Όπως σας έλεγα προηγουμένως, πρέπει να διδασκόμαστε απ’ όλους τους Αγίους. Σήμερα ο κόσμος ξέρει τον Άγιο Λουκά, σε εκπαιδευτικά ιατρικά ιδρύματα υπάρχουν τα παρεκκλήσια του, κάποιες γωνιές ή πίνακες αφιερωμένες σ’ αυτόν. Μάλιστα, οι γνώσεις αυτές δεν είναι αρκετές.
Κάθε γιατρός πρέπει να είναι όπως ο Άγιος Λουκάς. Πριν από κάθε εγχείρηση προσευχόταν. Όσο πιο δύσκολη ήταν η εγχείρηση τόσο πιο προσεχτικά προσευχόταν. Καθώς τα χρόνια ήταν άσπονδα για την Εκκλησία, πάντα ρωτούσε τον άρρωστο αν πιστεύει στον Κύριο. Γιατί αν θεραπευτείτε, θα είναι έργο του Θεού και θα πρέπει να ευχαριστήσετε τον Θεό. Σχημάτιζε οπωσδήποτε τον σταυρό με ιώδιο στο μέρος όπου σκόπευε να κόψει, προσευχόμενος. Και μόνο τότε άρχιζε το χειρουργείο.
Θυμάμαι στο Κίεβο υπήρχε ένας ιερέας, ο πρωθιέρας Μιχαήλ, πέθανε σε όχι μεγαλή ηλικία, επειδή ήταν βαριά άρρωστος, που ήταν νευροχειρουργός. Στο νοσοκομείο όπου χειρουργούσε υπήρχε ένα μικρό εκκλησάκι, αφιερωμένο στον Άγιο Λουκά, και αυτός ο ιερέας συχνά μιλούσε για τον Άγιο Λουκά στα κηρύγματά του, γιατί καταλάβαινε πολύ καλά τι σημαίνει να είναι κάποιος χειρουργός και ιερέας ταυτόχρονα. Εν γένει η ιεροσύνη δεν συνεπάγεται έκχυση αίματος. Ας πούμε, ένας ιερέας δεν μπορεί να κόψει το κεφάλι σε μια κότα. Δεν ξέρω τι γίνεται στην καθημερινότητα, αλλά θεωρητικά δεν πρέπει να το κάνει, γιατί όποιος τελεί την Αναίμακτη Θυσία δεν μπορεί να χύνει αίμα. Διάφορες ιατρικές πράξεις, που συχνά είναι συνδεδεμένες με την έκχυση αίματος, απαγορεύονταν για τους ιερείς, αλλά αυτό ίσχυε πριν τον Άγιο Λουκά.
Πώς ένας άνθρωπος μπορεί ν’ αλλάξει τη ροή των πραγμάτων; Ας πούμε, το ν’ ασχολείται ένας ιερέας με την Παιδιατρική ή την Ψυχολογία ίσως ήταν δυνατό, αλλά όχι με τη Χειρουργική. Ο Βαλεντίν Φέλιξοβιτς (κοσμικό όνομα του Αγίου Λουκά) έλαβε την άδεια να χειρουργεί από τον Αγιώτατο Πατριάρχη Τύχωνα κατ’ εξαίρεση. Σήμερα στην Εκκλησία μας έχουμε δεκάδες, μπορεί κι εκατοντάδες, ιερείς, που είναι ιατροί διάφορων ειδικοτήτων, νευροχειρουργοί και οφθαλμολόγοι κ.ά. Ο Λουκάς διάνοιξε καινούργιο δρόμο. Οι Άγιοι ανοίγουν πάντοτε κάποιον καινούργιο δρόμο. Ας πούμε, έχουμε συνηθίσει ότι κάποια πράγματα πρέπει να είναι έτσι και δεν γίνονται αλλιώς και ξαφνικά εμφανίζεται ένας σπουδαίος άνθρωπος, ο οποίος σαν το παγοθραυστικό σπάει τον πάγο και ανοίγει καινούργιο δρόμο. Έτσι και ο Άγιος Λουκάς διάνοιξε τον δρόμο για τους ιερείς στην ιατρική και για τους γιατρούς στην ιεροσύνη.
