Νεομάρτυρες και ομολογητές της Ρωσικής Εκκλησίας μιλάνε για τις εντολές του Κυρίου.
Ιερομάρτυρας Ονούφριος Γκαγκαλιούκ, αρχιεπίσκοπος Κουρσκ:
«Μπροστά Σου είμαστε ξένοι και προσωρινοί, όπως όλοι οι πρόγονοί μας. Οι μέρες μας πάνω στη γη είναι σαν τη σκιά και δεν υπάρχει ελπίδα μονιμότητας» (Α΄ Παρ.29:15).
Πόσο παράξενα ακούγονται αυτά τα λόγια για τους ανθρώπους της εποχής μας, οι οποίοι προσπαθούν να βρουν στηρίγματα στην ανθρώπινη ευφυΐα, στην εσωτερική τους πειθαρχία, στη δύναμη των στρατευμάτων. Όλα τα ανθρώπινα δεν είναι στέρεα: η γνώση, η ισχύς, η ομορφιά… Και τι είναι στέρεο; Οι εντολές του Θεού, το θέλημα του Θεού και ό, τι προέρχεται από τον Θεό και ό, τι Αυτός μας υπόσχεται.
*
«Και τους οδήγησε μέσ’ από δρόμο ολόισιο, σε πολιτεία να πάνε που να μπορούν να κατοικήσουν» (Ψαλ. 106: 7).
Η οδός στην οποία οδηγεί ο Κύριος τους ανθρώπους είναι ευθεία οδός προς την μακαρία αιώνια Ουράνια Πόλη. Ποια οδός είναι αυτή; Η τήρηση των εντολών. Οι άνθρωποι συχνά αποφεύγουν αυτήν την οδό του Θεού. Επιλέγουν τα δικά τους κίβδηλα μονοπάτια προς την ευτυχία. Αλλά είναι μάταιος κόπος: αυτά τα μονοπάτια δε θα οδηγήσουν προς την βέβαιη μακαριότητα. Το καλό σενάριο είναι, εάν μέσω διάφορων αναζητήσεων, μέσω πολλών λαθών και πτώσεων ο άνθρωπος δεν αγριέψει και δεν παραιτηθεί, αλλά θα βρει τον Θεό και θα Τον ακολουθήσει. Τότε θα βρει την αιώνια χαρά και ειρήνη.
*
«Αλίμονό σας, επαναστατημένα παιδιά», λέει ο Κύριος, «που εκτελείτε σχέδια χωρίς τη θέλησή μου και συμμαχίες κλείνετε χωρίς να ’χετε τη δική μου συγκατάθεση» (Ησ. 30:1)
Για αυτό το λόγο ο Κύριος έδωσε στους ανθρώπους το νόμο Του, ώστε να πορεύονται σύμφωνα με τις οδηγίες Του. Οι εντολές του Θεού είναι οι δρόμοι για την αιώνια σωτηρία μας και μαζί με αυτό για καλή, ήσυχη και μακρά επίγεια ζωή. Χωρίς την καθοδήγηση και τη βοήθεια του Θεού τα ανθρώπινα έργα δεν έχουν επιτυχή κατάληξη. Ω, τι καλό θα ήταν για όλους τους ανθρώπους, εάν πίστευαν στον Θεό, εάν είχαν τη μνήμη Θεού και εάν προσάρμοζαν τη ζωή τους στις εντολές του Θεού. Τότε στη γη θα υπήρχε κοινή ευτυχία, στην οποία τείνουν όλοι οι δυστυχισμένοι άνθρωποι και την οποία ποτέ δεν μπορούν να προσφέρουν άνθρωποι χωρίς πίστη που φέρνουν στον κόσμο την έχθρα, το μίσος και την γενική αποξένωση.
*
«Αλλά κι εσείς κάνατε ακόμα χειρότερα απ’ τους προγόνους σας, γιατί ακολουθήσατε καθένας σας τις επιθυμίες της πονηρής καρδιάς του και δεν υπακούσατε σ’ εμένα» (Ιερ.16: 12).
