Πώς ιδρύθηκε η Ιερουσαλήμ. Μέρος Β

Συνάντηση στην κοιλάδα του Βασιλιά

«Καθώς ο Αβραάμ επέστρεφε, μετά τη συντριβή του Χοδολλογομόρ και των συμμάχων του βασιλιάδων, βγήκε ο βασιλιάς των Σοδόμων να τον προϋπαντήσει στην κοιλάδα Σαβέ, που λέγεται και «Κοιλάδα του Βασιλιά». Επίσης και ο Μελχισεδέκ, ο βασιλιάς της Σαλήμ, που ήταν και ιερέας του ύψιστου Θεού, ήρθε και έφερε στον Αβραάμ ψωμί και κρασί. Τον ευλόγησε και του είπε: ‘Ευλογημένος να είσαι, Αβραάμ, από τον ύψιστο Θεό, το δημιουργό του ουρανού και της γης! Ευλογημένος να είναι και ο ύψιστος Θεός που παρέδωσε τους εχθρούς σου στην εξουσία σου! Ο Αβραάμ τότε έδωσε στον Μελχισεδέκ το ένα δέκατο από όλα του τα λάφυρα» (Γεν. 14: 17-20).

«Η κοιλάδα Σαβέ, που λέγεται και Κοιλάδα του Βασιλιά», όπου ο Αβραάμ αφού επέστρεψε από την εκστρατεία, συνάντησε αμέσως δύο βασιλιάδες, τον βασιλιά των Σοδόμων και τον βασιλιά της Σαλήμ, αυτό σύμφωνα με τον διάσημο Εβραίο ιστορικό Ιωσήφ Φλάβιο, δεν είναι παρά η κοιλάδα του Κέδρου( γνωστή και ως Ιωσαφάτ)κοντά στη σημερινή Ιεουσαλήμ. Ωστόσο, οι ιστορικοί έχουν και άλλες εκδοχές πάνω σε αυτό το θέμα…

Όλα φαίνεται να είναι ξεκάθαρα με τον βασιλιά των Σοδόμων, αυτός είναι ο ίδιος ο Μπέρα, ο οποίος ηγήθηκε του συνασπισμού των πένετε πόλεων που επαναστάτησαν ενάντια στον Χοδολλογομόρ του Ελάμ. Η Βίβλος λέει ότι ο Μπέρα δε σκοτώθηκε στη μάχη στην κοιλάδα Σιδδίμ, επειδή την ώρα της απόδρασης, έπεσε μαζί με τον βασιλιά της Γόμορας σε λάκκο πίσσας.

Όταν καταλάγιασε η μάχη, ο Μπέρα προφανώς σύρθηκε από αυτό τον λάκκο και τώρα λοιπόν βγήκε να συναντήσει τον Αβραάμ. Και ακόμη, καθώς ήταν γενναιόδωρος, δεν ήθελε να πάρει τίποτα από την περιουσία του, την οποία είχαν οικειοποιηθεί οι ξένοι νεοφερμένοι, και που τώρα τα επέστρεφαν μαζί με άλλα λάφυρα.

«Ο βασιλιάς των Σοδόμων είπε στον Αβραάμ: «Δωσ’ μου μόνο τους άντρες και κράτησε για τον εαυτό σου τα λάφυρα». Αλλά ο Αβραάμ τού απάντησε: «Ορκίζομαι στον Κύριο, τον ύψιστο Θεό που δημιούργησε τον ουρανό και τη γη: ούτε μία κλωστή, ούτε ένα κορδόνι από σανδάλι, τίποτα δε θα κρατήσω από όσα σου ανήκουν, για να μην πεις: «εγώ έκανα πλούσιο τον Αβραάμ». Τίποτα δε κρατήσω για τον εαυτό μου, παρά μόνο όσα έφαγαν οι άντρες μου. Επίσης οι σύμμαχοί μου Ανέρ, Εσκώλ και Μαμβρή θα πάρουν το μερίδιό τους». (Γεν. 14: 21-24).

Και εδώ, πλάι στον πιο ασήμαντο από τους βασιλιάδες της Χαναάν, βρίσκεται ένας ακόμη άνθρωπος, ο Μελχισεδέκ, ο βασιλιάς της Σαλήμ, ιερέας του Ύψιστου Θεού.

Ο σπουδαίος απόγονος του Χαμ

Ο βασιλιάς-ιερέας Μελχισεδέκ, μία από τις πιο μυστηριώδεις φιγούρες σε όλη την Αγία Γραφή

Ο βασιλιάς-ιερέας Μελχισεδέκ αδιαμφισβήτητα είναι μία από τις πιο μυστηριώδεις φιγούρες σε όλη την Αγία Γραφή. Τι σημαίνει «ιερέας του Ύψιστου Θεού»? Πράγματι, ο ναός της Ιεουσαλήμ θα χτιστεί σε χίλια χρόνια! Τι σημαίνει «βασιλιάς του Σαλήμ»? Γιατί ο Μελχισεδέκ βρίσκεται τώρα μαζί με αυτόν τον άθλιο βασιλιά των Σοδόμων?

