«Το αλάτι της γης» πάνω στις οροφές

Το καλοκαίρι είναι η εποχή των διακοπών. Οι περισσότεροι πολίτες της χώρας μας ξεκουράζονται στα εξοχικά, στη θάλασσα και σε διάφορα θέρετρα. Υπάρχει όμως και κάτι εντελώς διαφορετικό. Το Συνοδικό Τμήμα Φιλανθρωπίας από τον Μάρτιο του 2023 προσλαμβάνει εθελοντές οικοδόμους για την επισκευή των ιδιωτικών κατοικιών απόρων ανθρώπων της Μαριούπολης. Ποιοι είναι αυτοί οι εθελοντές οικοδόμοι; Τι κάνουν και πώς πραγματοποιείται η εργασία τους; Όλ’ αυτά θα τα μοιραστεί μαζί μας ο Σεργκέι Ράντοστιν, συντονιστής αυτού του φιλανθρωπικού έργου.

Φωτό: miloserdie.ru

Ο Θεός οδήγησε σ’ έναν «ανθόκηπο»

– Πώς ξεκίνησε το πρότζεκτ με προσέλκυση εθελοντών οικοδόμων στη Μαριούπολη;

– Βρέθηκα μέσα στο πρότζεκτ εντελώς τυχαία. Πριν από έναν χρόνο έγινα φοιτητής στο Ορθόδοξο Ανθρωπιστικό Πανεπιστήμιο Αγίου Τύχωνα Μόσχας. Κατά την εγγραφή μου έπρεπε να προσκομίσω ένα έγγραφο ότι είμαι μέλος κάποιας εκκλησιαστικής κοινότητας. Χάρη στη μέριμνα του επισκόπου Παντελεήμονα (Σάτοβ), διορίστηκα στο κοινωνικό τμήμα της επισκοπής, να υπηρετώ ως υδραυλικός και καμιά φορά ως θυρωρός. Έτσι, στις 8 Μαρτίου 2023, στα γενέθλια του πρότζεκτ μας, ανέλαβα τα καθήκοντά μου και γνώρισα το μελλοντικό μου αφεντικό στο πρότζεκτ. Έτυχε την επόμενη μέρα ν’ αναχωρήσει για τα νέα εδάφη (Σ.τ.Μ: Στις 4 Οκτωβρίου του 2022, το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο της Ρωσίας ψήφισε υπέρ της ένταξης των περιοχών Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια της Ουκρανίας στη Ρωσία.), όπου ανέλαβε εργάτες κι έγινε πρώτος διευθυντής του έργο και εμένα με παρακάλεσε να τηλεφωνήσω στους εθελοντές. Έπρεπε να ρωτήσω την ηλικία του κάθε εθελοντή, την κατασκευαστική του ειδικότητα (αν υπήρχε) και τη δυνατότητά του να φτάσει στον τελικό του προορισμό. Σιγά-σιγά συνήθισα τη δουλειά και μετά από μερικές εβδομάδες το πρότζεκτ απέκτησε δομή. Μετά από έναν χρόνο, έλαβα την πρόταση να γίνω συντονιστής του πρότζεκτ, δουλειά που κάνω μέχρι σήμερα.

– Γιατί αποφασίσατε να πάτε εκεί; Πώς αυτό το πρότζεκτ άλλαξε τη ζωή σας;

Είμαι πεπεισμένος ότι οι εθελοντές είναι το «αλάτι της γης», όπως αναφέρεται στο Ευαγγέλιο

