Πώς θέλω να είμαι τη στιγμή του θανάτου;

Στον Άγιο Ιγνάτιο (Μπριαντσανίνοφ), μεγάλο Ρώσο ασκητή του 19^ου αιώνα, ανήκουν τα ακόλουθα λόγια:

«Να ζεις κάθε μέρα σαν να πρέπει να πεθάνεις κάθε μέρα. Αν γίνεται να πεθάνεις κάθε στιγμή, τότε κάθε στιγμή πρέπει να είσαι έτοιμος για το θάνατο. Να είσαι πάντα όπως θέλεις να είσαι τη στιγμή του θανάτου».

Αυτά τα λόγια είναι βασικά για τους χριστιανούς, διότι οι χριστιανοί πιστεύουν και γνωρίζουν ότι η ζωή του ανθρώπου δεν τελειώνει με το θάνατο, αλλά συνεχίζεται σε έναν άλλο, πνευματικό κόσμο, μπαίνει στην κύρια, αιώνια φάση της. Επιπλέον, η Μεγάλη Μετάβαση μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή της επίγειας ύπαρξής της. Αυτός είναι ο λόγος που πολλοί πιστοί προσπαθούν να ζουν κάθε μέρα σαν να είναι η τελευταία.

Πιστοί προσπαθούν να ζουν κάθε μέρα σαν να είναι η τελευταία

Πώς θέλω να είμαι τη στιγμή του θανάτου; Με το όνομα του Θεού στα χείλη και στην καρδιά. Αν είναι έτσι, τότε στη διάρκεια της ημέρας δεν πρέπει να χάνω καμία ευκαιρία να αναστενάζω προσευχητικά στον Θεό, να μετανοώ για τις αμαρτίες μου, να ζητώ τη βοήθειά Του, να Τον ευχαριστώ, να Του ψέλνω ύμνο αινέσεως.

Πώς θέλω να είμαι τη στιγμή του θανάτου; Ειρηνικός, δηλαδή να έχω μια ειρηνική ψυχή, που δεν ταράζεται από τίποτα και κανέναν, να έχω καθαρή συνείδηση, να είμαι συμφιλιωμένος με όλους τους ανθρώπους, να έχω ηρεμία, καλοσύνη, δηλαδή μια φωτεινή, ήσυχη ψυχή. Αφού το θέλω, τότε κάθε μέρα πρέπει να αναζητώ όλα αυτά, δηλαδή να συμφιλιώνομαι με τους θύτες μου, να υποχωρώ, να συγχωρώ, να υπομένω, να μην ανταποδίδω το κακό με το κακό, να εργάζομαι τίμια, να μην λέω ψέματα και να μην αδικώ, να επιδιώκω την κατανόηση και τη ζεστασιά στις σχέσεις με τους κοντινούς μου ανθρώπους. Κοντολογίς, να καλύπτω τα πάντα με αγάπη. Αυτό είναι δύσκολο, αλλά ο Θεός ευχαριστιέται από αυτή την προσπάθεια και σίγουρα θα δώσει τη χάρη Του, τη βοήθειά Του σε όσους προσπαθούν, δεν πρέπει ούτε καν να αμφιβάλλουμε για αυτό!

Πώς θέλω να είμαι τη στιγμή του θανάτου; Εν αγάπη προς τον Θεό και προς τους πλησίον, και αυτό επιτυγχάνεται με αδιάκοπη ελεημοσύνη και άλλες καλές πράξεις προς δόξα Θεού. Γι' αυτό κάθε μέρα θα ψάχνω αφορμή για ελεημοσύνη, δηλαδή θα ψάχνω εκείνους στους οποίους μπορώ να προσφέρω – λίγα χρήματα, ψωμί, ένα φλιτζάνι ζεστό καφέ, ένα μπουκάλι νερό. Κάθε μέρα μου πρέπει να είναι μια μέρα ελεημοσύνης και συμπόνιας προς όσους έχουν ανάγκη από αυτή την ελεημοσύνη και συμπόνια. Πρέπει κάθε μέρα να είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι να βοηθάμε τους πλησίον μας, όταν προκύπτει ανάγκη.

Κάθε μου μέρα πρέπει να είναι μια μέρα ελεημοσύνης και συμπόνιας προς όσους έχουν ανάγκη από αυτή την ελεημοσύνη και συμπόνια

Πώς θέλω να είμαι τη στιγμή του θανάτου; Εν ελπίδα για σωτηρία και αιώνια ζωή. Γι' αυτό πρέπει κάθε μέρα, κάθε ώρα που μας έχει απομείνει, να ζητάμε από τον Κύριο να μας χαρίσει αιώνια ζωή και να μας απαλλάξει από τον αιώνιο θάνατο. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πλήρως ότι η αιώνια ζωή έχει ήδη αρχίσει, από την πρώτη μέρα της σύλληψής σου. Ζούμε στη γη, αλλά «παράλληλα» με αυτό εξελίσσεται και η αιώνια ζωή μας. Ο θάνατος θα αφαιρέσει τη ζωή από το σώμα, αλλά η αιώνια ζωή της ψυχής θα συνεχιστεί. Και η αιώνια ζωή είναι αυτό που πρέπει να ζητάμε από τον Κύριο κάθε μέρα, κάθε ώρα, με κάθε ανάσα.

