Γιατί αγιοκατατάχθηκε ο Ανδρέας Ρουμπλιόφ;

Ο Ανδρέας Ρουμπλιόφ είναι ένας από τους πιο γνωστούς Ρώσους αγιογράφους. Η εικόνα της Αγίας Τριάδας που φιλοτέχνησε αναγνωρίζεται ως το αποκορύφωμα όχι μόνο της ρωσικής, αλλά και της παγκόσμιας χριστιανικής εικονογραφίας. Αλλά γιατί η Εκκλησία τον τιμά όχι μόνο ως ταλαντούχο καλλιτέχνη, αλλά και ως άγιο και όσιο;

Ποιος είναι ο Ανδρέας Ρουμπλιόφ;

Πολύ λίγες ιστορικές πληροφορίες έχουμε για τη ζωή του. Υπάρχει εκδοχή ότι γεννήθηκε μεταξύ 1360 και 1370. Ήταν μοναχός της Λαύρας της Αγίας Τριάδας και του Αγίου Σεργίου. Αργότερα μετακινήθηκε στην Ιερά Μονή του Σωτήρος (του Αγίου Ανδρονίκου) στη Μόσχα. Ήταν μαθητής του βυζαντινού αγιογράφου Θεοφάνη του Έλληνα. Μαζί με άλλους αγιογράφους συμμετείχε στην αγιογράφηση του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Βλαντίμιρ, του Ιερού Ναού της Αγίας Τριάδας στη Λαύρα της Αγίας Τριάδας και του Αγίου Σεργίου, του Ιερού Ναού του Σωτήρος στην Ιερά Μονή του Σωτήρος (του Αγίου Ανδρονίκου) και του Ιερού Ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο Κρεμλίνο της Μόσχας. Περίπου το 1425, αγιογράφησε την περίφημη εικόνα της Αγίας Τριάδας. Ο Ανδρέας Ρουμπλιόφ κοιμήθηκε περί το 1430 στην Ιερά Μονή του Σωτήρος (του Αγίου Ανδρονίκου), όπου και ενταφιάστηκε.

Τι το ιδιαίτερο έχουν οι εικόνες του Ρουμπλιόφ;

Η εικονογραφία του Ρουμπλιόφ δεν είναι απλώς ζωγραφική. Είναι θεολογία δοσμένη με χρώματα και αποτελεί ένδειξη της ιδιαίτερης πνευματικής εμπειρίας του αγιογράφου. Οι εικόνες του είναι γεμάτες με ένα απόκοσμο φως, σιωπή και γαλήνη. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην εικόνα της Αγίας Τριάδας. Σε αυτήν δεν υπάρχει η δυναμική της πλοκής που χαρακτηρίζει τις παλαιότερες εικόνες που απεικονίζουν τη συνάντηση του Αβραάμ με τους τρείς οδοιπόρους. Σε αυτήν διαφαίνεται η αίσθηση της αιωνιότητας και της Θείας αγάπης. Στην εποχή που κυριαρχούσαν διαμάχες ηγεμόνων, επιδρομές Μογγόλων, επιδημίες και άλλες καταστροφές, ο Ανδρέας Ρουμπλιόφ αγιογραφούσε εικόνες, στις οποίες αντικατοπτριζόταν η ομορφιά και το μεγαλείο του άνω κόσμου. Με τις εικόνες που δημιούργησε ο άγιος ο πιστός δεν αρκείται στο να προσεύχεται απλώς μπροστά τους. Εμπνέεται να είναι συνεχώς μαζί τους, θέλει να διεισδύσει ολόκληρος μέσα τους.

Γιατί η Εκκλησία τον κατέταξε στη χορεία των αγίων;

Η Εκκλησία δεν κατατάσσει ζωγράφους στη χορεία των αγίων για την καλλιτεχνική τους αξία. Η αγιοκατάταξη δεν συνιστά επιβεβαίωση του επαγγελματισμού ενός ανθρώπου. Αυτή αποτελεί απόδειξη της εγγύτητάς του με τον Θεό. Η αγιοκατάταξη του Ανδρέα Ρουμπλιόφ ήταν μια αναγνώριση του ασκητικού τρόπου ζωής του, της προσευχητικής διάθεσης της ψυχής του, της θεολογικής ευαισθησίας του, πτυχές οι οποίες αποτυπώθηκαν στις εικόνες του. Τιμάται ως μοναχός που έφτασε σε πνευματική ωριμότητα. Ναι, δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα για τη ζωή του και δεν άφησε πίσω του θεολογικά έργα. Όμως, έδειξε πώς μπορεί να είναι ο κόσμος ενός ανθρώπου, όταν εισέρχεται σε αυτόν ο Χριστός. Αγιογραφούσε τον Κύριο και τους αγίους σαν να βρισκόταν ο ίδιος ανάμεσά τους.