Ο άγιος που αγαπά να τους κάνει όλους να χαίρονται

Ζωγράφος: Ίγκορ Ροντιόνοβ Τον Δεκέμβριο έχουμε μια ιδιαίτερη γιορτή: τη μνήμη του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού. Είναι διπλή όμως η χαρά μας, διότι η γιορτή αυτή είναι και η ονομαστική γιορτή του Αγίου Μάρτυρα Τσάρου Νικολάου Αλεξάντροβιτς. Όλοι γνωρίζουμε πόσα θαύματα έγιναν με τις πρεσβείες του Αγίου Τσάρου-Μάρτυρα, και μάλιστα πριν από την αγιοκατάταξή του. Απόδειξη αυτών είναι οι δύο τόμοι σχεδόν χιλίων σελίδων, όπου είναι συγκεντρωμένα αυτά τα θαύματα. Για τον Άγιο Ιεράρχη Νικόλαο, ίσως, δεν υπάρχουν τόσες πολλές μαρτυρίες, αλλά αν είχαν φροντίσει για αυτό, δεν ξέρω αν είναι κατάλληλος εδώ ο λόγος του Ευαγγελίου: ο κόσμος όλος δεν θα μπορούσε να χωρέσει αυτά τα θαύματα. Και αυτά τα θαύματα του Αγίου Νικολάου συνεχίζονται. Πρόσφατα λάβαμε μια επιστολή από την εκκλησιαστική επαρχία Οριόλ, η οποία μας μιλάει για ένα από αυτά τα θαύματα. Ας μου επιτραπεί να παραθέσω αυτή τη μαρτυρία:

«Τη γιαγιά μου την έλεγαν Μαρία Σεμιόνοβνα Κριούκοβα, το γένος Νεντορόντοβα, από οικογένεια κόμηδων. Ο παππούς μου Βασίλειος Φεοντόροβιτς ήταν έμπορος με καταγωγή από το Οριόλ. Ο πατέρας του ήταν ο κτήτορας της εκκλησίας στο χωριό Ντόμνινο. Εκεί είχαν ένα μεγάλο οικογενειακό κτήμα που το πούλησαν. Όταν η οικογένεια μεγάλωσε, αγόρασαν ένα σπίτι στο Μτσένσκ. Και να που η γιαγιά μου αρρώστησε από ανίατο καρκίνο του ορθού. Οι γιατροί αρνήθηκαν να την αναλάβουν, την καταδίκασαν σε θάνατο. Αυτή, όμως, ήταν ακόμα νέα, είχε μικρά παιδιά. Μετά από προσευχή είδε σε όνειρο ότι απλώνει μπουγάδα στη σοφίτα του σπιτιού της, και καθώς γυρίζει, βλέπει τον Άγιο Νικόλαο να στέκεται εκεί και να της λέει: «Ράψε μου ένα πουκάμισο». Με αυτό ξύπνησε. Η οικογένειά της ήταν πλούσια, αλλά όλα τα χρήματα τα είχε ο σύζυγός της. Δεν είπε τίποτα σε κανέναν, πήγε σε ενεχυροδανειστήριο και έβαλε ενέχυρο όλα της τα χρυσαφικά, όλα της τα κοσμήματα, και παρήγγειλε στις μοναχές της Μονής των Εισοδίων της Θεοτόκου, που είχαν εργαστήριο χρυσοκεντικής, αρχιερατικά άμφια για τη γιορτή του Αγίου Νικολάου, κεντημένα με χρυσό. Και όταν ήταν έτοιμα, πήρε τη μεγαλύτερη κόρη της, έδεσαν χαμηλά-χαμηλά τα μαντήλια στο κεφάλι σαν καλόγριες και πήγαν με τα πόδια από το Οριόλ στο Μτσένσκ* στη θαυματουργή εικόνα του στον καθεδρικό ναό. Έφτασαν απόγευμα, έχοντας μαζί τους τα άμφια σε ένα μεγάλο κουτί. Άρχιζε η εσπερινή ακολουθία, φώναξαν τον νεωκόρο και του λένε: «Παρακαλώ, πάρτε το. Μια γυναίκα μου ζήτησε να το δώσω στον Νικόλαο τον Θαυματουργό, φορέστε το σε αυτόν». Και δεν είπε ότι ήταν από εκείνη. Και η γιαγιά μου θεραπεύτηκε. Είχε ανίατο καρκίνο. Ευλαβούνταν πολύ τον Άγιο Νικόλαο.