Ο σημαντικότερος σκοπός του χριστιανού είναι να γίνει μονή του Θεού ήδη εδώ, στη γη (βλ.Ιω.14: 23). Και το εμπόδιο σε αυτό είναι το πείσμα, η υπερηφάνεια και η ο εγωισμός μας. Δε θέλουμε να ζούμε σύμφωνα με τις φωτεινές και αγαθές εντολές του Θεού και ζούμε σύμφωνα με τα δικά μας θέλω, αν και γνωρίζουμε ότι δεν είναι για το καλό μας. Η ειρήνη και η χαρά δε θα επέλθουν στην ψυχή μας, εάν δεν σπάσουμε το πεισματάρικο θέλημά μας και δεν υποταγούμε πλήρως στο θέλημα του Χριστού Σωτήρα. Ο Κύριος μας καλεί να απαρνηθούμε το υπερήφανο θέλημά μας και να παραδοθούμε στο θέλημα του Θεού όχι εξαιτίας ενός κάποιου σατραπισμού (να μη σκεφτεί κανείς κάτι τέτοιο!), αλλά λόγω της απέραντης αγάπης προς εμάς, επειδή μόνο με τον Θεό και μέσα στον Θεό βρίσκεται η απόλυτή μακαριότητά μας, και αιώνια, μάλιστα.
«Και τώρα, Ισραηλίτες, τι άλλο σας ζητάει ο Κύριος, ο Θεός σας, παρά να τον σέβεστε, να βαδίζετε σύμφωνα με τις εντολές του, να τον αγαπάτε και να τον λατρεύετε με όλη την καρδιά σας και με όλη την ψυχή σας» (Δευ.10: 12).
Να ποιο είναι το κυριότερο έργο κάθε χριστιανικού λαού: η λατρεία του Θεού. Τι σημαίνει αυτό; Άραγε, παντού πρέπει να τελούνται ατελείωτες ιερές ακολουθίες και όλοι οι λαϊκοί πρέπει να αφήνουν όλες τις συνηθισμένες δουλειές τους σε αυτό το διάστημα; Στην Αρχαία Ρωσία σχεδόν έτσι ήταν. Βογιάροι και τσάροι, αριστοκράτες και απλοί άνθρωποι, παλαιότερα, άκουγαν τον όρθρο κάθε μέρα ή στους ναούς ή στα σπίτια τους, και μετά ξεκινούσαν τις κοσμικές δουλειές τους. Θα θεωρήσουν, στην εποχή μας, αυτήν την ωραία πράξη δύσκολη για να γίνεται στους χριστιανικούς ναούς. Τουλάχιστον ας βάλουν όλοι οι άνθρωποι ως θεμέλιο της ζωής τους, και της κρατικής και της κοινωνικής και της προσωπικής, τις εντολές του Θεού. Ας γίνεται το πανάγιο θέλημα Του στη γη.
Όσιος Νίκων Μπελιάεβ, ομολογητής:
Όταν κάποιος δε θέλει να δεχτεί με την καρδιά του το Ευαγγέλιο και να ζει σύμφωνα με αυτό, τότε δεν ωφελούν τα καλύτερα κηρύγματα, ούτε οι νουθεσίες ούτε οι πιο πειστικές αποδείξεις.
Το έργο της πνευματικής σωτηρίας έγκειται στη κατανόηση με το νου και την καρδιά της αγίας ευαγγελικής διδασκαλίας. Δυστυχώς, συχνά οι άνθρωποι (τόσο μοναχοί όσο και λαϊκοί που θεωρούν τους εαυτούς τους χριστιανούς), που αγαπάνε να διαβάζουν το Άγιο Ευαγγέλιο, να εκκλησιάζονται και γενικώς να ανήκουν στην Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία ή που θεωρούν ότι ανήκουν, δε θέλουν ή δεν προσπαθούν σε όλα τα ζητήματα και σε όλες τις καταστάσεις της ζωής τους να εφαρμόζουν τις εντολές του Ευαγγελίου, ενώ τις ξέρουν. Λες και αυτές οι εντολές δόθηκαν σε όλους εκτός από τους ίδιους. Για παράδειγμα, είναι ευρέως γνωστό ότι το Ευαγγέλιο απαιτεί να συγχωρούμε ο ένας τον άλλον. Αλλά δε θέλουμε να συγχωρούμε. Το θεωρούμε δίκαιο να ανταποδώσουμε, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σε αυτόν που μας πλήγωσε και με αυτόν τον τρόπο αρνούμαστε τη διδασκαλία του Χριστού αν όχι στα λόγια, τότε με την καρδιά μας.
