου και πολυεθνικών εταιρειών.

Δεν προκαλεί αμφιβολία ότι οι αντιχριστιανικές δυνάμεις απασχολούν όλους τους ηγέτες, οι οποίοι υποστηρίζουν την παραδοσιακή αξιολογική προσέγγιση, ανεξαρτήτως του εάν ευρίσκονται στη Δύση, στην Ανατολή ή στον Νότο.

Ως παράδειγμα θα αναφέρω μόνον τον τέως πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαδίμηρο Πούτιν.

Όσον δε αφορά τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαδίμηρο Πούτιν, οι επιθέσεις σε αυτόν ιδιαιτέρως ενισχύθηκαν αφότου έκανε δηλώσεις για τη σπουδαιότητα του συντηρητισμού ως σταθερής ηθικής βάσεως επί των παραδοσιακών αξιών. «Διαμορφώνοντας τις προσεγγίσεις μας, θα έχουμε ως γνώμονα την ιδεολογία του υγιούς συντηρητισμού», πρόσθεσε σε αυτό το πλαίσιο ο πρόεδρος Πούτιν.

Τι σημαίνει, λοιπόν, ρωσικός συντηρητισμός; Πρόκειται για τη θρησκεία, την οικογένεια, την πατρίδα και τις παραδόσεις… Υπάρχει άραγε κάτι καλύτερο από αυτά;

Έγραψα αυτή την ομιλία όχι από τη θέση του θεολόγου ή του ανθρώπου, ο οποίος κατέχει υψηλή βαθμίδα στην εκκλησιαστική ιεραρχία, αλλά ως πρόεδρος του «Κέντρου Προστασίας Χριστιανικής Ταυτότητας» του Βελιγραδίου, ως χριστιανός και πιστό μέλος της χριστιανικής οικογένειας, ο οποίος ζει σήμερα και ανησυχεί για την τύχη της Μητρός Εκκλησίας αυτού.

Ανησυχώ επειδή σήμερα είναι περισσότερο από προφανές ότι στο παγκόσμιο επίπεδο ο πατήρ του κακού αξιοποίησε όλες τις δαιμονικές του ευκαιρίες, προκειμένου να χωρίσει τον άνθρωπο από τον Πατέρα του Καλού.

Και το έπραττε με αναρίθμητους τρόπους σε όλη τη διάρκεια του βιβλικού παρελθόντος με μεγαλύτερη ή μικρότερη επιτυχία. Επειδή η εποχή μας ξεχωρίζει πολύ από τις προηγούμενες περιόδους, οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν σήμερα, είναι περισσότερα περίπλοκοι, από ό,τι άλλοτε στη μακρά μας ιστορία.

Για να σταματήσουμε αυτόν τον ανεμοστρόβιλο και κατ’ αυτόν τον τρόπο το τραγικό τέλος, είναι απαραίτητο ώστε όλοι οι χριστιανοί, ιδίως οι ορθόδοξοι λαοί, να μείνουν στην οδό της αρχικής διδασκαλίας της Αγίας Εκκλησίας του Χριστού και στην τήρηση των νόμων της.

Είναι ο καιρός που ο πατήρ του κακού με την πονηρία του προσπαθεί να διαιρέσει και να διαλύσει την Εκκλησία του Χριστού.

Είναι ένας από τους μεγαλύτερους πειρασμούς και για όλο το ανθρώπινο γένος και για τη γενιά μας.

Όπως και στην αρχή, θα ήθελα να υπενθυμίσω τα λόγια του Φιόντορ Μιχάηλοβιτς Ντοστογιέφσκι, ο οποίος έλεγε: «Εάν κάποιος μου αποδείκνυε ότι ο Χριστός είναι εκτός αληθείας και πράγματι συνέβαινε ότι η αλήθεια βρίσκεται εκτός του Χριστού, τότε θα προτιμούσα να μείνω καλύτερα με τον Χριστό, παρά με την αλήθεια».

Εδώ μπορώ να προσθέσω μόνον μια μεγάλη και αξεπέραστη αλήθεια. Όταν μιλάτε για την αλήθεια, δεν σας χρειάζονται ούτε τηλεβόες, ούτε κάμερες, ούτε σκηνή, διότι η αλήθεια χτυπά σφοδρότερα από κάθε τι και διαδίδεται σε μεγάλη έκταση.

Και αυτή η αλήθεια λέγει: Ο Θεός μπορεί να αντικαταστήσει για εμάς τα πάντα. Απολύτως τα πάντα!

Όμως τίποτε άλλο δεν μπορεί να αντικαταστήσει τον Κύριο Ιησού Χριστό.