Η γιαγιά μου αρρώστησε από ανίατο καρκίνο του ορθού. Μετά από προσευχή είδε σε όνειρο τον Άγιο Νικόλαο να της λέει: «Ράψε μου ένα πουκάμισο»

Και ο θάνατός της ήταν σημαδιακός. Το 1919, στη γιορτή του Αγίου Νικολάου, του καλοκαιρινού, σημειώθηκε πρωτοφανής χιονόπτωση. Η γιαγιά μου ήταν τότε ηλικιωμένη και άρρωστη. Τόσο τα παιδιά της όσο και τα εγγόνια της δεν την άφηναν να πάει στην εσπερινή ακολουθία. Είπαν ότι μόλις το πρωί έλιωσαν οι χιονοστιβάδες. Εκείνη, όμως, απάντησε: «Όχι, θα πάω στον Άγιο Νικόλαο». Μόλις επέστρεψε, έμεινε από δυνάμεις, ξάπλωσε και δεν ξανασηκώθηκε. Πριν πεθάνει, ήρθε ένας ιερέας και την κοινώνησε. Όλοι μαζεύτηκαν γύρω από το κρεβάτι της. Ήταν νύχτα, το φως αντικατοπτριζόταν πάνω στη σόμπα με τα κεραμίδια, κι εκείνη ήταν ξαπλωμένη και πολύ χαρούμενη, ροδοκόκκινη. «Ωχ, παιδιά, ποιος ήρθε σε μένα!» Κι εμείς: «Γιαγιά, πες μας, ποιος ήρθε, τι βλέπεις; Πες μας». – «Όχι, δεν πρέπει να το πω». Εμείς, κλαίγοντας όλοι, γονατίσαμε: «Πες μας, γιαγιά»! Αυτή λέει: «Ο Άγιος Νικόλαος». – «Τι λέει, γιαγιά, πες μας». – «Όχι, παιδάκια μου, δεν πρέπει να τα πω. Είπε τρεις λέξεις». Και πέθανε με τα μάτια λαμπερά μέσα στη μεγάλη χαρά».

Στη Ρωσία έλεγαν: «Δυσκολεύεσαι; Πες το στον Νικόλαο τον Ελεήμονα και αυτός θα το πει στον Σωτήρα τον Παντελεήμονα»

