«Δε θα πιστέψω ποτέ σε μια τέτοια φαντασίωση!» ή Η τύχη είναι το ψευδώνυμο του Θεού

Ο Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος (Γιουράσοβ) Το έτος 2020 μας έφερε μια χιονοστιβάδα ακατανόητων γεγονότων. Υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι οι συνέπειες ή οι αιτίες αυτών δεν θα αποσαφηνιστούν σύντομα. Αναφερόμαστε στην παγκόσμια πανδημία μιας μυστηριώδους γρίπης, ιδιαίτερα επικίνδυνης για τους ηλικιωμένους. Αυτή πήρε από κοντά μας τους καλύτερους, τους πιο αγαπημένους, τους αληθινά λαϊκούς Ρώσους παππούληδες, τους οποίους μάλλον γνώριζε όλος ο ορθόδοξος κόσμος. Ένας από αυτούς ήταν ο Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος (Γιουράσοβ).

Σε αυτή τη ζωή έμελλε να ζήσει για λίγο πιο πάνω από τα 80 χρόνια, – βιβλικός χρόνος για την προετοιμασία της ανθρώπινης ψυχής για την αιωνιότητα – χρόνο που αξιοποίησε στο έπακρο, χαρίζοντας τον εαυτό του εξ ολοκλήρου στο Θεό και στους ανθρώπους. Όπως έλεγε ο ίδιος ο πατήρ Αμβρόσιος, δεν θυμόταν στιγμή στη ζωή του που να μην πίστευε στον Θεό, και αυτό επειδή οι γονείς του ήταν άνθρωποι πιστοί και από τη βρεφική ηλικία ανέτρεφαν τα παιδιά τους στην πίστη.

Το χωριό όπου γεννήθηκε έφερε το ζεστό όνομα Ογκνί (Ελλ: φώτα – ΣτΜ), αλλά ο γέροντας από μικρός βίωσε το κρύο, την πείνα και την απώλεια. Ο πατέρας του σκοτώθηκε κατά τους πρώτους μήνες του πολέμου και υπήρξε εποχή, όπως διηγούταν ο ίδιος ο παππούλης, που η οικογένειά του με τα μικρά παιδιά έπρεπε να περάσει το χειμώνα σε μια τρώγλη. Δεν έτρωγαν σχεδόν τίποτε άλλο εκτός από φλούδες πατάτας, και χαίρονταν ακόμη και με αυτό.

Ο παππούλης εκάρη μοναχός στη Λαύρα της Αγίας Τριάδας και του Αγίου Σεργίου, πριν συμπληρώσει ακόμα τα 28 χρόνια, και πέθανε σε ηλικία 81 ετών, όντας αρχιμανδρίτης. Με την ευλογία του πνευματικού του έζησε στη Λαύρα του Ποτσάεφ, και όταν οι κομμουνιστές απείλησαν να κλείσουν τη Λαύρα, πάλι με την ευλογία του, πήγε για ένα διάστημα στα βουνά του Καυκάσου, στους εκεί μοναχούς.

Ο παππούλης έζησε και σε άλλα μέρη. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ανέλαβε μια ενορία στην περιοχή Ιβάνοβο, σε ένα μικρό χωριό, που έφερε επίσης το ζεστό όνομα Ζαρκί (Ελλ: Ζέστη – ΣτΜ). Εκεί παραθέριζαν πιστοί μοσχοβίτες και εκεί γεννήθηκε η ιδέα για το «Ράντονεζ» (Ορθόδοξη αδελφότητα με σκοπό τον πνευματικό καταρτισμό των ανθρώπων – ΣτΜ). Ο παππούλης ευλόγησε την ιστορική αυτή πρωτοβουλία και παρέμεινε πνευματικός του μέχρι το τέλος της ζωής του. Στο ραδιοφωνικό σταθμό «Ράντονεζ» είχε σχεδόν εβδομαδιαίες ζωντανές εκπομπές, στη διάρκεια των οποίων απαντούσε υπομονετικά στις ερωτήσεις των ακροατών και συχνά, ως παραδείγματα, διηγούνταν εκπληκτικές ιστορίες από τη ζωή και την εμπειρία του ως πνευματικού. Ιδού μια τέτοια ιστορία.