– Για μένα, ο εθελοντισμός έχει γίνει αναγκαιότητα. Επειδή, όταν μιλάω με τους υποψήφιους, πρέπει να ξέρω όλα όσα αφορούν στο πρότζεκτ, τι τους περιμένει εκεί, ποια προβλήματα μπορούν ν’ναντιμετωπίσουν. Αλλά το πιο σημαντικό, είμαι πεπεισμένος επ’ αυτού, είναι ότι οι εθελοντές είναι το «αλάτι της γης», όπως αναφέρεται στο Ευαγγέλιο. Όταν πάω ν’ ανακαινίσω σπίτια, εμπνέομαι από την επικοινωνία με τους εθελοντές. Μου είναι δύσκολο να μεταφέρω με λίγα λόγια όλες τις πτυχές του έργου μας. Θα πω ένα πράγμα: τα νέα εδάφη αποκαθίστανται από μεγάλες καρδιές εθελοντών. Ξέρουν να συμπονούν κι εκφράζουν την αγάπη τους στην πράξη. Αυτό είναι σπάνιο πράγμα. Δεν συναντάς συχνά τέτοιους ανθρώπους στην καθημερινή ζωή. Και αν βρεις έστω κι έναν, χαίρεσαι με τον «θησαυρό» που βρήκες. Επίσης, εκεί βρίσκομαι σ’ έναν «ανθόκηπο», είναι ένα πολύ ασυνήθιστο και χαρούμενο συναίσθημα!

Ασυνήθιστοι άνθρωποι

Φωτό: Αλεξέι Νικίτιν / Συνοδικό Τμήμα Φιλανθρωπίας

– Ποια είναι τα καθήκοντα των εθελοντών στα έργα;

– Δεν συνάπτουμε σύμβαση εργασίας με τους εθελοντές, επομένως δεν τους επιβάλλουμε καθήκοντα. Η κύρια δραστηριότητά μας είναι η κατασκευή στεγών. Ανακαινίζουμε τις ιδιωτικές κατοικίες ηλικιωμένων και ατόμων με ειδικές ανάγκες, όσων δεν μπορούν να επισκευάσουν τα σπίτια μόνοι τους. Οι μεγάλες εταιρείες δεν βιάζονται να βοηθήσουν ιδιώτες, οπότε το αναλάβαμε εμείς. Ίσως εκείνοι που υπολογίζουν τον όγκο εργασίας σε χιλιάδες μέτρα και τόνους υλικών να μην έχουν ιδέα πώς να οργανώσουν τις εργασίες σε μια μονοκατοικία με σπασμένη στέγη. Αποδείχθηκε ότι αυτό ήταν το επίπεδό μας. Απ’ όλους τους εθελοντές, αν μιλήσουμε γενικά, το 30% είναι άνθρωποι με εμπειρία, το 50% είναι εκείνοι που ξέρουν να κρατούν ένα σφυρί κι έχουν μια γενική ιδέα για το πώς να δουλεύουν με εργαλεία και το υπόλοιπο 20% δεν έχει κρατήσει ποτέ σφυρί στα χέρια τους. Με βάση αυτό, διανέμονται οι εργασίες. Φυσικά, αναλαμβάνουμε να βοηθήσουμε όσους χρειάζονται κάτι περισσότερο από απλή επισκευή στέγης. Κάπου βάζουμε παράθυρα, νεροχύτες, εκτελούμε εσωτερικές εργασίες, αλλά, επαναλαμβάνω, το κύριο πράγμα είναι η επισκευή στεγών σε μονοκατοικίες. Πρώτα εξετάζουμε το σπίτι και τη στέγη. Αν καταλάβουμε ότι η στέγη δεν μπορεί ν’ αποκατασταθεί, εγκαθιστούμε το σύστημα δοκών και καλύπτουμε με φύλλο στέγασης. Εάν η αποκατάσταση είναι δυνατή, ενισχύουμε το παλιό σύστημα δοκών ή ξαναβάζουμε το φύλλο στέγασης. Αυτή είναι η κύρια δραστηριότητά μας, αλλά δεν είναι το κύριο σημείο στο έργο μας.

