«Μη φοβάσαι τίποτα, όλα είχαν θεμελιωθεί εδώ πολύ πριν από σένα» Μέρος Α.

Τον Νοέμβριο του 2022 το Μοναστήρι Νοβοντέβιτσι της Αναστάσεως του Κυρίου στην Αγία Πετρούπολη είχε την 25^η Επέτειο της αναγέννησής του και στις 18 Νοεμβρίου γιόρτασε τα 50^α γενέθλιά της η Καθηγουμένη της μονής, η ηγουμένη Σοφία (Σίλινα).

Μοναστήρι Νοβοντέβιτσι της Αναστάσεως του Κυρίου στην Αγία Πετρούπολη

Εκείνος ο κόσμος δεν είναι αδιάφορος για εμάς

Πριν από 30 χρόνια, η τότε Ιούλια Σίλινα είχε ήδη αποφασίσει για τη μοναχική της πορεία. Της κουράς, όμως, είχε προηγηθεί το εξής γεγονός: Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 του προηγούμενου αιώνα, όταν η χώρα περνούσε δύσκολους καιρούς, ενώ η Εκκλησία αναβίωνε, οι πατέρες της Λαύρας της Αγίας Τριάδος και του Αγίου Σεργίου άρχισαν να μεριμνούν για την επιστροφή του μετοχίου τους στην Αγία Πετρούπολη. Και τότε παρακάλεσαν για βοήθεια τη φοιτήτρια της Νομικής Σχολής του Κρατικού Πανεπιστημίου της Αγίας Πετρούπολης, την Ιούλια.

Ενώ βρισκόταν στη Μόσχα, πήγε στη Λαύρα μαζί με τη μητέρα της, για να μάθει τις λεπτομέρειες και αφού έφτασαν αργά, είδαν τον Ναό της Αγίας Τριάδος κλειστό πια. Η δυνατότητα να προσκυνήσουν τα λείψανα δεν υπήρχε. Αλλά σύντομα ήρθε η παρηγοριά: Όταν έπεσαν να κοιμηθούν, είδε ένα όνειρο. Σε αυτό όλα συνέβαιναν σαν να ήταν πραγματικότητα, τόσο σαφές ήταν. Είδε τη λειψανοθήκη του Αγίου Σεργίου και τον ίδιο, που στεκόταν δίπλα της. Ο Όσιος της είπε ξεκάθαρα: «Περίμενε».

Είδε τον Όσιο, που της είπε ξεκάθαρα: «Περίμενε». Μετά από τέσσερα χρόνια, ακριβώς την ημέρα μνήμης του Αγίου, η μέλλουσα ηγουμένη εκάρη μοναχή

Θαυμαστό πράγμα, αλλά, μετά από τέσσερα χρόνια, ακριβώς την ημέρα μνήμης του Αγίου Σεργίου, στην Παραθαλάσσια Μονή της Αγίας Τριάδος και του Αγίου Σεργίου, που βρίσκεται κοντά στην Αγία Πετρούπολη και στις άκτες του Φινλανδικού Κόλπου, η μέλλουσα ηγουμένη εκάρη μοναχή. Μερικές από τις πρώτες αδελφές της μονής, τότε ακόμα ενορίτισσες, εκάρησαν μοναχές στον ίδιο τόπο. Γι’ αυτόν τον λόγο ο Άγιος Σέργιος τιμάται ιδιαίτερα στη Μονή Νοβοντέβιτσι. Οι εικόνες του υπάρχουν και στους ναούς και στην τραπεζαρία. Το 2014 τελέστηκε ο αγιασμός του οικιακού ναού της Φανέρωσης της Υπεραγίας Θεοτόκου στον Άγιο Σέργιο.