Ο αναφερόμενος πατήρ Μιχαήλ, στα κηρύγματά του έλεγε ότι πριν τον Άγιο Λουκά στην Πυώδη Χειρουργική κυριαρχούσε η γερμανική παράδοση. Οι Γερμανοί χειρουργοί έκαναν μεγάλες τομές και καθάριζαν τις πυώδεις ουσίες. Ο Λουκάς άνοιξε καινούργια εποχή στον τομέα της Πυώδους Χειρουργικής. Άρχισε να μελετά ακριβέστερα την ανατομία του ανθρώπου, από την άποψη διάδοσης του πύου στους ιστούς. Και κατά τη διάρκεια των εγχειρήσεων δεν έκανε τεράστιες τομές, αλλά πολύ μικρές στο συγκεκριμένο σημείο, όπου είναι η πυγή του πύου. Επρόκειτο για καινοτομία στην ιατρική.
Όπως γνωρίζετε, οι Άγιοι τελούν διάφορα αδύνατα πράγματα. Ο ίδιος ο Άγιος Λουκάς περιγράφει πώς αυτός χειρουργούσε ένα μάτι με σουγιαδάκι σ’ ένα σταύλο, πλένοντας τα χέρια του με το σαμογκόν (αντίστοιχο της σπιτικής ρακής) και μη έχοντας αρκετό φωτισμό. Ή για παράδειμα έραβε την πληγή με γυναικείο μαλί. Δηλαδή ήταν θαυματουργός όχι τότε όταν έγινε ιερέας, αλλά και πριν, κατά τη διάρκεια της χειρουργικής του πρακτικής. Συνάμα είχε υποστεί πολλές ταλαιπωρίες λόγω της πίστης του που, αν μαζέψουμε 100 άτομα μαζί και μοιράσουμε τα βάσανα του Αγίου Λουκά σε όλους αυτούς ισομερώς, θα βοούν από τον πόνο και δεν θα μπορέσουν ν’αντέξουν. Ο Άγιος Λουκάς δέχτηκε πολλά χτυπήματα της μοίρας, δέχτηκε το τεράστιο βάρος του μίσους για τον Ιησού Χριστό. Γιατί το μίσος για τον Ιησού Χριστό δεν έπαυε ποτέ. Απλώς χύνεται ξαφνικά πάνω σε διάφορους ανθρώπους, μέσα στους οποίους ζει ο Χριστός. Ο Λουκάς έλαβε μεγάλο μερίδιο αυτών των βασάνων, σαν τον ίδιο τον Χριστό, και συνάμα δεν εξαγριώθηκε. Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, μπορούσε να πει: «Αρνούμαι να θεραπεύω όλους αυτούς τους άθεους κόκκινους επιτρόπους» και κανείς δεν θα τον κατηγορούσε γι’ αυτά τα λόγια. Αλλά αντ’ αυτού πήγε να υπηρετήσει ως στρατιωτικός χειρουργός στο πολεμικό νοσοκομείο και από το πρωί μέχρι το βράδυ έσωζε τα ποδαράκια και τα χεράκια των στρατιωτών και των αξιωματικών, που τον αγαπούσαν ιδιαίτερα. Γιατί εκεί που το ποδί μπορούσε να κοπεί, αυτός έσωζε ολόκληρο το πόδι. Όταν έμπαινε στους θαλάμους, οι άρρωστοι αξιωματικοί και στρατιώτες τον χαιρετούσαν με τα σηκωμένα πόδια τους, γιατί αντί να είναι ανάπηροι, στάθηκαν στα πόδια τους χάρη στον Άγιο Λουκά.
Σ’ ένα συμπόσιο αφιερωμένο στον Άγιο Λουκά, όπου ήμουν προσκεκλημένος κι εγώ, ένας ειδικός τόνισε ότι η Πυώδης Χειρουργική είναι ό,τι το πιο βρόμικο που υπάρχει στη χειρουργική. Ο χειρουργός πρέπει ν’ ασχολείται με διάφορες νεκρώσεις, νεκρούς ιστούς, με όλα αυτά τα «βρόμικα» πράγματα, ενώ ο Λουκάς ήταν Επίσκοπος. Πρωί-πρωί έπλενε τα δάχτυλά του με μία ειδική γερμανική μέθοδο, καθαρίζοντάς τα όλα με μεγάλη επιμέλεια. Στο Λβοβ είχα μία ενορίτισσα, η οποία ήταν νοσοκόμα-βοηθός ενός περίφημου καρδιοχειρουργού, και μας διηγήθηκε ότι ο χειρουργός εκείνος δεν έδενε ποτέ μόνος του ούτε τα κορδόνια στα παπούτσια του. Όχι επειδή ήταν τόσο υπερήφανος, αλλά γιατί ήταν έτοιμος κάθε λεπτό να χειρουργήσει. Γι’ αυτό ο χειρουργός δεν πρέπει να καθαρίζει πατάτες. Ο βιολιστής δεν πρέπει να εργάζεται στις οικοδομές, γιατί θα κουραστούν τα δάχτυλά του και δεν θα μπορέσει να παίζει. Ο χειρουργός πρέπει να βλέπει τα χέρια του ως εργαλεία, να είναι έτοιμος, αν συμβεί κάποιο περιστατικό, να πλύνει τα χέρια του και να χειρουργήσει αμέσως. Έτσι και ο Λουκάς, κάθε μέρα έπλενε επιμελημένα τα χεράκια του για μισή ώρα, μετά φορούσε τα άμφια και τελούσε τη Θεία Λειτουργία. Μετά μεταλάμβανε, κοινωνούσε τον λαό, έλεγε το κήρυγμα, έβγαζε τα άμφια, έβαζε την ιατρική ρόμπα και πήγαινε εκεί όπου οι άρρωστοι άνθρωποι υπέφεραν από τις δύσοσμες ασθένειές τους κι έβαζε τα χέρια του, που μόλις τώρα κρατούσαν τον Χριστό, σε αυτήν τη σαπίλα και το πύον, που είναι δύσκολο κανείς μόνο και να τα μυρίσει.