Ο παππούλης ετοιμαζόταν να κάνει τηλεφωνική κλήση, όταν ξαφνικά άκουσε... μια συνομιλία μεταξύ δύο αγνώστων

Ο παππούλης, όταν πήγαινε στη Μόσχα, έμενε σε διαμέρισμα πνευματικών του τέκνων. Μια φορά ήταν μόνος στο σπίτι και έπρεπε να κάνει ένα τηλεφώνημα. Εκείνη την εποχή υπήρχαν μόνο σταθερά τηλέφωνα. Ο παππούλης σήκωσε το ακουστικό, το έβαλε στο αυτί του και ετοιμαζόταν να κάνει τηλεφωνική κλήση, όταν ξαφνικά άκουσε... μια συνομιλία μεταξύ δύο αγνώστων. Αυτό συνέβαινε πού και πού: όταν σε ένα τηλεφωνικό κέντρο παρουσιάζονταν κάποια ανωμαλία, ήταν δυνατόν να μπει κανείς σε γραμμή όπου μιλούσαν μεταξύ τους δύο άλλοι συνδρομητές. Ο παππούλης αντιλήφθηκε κάτι τέτοιο και ήταν έτοιμος να κλείσει το τηλέφωνο, όταν ξαφνικά άκουσε σε μια μάλλον έντονη συζήτηση το όνομά του. Ο πατήρ Αμβρόσιος άρχισε να παρακολουθεί την συνομιλία με ενδιαφέρον.

Δύο άντρες συζητούσαν πρόσφατο βιβλίο του και ο ένας από αυτούς υποστήριζε με πάθος ότι ένα από τα περιστατικά που περιγράφεται σε αυτό δεν θα μπορούσε να είχε συμβεί, γιατί απλά επί της αρχής δεν ήταν δυνατόν να είχε συμβεί.

– Δεν θα πιστέψω ποτέ μια τέτοια φαντασίωση! – επέμεινε με έμφαση. – Απλώς δεν μπορεί να είχε συμβεί, διότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί ποτέ!

Ο συνομιλητής του προσπαθούσε να προβάλει κάποια επιχειρήματα προς υπεράσπιση του περιγραφόμενου γεγονότος, αλλά δεν τα κατάφερνε.

– Όλα αυτά είναι καθαρές φαντασιώσεις, και εσύ, ο αφελής, τα πιστεύεις! Κανείς δεν θα με πείσει ποτέ για το αντίθετο! – εξάπτονταν ο συνομιλητής του. – Δεν είμαι παιδί για να πιστεύω τέτοιες συμπτώσεις. Συμβαίνουν, βέβαια, αλλά όχι τόσο τραβηγμένα όσο σε αυτό το βιβλίο. Άλλωστε, καλούμαστε να πιστέψουμε ότι ως αποτέλεσμα των συγκεκριμένων συμπτώσεων ένας διαβόητος άθεος βρίσκεται στο κατώφλι του ναού! Πρόκειται για παντελώς ωμή προπαγάνδα. Σε συμβουλεύω να πάψεις να ασχολείσαι με τέτοια παραμύθια, δεν θα σου βγει σε καλό!

Ο πατήρ Αμβρόσιος αποφάσισε ότι ήρθε η σειρά του να παρέμβει στη συζήτηση

Η συζήτηση συνεχίζονταν στο ίδιο μοτίβο. Οπότε, ο πατήρ Αμβρόσιος αποφάσισε ότι ήρθε η σειρά του να παρέμβει στη συζήτηση. Τους είπε:

– Με συγχωρείτε, αλλά όλα αυτά που γράφονται σε αυτό το βιβλίο είναι αλήθεια. Δεν υπάρχει καμία επινόηση εκεί.

Οι άντρες προφανώς τα έχασαν και στη γραμμή για λίγο επικράτησε σιγή.