Στη συνέχεια η γερόντισσα Σοφία είδε πολλές φορές όνειρα σαν οιωνούς, που ύστερα είχαν αποδειχθεί και στην πραγματικότητα. Για παράδειγμα, πριν την κουρά, όταν τα κοσμικά στοιχεία συχνά «επιτίθενται» εναντίον του ασκητή με όλους τους πειρασμούς τους, η μέλλουσα γερόντισσα είδε στο όνειρό της έναν γέροντα, τον οποίον έβλεπε για πρώτη φορά. Αργότερα, από τις κρεμασμένες προσωπογραφίες στους τοίχους της Θεολογικής Ακαδημίας στην Αγία Πετρούπολη, όπου αυτή από τα φοιτητικά της χρόνια δίδασκε στη Νομική, στον φανερωμένο γέροντα αναγνώρισε τον Μητροπολίτη Αντώνιο (Μέλνικοβ, †29.05.1986). Ο εν λόγω αρχιερέας ήταν ήδη νεκρός, όταν είχε δει το όνειρο και ο οποίος δεν είχε καρεί σε σχήμα κατά τη διάρκεια της ζωής του, όμως δεν ξέρουμε σε ποιο αξίωμα ο καθένας θα παρουσιαστεί μπροστά στον Κύριο στην πραγματικότητα. Ο Άγιος Παΐσιος έλεγε: «Όταν συναντηθούμε με τον Χριστό, το σχήμα θ’ αφαιρεθεί από τον έναν και θ’ απονεμηθεί στον άλλον». «Για τον Κύριο, το μεγάλο σχήμα είναι το σχήμα του πνεύματος, το οποίο απέκτησε ο άνθρωπος κατά τη διάρκεια της ζωής του», σχολιάζει η γερόντισσα Σοφία. Σ ’εκείνο το όνειρο, ο Μητροπολίτης τής μίλησε σαν να ήταν καλοί φίλοι από παλιά, ενώ εκείνη δεν τον γνώρισε κατά τη διάρκεια της ζωής της. Αυτό το όνειρο της ήταν σαν την απάντηση σε όλες τις αμφιβολίες και τις απορίες που είχε, σχετικά με την επιλογή της μοναχικής πορείας. Πόσο μεγάλος ήταν ο θαυμασμός της, όταν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα έλαβε ως δώρο τον ανάλαβο του Μητροπολίτη Αντωνίου, με την εξής επιγραφή, που αφορά σε κάθε μοναχό: «Φοράω τις πληγές του Κυρίου μου πάνω στο σώμα μου». Όταν ήρθε η στιγμή της κουράς της μέλλουσας γερόντισσας, την κούρεψαν μοναχή με αυτόν τον ανάλαβο.

Άλλη μια ιστορία στο όριο μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας

Το μοναστήρι Νοβοντέβιτσι διαθέτει έναν τεράστιο αριθμό ουρανίων προστάτιδων, ο οποίος αποτελείται από τις αδελφές αυτής της μονής, που ζούσαν εκεί πριν την Επανάσταση, στις αρχές του 20^ου αιώνα. Πριν το κλείσιμο του μοναστηριού, υπήρχαν περισσότερες από 400 μοναχές. Σχεδόν όλες εξορίστηκαν, μερικές υπέστησαν μαρτυρικό θάνατο, κάποιες είχαν καταταχθεί στους Νεομάρτυρες και Ομολογητές της Ρωσικής Εκκλησίας, όπως για παράδειγμα, η Οσιομάρτυς Σεραφείμα (Γκορσκόβα).

Ωστόσο, οι αδελφές, που ζουν σήμερα στο μοναστήρι, θεωρούν ότι κι εκείνες οι αδελφές, που εκδιώχτηκαν από το μοναστήρι μετά την Επανάσταση και που δεν είχαν αγιοκαταταχθεί, αξιώθηκαν τη δόξα από τον Θεό για το μαρτύριό τους. Η μέλλουσα ηγουμένη Σοφία, πριν ακόμη έρθει σε επαφή με το μοναστηριακό συγκρότημα, που τότε είχε καταληφθεί από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και το οποίο διέθετε ένα αυστηρό σημείο ελέγχου, οι τοίχοι του οποίου ήταν όλοι καλυμμένοι με μεταλλικές πλάκες, είδε το εξής όνειρο:

Οσιομάρτυς Σεραφείμα (Γκορσκόβα) Ένας ανοιξιάτικος κήπος ήταν όλος πλημμυρισμένος από το νερό του λιωμένου χιονιού, από το οποίο προεξείχαν στύλοι, που συνδέονταν με σχοινάκια μεταξύ τους, σαν αυτούς που τοποθετούνται στα θεμέλια, πριν ξεκινήσει η κατασκευή κάποιου έργου. Εκεί συνάντησε ξαφνικά τις μοναχές, που έβγαιναν από το νερό η μία μετά την άλλη, λάμποντας: Τα ράσα τους δεν ήταν λερωμένα από το νερό του λιωμένου χιονιού, αλλά ήταν κάτασπρα, σαν το χιόνι, σ’ ένα φωτεινό μεσημέρι του χειμώνα. Εκεί δίπλα, μαζί με τον βικάριο, στεκόταν ο τότε εν ζωή Μητροπολίτης Ιωάννης (Σνίτσεβ), που είχε ήδη δώσει την ευλογία του στην Ιούλια Σίλινα, δικηγόρο της Θεολογικής Σχολής στην Αγία Πετρούπολη, να ξεκινήσει τα έργα για την επιστροφή του Μοναστηριού Νοβοντέβιτσι στην Εκκλησία.

«Μη φοβάσαι τίποτα, όλα είχαν θεμελιωθεί εδώ πολύ πριν από σένα», η γερόντισσα Σοφία ακούει αυτήν τη φωνή και θυμάται όλες τις λεπτομέρειες εκείνου του ονείρου ακόμη και τώρα, όταν το μεγάλο μοναστηριακό συγκρότημα έχει ήδη αποκατασταθεί.