Έτσι ήταν η ζωή αυτού του ανθρώπου και τη διάλεξε συνειδητά. Δεν διάλεξε την Οδοντιατρική, για παράδειγμά, αλλά την Πυώδη Χειρουργική, γιατί ως ιερέας είχε να κάνει με το «πύον» του ανθρώπου, που είναι η υπερηφάνεια, η ηλιθιότητα, η αναίδεια, η απληστία, η ακτιβιστική αθεΐα. Όλη η Ρωσία ήταν τότε μια περιοχή της Πυώδους Χειρουργικής. Όσοι ήταν μεγάλοι πριν, «πυορρώησαν» μπροστά στα μάτια των άλλων, ο λαός τρελάθηκε και η Αγία Ρωσία πλησίαζε το τέλος της. Ποιος μπορούσε ν’ αποκαλέσει εκείνην τη Ρωσία Αγία; Αλλά η Ρωσία δεν έπαψε να είναι αγία, απλώς κρύφτηκε για λίγο. Και ο Λουκάς, ως ιερέας, δραστηριοποιείτο στον τομέα της «πυώδους χειρουργικής» και ως χειρουργός επίσης στην Πυώδη Χειρουργική. Πάντα ασχολείτο με το ό,τι πονά και βρομάει. Τι είναι ο άνθρωπος; Είναι σαν ένα πουλάκι, που έπεσε από τη φωλιά, που έχασε τον Παράδεισο, έπεσε στη γη και πεπτωκώς αμαρτάνει. Με τι ασχολήθηκε ο Καλός Σαμαρείτης; Έπλυνε τις πυώδεις πληγές με κρασί, μετά με λάδι και μετά έφερε τον άρρωστο στο ξενοδοχείο. Έτσι είναι η δουλειά του Χριστού, ν’ ασχολείται με αυτό που βρομάει και σαπίζει, που πλησιάζει τον θάνατο. Όπως λέει η Αποκάλυψης: «Γίνου γρηγορών και στήρισον τα λοιπά α έμελλον αποθνήσκειν» (Αποκ. 3,2). Είμαστε κοντά στον θάνατο και γι’ αυτό πρέπει να είμαστε άγρυπνοι.
Συνεπώς, εμείς σήμερα τιμάμε τη μνήμη ενός εξαιρετικά σημαντικού προσώπου, που ήταν πετυχημένος παράλληλα τόσο στις κοσμικές του δραστηριότητες όσο και στις πνευματικές. Έχουμε ανάγκη από τέτοιους ανθρώπους. Γιατί όταν οι αθεϊστές λένε πως εμείς οι πιστοί τα επινοήσαμε όλα αυτά, εμείς μπορούμε να τους παρουσιάσουμε μία μεγάλη λίστα ανθρώπων, που ήταν σπουδαίοι τεχνοκριτικοί, φυσικοί, μηχανικοί, πρωτοπόροι της γεωλογίας και της γεωγραφίας, γιατροί, συγγραφείς, φιλόσοφοι, καθηγητές, αρχιτέκτονες, που μπορούσαν να συνδυάσουν τις κοσμικές τους δραστηριότητες με το γεγονός ότι ήταν ταπεινοί δούλοι του Θεού, που αγαπούσαν τον Κύριο, είχαν τη μετάνοια μέσα τους, ήταν πιστοί στον στον Ιησού Χριστό κατά τη διάρκεια όλης της ζωής τους. Πρέπει να τους ξέρουμε, γιατί αυτοί κλείνουν το στόμα στον κάθε αθεϊστή. Και τα αθεϊστικά στόματα δεν έκλειναν ποτέ. Κάθε εποχή ήταν είτε πιο τολμηροί και πολυάριθμοι είτε λιγότεροι και πιο ήσυχοι, αλλά γενικώς πάντοτε υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν, απλώς θ’ αλλάζουν το μήνυμα. Τότε είχαν σοσιαλιστικό μήνυμα και τώρα θα είναι, ας πούμε, το παγκοσμιοποιητικό κοσμοπολιτικό μήνυμα ή κάποιο άλλο. Δηλαδή, αυτοί αλλάζουν το μήνυμά τους, αλλά τα στόματά τους δεν κλείνουν. Επομένως, έχουμε πολλή ανάγκη από τον Άγιο Λουκά, για να γίνουμε «υγιείς» και να ξέρουμε ότι πρέπει να κάνουμε υπομονή για την πίστη.