Τι ανοησία! Ο Όσιος Μάρκος ο Ασκητής γράφει: «Ο Κύριος κρύβεται μέσα στις εντολές Του και αποκτάται από αυτούς που Τον αναζητούν στο μέτρο της τήρησης των εντολών Του». Πόσο βαθιά σημασία έχουν αυτά τα λόγια. Μπορεί να βρει τον Κύριο μόνο εκείνος που στην προσωπική του ζωή τηρεί τις εντολές του Χριστού. Αν για κάποιον το θέλημά του, δηλαδή το να γίνεται το κάθε τι όπως θέλει ο ίδιος, είναι πιο σημαντικό από τη διδασκαλία του Χριστού, τότε ας σιωπήσω καλύτερα… Ο καθένας θα θερίσει ό, τι έσπειρε.
Πρέπει όχι μόνο να ξέρουμε το Ευαγγέλιο, αλλά και να ζούμε σύμφωνα με αυτό, αλλιώς δεν μπορεί να είναι κανείς χριστιανός, πόσο μάλλον μοναχός. Χρειάζεται ο άνθρωπος μόνος του να αρχίσει να ζει σύμφωνα με το Ευαγγέλιο και την Εκκλησία του Χριστού, και σε ό, τι αφορά στην εξωτερική συμπεριφορά, και στην ψυχή. Μόνο ο προσωπικός αγώνας κάθαρσης της καρδιάς από τα πάθη, σύμφωνα με τις εντολές του Χριστού, μπορεί να λύσει το ζήτημα.
Ιερομάρτυρας Κύριλλος Σμιρνόβ, Μητροπολίτης Καζάν:
Ας μάθουμε τόση υπακοή στον Κύριο τον Θεό, όση υπακοή φανερώνει η ορατή φύση στον Δημιουργό και Παντοκράτορα. Πράγματι, αδέλφια, όσο και να θέλαμε να κατευνάσουμε τη θύελλα, αυτή δε θα κατευναστεί μέχρι που να έχει την εντολή άνωθεν. Ευχάριστο σε μας είναι ή όχι που βρέχει, εμείς από μόνοι μας, χωρίς το θέλημα του Θεού, δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Από αυτήν την απόλυτη υπακοή της φύσης πρέπει και εμείς να αντλούμε, αδελφοί, το μάθημα υπακοής στον Κύριο τον Θεό.
Οι εντολές του Θεού δεν είναι βαριές, αλλά μας φαίνεται δύσκολο να τις τηρούμε. Ο άνθρωπος που δεν τηρεί τις εντολές είναι ανυπάκουος στο Θεό και, όντας κορωνίδα της κτίσεως, γίνεται μέσα από την ανυπακοή του κατώτερος και από τη φύση. Όπως πέφτει η βροχή και δε σταματάει, όπως λάμπει ο ήλιος μέχρι το σημείο που του έχει οριστεί, έτσι και εμείς πρέπει να φανερώνουμε πάντα υπακοή στον Θεό. Αν ξέρουμε ότι αδελφός ή φίλος μας δε ζει σύμφωνα με το νόμο του Θεού, πρέπει να τον καλέσουμε στην υπακοή στο θέλημα του Θεού.
Ας μας διδάσκει η βροχή, αυτή η ορατή φύση να είμαστε το παράδειγμα της υπακοής στον Θεό, είτε μας επαινούν για αυτό είτε μας κοροϊδεύουν. Ας σας ευλογεί ο Θεός για αυτήν την απόλυτη υπακοή στον Δημιουργό μας.