Φωτό: Αλεξέι Νικίτιν / Συνοδικό Τμήμα Φιλανθρωπίας

Το κυριότερο είναι να επισκεφτούμε αυτούς τους άτυχους και άπορους ανθρώπους. Καλούμαστε να τους βοηθήσουμε ν’ ανακτήσουν την πίστη στη ζωή, στους ανθρώπους, στον Θεό. Δεν έχει σημασία για εμάς σε ποια θρησκεία ανήκουν. Συχνά βλέπουμε ανθρώπους που έχουν συντριβεί από τις «μυλόπετρες» του πολέμου. Είναι επιφυλακτικοί απέναντι στην προσφορά μας να τους βοηθήσουμε. Μέσω της δουλειάς που κάνουν, οι εθελοντές μας μαλακώνουν τις καρδιές των ανθρώπων. Το έχω δει κι εγώ και το θεωρώ πολύ ευχάριστο. Βάζουν ειλικρινή αγάπη σε κάθε σπιθαμή της δουλειάς τους. Εκφράζουν συμπόνια, θέλουν να βοηθήσουν όχι με λόγια, αλλά με πράξεις, ειλικρινά. Υπάρχει μια πραγματική πνευματική σύνδεση μεταξύ του εθελοντή και του ατόμου που έχει ανάγκη. Από πού προέρχεται; Κανείς δεν μπορεί να το πει. Κάποιοι εθελοντές είναι πολύ ντροπαλοί, τις πρώτες μέρες δεν μιλούν καν στον ιδιοκτήτη του σπιτιού, απλώς κάνουν τη δουλειά τους. Μετά από λίγο αρχίζουν να κάνουν ερωτήσεις, να μαθαίνουν λεπτομέρειες του νοικοκυριού και όταν τελειώσει η δουλειά, οι εθελοντές εξοικειώνονται με αυτό το σπίτι!

Συντονιστές

Μπορώ να μιλάω πολύ γι’ αυτά, αλλά μπορείτε να καταλάβετε τα λόγια μου μόνο αν έχετε βρεθεί εκεί. Ακόμα και αν δεν μιλήσεις με τους εθελοντές, αλλά απλά σταθείς δίπλα τους, νιώθεις αμέσως ότι πρόκειται για εξαιρετικούς ανθρώπους! Εκτός από τις κατασκευές, το Συνοδικό μας Τμήμα έχει και άλλους τομείς βοήθειας στις νέες περιοχές: Καθαρισμός των διαμερισμάτων στους ηλικιωμένους, διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας και πολλά άλλα. Υπάρχει αρκετή δουλειά για όλους!

Ξεκούραση πάνω στις στέγες

– Τι κάνουν οι εθελοντές στον ελεύθερο τους χρόνο;

– Οι περισσότεροι από τους εργαζομένούς μας είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, οπότε το πρωί διαβάζουμε τις πρωινές προσευχές, μετά τρώμε πρωινό και στη συνέχεια πάμε στα έργα. Από τη μία έως τις δύο η ώρα συγκεντρωνόμαστε σ’ ένα μέρος όλοι μαζί για μεσημεριανό και μετά επιστρέφουμε πάλι στις στέγες. Το απόγευμα έχουμε δείπνο, μια σύντομη σύσκεψη και μετά έχουμε λίγο ελεύθερο χρόνο. Δεν δουλεύουμε τις Κυριακές, αλλά η βασική μας στάση είναι ότι δεν είμαστε εδώ για διακοπές. Και όλοι όσοι έχουν έρθει εδώ το καταλαβαίνουν αυτό. Πολλοί εθελοντές, που εργάζονται εδώ για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν κάνουν καν μπάνιο στη θάλασσα καθ’ όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού τους ταξιδιού, παρ’ όλο που βρίσκονται πολύ κοντά. Αν καταφέρουμε να μαζευτούμε όλοι μαζί, πίνουμε τσάι, μιλάμε, παίζουμε κιθάρα... Κάποιοι από εμάς κάνουν βόλτες, κάποιοι διαβάζουν βιβλία ή προσεύχονται στα δωμάτιά τους. Αλλά, επαναλαμβάνω ότι ο ελεύθερος χρόνος για εμάς είναι πράγμα ήσσονος σημασίας. Είναι αστείο, αλλά για μένα το θέμα ξεκούραση ήταν δύσκολο... Πάντως, τώρα μου ήρθε η απάντηση στο μυαλό: Οι εθελοντές μας ξεκουράζονται πάνω στις στέγες! Είμαστε άνθρωποι της πίστεως και οι ψυχές μας αναπαύονται με τις καλές πράξεις που κάνουμε.

