Πώς θυμόμαστε τον Ουσακώφ

Πριν από 205 χρόνια πέθανε ο ναύαρχος Θεόδωρος Ουσακώφ (1745-1817). Έμεινε στη μνήμη μας ως ένας λαμπρός ναυτικός διοικητής, ο οποίος δημιούργησε μια ολόκληρη εποχή στην ιστορία του εθνικού ναυτικού. Για την επετειακή ημερομηνία το περιοδικό «Θωμά» συγκέντρωσε 8 γεγονότα από τη ζωή του Αγίου ναυάρχου.

Ο Ουσακώφ δεν έχασε ούτε μια μάχη

Ο ίδιος ο ναύαρχος έγραψε γι’ αυτή την μάχη στην τελευταία του σημείωση το 1804. Αλλά ο Ουσακώφ όχι μόνο δεν έχασε ούτε μία μάχη, αλλά δεν έχασε ούτε ένα πλοίο. Επιπλέον, κανένας από τους υφισταμένους του ναυάρχου δεν είχε ποτέ αιχμαλωτιστεί από τον εχθρό.

Σε διάφορες χρονικές περιόδους ο Ουσακώφ υπηρέτησε σε όλες τις θάλασσες γύρω από την Ευρώπη

Μνημείο στην Κρονστάνδη. Φωτογραφία - Υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας

Κατά τα έτη 1766-1767 ο Ουσακώφ, ενώ ήταν ακόμη δόκιμος, έπλεε γύρω από τη Σκανδιναβία. Αργότερα μεταφέρθηκε στη Βαλτική Θάλασσα, στη συνέχεια στον στολίσκο του Αζόφ, μετά στη Μεσόγειο, και το 1790 ο Ουσακώφ διορίστηκε διοικητής του στόλου της Μαύρης Θάλασσας.

Με τις νίκες του ο Ουσακώφ έδιωξε τελικά τον τουρκικό στόλο από τη Μαύρη Θάλασσα

Φωτογραφία - military.wikireading.ru

Κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού Πολέμου (1787-1791) ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας υπό τη διοίκηση του Ουσακώφ πέτυχε μια σειρά από λαμπρές νίκες (μάχη του Κερτς, μάχη του Ακρωτηρίου Τέντρα και του Ακρωτηρίου Καλιακρία). Τέτοιες επιτυχημένες ενέργειες του ναυάρχου για πολλά χρόνια εδραίωσαν την κυριαρχία της Ρωσικής Αυτοκρατορίας στη λεκάνη της Μαύρης Θάλασσας.

Ο Ουσακώφ πεπεισμένος μοναρχικός, δημιούργησε ένα κράτος με δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης

Με κίτρινο χρώμα είναι σημειωμένο τα νησιά που ανήκαν στη Ελληνική Δημοκρατία.

Αφού η μοίρα του Ουσακώφ απέκρουσε τα στρατεύματα του Ναπολέοντα από τα Επτάνησα, ο ναύαρχος πραγματοποίησε μια σειρά πολιτικών μεταρρυθμίσεων. Έτσι δημιουργήθηκε η Δημοκρατία των Επτά Νησιών (Κέρκυρα, Παξοί, Λευκάδα, Κεφαλονιά, Ιθάκη, Ζάκυνθος, Κύθηρα), το πρώτο ανεξάρτητο κράτος στην επικράτεια της σύγχρονης Ελλάδας.

Ο Θεόδωρος Ουσακώφ, σε αντίθεση με πολλούς από τους συγχρόνους του στο ναυτικό, είχε μια «έντονα αρνητική» στάση απέναντι στο αλκοόλ

Η εικόνα του Αγίου Θεόδωρου Ουσακώφ

Έτσι, ο Ουσακώφ, εκτός από το τμήμα που ρυθμίζεται από τον καταστατικό χάρτη, απαγόρευε στους ναύτες του να πίνουν. Για την μέθη των κατώτερων στελεχών ο ναύαρχος τιμωρούσε αυστηρά τους διοικητές: απαιτούσε από αυτούς να φροντίζουν για την υγεία των ναυτικών. Επιπλέον, ο Ουσακώφ απαγόρευσε την χαρτοπαιξία μεταξύ των αξιωματικών.

Ο Ουσακώφ ξόδεψε σχεδόν ολόκληρη την περιουσία του σε φιλανθρωπίες

Ο Θεόδωρος Ουσακώφ και ο Αλεξάντρ Σουβόροβ στη Σεβαστούπολη. Ζωγράφος Β. Ιλιούχιν

Όντας ναύαρχος, ο Θεόδωρος Ουσακώφ δώρισε σχεδόν 14 χιλιάδες ρούβλια (ένα τεράστιο ποσό για εκείνη την εποχή) για την αγορά φρέσκου κρέατος για τους ναύτες και τη συντήρηση των νοσοκομείων στη Σεβαστούπολη. Αφότου βγήκε στη σύνταξη κατά τη διάρκεια του Πατριωτικού Πολέμου του 1812, ο ναύαρχος δώρισε σχεδόν όλη την περιουσία του σε νοσοκομεία για τους τραυματίες και στο ταμείο βοηθείας των θυμάτων.

Στα τελευταία του χρόνια ο Ουσακώφ πέρασε όλη τη Σαρακοστή σε ένα μοναστηριακό κελί

Φωτογραφία – Γιούλια Μακοβέιτσουκ

Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του σύγχρονου Αγίου ναυάρχου, ο ιερομόναχος Ναθαναήλ, Ουσακώφ οδήγησε μια "απομονωμένη ζωή στο δικό του σπίτι, στο χωριό Αλεξέεβκα, η απόσταση από το μοναστήρι μέσα από το δάσος είναι τρία μίλια ... τις Κυριακές και τις αργίες ερχόταν να προσευχηθεί στο μοναστήρι... και κατά τη Σαρακοστή ζούσε σε μοναστηριακό κελί... αυστηρά στεκόταν όρθιος σε οποιαδήποτε μακρά ακολουθία με τους μοναχούς στην εκκλησία.

Ο Θεόδωρος Ουσακώφ είναι ο μόνος ναύαρχος, ο οποίος αγιοποιήθηκε

Το πορτρέτο της ζωής του Θεόδωρου Ουσακώφ

Μεταξύ των αγιοποιημένων αγίων της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας υπάρχουν πρίγκιπες, διοικητές και πολεμιστές, αλλά ο ναύαρχος είναι ο μοναδικός. Το 2004 η Σύνοδος, αφού μελέτησε προσεκτικά τις μαρτυρίες και τα απομνημονεύματα για τη ζωή του Ουσακώφ, πήρε την απόφαση να συμπεριλάβει τον διάσημο ναυτικό διοικητή στις Άγιες ημέρες της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.