Πώς θέλω να είμαι τη στιγμή του θανάτου; Καθαρός και, στο μέτρο του δυνατού, απαλλαγμένος από την αμαρτία, γιατί πώς μπορεί το ακάθαρτο, το βρώμικο, το σκοτεινό να εισέλθει στη Βασιλεία του Φωτός; Και αφού είναι έτσι, η μετάνοια πρέπει να γίνει η δεύτερη αναπνοή μας. Πρέπει στη διάρκεια της κάθε μέρας, της κάθε ώρας να αναστενάζουμε με μετάνοια προς τον Θεό, να κατακρίνουμε τον εαυτό μας, όπως συμβουλεύουν οι άγιοι πατέρες. Τι σημαίνει να κατακρίνουμε τον εαυτό μας; Σημαίνει να μην βλέπουμε τίποτα καλό στον εαυτό μας, αλλά να παρατηρούμε προσεκτικά κάθε ακαθαρσία της ψυχής μας, ακαθαρσία που εκδηλώνεται στις συνομιλίες, στις πράξεις, στις σκέψεις μας.

Ακόμα κι αν φαινομενικά δεν έχεις κάνει τίποτα το κακό, ψάξε βαθύτερα και στο βάθος της ψυχής σου θα ανακαλύψεις ένα βάλτο υπερηφάνειας, αλαζονείας, έπαρσης και ματαιοδοξίας, που μέσα από λεπτά «σωληνάκια» σκέψεων τροφοδοτούν με δηλητήριο πολλές από τις πράξεις σου, ειδικά τις φιλανθρωπικές. Αυτό πρέπει να το καταλαβαίνεις και να ζητάς κάθε στιγμή από τον Κύριο θεραπεία, συγχώρεση, σωτηρία. Μόνο Αυτός μπορεί να σε θεραπεύσει. Ο λόγος για τον οποίο ήρθε στον κόσμο είναι για να σταυρωθεί για τις αμαρτίες μας, ώστε να σωθούμε με το σταυρό Του και να ζήσουμε αιώνια.

Πρέπει να προσπαθούμε να πηγαίνουμε όσο το δυνατόν πιο συχνά στην εκκλησία, να εξομολογούμαστε και να μεταλαμβάνουμε

Πώς θέλω να είμαι τη στιγμή του θανάτου; Να έχω μεταλάβει των Αχράντων Μυστηρίων του Χριστού. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να προσπαθούμε να πηγαίνουμε όσο το δυνατόν πιο συχνά στην εκκλησία, να εξομολογούμαστε και να μεταλαμβάνουμε. Τουλάχιστον μία φορά το μήνα, και αν έχουμε τη δύναμη, πιο συχνά. Είναι υπέροχο να μεταλάβουμε των Αχράντων Μυστηρίων πριν από το θάνατο, να ενωθούμε με τον Χριστό σε αυτό το μεγάλο μυστήριο. Θα έχουμε όμως αυτή την ευκαιρία; Δεν θα την έχουμε, αν, για παράδειγμα, μας βρει ξαφνικός θάνατος και εμείς το είχαμε αναβάλλει ασυγχώρητα πολύ. Γι' αυτό ας προσπαθήσουμε να μην αναβάλλουμε αυτό το μυστήριο «για αργότερα». Μπορεί να μην υπάρχει αυτό το «αργότερα» και να αναχωρήσουμε προς τον Κύριο χωρίς την πρέπουσα χριστιανική προετοιμασία.

Πώς θέλω να είμαι τη στιγμή του θανάτου; Να έχω σωθεί. Γι' αυτό θα αναζητώ τον Σωτήρα παντού στη ζωή μου, θα στρέφομαι προς Αυτόν με όλη μου την ψυχή, με όλη μου τη διάνοια, με όλη μου τη δύναμη. Θα ζω και θα ελπίζω ότι, παρόλη τη βρωμιά της ψυχής μου, Αυτός θέλει να με σώσει. Πρέπει να επιθυμούμε το ίδιο και, ενωμένοι σε αυτή την αμοιβαία επιθυμία, να προχωράμε ο ένας προς τον άλλον.

Ο θάνατος θα έρθει. Σήμερα ή αύριο δεν το γνωρίζουμε. Ωστόσο, θα είμαστε έτοιμοι για αυτόν, γιατί ζούσαμε σε συνεχή πνευματική εγρήγορση, νηφαλιότητα, αναμονή για βοήθεια άνωθεν. Να πιστεύουμε ότι ο Κύριος δεν θα μας εγκαταλείψει, ότι ο θάνατος δεν θα μας απομακρύνει από Αυτόν, αλλά μόνο ότι θα ανοίξει τις πόρτες στον ατελείωτο, αχανή κόσμο της Θείας αγάπης.