Ιερέας Ανατόλιος Ζουρακόβσκιϊ:
Όταν τον περασμένο αιώνα ο Ντοστογιέφσκι είπε ότι η Εκκλησία μας βρίσκεται σε παράλυση, πολλοί είχαν τρομάξει, αλλά δεν ήξεραν ότι, χίλια πεντακόσια χρόνια πριν, Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος είχε πει ακόμα πιο τρομερά λόγια: «Εμείς κάναμε το σώμα Του νεκρό». Τρομερό είναι να το λες, αλλά ακόμα πιο τρομερό να το συνειδητοποιείς και να το βλέπεις. Όμως, αδελφοί, αυτός ισχυριζόταν ότι αυτή η προδοσία του πνεύματός Του, ότι αυτή η αποστασία δεν είναι νόμος. «Όχι», έλεγε, «τις εντολές Του μπορεί και πρέπει να τις τηρεί κανείς».
Ο Χριστός δεν μας έδωσε εντολή που δεν μπορούμε ή δεν είναι δυνατόν να τηρήσουμε. Αν μας είχε πει να μετακινούμε βουνά, να πετάμε πάνω από τις θάλασσες, να κάνουμε κάτι αντίθετο στη φύση μας, ας πούμε να αγαπάμε τα άγρια θηρία, τότε οι εντολές Του, ίσως, θα ήταν αδύνατον να τηρηθούν. Όμως, δεν μας είπε κάτι τέτοιο. Μας έδωσε απλή και εύκολη εντολή: «Να αγαπάτε ο ένας τον άλλον». Αληθώς, είναι νόμος της ζωής και σύμφωνα με αυτόν τον νόμο μπορούμε και πρέπει να ζούμε.
Ιερομάρτυρας Ανδρόνικος Νικόλσκιϊ, Αρχιεπίσκοπος Περμ:
Όλοι μας πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ώστε να μην αποσπαστούμε από την εκκλησιαστική κοινωνία και να μην αποκοπούμε από το Σώμα του Χριστού. Ας τηρούμε όλες τις εντολές της Εκκλησίας, όλους τους κανόνες. Να χρησιμοποιούμε τις νουθεσίες και τη διδασκαλία της Εκκλησίας με κάθε επιμέλεια, να παρηγορούμαστε, να εμπνεόμαστε, να στηριζόμαστε με τις προσευχές και τους ύμνους της. Όποιος δεν τιμά την Εκκλησία, αυτός πεθαίνει πνευματικά. Όποιος αναπνέει εκκλησιαστικό πνεύμα, όπως αναπνέει τον αέρα, αυτός δέχεται το Πνεύμα του Χριστού σε όλα, όπου υπάρχει το σωτήριο Πνεύμα.
*
Με τόλμη και σοφή επιμονή να καλείτε τους πάντες στον Θεό, στη νηστεία και στη μετάνοια ενώπιον του Θεού. Μην σταματάτε, κατά την εντολή του Αγίου Αποστόλου Παύλου, σε όλους και στον καθένα να το υπενθυμίζετε. Μόνο αυτό έχουμε καθήκον μας. Μόνο για αυτό θα λογοδοτήσουμε στον Κύριο. Αν δεν καλούμε τους ανθρώπους προς Αυτόν, τότε αυτοί θα καταστραφούν, και τις ψυχές τους από μας θα τις ζητήσει ο Κύριος, ο Δίκαιος Κριτής, σύμφωνα με τον λόγο Του προς τον προφήτη Ιεζεκιήλ...
Επίσκοπος Αρσένιος Ζαντανόβσκιϊ:
Αν αγαπάς τον Χριστό και θέλεις να ακολουθείς τα χνάρια Του, πρέπει να μοιράζεσαι ό, τι έχεις με τους αδελφούς σου, να ζεις όχι μόνο για σένα, αλλά κυρίως για τον Θεό και τους πλησίον σου. Εάν ζεις έτσι, θα είσαι αληθινός ακόλουθος του Χριστού που τηρεί τις άγιες εντολές Του.