– Και εσείς ποιος είστε;! Και πώς εισβάλατε στη συζήτησή μας;! –επιτέθηκε στον παππούλη ο παθιασμένος συνομιλητής, μόλις συνήλθε.  

– Ήθελα να κάνω ένα τηλεφώνημα, σήκωσα το τηλέφωνο και άκουσα τη συνομιλία σας. Συγχωρέστε με, αλλά προφανώς ήταν θέλημα Θεού ώστε να μπορέσω να σας καταθέσω προσωπικά την αλήθεια. Είμαι έτοιμος να εξηγήσω λεπτομερώς τα πάντα σχετικά με την ιστορία που συζητάτε.

– Εντάξει, ας υποθέσουμε ότι έτυχε να βρεθείτε στη γραμμή μας, έτυχε να έχετε διαβάσει το βιβλίο για το οποίο μιλάμε, αλλά δεν μπορείτε να ισχυριστείτε ότι αυτό που συζητάμε δεν είναι μυθοπλασία. Μόνο ο συγγραφέας του βιβλίου μπορεί να το γνωρίζει αυτό!

– Μα εγώ είμαι ο συγγραφέας, όσο παράξενη κι αν σας φαίνεται αυτή η δήλωση, - είπε ο πατήρ Αμβρόσιος. – Ομολογώ, και εγώ δεν έχω εκπλαγεί λιγότερο από αυτή τη σύμπτωση, αλλά, όπως γνωρίζουν οι άνθρωποι της πίστης, δεν υπάρχουν «τυχαίες συμπτώσεις», ακόμα και οι πιο μικρές...

– Λοιπόν, αυτό ξεπερνάει κάθε όριο! Είστε τυχοδιώκτης! – Ο θερμός συνομιλητής φούσκωσε με νέα ένταση. Ακόμη και ο συνομιλητής του δυσαρεστήθηκε κάπως. – Για ποιους μας περνάτε; Σε τηλεφωνική συνομιλία που δύο συνδρομητές συζητούν ένα συγκεκριμένο βιβλίο, παρεμβαίνει τυχαία – κάτι που είναι από μόνο του σπανιότατη περίπτωση – ο ίδιος ο συγγραφέας του βιβλίου;! Μας κοροϊδεύετε;

Στο τέλος της συζήτησης οι συνομιλητές του πατέρα Αμβρόσιου εξέφρασαν την επιθυμία να τον συναντήσουν προσωπικά

– Καταλαβαίνω την απορία και την αγανάκτησή σας, – απάντησε ο παππούλης, – παρ΄ όλα αυτά έτσι είναι. Μπορούμε τώρα να μιλήσουμε γι' αυτό το βιβλίο και είμαι έτοιμος όχι μόνο να κάνω ό,τι μπορώ για να λύσω τις απορίες σας σχετικά με αυτό που συζητάτε, αλλά και να πιστοποιήσω με όλα τα μέσα που έχω στη διάθεσή μου σ' αυτή την κατάσταση ότι είμαι ο συγγραφέας.

Μίλησαν για περισσότερο από μία ώρα, και στο τέλος της συζήτησης οι συνομιλητές του πατέρα Αμβρόσιου όχι μόνο μετέτρεψαν την αγανάκτησή τους σε γνήσιο ενδιαφέρον και ευγνωμοσύνη, αλλά εξέφρασαν κιόλας την επιθυμία να τον συναντήσουν προσωπικά.

Κάτι που πραγματοποιήθηκε και σύντομα απέδωσε πολύ θετικούς καρπούς.

– Όπως λέει ο Άγιος Φιλάρετος (Ντροζντόφ): «Όποιος πιστεύει στην τύχη δεν πιστεύει στον Θεό». Υπάρχει και μια άλλη δημοφιλής έκφραση: «Η τύχη είναι το δεύτερο όνομα του Θεού». Και η προσωπική μου εμπειρία ζωής μου δίνει πολλούς βάσιμους λόγους για να συμφωνήσω πλήρως με αυτές τις ρήσεις.

Με αυτά τα λόγια ολοκλήρωσε ο π. Αμβρόσιος την θαυμαστή του διήγηση.