Έφυγε χωρίς να πει τίποτα σε κανέναν

– Ποιοι είναι οι εθελοντές σας;

– Μεταξύ των εθελοντών μας μπορείτε να συναντήσετε ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών, φύλων, επαγγελμάτων και κοινωνικής κατάστασης. Και ποτέ δεν προβάλλουν τα επιτεύγματα και τους τίτλους τους. Αλλά μια μέρα ο Θεός μας αποκάλυψε μια καταπληκτική προσωπικότητα, τον Σεργκέι Ρίζικοφ. Ήρθε, όπως όλοι οι άλλοι, με το μικρό αυτοκίνητό του, βοήθησε να μεταφέρουμε τους εργάτες στη Μαριούπολη, φορτώσαμε μαζί κονσέρβες τροφίμων... Μετά έκανε κάποια έργα στις στέγες και στη συνέχεια έφυγε χωρίς να πει τίποτα σε κανέναν. Αργότερα αποδείχτηκε ότι ήταν κοσμοναύτης, ήρωας της Ρωσίας και πολύ τιμημένος άνθρωπος.

Σεργκέι Ρίζικοφ, κοσμοναύτης, ήρωας της Ρωσίας. Φωτό: ura.news

– Υπάρχουν πολλές γυναίκες που επιθυμούν να συμμετάσχουν ή αυτό το πρότζετκ είναι αποκλειστικά γι’ άνδρες;

– Αν μιλήσουμε για τον αριθμό των ανδρών και των γυναικών, φυσικά, η συντριπτική πλειοψηφία των αιτημάτων που λαμβάνουμε είναι από άνδρες. Οι γυναίκες βοηθούν στην κουζίνα και στην καθαριότητα των χώρων. Και αυτό είναι ένα μεγάλο πράγμα! Η φροντίδα τους βοηθά τους εθελοντές, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Είχαμε κάποια κορίτσια που δούλευαν στη στέγη, αλλά αυτό αποτελεί μάλλον εξαίρεση. Υπήρχε μία που δούλευε μαζί μου, στο ίδιο επίπεδο με τους άνδρες. Και, ξέρετε, έκανε σπουδαία δουλειά! Όλοι είναι ευπρόσδεκτοι στο έργο μας!

Ο κανόνας του Ευαγγελίου

– Τι, κατά τη γνώμη σας, παρακινεί τους ανθρώπους να περνούν τις διακοπές τους πάνω στις στέγες των σπιτιών των απόρων στη Μαριούπολη και όχι σε κάποιο θέρετρο;

Όσο παράδοξο και αν ακούγεται, πολλοί καταφέρνουν να ξεκουραστούν και πάνω στις στέγες

– Μπορώ να μιλήσω για τον εαυτό μου και για όσα έχω δει. Έχω δει πραγματική συμπόνια, καθώς οι εθελοντές αφήνουν τον πόνο και τον φόβο ταλαιπωρημένων ανθρώπων να περάσει μέσα τους και τους μεταμορφώνουν μέσω της Θείας Χάριτος στο ακριβώς αντίθετο συναίσθημα. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί ν’ αποκαλείται κίνητρο. Είναι ένας ευαγγελικός κανόνας, ένας πνευματικός νόμος της ζωής. Όσο παράδοξο και αν ακούγεται, πολλοί καταφέρνουν να ξεκουραστούν και πάνω στις στέγες.