Αυτές οι μαρτυρίες, όπως ομολογούμε στους Χαιρετισμούς του αγίου, πραγματικά «αναβλύζουν ποταμό θαυμάτων». Ο Άγιος Νικόλαος είναι πολύ μεγάλος άγιος. Και ταυτόχρονα, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι τόσο απλός, τόσο προσιτός. Οι άνθρωποι απευθύνονται σε αυτόν σαν σε οικείο πρόσωπο: «Νικόλουσκα, βοήθησε!» Δεν είναι τυχαίο που αυτός βοηθάει, όταν υπάρχει πρόβλημα διαμονής ή δικαστική υπόθεση ή κίνδυνος ή θέμα διαπόμπευσης. Ζήτα από τον Άγιο Νικόλαο τον Θαυματουργό. Μη φοβάσαι, ζήτησέ του, θα σε ακούσει. Στη Ρωσία πάντοτε έλεγαν: «Δυσκολεύεσαι; Πες το στον Νικόλαο τον Ελεήμονα και αυτός θα το πει στον Σωτήρα τον Παντελεήμονα». Και εμείς, παίρνοντας αυτό που ζητάμε, νιώθουμε ότι πρόκειται για έναν άγιο που αγαπάει να κάνει τους άλλους να χαίρονται. Ότι και στη διάρκεια της ζωής του έκανε δώρα, αλλά τώρα είναι ακόμη μεγαλύτερη χαρά για αυτόν να κάνει δώρα. Και να βλέπει τη χαρά του ανθρώπου όταν του κάνει το δώρο. Άλλωστε, το πιο σημαντικό πράγμα σε ένα δώρο είναι να βλέπεις τη χαρά του ανθρώπου. Πόσο θα λάμψουν από χαρά τα μάτια, πόσο θα φωτιστεί το πρόσωπο. Για τον Άγιο Νικόλαο οι άνθρωποι είναι σαν τα παιδιά, στα οποία φέρνει δώρα. Και ένα τέτοιο δώρο είναι η ελπίδα. Είναι ο άγιος που κάνει δώρα. Που γεμίζει τα πάντα με γιορτινή διάθεση και λάμψη, τόσο το χειμώνα, παραμονές Χριστουγέννων, όσο και την άνοιξη. Μαζί του είναι λες και το χιόνι είναι πιο ζεστό και τα λουλούδια πιο φωτεινά. Το χειμώνα, η γιορτή του προαναγγέλλει τη Γέννηση του Χριστού και στον εσπερινό ακούγεται το βροντερό προεόρτιο χριστουγεννιάτικο θεοτοκίο:

«Σπήλαιον εὐτρεπίζου· ἡ ἀμνὰς γὰρ ἥκει, ἔμβρυον φέρουσα Χριστόν. Φάτνη δὲ ὑποδέχου, τὸν τῷ λόγῳ λύσαντα τῆς ἀλόγου πράξεως, ἡμᾶς τοὺς γηγενεῖς. Ποιμένες ἀγραυλοῦντες, μαρτυρεῖτε θαῦμα τὸ φρικτόν, καὶ μάγοι ἐκ Περσίδος, χρυσὸν καὶ λίβανον καὶ σμύρναν, τῷ βασιλεῖ προσάξατε».

Σε αυτή τη γιορτή η Εκκλησία αναγγέλλει τον ερχομό του Σωτήρα στον κόσμο. Όσο για την άνοιξη, με τον Άγιο Νικόλαο έχουμε την πληρότητα της άνοιξης, του Πάσχα του Κυρίου.

Ας σκεφτούμε γιατί ο Άγιος Νικόλαος είναι τόσο φιλεύσπλαχνος και γενναιόδωρος χωρίς ποτέ να λέει όχι. Επειδή γνωρίζει ότι ο Θεός είναι φως και δεν υπάρχει σκοτάδι σε Αυτόν. Γι΄ αυτό, ο άγιος αντιμάχεται με θάρρος και ζήλο κάθε σκοτάδι. Πόσο συχνά μας λείπει ένας τέτοιος ζήλος, όταν πρέπει πράγματι να υπερασπιστούμε την προσβεβλημένη και καταπατημένη αγιότητα του Θεού και του ανθρώπου. Επομένως, μας λείπει η αγάπη και η συμπόνια του Χριστού. Η αγάπη του Χριστού τους αγκαλιάζει όλους, τους ελεεί όλους, θέλει να τους σώσει όλους, τους λυπάται και τους ελεεί όλους. Η αγάπη, όμως, γίνεται φλογερός ζήλος, όταν βλέπει αίρεση και ιεροσυλία, ένα κακό που είναι αφόρητο για αυτήν, επειδή απειλεί πολλούς με αιώνια καταστροφή. Έτσι και ο Άγιος Νικόλαος έφραξε το στόμα του ασεβούς Αρείου. Έτσι και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας εντέλλεται: αγίασε τη δεξιά σου ραπίζοντας τον αιρετικό και βλάσφημο.

Ακούσαμε για το θαύμα της θαυμαστής βοήθειας του Αγίου Νικολάου που έγινε το 1919.