Δίνουμε τα λόγια του αγίου Δημητρίου του Ροστόφ, ο οποίος στο μεταίχμιο των αιώνων 17-18 επεξεργάστηκε διεξοδικά τις αρχαίες πατερικές ερμηνείες:

«Έχουν γραφτεί πολλές διαφορετικές απόψεις για τον Μελχισεδέκ. Μερικοί εβραίοι πίστευαν ότι ήταν ο Σιμ, ο γιος του Νώε, ή πιθανόν και ο ίδιος ο Νώε, άλλοι είδαν τον Ενώχ μέσα του. Οι Ωριγένης και Διδιμος θεωρούσαν τον Μελχισεδέκ άγγελο, ενώ μερικοί αιρετικοί έλεγαν ότι ήταν το Άγιο Πνεύμα…Ας μάθουμε ότι ο Μελχισεδέκ ήταν σαν εμάς σε όλα, είχε πατέρα και μητέρα από τη φυλή Χαμ και ήταν ένας από τους βασιλιάδες της Χαναάν. Αλλά απ’ όλους τους βασιλιάδες της Χαναάν εκείνος γνώρισε τον έναν και αληθινό Θεό, που δημιούργησε τον ουρανό και τη γη και τον υπηρέτησε με καθαρές θυσίες, ήταν ο βασιλιάς της Σαλήμ…»(1)

Ακριβώς έτσι τον ερμηνεύει και ο άγιος Φιλάρετος:

«Πιθανότατα…προήλθε από έθνη που ζούσαν στην Παλαιστίνη. Επειδή εκείνοι είχαν και βασιλιά και ιερέα. Όσο απλή και φυσιολογική είναι αυτή η τελευταία άποψη, πόσο έρχεται σε αντίθεση με τα λόγια του μύθου του Μωυσή…Ήταν ιερέας του Ύψιστου Θεού…Ο Μελχισεδέκ ήταν ένδοξος ιερέας του αληθινού Θεού σε όλη την Παλαιστίνη. Σε αυτό δεν υπάρχει τίποτα τίποτα το αδύνατο για τέτοιους καιρούς στους οποίους «το μέτρο των αμαρτιών των Αμοραίων δεν έχει ακόμη εκπληρωθεί…»(2).»

Κάποτε τα πολύ παλιά χρόνια, πριν το κατακλυσμό ακόμα, γεννήθηκε ένας γιος στον δίκαιο Σηθ, που ονομάστηκε Ενώς. «Τότε» μας λέει η Αγία Γραφή «οι άνθρωποι άρχισαν να ονομάζουν τον Θεό ‘Κύριο’» (Γεν.4-26). Εδώ γίνεται λόγος, όπως θεωρούν πολλοί διερμηνείς, για την αρχή κοινής λειτουργίας. Έτσι ο Ενώς, γιος του Σηθ, μπορεί να ονομαστεί ο πρώτος ιερέας του Ύψιστου Θεού στην ιστορία.Και αμέσως μετά τον κατακλυσμό, ο δίκαιος Νώε θα φέρει θυσία στον Θεό.

Ο Μελχισεδέκ ήταν ο τελευταίος εκπρόσωπος αυτής της αρχέγονης ιεροσύνης, μερικές υπόνοιες της οποίας βρίσκουμε στην ιστορία του Ενώς και του Νώε

«Ο Μελχισεδέκ, διευκρινίζει ο διάσημος Ρώσος μελετητής της Βίβλου Λοπούχιν, ήταν ο τελευταίος εκπρόσωπος αυτής της αρχέγονης ιεροσύνης, μερικές υπόνοιες της οποίας βρίσκουμε στην ιστορία του Ενώς και του Νώε (Γεν. 4:26, 9:9), αυτή η…υπηρεσία της θρησκείας της αρχέγονης αποκάλυψης, τα απομεινάρια της οποίας, όπως τα αστέρια σε έναν σκοτεινό ορίζοντα, συνέχισαν να διατηρούνται ακόμη και μέσα στο σκοτάδι της παγανιστικής δεισιδαιμονίας και ειδωλολατρίας» (3).

Λοιπόν, νομίζω κατανοήσαμε γιατί ο Μελχισεδέκ ονομάζεται στην Αγία Γραφή «ιερέας του Ύψιστου Θεού». Τώρα χρειάζεται να καταλάβουμε τι είδους πόλη είναι αυτή η Σαλήμ…