Τον γνώρισαν περισσότερο πρώτα στην Ελλάδα. Παρ’ όλο που υπηρετούσε στο Ταμπόβ, στο Περεσλάβλ-Ζαλέσκι, στην Τασκένδη και σε πολλά άλλα μέρη της Σοβιετικής Ένωσης, πολλοί λίγοι Ρώσοι ήξεραν ότι ήταν άγιος. Πρώτα οι Έλληνες κατάλαβαν ότι είναι άγιος. Πολλοί Έλληνες ιερείς, κοσμικοί και άλλοι έλαβαν ειδοποίηση από τον Θεό ότι σε κάποιο νησί υπάρχει ένας επίσκοπος, συνάμα και γιατρός, και τον λένε Λουκά και ότι πρέπει να προσεύχονται σ’ αυτόν τον Λουκά, γιατί θεραπεύει κάθε ασθένεια. Ο Λουκάς της Κριμαίας άρχισε να πραγματοποιεί τα πρώτα θαύματα όχι στο Ταμπόβ, στην Τασκένδη ή στο Περεσλάβλ-Ζαλέσκι, όπου έμενε και υπηρετούσε, αλλά στην Ελλάδα. Εκεί άρχισαν ν’ αναρρώνουν τα παράλυτα χέρια και πόδια, άρχισαν να βγαίνουν όρθιοι μετά το χειρουργείο οι μισοπεθαμένοι. Από τότε άρχισαν να έρχονται στην Κριμαία, για να ευχαριστήσουν με δάκρυα τον Λουκά. Του έφτιαξαν και ασημένια λειψανοθήκη. Όλες αυτές οι πολυάριθμες ιστορίες θεραπείας είναι καταγεγραμμένες σε ολόκληρα βιβλία.
Υπάρχουν περιπτώσεις, που κάποιο ιατρικό συμβούλιο κοιτάζει την ακτινογραφία και λέει στους συγγενείς του ασθενή να τον πάρουν σπίτι, γιατί δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει καλά, και μετά αυτόν τον άνθρωπο τον επισκέπτεται ο άνθρωπος, τον οποίο δοξολογούμε σήμερα, ο Άγιος Λουκάς, και μιλά στον άρρωστο, τον ευλογεί και φεύγει, ύστερα επαναλαμβάνουν την ακτινογραφία του αρρώστου και δεν βλέπουν κάτι το σοβαρό. Και οι ίδιοι οι γιατροί συγκρίνουν και τις δυο ακτινογραφίες και δεν μπορούν να πιστέψουν το πώς μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο. Λένε: «Πρέπει να σκίσουμε τα πτυχία μας». Πολλοί γιατροί είπαν αυτά τα λόγια και όχι μόνο στη Ρωσία και στην Ελλάδα, αλλά και στην Ιαπωνία και στη Γερμανία και αυτά τα γεγονότα είναι καταγραμμένα με πολλή ακρίβεια και με ημερομηνίες.
Ας πούμε, ένας χειρουργός ρωτά τον ασθενή: «Τίνος είναι αυτή η φωτογραφία, του παππού σας;». «Όχι, είναι ο Άγιος Λουκάς, στον οποίο προσεύχομαι». «Αυτός ο άνθρωπος ήρθε χτες στο χειρουργείο και οδηγούσε το χέρι μου κατά τη διάρκεια της εγχείρησης». Βλέπετε τι έκανε ο Άγιος; Δεν αναπαύτηκε στον καναπέ, εκεί στην Ουράνια Βασιλεία, αλλά ευρισκόμενος εκεί συνέχισε να κάνει τη δουλειά του. Γι’ αυτό οι γιατροί λένε: «Αν υπάρχει κάτι τέτοιο, δεν μπορούμε να το καταλάβουμε και πρέπει να σκίσουμε τα πτυχία μας».