Μητροπολίτης Αντώνιος (Πακάνιτς): «Είναι δυνατόν να ζούμε πνευματική ζωή μέσα σε δύσκολους καιρούς;»

Την εποχή των κρίσεων και των πολέμων οι συνηθισμένοι κανόνες της ζωής συχνά υποχωρούν σε δεύτερο πλάνο. Σε πρώτο πλάνο βγαίνουν τα ένστικτα και, σε έκτακτες συνθήκες, η ίδια η επιβίωση μπορεί να αναδειχθεί ως το πιο επείγον θέμα.

Όμως, αυτό αφορά και την πνευματική ζωή; Δυστυχώς, ναι.

Ιδού το πιο συνηθισμένο παράδειγμα. Μόλις κυκλοφορεί φήμη ότι παρουσιάζει έλλειψη κάποιο από τα είδη διατροφής, έξω από καταστήματα σχηματίζονται αμέσως ουρές. Ο κόσμος αγοράζει ό, τι μπορεί σε τεράστιες ποσότητες και δε σκέφτεται καθόλου αυτούς που δε θα προλάβουν να το αγοράσουν. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να προλάβουν να το αγοράσουν οι ίδιοι. Όμως, οι πιο αδύναμοι, οι συνταξιούχοι, για παράδειγμα, δε θα προλάβουν. Ένα άλλο παράδειγμα: Όταν αυξάνει ο αριθμός των προσφύγων, αμέσως αυξάνουν οι τιμές των ενοικίων. Το να κερδίζεις πάνω στις πλάτες των πλησίον σου, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, έπαψε να θεωρείται όχι μόνο κάτι το αμαρτωλό, αλλά ούτε καταδικαστέο και με κοσμικά κριτήρια. Και τέτοια παραδείγματα, δυστυχώς, υπάρχουν πολλά και διάφορα. Αυτό φαίνεται ιδιαίτερα έντονα σε σύγκριση με άλλους ανθρώπους που με αυταπάρνηση στηρίζουν ο ένας τον άλλον. Οπότε, τελικά, για να δικαιολογήσουν τη λιγότερο ευγενή συμπεριφορά ψάχνουν και επικαλούνται ως δικαιολογία– τους «δύσκολους καιρούς».

Όμως, ελάτε να θυμηθούμε την ιστορία, ιδιαίτερα των πρώτων χρόνων της Εκκλησίας του Χριστού. Ήταν οι εποχές των διαρκών, σχεδόν, διωγμών. Τους χριστιανούς τους συλλάμβαναν, τους ανέκριναν, τους βασάνιζαν, τους υπόβαλλαν σε σκληρά μαρτύρια. Κάθε ιερή ακολουθία, ακόμα και μυστική, μπορούσε να τελειώσει με σύλληψη. Αυτή η κατάσταση άλλαξε κατά κάποιον τρόπο τη σχέση των πρώτων χριστιανών με την πνευματική ζωή; Βεβαίως και όχι! Αφού ακριβώς στο χωνευτήρι των δοκιμασιών σφυρηλατείται η πραγματική πίστη. Να θυμηθούμε τους βίους των Αγίων. Τα βασικά κατορθώματα της πίστης οι άγιοι δεν τα έκαναν σε κατάσταση ειρηνικής χορτάτης άνετης ηρεμίας, αλλά στη διάρκεια των προσωπικών ή κοινών δοκιμασιών, με διαρκή αγώνα ενάντια στις αντιξοότητες, τις δοκιμασίες, τους πνευματικούς εχθρούς και, τέλος, τον ίδιο τους τον εαυτό.

Τότε, γιατί τώρα, εμείς, οι χριστιανοί του 21^ου αιώνα, μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι οι δύσκολες καταστάσεις που μας βρήκαν, μας δίνουν δήθεν το δικαίωμα να μην τηρούμε τις εντολές, να σκεφτόμαστε μόνο τα δικά μας συμφέροντα εις βάρος των συμφερόντων των πλησίον, να αναβάλλουμε την πνευματική ζωή «για μετά», «για καλύτερες μέρες»;

Το αντίθετο να σκεφτόμαστε: Τώρα ακριβώς είναι που, όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στην πράξη μπορούμε και οφείλουμε να φανερώνουμε τον εαυτό μας. Να δείχνουμε ότι η πίστη μας δεν είναι απλώς λόγια, καθώς η αληθινή πίστη αποκαλύπτεται μέσα από καλές σκέψεις, καλές λέξεις και καλές πράξεις, όπως λέει ο Απόστολος (Ιακ.2:26).