Επίσης, στο όνειρο έπιανε ψάρια με τα χέρια της, σ’ εκείνον τον πλημμυρισμένο κήπο.

«Αλιεύς ανθρώπων,
που σώζονται από τη θάλασσα της ατιμίας!
Αλιεύει τα καθαρά ψάρια από το κύμα το εχθρικό
Για τη μακάρια ζωή!»

Οι παραπάνω στίχοι του Κλήμεντος του Αλεξανδρέως συνδέονται άμεσα με το παραπάνω όνειρο.

Στη συνέχεια, και ο καθηγούμενος της Μονής Βατοπεδίου, που είχε φέρει την Αγία Ζώνη της Θεοτόκου στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης και της μονής της γερόντισσας Σοφίας, έδωσε τότε μια νουθεσία, λέγοντας ότι ο ηγούμενος πρέπει «ν’ αλιεύει τους μοναχούς».

Όταν μπήκε για πρώτη φορά στην αυλή του μοναστηριού, είδε εκείνον τον γνωστό κήπο από το όνειρό της

Ακόμη ένα σχετικό απόφθεγμα από την πραγματεία του Τερτυλλιανού «Βάπτισμα», το οποίο η γερόντισσα Σοφία αρέσκεται ν’ αναφέρει: «Εμείς, τα ψαράκια, ακολουθώντας τον “ΙΧΘΥΣ” μας, τον Ιησού Χριστό, γεννιόμαστε μέσα στο νερό και διαφυλάττουμε τη ζωή μας μόνο παραμένοντας στο νερό». Γι’ αυτήν η εικόνα ενός κοινοβιακού μοναστηριού θα παραμείνει για πάντα συνδεδεμένη με αυτό το ζωογόνο στοιχείο του νερού. «Το νερό είναι σημάδι αρχής της ζωής, πνευματικό σύμβολο του εξαγνισμού και σύμβολο της Ευλογίας του Θεού», μοιράζεται τις σκέψεις της η γερόντισσα Σοφία, σημειώνοντας ότι αργότερα, όταν μπήκε για πρώτη φορά στην αυλή του μοναστηριού, είδε εκείνον τον γνωστό κήπο από το όνειρό της. Και ήδη την πρώτη άνοιξη έγινε σαφές ότι, αφού εκεί δεν υπήρχε ακόμη αποστράγγιση, όλος ο κήπος, μετά από το λιώσιμο του χιονιού, πλημμύρισε στην πραγματικότητα.

«Και γιατί οι μοναχές φορούσαν άσπρα ρούχα;», ρώτησε η νυν καθηγουμένη και τότε δικηγόρος Ιούλια Σίλινα τον συνάδελφό της στη Θεολογική Ακαδημία της Αγίας Πετρούπολης, τον ιερομόναχο (νυν αρχιμανδρίτη) Νικόλαο (Παραμόνοβ).

Εκείνος, απαντώντας, είπε ότι ακριβώς την παραμονή εκείνης της νύχτας, όταν έλαβε χώρα το όνειρο, έβγαζε τις μερίδες του άρτου για τη Θεία Μετάληψη και μνημόνευε τις καταπιεσμένες από το σοβιετικό καθεστώς μοναχές. Το θέμα συνίστατο στο ότι τότε, λίγο πιο πριν, ο Μητροπολίτης Ιωάννης (Σνίτσεβ) έστειλε στην Ιούλια μια ηλικιωμένη κυρία, τη Λιουντμίλα Πάβλοβνα Γιαγκντάνοβα. Αυτή ήταν βαφτισιμιά της τελευταίας, πριν το κλείσιμο της μονή, καθηγουμένης Θεοφανίας (Ρέντελ) και στενή συγγενής μιας υποτακτικής στο κελλί της μοναχής Σεργίας (Αρακτσέγιεβα). Ακριβώς αυτή η Λιουντμίλα, ως συγγενής, έλαβε τότε την άδεια για πρόσβαση στα αρχεία της NKVD (Λαϊκό Επιτροπείο Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΣΣΔ) και συνέταξε τη λίστα με τα ονόματα των συλληφθεισών και σταλθεισών σε εξορία μοναχών, που έδωσε στην Ιούλια, η οποία στη συνέχεια την παρέδωσε στον πατέρα Νικόλαο για μνημόνευση. Και ύστερα, ασχολούμενη με πολλές και διάφορες υποθέσεις, ξέχασε αυτό το γεγονός.

«Οι αδελφές φανερώθηκαν φορώντας άσπρα ρούχα, γιατί είναι μάρτυρες. Ο Κύριος έχει προετοιμάσει τα κάτασπρα άμφια στην Ουράνια Βασιλεία για όσους υπέφεραν γι’ Αυτόν (βλ. Αποκάλυψη 7, 13-14)», εξήγησε τότε ο πατήρ Νικόλαος.

Συνεχίζεται...