Συχνά ακούω τους εθελοντές να εκφράζουν την έκπληξή τους που δεν κουράζονται. Φυσικά, αυτό εξαρτάται και από το άτομο. Οι εθελοντές συγκρίνουν το έργο μας μ’ ένα μοναστήρι. Οι άνθρωποι έρχονται εδώ για να ξεκουραστεί η ψυχή τους, να ξανασκεφτούν κάτι. Κάποιος φεύγει από τη δύσκολη ζωή του ή, αντίθετα, για ν’ αλλάξει τις άνετες συνθήκες διαβίωσής του και και να δοκιμάσει το εαυτό του.

Οι περισσότεροι μένουν μέχρι το τέλος της περιόδου. Αν και υπήρξε μια διαφορετική περίπτωση. Ήρθε σ’ εμάς μας ένας μπλόγκερ, πράγμα το οποίο μάθαμε αργότερα. Αφού δούλεψε για δύο ημέρες και τράβηξε το βίντεο που χρειαζόταν, έφυγε, σύμφωνα με τον ίδιο, για διακοπές. Και αυτό συμβαίνει...

Σεργκέι Ράντοστιν, συντονιστής – Διηγηθείτε μας τις ιστορίες των εθελοντών, που σας έκαναν εντύπωση περισσότερο απ’ όλες.

– Θυμήθηκα την ιστορία μιας καλής φιλίας. Ο ένας ζει στο Καζάν, είναι διευθυντής μιας εταιρείας πληροφορικής, ο άλλος είναι Μοσχοβίτης, τεχνίτης σιδηροδρομικών γραμμών. Έχοντας δουλέψει στην ίδια στέγη, ήρθαν κοντά, κάτι τους έδεσε. Και την επόμενη φορά κανόνισαν να πάρουν άδεια την ίδια περίοδο και ήρθαν ξανά στα έργα.

Δεν προσπαθούμε να βρούμε μοναδικούς ανθρώπους. Σίγουρα υπάρχουν υπέροχοι και καταπληκτικοί άνθρωποι ανάμεσα στους σχεδόν χίλιους εθελοντές, που συμμετείχαν στο έργο μας. Γι’ άλλη μια φορά, θα τονίσω το κυριότερο. Το πιο ασυνήθιστο πράγμα σε αυτούς τους ανθρώπους είναι η προθυμία τους να βοηθήσουν, παρά τη δική τους μοναδικότητα. Είμαστε συνηθισμένοι εθελοντές και δεν μπαίνουμε, όπως λένε, «στην ψυχή». Μαζευόμαστε μετά τη δουλειά σ’ ένα τραπέζι αξύριστοι, τσαλακωμένοι (αλλά ικανοποιημένοι), με παντόφλες σπιτιού και πιτζάμες, ακούγοντας κιθάρα. Αφού προσευχηθούμε, συζητάμε για το επόμενο έργο. Ως εκ θαύματος, αρχίζουμε να ενδιαφερόμαστε γι’ αετώματα, δοκάρια, σχιστόλιθους και πολλά άλλα! Και το ποιοι είμαστε έξω από το πρότζεκτ δεν έχει καμία σημασία!

Οι εθελοντές έχουν ήδη επισκευάσει περισσότερα από 270 σπίτια. Οι διοργανωτές του προγράμματος σχεδιάζουν ν’ ανοικοδομήσουν 1.000 ιδιωτικές κατοικίες πληγέντων πολιτών. Ομάδες εθελοντών αναχωρούν κάθε εβδομάδα. Η διάρκεια μιας περιόδου είναι 7 ημέρες. Η διαμονή, το φαγητό και η μετακίνηση από τη Μόσχα καλύπτονται από το Συνοδικό Τμήμα Φιλανθρωπίας. Για τους εθελοντές από άλλες πόλεις το θέμα της μετακίνησης στη Μαριούπολη συζητιέται ξεχωριστά.

Για να γίνετε εθελοντής-ανακαινιστής στη Μαριούπολη πρέπει να συμπληρώσετε το ερωτηματολόγιο https://bit.ly/dobroremont ή να καλέσετε την τηλεφωνική γραμμή του Συνοδικού Τμήματος Φιλανθρωπίας: +7 800 70 70 222.