Ο μυστικός χαρακτήρας της ελεημοσύνης

Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι μια υπέροχη, αν και δύσκολη, περίοδος. Είναι μια ευκαιρία να φορτίσουμε τις πνευματικές μας μπαταρίες και να πείσουμε τον εαυτό μας ότι, παρόλο που πέφταμε όλη την υπόλοιπη χρονιά, τώρα είναι η ώρα να σηκωθούμε ξανά.

Συχνά ακούμε ότι δεν αρκεί μόνο η εγκράτεια στο φαγητό κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, πρέπει να κάνουμε και έργα. Συγκεκριμένα, πρέπει να προσφέρουμε ελεημοσύνη. Μια ελεημοσύνη που δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην προσφορά χρημάτων. Αν ήταν έτσι, θα ήταν σχεδόν αδύνατο για όσους έχουν λίγα χρήματα να κάνουν ελεημοσύνη.

Η ελληνική λέξη ελεημοσύνη σημαίνει και έλεος, φιλανθρωπία, ευσπλαχνία. Με άλλα λόγια, η ελεημοσύνη είναι και πράξη φιλανθρωπίας. Μπορεί να συνίσταται σε τόσο απλά πράγματα όπως είναι ένας καλός λόγος ή μια καλή σκέψη.

Το να επισκεφθείτε τρία διαφορετικά καταστήματα για να βρείτε ειδικά υλικά ώστε να φτιάξετε στον άντρα σας κάτι νόστιμο, επειδή είναι κουρασμένος, με την πεποίθηση ότι αυτό το γεύμα θα του ανεβάσει τη διάθεση, μπορεί να είναι ελεημοσύνη. Αν είμαστε σε εγρήγορση και προσεκτικοί, μπορούμε να βρούμε πολλές ευκαιρίες να κάνουμε ελεημοσύνη. Π.χ. όταν ψωνίζουμε, να επιτρέπουμε σε κάποιον που βρίσκεται πίσω μας να προηγηθεί. Μπορούμε να χαμογελάσουμε σε κάποιον στο δρόμο που φαίνεται σκυθρωπός και μοιάζει να περνάει δύσκολα. Μπορούμε να αποστασιοποιηθούμε από τον εαυτό μας και να στρέψουμε την προσοχή μας στους άλλους, να βοηθήσουμε όσους βλέπουμε να αγωνίζονται ή να κάνουμε ένα παραπάνω κομποσκοίνι για όσους ξέρουμε ότι έχουν ανάγκη.

=Η ελεημοσύνη είναι και πράξη φιλανθρωπίας, η οποία μπορεί να συνίσταται σε τόσο απλά πράγματα όπως είναι ένας καλός λόγος ή μια καλή σκέψη=

Μπορούμε να επισκεφτούμε ασθενείς, μπορούμε να αφιερώσουμε πέντε λεπτά επιπλέον στο διάλειμμα για καφέ ακούγοντας κάποιον να διηγείται τη δύσκολη εβδομάδα που πέρασε και να τον ενθαρρύνουμε με μια πνευματική ιστορία. Μπορούμε να βοηθήσουμε εθελοντικά μια νεαρή μητέρα με τα ζωηρά νήπιά της ή να καθαρίσουμε τα δωμάτια των δικών μας παιδιών, για εκατοστή φορά, χωρίς όμως να γκρινιάζουμε.

Αν αναζητούμε ευκαιρίες για να κάνουμε ελεημοσύνη, αν ζητάμε από τον Θεό να δώσει αυτές τις ευκαιρίες στη ζωή μας, τότε θα τις βλέπουμε καθημερινά. Ιδού το κάλεσμά μου προς όλους μας: να δίνουμε σε αυτή τη Μεγάλη Σαρακοστή, να δίνουμε, να προσευχόμαστε και να ευχαριστούμε τον Θεό για αυτή την ευκαιρία.

Θα ήθελα όμως να προσθέσω μια ιδιαίτερη επισήμανση σε αυτό το κάλεσμα. Να δίνουμε, αλλά να μη μιλάμε γι’ αυτό. Ούτε καν να το θυμόμαστε. Ας κάνουμε το καλό και ας το ξεχάσουμε. Επειδή στην πραγματικότητα τον Θεό πρέπει να ευγνωμονούμε που μας ενέπνευσε να κάνουμε το καλό.

Το Ευαγγέλιο μας διδάσκει να δίνουμε ελεημοσύνη στους φτωχούς (όσο μπορούμε, ανεξάρτητα από το πόσο φτωχοί είμαστε εμείς οι ίδιοι), αλλά μας προειδοποιεί: «Σοῦ δὲ ποιοῦντος ἐλεημοσύνην μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου» (Μτ. 6: 3).

Ας γίνουμε χαρούμενοι ευεργέτες. Και αν δεν είμαστε χαρούμενοι τώρα, δεν χρειάζεται να ανησυχούμε. Πιστεύω ότι θα γίνουμε τέτοιοι, προσφέροντας. Είναι ένας άξιος στόχος αυτός, επειδή «ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός» (Β’ Κορ. 9: 7).

Ας φτάσουμε στο Πάσχα, κάνοντας καλές πράξεις, αλλά κρύβοντάς τες από τους άλλους και από τον εαυτό μας. Και ας προσευχόμαστε ώστε, την ώρα που τις κάνουμε, ο πλησίον μας να βλέπει μέσα μας τον Χριστό, τον Αληθινό Δωρητή όλων των αγαθών.

Ας προσευχόμαστε για το ότι, όταν κάνουμε αγαθά έργα και ελεημοσύνη και το βλέπουν οι άλλοι, θα μπορούμε να λέμε με ειλικρίνεια: «ὁ ἑωρακὼς ἐμὲ ἑώρακε τὸν πατέρα» (Ιω. 14: 9). Άλλωστε, δεν είμαστε εμείς αυτοί που δίνουμε, αλλά ο Χριστός δίνει μέσω ημών. Τέλος, ας μη βρεθούμε σε μια κατάσταση όπου το δεξί μας χέρι δίνει ελεημοσύνη και το αριστερό μας χέρι αφαιρεί το πνευματικό κέρδος από αυτήν, επειδή νιώθουμε υπεροχή και νομίζουμε ότι είμαστε καλοί χριστιανοί. Όχι, ας δοξάζουμε τον Θεό και μόνο.