Θα ήθελα να διηγηθώ ακόμα ένα θαύμα, το οποίο έγινε την ίδια χρονιά. Τότε που στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού ήρθαν στην εκκλησία έχοντας μπροστά τους έναν κομισάριο, που είχε στο στήθος και στην πλάτη δεμένες χειροβομβίδες. Χωρίς να βγάλει το καπέλο του, πλησίασε στην εικόνα του Αγίου Νικολάου, όπου έκαιγαν πολλά κεριά. Έβγαλε το τσιγάρο από το στόμα του και το άναψε με ένα από τα κεριά. Και τότε το κερί τυλίχθηκε στις φλόγες, έγινε έκρηξη, ο βλάσφημος έγινε κομμάτια, αλλά κανένας από τους άλλους που στέκονταν στο ναό δεν επλήγη.

Γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι είναι τόσο απελπισμένοι σήμερα; Επειδή δεν βλέπουν τίποτε άλλο παρά μόνο τις δικές τους συμφορές, επειδή υπάρχει αδιαφορία για την αλήθεια, για τη βεβήλωση του ανθρώπου και τον πόνο των άλλων. Επειδή δεν υπάρχει γενναιοδωρία και θυσιαστικότητα. Τι περιμένουμε από τη σημερινή γιορτή του αγίου, που αγαπά να χαροποιεί τους πάντες; Θέλει να δώσει και σε μάς όλους χαρά σήμερα.

Οι Άγιοι Πατέρες ονομάζουν τη χαρά του να παίρνεις ανθρώπινη χαρά και τη χαρά του να δίνεις θεία χαρά

Υπάρχουν δύο χαρές, λέει ο Κύριος. Η χαρά του να παίρνεις και η χαρά του να δίνεις. Όλοι γνωρίζουμε τα λόγια του Κυρίου: είναι μακαριότερο να δίνεις παρά να παίρνεις. Οι Άγιοι Πατέρες ονομάζουν τη χαρά του να παίρνεις ανθρώπινη χαρά και τη χαρά του να δίνεις θεία χαρά. Η μία χαρά συνδέεται με την άλλη. Σε γενικές γραμμές, δεν έχουμε τίποτα να δώσουμε αν δεν λάβουμε από τον Κύριο, τόσο γήινα όσο και ουράνια πράγματα. Αν, όμως, λαμβάνουμε μόνο και δεν δίνουμε στους άλλους, θα στερηθούμε τη θεία χαρά. Και όταν τελειώσει η επίγεια ζωή μας, αντί για αιώνια χαρά θα έχουμε αιώνιο βάσανο. Ο Κύριος και οι άγιοί του, και ο Άγιος Νικόλαος, χαίρονται όταν δίνουμε στους άλλους από αυτά που έχουμε. Και αυτή η χαρά μεταδίδεται σε μας, έτσι ώστε ήδη από τώρα να μπορούμε να νιώθουμε στην καρδιά μας τη θεία χαρά, τη χάρη του Χριστού. Η ύψιστη χαρά, λέει ο Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, προέρχεται από τη θυσία. Μόνο μέσω της θυσίας ο άνθρωπος γίνεται συγγενής με τον Χριστό, επειδή ο Χριστός είναι Θυσία. Αυτόν τον άθλο, δηλαδή το να παραδίδει κανείς ολοκληρωτικά τον εαυτό του, το φανερώνουν πρώτα από όλα οι μάρτυρες. Δεν είναι τυχαίο που σήμερα μνημονεύουμε και τον Άγιο Μάρτυρα Τσάρο Νικόλαο και όλο το νέφος των νεομαρτύρων και ομολογητών της Ρωσίας. Το φανερώνει και ο Άγιος Νικόλαος με τη συνεχή και ολοένα αυξανόμενη χαρά του ελέους, έτσι ώστε μέσα σε αυτήν να γίνεται ορατή η φάτνη της Βηθλεέμ, ο Σταυρός και το Πάσχα του Κυρίου, αυτά στα οποία ο Άγιος με την αγάπη του θέλει να μας κάνει κοινωνούς.